3
Varen door de
Hollandse jun
gle
L tr
B
Jji j i h"
va 93
VA249
va 299
va 297
„299
„199
«nww.skytours.nl
Website van de week
^0113-315680
^Sactie'5pzc_nl
g,, 31,4460 AA Goes
JijSStonSaiKl: 0113-315520
ïfL Vlaanderen. 0114-372770
Innaai: 020-4562500
20 maart 2004
ReizeÉ
Reizen
Uitgaanstip
Inspiratie op doen om zelf
paaseieren te beschilderen?
De mooiste exemplaren zijn 27
en 28 maart te zien op de Paas-
eiermarkt in de Hogeschool La-
renstein te Velp, van
10.30-17.00 uur
Info tel. 026-442 55 14
hde Biesbosch heeft elk
airgetijde zijn charme.
sZomers is het net een
Inikke jungle, tijdens
(n koude winterdag vaar
[alleen door de kreken,
lp zoek naar
heisporen en ijsvogels.
Dor ALICE PLEKKENPOL
Een meter dertig lang en
tot dertig kilo zwaar.
Dat is behoorlijk wat.
De bever is dan ook het
wiste knaagdier in Europa,
iade Biesbosch zwemmen er
tel wat rond, een stuk of hon-
riZien doe je ze echter nau-
dijks. Het zijn nachtdieren,
km het donker aan hun burch-
s werken. Maar als je op een
cede ochtend in een open boot-
i rondvaart, tref je overal de
prtenvan hun nachtelijke acti-
rtiten aan. Aangevreten tak-
die in het water drijven, om-
timaagde boomstammen,
iepsporen in de modder en
cotafdrukken waar ze vanuit
et water de oever op zijn ge-
tomen.
hnanne den Braven, manager
het Biesboschcentrum in
rdrecht, werkt al elf jaar in
natuurgebied. Nog steeds ge-
ze dagelijks van haar werk-
taeving. 'De natuur heeft elk
getijde haar eigen beko-
ing',zegt ze. terwijl ze het boot-
ibehendig door de nauwe kre-
stuurt. Haar geoefend oog
l dekt a s eerste een bever-
foor, 'kijk daar, op de oever',
nar ze speurt vooral naar de
irogels 'die hier meestal in de
nham zitten'. Vandaag ech-
niet. Het bedienen van het
kktronische fluisterbootje is
j «moeilijk. 'Net een slagroom-
kpper aan, uit en twee snelhe-
Met een gangetje van zes
Èometer per uur tuffen we
'tr het water. Het gaat goed
de bevers, vertelt Den Bra
lt Vroeger kwamen bevers al-
Eeen voor in Europa en dus
1 tcin Nederland, vooral in wa-
rajke gebieden. Maar nadat in
É3 de laatste bever in ons
odwasdoodgemept, lieten de
een zich hier niet meer zien.
11988 werden de eerste exem-
éen uitgezet, en na een moei-
ïktstart groeit de populatie nu
Kaag. zeker nu de bever een
echermd dier is.
ïier koud is het deze morgen,
"ftuw- en hagelbuien wisse-
belkaar af als we een deel van
e Biesbosch verkennen. Toch
ïtft dit jaargetijde iets. Het is
tóg, uiteraard, maar je ziet en
ook andere dingen dan
Hje zomer. Omdat de bomen
sgkaal zijn kun je verder weg
■ijken, een flink stuk de polders
a. Reigers kiezen luid klapwie-
^4 het luchtruim, futen dui-
'tn voedsel op en meerkoeten
lobberen parmantig achter el-
Het bootje tuft verder,
rietpluimen die ons vrien-
ttjktoewuiven en silhouetten
kale knotwilgen die domi-
aat afsteken tegen de donker-
öj* wolkenlucht.
het Amazonewoud
weggedoken in de kragen
onze inmiddels doornatte
gaan we een smalle
Pk in. eigenlijk alleen be-
Bloeiende bloesems
De temperatuur loopt iets op en
af en toe komt de zon voorzichtig
te voorschijn. Bomen krijgen
knoppen en vogels vliegen af en
aan. Het is nog niet veel, maar al
genoeg om ons na een donkere
winter naar buiten te lokken.
Stem mee in de Vakantievraag
van de Week
Welk uitje hoort voor u
onlosmakelijk bij de lente?
Ga naar de website van deze
krant en klik op de rubriek Reizen
Natuur op de gevoelige plaat
3
<U
-o
W)
O)
Foto's WOUTER BORRE
Hardinxveld-
Giessendam
SLIEDRECHTSE
BIESBOSCH
BRABANTSE
BIESBOSCH
Gorinchem
vede
Werkendam
LAND
A LT E N A
stemd voor kano's. Ho'1
Het relatief hoge water
laat toe dat er dit keer ook
met een fluisterbootje gevaren
kan worden, totdat we dreigen
vast te lopen op de zanderige bo
dem en Marianne den Braven de
boot maar snel keert.
