fe alles hoeft
olgebouwd
worden
ftt
Kt
E
Echtelijke ruzies kosten nogal eens ruiten
<r
Woekeren
met de
ruimte
[r woon
Keukemarket
10 JAAR ZEKERHEID
urkft loopt voorop In service kwaliteit
te van een woning aan de Korje Nobelstraat in Zierikzee.
Het is woekeren met
ruimte voor woning
bouw. Braakliggende veld
jes, voormalige bedrijfsge
bouwen, terreinen in dorps
kernen of stadscentra die
niet bebouwd zijn, worden
steeds vaker gebruikt om er
woningen te realiseren. Pro
jectontwikkelaars hebben
er oog voor en springen in
dit gat. René Faasse, direc
teur van het gelijknamige
projectbureau uit Kamper
land: „Tussen nu en de ko
mende tien jaar zul je tus
sen de bestaande bouw veel
nieuwbouw gaan zien."
Nederland moet steeds crea
tiever omgaan met de be
schikbare ruimte. Ook als het
gaat om woningbouw, al zou je
dat niet zeggen als je de uitge
strekte meuwbouwlocaties ziet
Maar op het platteland van Zee
land. waar de uitbreidingsmoge
lijkheden van dorpen en steden
beperkt zijn, wordt kritisch ge
keken naar alternatieven. Inbrei-
ding is daarvoor het magische
woord.
Onder inbreiding, als tegenhan
ger van uitbreiding, wordt ver
staan het optimale gebruik van
bestaande, loze ruimtes binnen
de bebouwde kom, voor bijvoor
beeld woningbouw. Projectont
wikkelaar René Faasse uit Kam
perland heeft in Zierikzee mo
menteel twee projecten lopen: in
de inmiddels beruchte
Nobelstraat/Steiltjesstraat en in
de Zuidwellestraat.
In het eerste project worden, in
samenwerking met Roose Onroe
rend Goed uit Zoutelande, ne
gen nieuwe woningen gebouwd.
Oorspronkelijk waren op deze
kavels een garage en de loodsen
van de gemeentewerken geves
tigd. In de Zuidwellestraat
stond op de plaats waar nu vijf
woningen komen, tot vorig jaar
een boerderijtje met een schuur.
„Oorspronkelijk zouden er in de
Zuidwellestraat drie wat luxere
woningen gebouwd worden",
vertelt Faasse. „Maar terwijl de
verschillende procedures liepen,
bleek er veel meer behoefte te
zijn aan wat eenvoudigere wo
ningen in een lagere prijsklasse.
Binnen het bestaande bestem
mingsplan kon ik het project
wijzigen. De vijf woningen wa
ren binnen ongeveer een week
verkocht."
Begane grond
Ook in de Nobelstraat/ Steiltjes-
straat is vrijwel alles verkocht.
„Er is een grote vraag naar wo
ningen met alle voorzieningen
op de begane grond en zo zijn
deze huizen opgezet Die vind je
bijna niet in de oude binnenste
den. Dat nog twee huizen niet
verkocht zijn, kan te maken heb
ben met de langlopende procedu
res voordat we konden gaan bou
wen. Met als dieptepunt, letter
lijk en figuurlijk, het archeolo
gisch onderzoek."
Volgens Faasse is de verplich
ting tot archeologisch onder
zoek bij een bouwproject een
wat grijs gebied. „Er zijn bodem-
kaarten waarop aangegeven
staat welke plaatsen mogelijk
historisch interessant kunnen
zijn. Dan is archeologisch onder
zoek verplicht. Maar hoe ver
zich dat onderzoek moet voltrek
ken, is nogal onduidelijk." In
het geval van de
Nobelstraat/Steiltjesstraat
werd er wel erg grondig onder
zoek gedaan dat tot soms twee
meter diepte ging. „Dat is wel
vergaand, dat zie je met
vaak. "Het onderzoek leidde van
wege de onvoorziene hoge kos
ten tot het terugtreden van alle
wethouders van de gemeente
Schouwen-Duiveland.
Faasse: „Wij hadden die archeo
logen wel uit de put willen trek
ken, want uiteindelijk heeft de
bouw flinke vertraging opgelo
pen. Eigenlijk zou de grond, die
enorm omgewoeld is tijdens het
onderzoek, een half jaar moeten
inklinken maar die tijd heeft
Faasse niet; de kopers willen zo
snel mogelijk hun huis hebbên.
Bovendien is tijdens het onder
zoek zo diep gegraven dat de die
per gelegen vervuilde grond
zich gemengd heeft met de bo
venlaag. De aannemer heeft de
grond afgegraven en nieuw
zand gestort. Al met al heeft het
hem zeker 100.000 euro gekost.
