Nederland is veiliger dan ooit
Europese solidariteit met de VS
I
PZC
PZC
T armiya, de verzetshaard
tegen Amerikanen in Irak
In El Salvador zijn
links en rechts langs
oude lijnen verdeeld
Prins Willem-Alexander acht nood-overloopgebieden onontbeerlijk
20 maart 1954
zaterdag 20 maart 2004
door Rob Berends
en Berry Kessels
Een interview met prins Wil-
lem-Alexander. Over passie
voor water. „Absolute veilig
heid bestaat niet. Dan zouden
we met z'n allen op de Veluwe
moeten gaan wonen."
Toen de prins zeven jaar gele
den aankondigde in het water
management te gaan, werd daar
in sommige kringen lacherig op
gereageerd. Inmiddels heeft hij
veel critici de mond gesnoerd.
Met tomeloze inzet heeft hij
zich verdiept in het onderwerp
Hij wordt gevoed door de beste
deskundigen en reist stad en
land af. Sluizencomplexen, wa
terzuiveringen, rivieren, de
spoorbrug bij Oosterbeek, grijs
water, rivierdijken, stoomgema
len - hij bezocht ze en liet zich
uitvoerig bijpraten. „Ik kom op
de gekste plaatsen." Tot aan het
riool toe. „Antwerpen. Prachtig.
Oude grachten die eeuwen gele
den zijn afgedekt. Ik heb daar in
een bootje gevaren. En het viel
best mee met de stank." De
prins was als prominent deskun
dige aanwezig op grote interna
tionale bijeenkomsten over wa
ter in Johannesburg en Japan
waar afgesproken werd om hon
derden miljoenen mensen aan
schoon water en een rioolaan
sluiting te helpen. Een ambitieu
ze doelstelling, vindt ook de
prins. „Wereldwijd gaat jaar
lijks tachtig tot negentig mil
jard euro om in het waterbeleid.
Daar moet honderd miljard bij
om dit uit te voeren. Tot 2015
moeten er een half miljoen men
sen op sanitatie worden aange
sloten en vierhonderdduizend
toegang krijgen tot water. Per
dag." De prins mag een ingewij
de in de wereld van waterstaat
zijn, toch stond ook hij raar te
kijken toen het Pentagon (het
Amerikaanse ministerie van De
fensie) verkondigde dat Den
Haag in 2007 onder water zou
komen te staan. Hij sprak er de
VS-ambassadeur op aan.
„Het is logisch dat men even
schrikt als zoiets uit het Penta
gon komt. Maar we moeten het
wel op de juiste waarde beoorde
len. Het was een scenario, geen
voorspelling. In 2007 staat Den
Haag echt niet onder water."
Hoe geruststellend die weten
schap mag zijn, zij is geen reden
om achterover te leunen. Ook in
een voorzichtig scenario van ons
eigen KNMI komt Nederland
ruim een meter lager onder de
zeespiegel te liggen. Wordt hij
straks koning van een rijk dat
eindigt bij Amersfoort omdat
half Nederland in zee is verdwe
nen? De prins: „Ik ben ervan
overtuigd dat wij in Nederland
met onze acht, negen eeuwen er
varing in waterbeheer erin zul
len slagen ons land droog te hou
den. We handhaven onze huidi
ge kustlijn. Ik wil één ding bena
drukken Nederland is nog nooit
zo veilig geweest als nu."
Instorting
Toch kon het voorkomen dat de
ineenstorting van een veendijk,
vorige zomer, alle waterdeskun
digen verraste. „Mij ook", zegt
de prins. „Dat was niet te voor
spellen. Absolute veiligheid be
staat niet. Dan zouden we met
z'n allen op de Veluwe moeten
gaan wonen." De droge delen
van de wereld worden droger,
de natte natter Niet alleen de
zeespiegel stijgt en het land
daalt, er komt ook meer water
via de Rijn naar ons land. „Voor
piekmomenten heb je ruimtelij
ke maatregelen nodig." Grote
veranderingen in de stroomge
bieden van de grote rivieren,
met name in Gelderland, zijn
noodzakelijk. Uiterwaarden
worden tot twee meter diep afge
graven om het water de ruimte
te geven, dijken worden terugge
legd, extra rivierarmen om ste
den gegraven.