De Biesbosch is erg groot, en
daarom kan slechts een beperkt
gedeelte verkend worden. Ma
rianne wijst ons een burcht aan,
een van de vele tientallen. Het
lijkt een chaotische stapel tak
ken waarover ook nog eens een
boomstam is gevallen. Dat is be
slist geen werk van bevers,
maar van een storm, verzekert
ze. De bevers eten vooral twij
gen en boombast. Ze knagen
daarvoor hele bomen om. In de
Biesbosch zijn ze er blij mee,
want doordat af en toe bomen
wegvallen krijgen andere plan
ten de kans zich te ontwikke
len 'We hebben volop wilgen,
maar daar zijn bevers nou net
niet zo dol op. Liever knagen ze
die ene overgebleven els om.'
Varen in de Biesbosch heeft iets
speciaals. Je waant je af en toe in
de jungle, zo dicht begroeid zijn
sommige stukken "s Zomers,
als alles groen is en het blader
dak geen zonlicht doorlaat, is
Bergse
Geertruidenberg
Made 30
Oosterhout
De Biesbosch ligt tussen Zuid-Holland en Noond-Bra-
bant, en is met een oppervlakte van 7100 hectare een
van grootste en meest waardevolle natuurgebieden in
ons land. Het is bovendien een van de weinige zoetwatergeti|-
dengebieden in Europa Rivieren, kreken, moerasbossen, grien
den en polders maken het tot een vogelparadijs. De Biesbosch
moet je vooral over water bezoeken. Er zijn rondvaarten met
een salonboot, maar ook kunnen kano's of fluisterboten wor
den gehuurd. Tevens zijn er tal van combinaties wandelen/va
ren/fietsen mogelijk, inclusief fietshuur Het hele jaar door zijn er
bijna dagelijks tal van activiteiten (bevertochten, boottochten,
voorjaarsexcursies, enzen dit jaar nog meer dan voorheen in
verband met het 10-jarig bestaan van het Nationaal Park.
Meer informatie: Bezoekerscentrum Hollandse Biesbosch, Baan-
hoekweg 53, 3313 LP Dordrecht, tel. 078-630 53 53,
www.biesbosch.org
Biesbosch Bezoekerscentrum, Biesboschweg 4, 4924 BB Drimme-
len, tel.0162-68 22 33.
Biesboschmuseum, Hilweg 2, 4251 MT Werkendam, tel.
0183-50 40 09 (tot april beperkt open).
dit net een stukje Amazone-
woud.' zegt Marianne den Bra
ven. Vooral het Zuid-Hollandse
gedeelte van de Biesbosch be
staat uit smalle kreken. Zonder
goede vaarkaart verdwaal je er
gemakkelijk. Niet voor niets
gold de Biesbosch tijdens de
Tweede Wereldoorlog als een
ideale schuilplaats voor verzets
lieden. Ook werd het gebied ge
bruikt voor het smokkelen van
goederen vanuit het reeds be
vrijde Brabant naar Zuid-Hol
land. Het water tussen beide pro
vincies wordt vooral in het hoog-
v A N seizoen druk bevaren. Op de
breedste waterwegen zorgen
plezierjachten met feestvieren
de mensen aan boord soms voor
filevorming. Den Braven ziet ze
liever gaan dan komen. Om de
waterrecreatie in goede banen
te leiden, wordt deze vooral
naar de randen verplaatst. Bo
vendien zijn diverse gedeelten
van het nationaal park verbo
den gebied, zoals de Dordtse
Biesbosch.
Werken met wilgentakken
Het natuurbeleid werpt vruch
ten af. Af en toe wordt er weer
zalm in het water gesignaleerd.
De getijdenschommelingen in
het zoetwatergebied zijn ge
ring. maximaal tachtig centime
ter. Vanaf volgend jaar wil men
de sluizen van de Haringvliet op
een kier zetten om zo nog meer
'natuur' toe te laten.
Om met name waterrecreanten
uit de meest kwetsbare stukken
natuur te weren is nabij Drim-
melen een speciaal gebied aan
gelegd, de Aakvlaai, een Bies
bosch in het klein. Den Braven:
'We proberen ook met onze ei
gen rondvaartboten het toeris
me te controleren. Onze doel
groepen zijn vooral gezinnen en
senioren, die vaak een dagtocht
maken. Veel mensen worden zo
enthousiast dat ze terugkeren
maar dan een aantal dagen blij
ven.'