Historisch
„Als je op een historische plaats
gaat bouwen heb je, behalve
met archeologisch onderzoek,
ook altijd met vervuilde grond
te maken", legt Faasse uit. „Dat
hoeft niet te komen doordat er
een vervuilende werkplaats
heeft gestaan Na honderden ja
ren intensief wonen is de grond
gewoon vuil, noem het maar his
torische vervuiling."
Voordat er gebouwd kan gaan
worden, moeten de bestem
mingsplannen soms aangepast
worden, ook in de binnenstad.
Een voormalige school, kantoor
gebouw, loods, tuin of werk
plaats heeft meestal geen woon
bestemming. Het zijn vrijwel al
tijd langdurige procedures. Dat
er vaak veel omwonenden zijn,
betekent ook dat er meer kans is
op bezwaren.
„Maar aan de andere kant komt
het ook voor dat mensen blij
zijn dat er eindelijk iets goeds
met een gebouw gebeurt", heeft
de projectontwikkelaar ervaren.
„In Middelburg hebben we in
een leegstaand schoolgebouw
appartementen gemaakt. Daar
waren de omwonenden zeer posi
tief over."
Nieuwbouw naast bestaande
bouw moet aan bepaalde voor
waarden voldoen. Alle Neder
landse gemeenten moeten voor
1 juli een welstandsnota opge
steld hebben. Deze nota geeft de
kaders aan waarbinnen nieuw
bouw, of uitbreiding van be
staande gebouwen, mogelijk is.
„De gemeente moet de steden
bouwkundige randvoorwaarden
formuleren Daar zijn de archi
tecten aan gebonden. Zo n wel
standsnota moet duidelijkheid
scheppen voor alle betrokkenen.
Mijn ervaring is dat welstands
commissies nog wel eens zwab
beren in hun beleid. Zo moest in
de jaren zeventig nieuwbouw
ook echt als nieuwbouw herken
baar zijn. Daar hebben we hele
lelijke gebouwen aan overgehou
den Nu is de eis dat de nieuw
bouw moet passen in de bestaan
de omgeving. Er moet een link
zijn met de geschiedenis van de
omgeving. Daarbij bestaat in
een historische stad als Zierik
zee natuurlijk de valkuil dat het
een 'Anton Pieck- huisje'
wordt."
Voor de lopende projecten van
Faasse in Zierikzee levert dat
weinig problemen op. Het straat
beeld, dat redelijk eenduidig is,
wordt in de nieuwe gevels ge
woon gevolgd.
„Wel zijn er moderne aanpassin
gen. Zo zijn de huizen in de No
belstraat vijf meter breed, wij
bouwen zes meter breed omdat
we alle woonvoorzieningen op
de begane grond hebben. Toch
stoort dat het straatbeeld niet."
Producenten van bouwmateria
len zijn alert op deze ontwikke
ling en brengen bijvoorbeeld
nieuwe bakstenen op de markt
met een oud uiterlijk.
Nijverheid
In tegenstelling tot bijvoorbeeld
Brabant kenden de Zeeuwse dor
pen in de negentiende en twin
tigste eeuw relatief weinig klei
ne nijverheid. En dus zijn er
niet zoveel oude loodsen en
werkplaatsen waar nu huizen
gebouwd kunnen worden. Overi
gens gaat het niet altijd om wo
ningbouw; ook detailhandel,
kantoren of een combinatie er
van worden gebouwd.
Zelf is Faasse altijd alert op der
gelijke gebouwen en terreinen
„Met luchtfoto's kun je ook veel
beschikbare ruimte herkennen.
Maar ik pleit wel voor matiging,
niet alles hoeft volgebouwd te
worden. Open plekken in een
stad of dorp zijn ook belangrijk.
Al is het maar als trapveldje
voor de kinderen."
Het zijn meestal projectontwik
kelaars die dergelijke projecten
aanpakken ..Het is ons dagelijks
werk. Wij voelen alles in onze
eigen portemonnee als er iets
misgaat. En het is ook leuk
werk. Door passen en meten en
met de beperkingen van zo'n
door de geschiedenis gevormde
kavel proberen te komen tot een
adequaat en mooi plan, dat ligt
mij wel."
Faasse wil af van het stereotie
pe beeld van een»projectontwik-
kelaar die alleen op eigen gewin
uit is. „Ik wil niet altijd alles
bouwen. Zoals de woon- en kan
toortoren van 25 verdiepingen
die bij het station in Goes moet
komen. Dat is een historische
fout waarmee Goes voor eeuwig
zijn provinciale onschuld ver
liest. Daar wil ik nooit mijn
naam aan verbinden."