Aan nood-overloopgebieden
valt, in de visie van Wil-
lem-Alexander, niet te ontko
men. Ze zijn volgens hem onont
beerlijk in een pakket van maat
regelen om de grote rivieren
Prins Willem-Alexander onlangs tijdens de opening van het Delta Plaza op Neeitje Jans.
meer ruimte te geven. „Hoe erg
de mensen in de Ooijpolder bij
Nijmegen, het Rijnstrangenge-
bied bij Arnhem en de Beersche
Overlaet bij Cuijk dat ook vin
den. Zij wonen, als de regering
de knoop doorhakt, in de enige
gebieden in Nederland die, ge
controleerd, onder water mogen
lopen. „Het kan niet anders. Het
alternatief is dat er ongecontro
leerde overstromingen optreden
in dichtbevolkte gebieden." Dat
de mensen die er wonen niet blij
zijn, begrijpt de prins. Maar:
„We maken een nationale afwe
ging. Die kan regionaal gevol
gen hebben Statistisch gezien
zal de boel een maal per 1250
jaar onderlopen. De kans is dus
groot dat de mensen het nooit
mee zullen maken."
Prins Claus
Het was prins Claus die het le
ven van zijn zoon de kant van
het water op stuurde. „Voor
meer dan een miljard mensen
draait het hele leven om water
halen. Het is de kern van ontwik
kelingssamenwerking waarvoor
mijn vader een passie had. Wa
ter voor de landbouw is hét knel
punt voor de toekomst."
De prins pleit voor studies naar
genetische modificatie van land
bouwgewassen. Bijvoorbeeld
om ziektebestendige gewassen
te kunnen laten groeien in brak
water Willem-Alexander: „De
wereldbevolking groeit tot acht
a tien miljard mensen. Er is te
weinig water om ze allemaal te
eten te geven. We hebben geneti
sche modificatie nodig om de
voedselproductie op peil te hou
den. Ontwikkelingslanden moe
ten de kans krijgen, als ze dat
willen, om dergelijke gewassen
in te zetten. Dat betekent dat
wij hier het onderzoek moeten
Wie vormen het nieuwe Iraakse
verzet ?Wie zijn de bommenleg
gers van Irak? Ontevreden bur
gers of getrainde terroristen uit
het buitenland? Op visite in Tar-
miya, verzetshaard van Ameri-
kahaters
door Wessel Penning
Eerst even dit, zegt Kaisear,
wanneer we ons in zijn om
muurde tuin aan de Tigris op
tuinstoelen hebben laten zak
ken. „We gaan straks ook even
de markt op. Ik wil mijn dorps
genoten duidelijk maken dat ik
hier niet met een Amerikaan zit
te babbelen. En nog wat: wij
zijn géén aanhangers van Sad
dam Hoessein."
Nee, dat ligt genuanceerder. Kai
sear en Kalid zijn de zonen van
kapitein Jalel Rahiam, die eens
gold als vooraanstaand lid van
de onder Saddams regime rege
rende Baathpartij en geheime
dienst, in 1979 van mening ver
schilde met Saddam en vervol
gens, samen met veertig andere
officieren, werd opgehangen.
De zonen, toen twee en vier jaar
oud, hebben hun vader nooit
echt gekend en de familie heeft
zelfs zijn lichaam nooit meer mo
gen zien Het verdriet is nog
steeds hevig. Na jaren een terug
getrokken bestaan te hebben ge
leid als 'familie van een verra
der', werden moeder, dochters
en zonen afgelopen najaar ook
nog eens geconfronteerd met de
gruwelijke dood van de jongste
zoon. Hij werd door struikro
vers vermoord.
Bij alle verdriet willen de twee
broers echter graag praten over
hun haat tegen de Amerikanen
die, vinden zij, van Irak een nog
grotere bende hebben gemaakt
dan het al was. En nog liever
willen ze op de foto als dat
prachtportret van hun vader en
zijn diploma van de legeracade-
mie in Pakistan er tenminste
ook op komen
Kaisaer: „Ze doen maar wat, die
Amerikanen, 's Nachts vallen ze
onze huizen binnen en pakken
ze wie ze pakken kunnen. Tij
dens een demonstratie pakten
ze zomaar veertig mensen op.
Van sommigen hebben we al
maanden niets meer gehoord.
Anderen kwamen wel terug, ge
marteld en al Kalid: „Ze ho
ren hier met. We willen ze weg
hebben. Waarom? Wat zou
doen als op een dag buitenlan
ders uw land bezetten?"