De Biesbosch was ooit een oer-
landschap, werd daarna dankzij
de mens een cultuurlandschap
(rietsnijders, landbouw en visse
rij. biezen- en griendcultuur) en
is nu een natuurlandschap, on
geveer zoals het er ooit uitzag.
Dat is te danken aan de Sint Eli-
sabethsvloed, die in februari
1421 het gebied terugbracht
naar de oorsprong: zestien dor
pen werden verzwolgen door
het zilte zeewater en de Bies
bosch veranderde in een binnen
zee die zich uitstrekte van Dord
recht in het noorden tot Geert
ruidenberg in het zuiden. Eeu
wenlang duurde het aanslibben
en inpolderen, totdat het land
weer bruikbaar werd voor de
griendcultuur: op stukjes land
langs het water werden riet en
vooral wilgen aangeplant die
vervolgens werden gehakt en ge
bruikt voor onder meer dakbe
dekking, manden, stoelmatten,
en vlechtwerk. Griendwerkers
ploeterden hard voor een karig
loon, en moesten soms langere
tijd in de Biesbosch verblijven.
Er staan nog enkele griendke-
ten uit de jaren dertig, die tij
dens excursies met een gids
wordt bezocht.
We varen langs zo'n huisje en
naderen een steiger, die toe
gang geeft tot een vogelkijkhut.
Het zicht over de ondergelopen
Manapolder is imposant. Kol-
ganzen scheren laag over het
water en eenden schuilen op de
oever onder overhangende tak
ken voor een beginnende
sneeuwbui. Wat een rust, wat
een ruimte! Wie beweerde ook
al weer dat Nederland vol is? Op
een doordeweekse winterdag in
de Biesbosch is daar in elk geval
even niets van te merken.
Dit is deel 2 in een serie over
Nationale Parken.
Vorige week vroegen wij u wat u
tijdens de vakantie het liefst
fotografeert. Familieleden en vrienden
blijken leuk te zijn als reisgezelschap,
zolang ze maar niet voor de lens gaan
staan tijdens het fotograferen van een
mooi stukje natuur.
De Uitslag
De natuur 50%
v|) De lokale bevolking 19%
Bekende toeristische trekkersl6%
Steden 8%
Familieleden of vrienden 6%
Danny Ellinger, natuurfotograaf en
directeur van fotobeeldbank Foto Natura:
'Nederlanders zijn altijd al een reizend volk
geweest. Vroeger roofden we de boel leeg
en namen we de buit mee als aandenken,
tegenwoordig maken we foto's.
In Nederland is natuur een schaars product.
Dus leggen we natuur graag vast; ook om te
laten zien waar je geweest bent.
Veel vakantiefoto's worden op het verkeerde
moment gemaakt; in de volle zon. Dat wat
je met het blote oog ziet als een schaduw,
verandert op een foto in een zwarte vlek.
Ben je op een mooie plek en maak je graag
natuurfoto's, doe het dan goed en sta vroeg
op voor het gedempte ochtendlicht.'
Altijd op de hoogte
Reisgidsen zijn handig voor het vinden van gro
te toeristentrekkers, een hotel of een lekker
restaurant. Maar voor de exacte data van
strandfeesten in Thailand, recente exposities
in Tate Gallery óf andere lokale evenementen
biedt de site Whatsonwhen.com uitkomst.
Hier staan per land alle denkbare evenemen
ten op een rij. Of je nou naar Cyprus of naar In
dia gaat. je hoeft niks te missen. Het is moge
lijk te zoeken op maand, trefivoord of stad. De
beschrijvingen zijn zo helder en uitnodigend
geschreven dat je meteen zin hebt om te ver
trekken.
www.whatsonwhen.com
(ADVERTENTIE)
,P» - ÊJJ
USv 020 5733222
a tBT 076-5236666
Ik^-»International Tours zondag: 020-6796300
CYPRUS
CYPRUS
Laranca
Sky Bingo 2' of 3* hotel
8 dagen, Logies
Paphos
3* Agapinor hotel
8 dagen, Half pension
v. 249
CYPRUS
CYPRUS
Ayia Napa
3* Petrosana appartementen
8 dagen, Logies
v. 199
Limassol
3* Avenida Beach Hotel
8 dagen. Halfpension
EGYPTE
EGYPTE
Nijlcruise/Cairo
4* Nijlcruise. 5 dagen. Vtyponszon
3* Hotel Cairo. 2 nachten. Logies 1 Ontoqt 1
Nijlcruise Luxor
3* Hotel Luxor. A nachten. Logies ontbot
4* Nijlcruise. A dager, volpension
GAMBIA
GAMBIA
Kotu
3* Sunset Beach Resort
8 dagen, Logies Ontbijt
Diverse plaatsen
2* Sky Bingo Hotel
8 dagen, Logies Ontbijt