Inge Heuff
voorgevels Stciltjcsstraat
voorgevel» Steiltjautnat
Hnker rf|o«vel 5temje»«tr»et m
woonberoepen
Wekelijks een beroep
phet gebied van wonen
centraal. De meest
ttnlopende personen
L k°men aan bod: van
*>r en architect tot
ambtenaar
fondscommissie of
"fowasser. Vandaag
glashersteller
foto Willem Mieras
Naam: Richard van Wijk
Woonplaats: Goes
Beroep: glashersteller
Belangrijkste gereedschap: telefoon
Pleisters heeft glashersteller Richard van Wijk
(33) nimmer bij de hand. Hoewel hij dagelijks
met glas werkt heeft hij geen enkel sneetje in zijn
handen. „Gewoon een kwestie van zorgvuldig
heid", zegt hij eenvoudig. In het begin was dat
wel anders, lacht hij. Een kwartier nadat hij start
te als glashersteller was hij al onderweg naar het
ziekenhuis met een grote jaap in z'n hand.
De medewerker van Service Glasherstel Zeeland
in Goes komt in actie zodra ergens tussen Bergen
op Zoom en Zoutelande een ruit kapot is. Het
maakt niet uit of dat om twee uur 's middags is of
twee uur 's nachts. Hij is binnen anderhalf uur ter
plekke. Zes kwartier tot twee uur later is hij in de
regel weer weg en is de schade hersteld. Indien ge
wenst heeft hij dan ook de kozijnen bijgeverfd, zo
dat er niets meer is te zien van de schade
Hij heeft niet alle glassoorten op z'n auto liggen.
Wel de meest gangbare, zodat het merendeel van
de schade is te herstellen. Moet er echter glas be
steld worden, bijvoorbeeld dubbelglas, dan
plaatst hij eerst een noodplaat. waarna hij binnen
twee weken terug is met het juiste glas
Volgens hem zijn er werkelijk honderden soorten
glas Van het zeer kwetsbare glas dat gebruikt
wordt voor fotolijstjes tot gehard glas dat 'niet ka
pot is te krijgen'. „Daar kan je rustig op lopen en
springen." Het is eerst enorm verhit waarna het
in korte tijd heel sterk wordt afgekoeld. „Heeft
heel veel spanning."
Van Wijk begon zijn arbeidzaam leven als schil
der. Hij is inmiddels al veertien jaar, naar volle te
vredenheid. glashersteller. De afwisseling in zijn
werk vindt hij mooi. Elke dag is anders, elke dag
verrassend. De ene keer wordt hij, na een ram
kraak, opgeroepen om nieuwe ruiten te zetten in
de gevel van een kledingzaak. De andere keer
moet hij het glas herstellen in de voordeur van
een woning omdat de deur iets te hard is dichtge
trokken. Met een kleine glimlach vertelt hij over
die keer dat er. na een echtelijke ruzie, welgeteld
elf ruiten hersteld moesten worden.
In vergelijking met z'n collega's in de Randstad
heeft Van Wijk het betrekkelijk rustig. Op jaarba
sis rukken de medewerkers van het Goese bedrijf
zo'n tweehonderd keer buiten kantooruren uit
Vooral in het weekeinde, aldus Van Wijk. Hij
durft ook zijn auto onbeheerd achter te laten
Zijn collega's in de Randstad moeten dat volgens
hem niet doen omdat bij terugkeer er altijd wel
wat is gestolen.
Van Wijk merkt bijna dagelijks dat het vertrou
wen in de medemens in Zeeland nog steeds heel
groot is. Enkele dagen geleden kwam hij bijvoor
beeld bij een klant en vond een briefje met de sleu
tel van het bewuste huis op de voordeur geplakt
met de mededeling dat de bewoners aan het werk
waren en dat Van Wijk z'n gang kon gaan. Dat
vond hij toch iets te gortig. Hij heeft de sleutel
door de brievenbus gegooid en is naar een volgen
de klant gereden. Hij maakt ook geregeld mee dat
de bewoners gaan slapen zodra hij arriveert.
„Daar kijk ik echt niet meer van op." Hun aanwe
zigheid is ook niet nodig, omdat hij altijd alles bij
zich heeft wat nodig is. „En we ruimen ook altijd
zelf de boel op." Gevraagd naar de meest voorko
mende klussen antwoordt hij dat hij toch vooral
in actie komt voor het herstel van het glas in de
voordeur en de draairamen.
Emile t alon
foto's Dirk-Jan Gjellema
De bouwwerkzaamheden in de Zierikzeese Korte Nobelstraat zijn in volle gang