Irak is grotendeels woestijn
land, maar de regio rond Tar-
miya is paradijselijk. Dit is voor
malig Saddamland: rijk, met
een groen palmenbos en vrucht
baar door de dadels, sinaasap
pels en bananen. Tussen de dorp
jes door, op weg naar het Sad-
dambastion Tikrit, kronkelt de
Tigris. De meeste mensen heb
ben hier onder Saddam altijd
een fijn leven gehad. Hier maak
te hij vrienden. Hier bevond
zich zijn machtsbasis. Hier is
het ons-kent-ons.
Op hun hoede
Nu zijn de Amerikaanse troepen
er extra op hun hoede. De men
sen in deze streek hebben in het
Saddamloze tijdperk alles te ver
liezen, en zijn daarom een over
het land uitwaaierende guerril
lastrijd tegen de Amerikanen be
gonnen. Hoe groot hun bewe-
Kaisear en Kalid, de zonen van kapitein Jalel Rahaim
ging is, hoe sterk en hoe nauw
men samenwerkt met andere,
uit het buitenland afkomstige
Amerikahaters, is onduidelijk
In de tuin van Kaisaer en Kalid
worden de broers steeds bozer.
Over de Amerikanen, die een
mooie wereld hebben beloofd.
„Banen, democratie, vrijheid,
niets hebben ze waargemaakt."
Ze klagen over mensenrechten
die worden geschonden. „In
Amerikaanse films vertellen po
litiemannen de arrestant wat
zijn rechten zijn. De militairen
die hier rondlopen doen dat
niet", zegt Kalid,
Volgens de broers wil 99,9 pro-
Sedert de onverwachte overwinning
van de socialisten in de Spaanse
verkiezingen maken de aanhangers van
de Amerikaanse buitenlandse politiek
het Spaanse electoraat bittere verwij
ten. Omdat de socialisten van plan zijn
een einde te maken aan de Spaanse
deelname aan de Amerikaanse bezet
ting van Irak, zouden de Spaanse kie
zers na de terroristische aanslagen in
Madrid uit angst voor nieuwe aansla
gen op de socialisten hebben gestemd.
De socialistische overwinning is kort
om gebaseerd op lafheid.
Sommige Amerikaanse commentatoren
vinden dat de lafheid van de Spaanse
kiezers karakteristiek is voor de laf
heid van alle Europeanen als het gaat
om de strijd tegen Al Qaeda. Het is een
redenering die doet vermoeden dat
men in deze wereld alleen nog maar
dapper kan zijn als men een Ameri
kaans paspoort bezit. Er is echter geen
enkele reden om aan te nemen dat de
Spaanse socialisten uit Irak vertrekken
uit lafheid en dat de kiezers dat voorne
men uit angst voor de terroristen heb
ben beloond.
Hoe zit de zaak in werkelijkheid in el
kaar? De Spaanse socialisten hadden al
lang voor de verkiezingen hun voorne
men kenbaar gemaakt een einde te ma
ken aan de Spaanse deelname aan de
bezetting van Irak. Toen de conservatie
ve Spaanse regering van Aznar vorig
jaar besloot de Amerikaanse aanval op
Irak te steunen was dat besluit in strijd
met de mening van het overgrote deel
van het Spaanse volk. Dat de verwach
te overwinning van de Spaanse conser
vatieven na de aanslagen resulteerde in
een onverwachte nederlaag was niet
het gevolg van de angsten van de kie
zers, maar van hun woede en veront
waardiging over de poging van Aznar
de aanslagen te gebruiken om partijpo
litiek voordeel te halen door te suggere
ren dat zij het werk waren van de ETA
en niet van moslimfundamentalisten.
Wat voor de Spaanse kiezers geldt,
geldt evenzeer voor de meeste andere
Europeanen. Die zijn niet banger voor
Al Qaeda dan de vechtlustige en vastbe
sloten Amerikanen, die zijn ook niet
van mening dat het terrorisme niet
moet worden bestreden, die vinden
slechts dat de bezetting van Irak niets
te maken heeft met een effectieve strijd
tegen het terrorisme, wellicht zelfs het
terrorisme heeft gestimuleerd. In deze
kwestie hebben de Europeanen, zo is in
het afgelopen jaar gebleken, het groot
ste gelijk van de wereld.
