Hooglied dichter bij de mensen
Correcties uit de hemel
op boeken levende zoon
Boodschap Geert Mak
galmt door Nieuwe Kerk
Domburg maakt
met schilderswee
verleden levend
Nederlanders doen
prijzen Antwerpse
woningen fors stijgeL
Jean
Rouaud
In de hemel
zoals
op aarde
Goese predikant en Zierkzeese kunstenares beschouwen bijzonder bijbelboek
kunst
Waarschuwing
voor Walcherse
drankrijders
Kerkje Ellesdiek
Kledingbeuri
in Serooskert
0800 - 0231 231 (GRATIS)
De Boekenweek, die duurt tot en met zaterdag, richt de
schijnwerper op Frankrijk. Hoeveel weten we eigenlijk van
de hedendaagse Franse literatuur? Voor veel mensen houdt
die op bij Simone de Beauvoir, Albert Camus, Jean-Paul
Sartre en Franqoise Sagan. In een dagelijkse serie belicht
de PZC de Franse literatuur van nu. Tien PZC-redacteuren
geven hun indruk van een recent vertaalde Franse roman.
Vandaag, in de zevende afleveringIn hemel zoals op aarde
van Jean Rouaud.
Mensen .cjenken vaak men
sen met wie ze jarenlang
hebben opgetrokken, lief en
leed hebben gedeeld, te kennen.
Wie dicht bij een ander staat
weet wat hij of zij meemaakt,
hoe er geworsteld wordt met be
paalde zakelijke of intermense
lijke conflicten, hoe er geleden
wordt, gelachen, gehuild En
toch, toch is het hoegenaamd on
mogelijk om een ander door en
door te kennen. Wat gaat er om
in de schedel van je naaste, je
vrouw, man, kind, vriend of col
lega? Vertel het maar eens.
De Franse auteur Jean Rouaud
(1952) vertelde de voorbije
twaalf jaar ontzettend veel. In
vier romans, De velden van eer,
Illustere voorgangers, De we
reld bij benadering en Voor al
uw geschenken tekende Rouaud
de geschiedenis op van zijn fa
milie en zijn geboortestreek Loi
re Inférieure (tussen Nantes en
Saint-Nazaire).
Zich baserend op gesprekken,
foto's, oude brieven en andere
documenten schetste hij een
eeuw familiegeschiedenis. De
krantenverkoper, want dat was
hij toen-ie in eind jaren tachtig
aan het schrijven sloeg, ging zit
ten en schreef. Naar een onder
werp heeft hij nooit moeten zoe
ken. hij wist er maar één; zijn fa
milie. De woorden kwamen van
zelf, regen zich aaneen tot zin
nen, lange zinnen, ontzettend
lange zinnen. Gedachtenstro-
men in taal en teken, de ene
keer licht ironisch van toon, de
andere maal donker en poë
tisch.
Rouauds Velden van eer werd
in 1990 bekroond met de hoog
ste literaire prijs in Frankrijk,
de Prix Goncourt. Roem en geld
volgden, de kiosk in Parijs werd
verruild voor een rustiek schrij
versoptrekje in het diepe zuiden
van Frankrijk en Rouaud
schreef verder en voort. In de he
mel zoals op aarde is feitelijk
het vijfde en afsluitende deel
van het familie-epos. In het
werk geeft de schrijver de
hoofdpersonages - zijn moeder
en vader - gelegenheid om te
reageren op zijn pennevruch
ten. Vanuit de hemel laat moe
der Rouaud blijken helemaal
niet zo blij te zijn met de boe
ken van zoonlief. Hij hing alle
vuile was over de familie buiten
en ging daarbij - volgens moe
der - redelijk onbesuisd te
werk.
Rouaud verwoordt de woede,
het ongenoegen, de wrevel van
moeder op meesterlijke wijze.
De lezer wordt volledig op het
verkeerde been gezet, want de
doden kunnen niet spreken. Het
is ten tweede male de schrijver
die de vermeende onvrede be
schrijft. Zo gaat het ook bij de
correctie van het beeld van de
vroeggestorven vaderfiguur.
Het zijn niet de vrienden en ken
nissen van pa, die hem in een an
der daglicht stellen. Het is de
zoon zelf.
Wie kent wie? Wat weet de een
van de ander? Rouaud speelt
met die vragen, met de aan
dacht van de lezer en met zijn ei
gen gevoelens. Want was het
wel zijn moeder die hij in het
epos beschreef? Ze riep zelf - of
toch niet - van tussen de wol
ken 'Wat weten jullie van mij?
Wat ik jullie heb laten zien?
Maar was ik dat wel?' De au
teur laat het antwoord in het
midden.
Simpelweg omdat er geen te vin
den is.
'In de hemel zoals op aarde' van
Jean Rouaud, vertaald door Ma
rianne Kaas, Uitgeverij Van Oor
schot.-
Op www.pzc.nl kan een boeken
weekpagina worden aangeklikt.
door Mieke van der Jaqt
GOES - De Goese predikant
Eeuwout van der Linden en de
Zierikzeese kunstenares Marja
de Lange presenteren zaterdag
hun boek 'Als een zegel op je
hart. Hooglied in beeld'. Dat ge
beurt in de Goese boekhandel
De Koperen Tuin met muziek
en een kleine tentoonstelling.
Eeuwout van der Linden, predi
kant bij de Samen-op-Wegge-
meente in Goes, gebruikte een
serie schilderijen van Marja de
Lange als aanleiding voor een
reeks korte beschouwingen.
Marja de Lange liet zich al in
spireren door andere kunste
naars, met name Judith Hertz-
berg, maar Van der Linden
vond nog veel meer op het
Hooglied geïnspireerde kunst.
Dat zette hem aan tot een on
derzoek naar de ontvangst van
het Hooglied in de kunst en in
het geloof door de eeuwen
heen.
Poëtisch
Het Hooglied, waarvan in de
Bijbel staat dat Koning Salo
mo het heeft geschreven, valt
tussen de vermaningen in Pre
diker en de waarschuwingen in
Jesaja behoorlijk op als een
klein, poëtisch bijbelboek. Het
is het enige jubelende lied in
het Oude Testament en het eni
ge wat je zo zou kunnen zin
gen.
Van der Linden stelt vast dat
dat ook al in alle tijden gedaan
is: zingen, juichen, dansen op
deze zeldzame woorden uit de
Bijbel.
Het is niet verwonderlijk dat er
onder rabbijnen en priesters
vaak discussie is geweest over
de vraag of het Hooglied wel in
de Bijbel thuishoort. Zoveel
erotiek, zoveel verlangen, zo
veel vreugde over de liefde en
het leven, trekt nogal eenzijdig
de aandacht in een boek waar
in de enige andere zang op
klinkt in de Klaagliederen van
Jeremia. Maar de geestelijke
leiders en de schriftgeleerden
hielden het Hooglied erin,
Klantenbinding? Wilden ze een
dergelijk juweel niet missen in
hun dagelijkse geloofsbele
ving?
Van der Linden laat zien dat
het Hooglied vergeestelijkt
werd. Een allegorie waarin de
erotische beschrijvingen an
ders en vooral kuiser moesten
worden opgevat. Pas in de laat
ste paar eeuwen, laat de Goese
predikant zien, komt het ac
cent in de beleving van het
Hooglied veel meer op het eroti
sche te liggen. Het Hooglied
wordt gelezen, en vooral gezon
gen, voor wat het is: een lied
over de liefde tussen mensen.
Hervertellingen
Eeuwout van der Linden heeft
een volledige ontdekkingstocht
gemaakt door de eeuwen heen.
Hij behandelt het boek in de
joodse en de christelijke tradi
tie, kijkt naar afbeeldingen
van het jaar nul tot nu toe, doet
een royale greep uit de Hoog-
liedpoëzie en zoomt in op he
dendaagse hervertellingen
voor kinderen. Eindelijk kan
het Hooglied in de Kinderbij
bel. Poëtisch is zijn benadering
bij de kleurrijke schilderijen
van Marja de Lange, maar in
zijn eigen bewerking van de
tekst, de kleine hoogliedjes
waarmee het boek eindigt, is
Van der Linden heel direct.
In de loop der eeuwen is het
meest menselijke boek in de Bij
bel dichter bij de mensen geko
men en Van der Linden zet er
in zijn bewerking nog een stap
je bij. Zijn Hooglied zou zich
op een mooie zomeravond op
de Grote Markt in Goes kun
nen afspelen tussen twee ver
liefde kinderen van deze tijd.
Als een zegel op je Hart. Hooglied
in beeld, door Eeuwout van der
Linden en Marja de Lange is uit
gegeven bij Meinema. ISBN 90
211 3967 7 Het kost 19,90 euro in
de boekhandel.
Interpretatie van het Hooglied door Marja de Lange
MIDDELBURG - De Middel
burgse politierechter B. Doore-
waard Boekhout heeft gisteren
een 35-jarige drankrijder uit
Vlissingen 1250 euro boete en
acht maanden voorwaardelijke
rijontzegging opgelegd.