Wat men ook denkt van de motieven
van de Spaanse kiezers, zeker is dat de
Amerikaanse president Bush een bond
genoot is kwijtgeraakt in zijn oorlog te
gen het terrorisme. Nu de Poolse presi
dent heeft verklaard dat hij zich door
de Amerikanen misleid voelt over de
dreiging die er vorig jaar uitging van
Irak, valt te vrezen dat de Amerikanen
op termijn nog een Europese bondge
noot kwijt zullen raken Volgens de
Amerikaanse neoconservatief Robert
Kagan kan de zijns inziens lamlendige
opstelling van de Europeanen dramati
sche effecten hebben voor de Atlan
tische samenwerking. Als de Europea
nen nu niet solidair zijn met de Ameri
kanen in de strijd tegen de terreur,
waarvan klaarblijkelijk de democratise
ring van Irak een onderdeel is, dan zou
dat het einde kunnen zijn van het At
lantisch bondgenootschap.
Het gaat hier dan vooral om symboli
sche solidariteit, want de afwezigheid
van een paar duizend Poolse en Spaan
se militairen in Irak maakt geen ver
schil. Dat Bush zich in deze verkiezings
maanden zorgen maakt over de afkal
ving van de toch al zeer beperkte Euro
pese steun voor zijn vreemde avontuur
in Irak is wel begrijpelijk. Zijn tegen
stander kan dan immer wijzen op het
isolement waarin de VS zijn geraakt
Dat is ook zeker de reden dat premier
Balkenende zo in het zonnetje werd ge
zet in het Witte Huis, ondanks het feit
dat hij nog niet mocht beloven dat de
Nederlandse aanwezigheid in Irak
wordt verlengd. Binnenskamers heeft
foto Robert Vos/ANP
doen en ervoor moeten zorgen
dat de gewassen beschikbaar
zijn."
Sinds februari is de prins voor
zitter van de Adviescommissie
Water, die de staatssecretaris
van Verkeer en Waterstaat 'ge
vraagd en ongevraagd' van onaf
hankelijk advies voorziet over
de uitvoering van het waterbe
leid. „Deze commissie mag uit
groeien tot ons nationale water
geweten", vindt hij. „Ik kan me
voorstellen dat de staatssecreta
ris blij is met een onafhankelijk
advies, omdat ze zo wat in bewe
ging kan zetten." GPD
door Hans Heijt
Twaalf jaar na het tekenen
van de vrede speelt de
burgeroorlog (1980-1992)
nog altijd een prominente rol
in de politiek van El Salva
dor. In de aanloop naar de
verkiezingen van morgen
waarschuwde de rechtse pre
sident Francisco Flores de
Salvadoranen niet op FM-
LN-kandidaat Schaf ik Han-
dal te stemmen, omdat die lei
ding zou geven aan een com
munistische partij.
Zelfs Alina Fernandez, de
naar de Verenigde Staten uit
geweken rebelse dochter van
de Cubaanse leider Fidel Cas
tro, liet haar stem in de cam
pagne horen. In de Salvado
raanse krant La Prensa Grafi-
ca waarschuwde ze dat als
Handal de verkiezingen wint,
hij van El Salvador een soort
Cuba zal maken.
De 73-jarige Handal is voor
de presidentsverkiezingen de
grootste rivaal van de 39-jari-
ge ondernemer Antonio Saca.
kandidaat van de rechtse Are
napartij. Arena is de partij
van de grootgrondbezitters
en ondernemers en heeft al
vijftien jaar lang het presi
dentschap van El Salvador in
handen. Ook in de peilingen
voor morgen ligt Arena met
Saca weer op kop.
Het Nationale Bevrijdings
front Farabundi Marti (FM-
LN) vocht in de burgeroorlog,
die zeker 75.000 levens eiste,
tegen de rechtse regering. Na
het sluiten van de vredesak
koorden in 1992 vormde het
FMLN zich om tot een politie
ke partij.
Dat het linkse FMLN en de
rechtse Arenapartij nog altijd
de boventoon voeren in het
politieke klimaat, is illustra
tief voor het Midden-Ameri
kaanse land. Het ontbreekt El
Salvador per traditie aan ee
middenklasse van importaj.
tie en een sterke middenpar-
tij. De voormalige guernllale-
der Handal is een ijzervreter
van de oude stempel. Onder
zijn leiding heeft het FMLN
een ietwat gematigdere koen
verlaten. Onder eerdere Arei
na-regeringen is hard ge
werkt aan de wederopbouw
en modernisering van het
land. Er zijn nieuwe wegen
aangelegd, tal van nieuwe ge
bouwen neergezet en de infra
structuur voor het telefoon
netwerk is vernieuwd.
Macro-economisch gaat het
El Salvador goed. Saca wii
daarom het beleid van zip
voorgangers voortzetten. Ge
alarmeerd door de overwin,
ning van het FMLN in de par
lementsverkiezingen van vo
rig jaar is hij wel voornemens
meer aandacht aan sociak
problemen te geven.
Saca is een groot voorstander
van Cafta, het eind vorig jaar
gesloten vrijhandelsveniiuz il
van de Verenigde Staten. Ni
caragua. Guatemala. Hondu
ras en El Salvador De Am-
na-kandidaat verwacht als ge
volg van Cafta een toenaa
van het aantal buitenlandse
investeringen in El Salvador
Sceptischer
Handal is aanmerkelijk scep
tischer. Hij voorspelt dat Sal
vadoraanse boeren en kleine
en middelgrote ondernemen
het onderspit zullen delven in
de concurrentiestrijd met ge
subsidieerde collega's uit het
buitenland. Handal pleit daar
om voor protectiemaatrege-1
len. Verder stelt hij de kleine
re ondernemers meer toegang
tot technologie en kredieten
in het vooruitzicht.
Voor wat betreft de aanpak
van het geweld zijn de ver
schillen tussen Arena en het
FMLN minder groot. ANP
hl
kt
GOUD - Het Engelse ministe
rie van Financiën heeft be
kendgemaakt dat de goud-
markt in Londen aanstaande
maandag wordt heropend. De
goudmarkt werd in 1939 bij
het uitbreken van de oorlog ge
sloten.
KINDERZORG - De Vereni
ging Kinderzorg in Middel
burg krijgt toch de gevraagde
25.000 gulden subsidie van de
provincie. Het geld is een bij
drage in de stichtingskosten
van een opvangcentrum en een
tehuis voor werkende meisjes.
Na overleg met de vereniging
heeft de provincie besloten dat
zij toch een taak heeft om w
bijdrage te leveren aan de tón-'
derbescherming in Zeeland.
DOODSLAG - Tegen ee
18-jarige man uit Groenendi;-:
bij Kloosterzande is voorc
rechtbank in Middelburg ec
jaar gevangenisstraf geëist. Ik
man had zijn zestienjange
vriendin na een ruzie eenkla?
gegeven, waardoor zij bewusti-
loos in een waterput viel. ij
heeft haar later op de kant
het riet gelegd, maar het mes
je is toch overleden. De w.
wordt door de rechtbank is
sterk verminderd toerekenings
vatbaar beschouwd.
foto Wessel Penning/GPD
cent van de Irakezen in deze
streek dat de Amerikanen van
daag nog vertrekken. „Dat zul
len ze echter niet doen. Wij zul
len hen dus moeten wegjagen",
zegt Kaisaer. „En daar zijn we
hard mee bezig." Of ze zelf ook
aanslagen plegen? „Dat weet al
leen Allah. "GPD
Balkenende de president ongetwijfeld
verzekerd dat het met die verlenging
wel in orde zal komen. Kijken we even
over de verkiezingen heen, en nemen
we aan dat de zittende president die
gaat winnen, dan kan ik mij niet voor
stellen dat deze Amerikaanse regering
zich op middellange termijn veel zor
gen maakt over Europese steun voor
haar met zo veel unilaterale bravoure
ondernomen militaire avonturen.
In 2002 en 2003 heeft de Amerikaanse
regering op voor geen enkele twijfel vat
bare wijze duidelijk gemaakt dal zij
van plan was Irak aan te vallen, ook als
zij dat eventueel alleen zou moeten
doen. Wie mee wilde doen was welkom,
maar bepaald niet onmisbaar.
De Amerikanen zullen hulp van de Ver
enigde Naties en de Navo in Irak zeker
op prijs stellen, maar die assistentie zal
op hun voorwaarden zijn. Zij zijn voor
lopig helemaal niet van plan hun strate
gische positie in Irak weer te laten lo
pen, wat niet wil zeggen dat zij de Ame
rikaanse kiezers in de komende maan
den niet de indruk zullen geven dat
hun betrokkenheid in Irak sterk zal
worden verminderd
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel (0114)372776
Fax (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand. 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217,00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voot
het einde van de betaalperiode
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47 70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regw"
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintje*
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertentie*.
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Internet: www.pzc.nt adverted"
Oi
Uitgeven, Provinciale Zeeuwse Courant BV i* een onderdeel van net Wegener -concern
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt 9*6"*®
ducten van de titels en de wetkrraa!schappi|on van Wegener o< door ons ;orgvuM«J
de derden Als u op dere informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk metom
Ibus 31, 4460 AA Goes
Behoort tot *j1* WGGGNGR