De Vlissingse ondernemer rea
geerde opgelucht op de voor
waardelijke rijontzegging, want
daardoor kan hij zijn werk blij
ven uitoefenen. De verdachte
werd op 10 januari in Vlissingen
betrapt, terwijl hij ruim drie
keer zoveel drank op had als toe
gestaan. Hoewel hij slechts 350
meter verwijderd was van zijn
woning, nam hij toch zijn auto
Deze beslissing had het gevolg
dat hij even later door de politie
werd aangehouden.
Eenzelfde lot overkwam een
24-jarige man uit Vlissingen.
Hij was op 11 januari na het
stappen thuisgekomen. Een
paar uur later werd hij gebeld
om iemand op te halen. De Vlis-
singer pakte daarvoor de auto.
Dat er nog sporen van alcohol in
zijn lichaam zaten, bleek nadat
de politie hem aanhield. De poli
tierechter veroordeelde de man
tot 480 euro boete en zes maan
den voorwaardelijke rijontzeg
ging.
Een 21-jarige Souburger werd
voor dronken rijden veroor
deeld tot 550 euro boete en zes
maanden voorwaardelijke rijont
zegging. Hij werd betrapt op 26
januari,
Voor het rijden onder invloed
op een snorfiets, op 23 januari
kreeg een 39-jarige inwoner van
Vlissingen 150 euro boete opge
legd. In de uitspraak werd reke
ning gehouden met het feit dat
het dronken rijden op een snor
fiets minder gevaarlijk is dan
het besturen van een auto.
ELLEWOUTSDIJK - Zondag is
er een oecumenische bijeen
komst in 't Kerkje van Ellesdiek
in Ellewoutsdijk, met als thema:
't Za je fermielje mè weze. De
overdenking in het Schouws
wordt verzorgd door Simon
Sies. Aanvang 14.30 uur.
woensdag 17 maart 2004
door Bart De Clerck
ANTWERPEN - Dat gefortu
neerde Nederlanders al lange
tijd in rijke Antwerpse gemeen
ten als Schilde en Brasschaat
neerstrijken is een gekend feno
meen. De laatste jaren kiezen
Nederlanders echter meer en
meer voor een woning in de Ant
werpse binnenstad waardoor de
prijzen op de vastgoedmarkt
fors stegen.
De voorbije twee jaar ging de
prijs van een appartement in
het Antwerpse stadscentrum elk
jaar met 8 procent de hoogte in.
Behalve flats, lofts en studio's
werden ook de huizen gevoelig
duurder. Professionelen uit de
Antwerpse vastgoedmarkt zijn
het er roerend over eens dat de
Nederlanders daar debet aan
zijn. Vooral zij zouden de prij
zen de hoogte induwen.
Daarbij zijn het niet zozeer indi
viduele Nederlanders die deze
trend in de hand werken. Door
dat steeds meer projectontwik
kelaars uit Nederland op de Ant
werpse woningmarkt actief zijn,
volgen haast automatisch Neder
landse kopers. Het beste voor
beeld situeert zich op een van de
Antwerpse toplocaties, met na
me op de Meir in de schaduw
van de zogenaamde Boerento-
ren. Daar verrijst een nieuw
complex op de plek waar vroe
ger de statige gebouwen van de
CMB-rederij het uitzicht bepaal
den. Navraag bij de projectont
wikkelaar leert dat tweederde
van de tientallen beschikbare
appartementen al verkocht zijn
aan Nederlanders. Maar ook in
andere delen van de binnenstad
is er een duidelijke Nederlandse
vraag naar appartementen en
woningen.
Gepensioneerd
„Het zijn vooral gepensioneerde
Nederlanders. In Nederland zijn
de huizen te duur, het logische
gevolg is dat ze naar Antwerpen
afzakken", spreekt Hendrik Fon-
Lll.'
Kt
gers uit ervaring. Dear.,
in de Antwerpse deelg® 6-
Borgerhout het vastgoed*.
Albeka-Immo Casco.
Mare Robberechts, h«fj
het immobiliënkantoo: tff
Sorenco spreekt van
trend. „Nieuwbouw in
nenstad is niet vanzelfsmj
Veel ruimte is er imnien
meer over. Veel eigenaaiw
den dan ook uitgekochte:
volgens hun gebouwenab
ken. Deze manier van
doet de prijzen stijgen, q
is blijkbaar nog altijd
vraag dan aanbod,
de prijzen voor appartesj
de laatste twee jaar danoct
het jaar met 8 procent sta
aldus de man uit de UI
rend-goedsector.
0(
SEROOSKERKE (W)-h
speelzaal De Vrolijke Kk
de Koepelstraat in Serooa
houdt vrijdag een kindeifci
beurs. De openingstijd
15.15 tot 16.30 uur.
Voor de beurs moet zora
ding worden aangeboden
kinderen van 1 tot 12 jac
speelgoed en boekjes zri
kom.
Spullen moeten voorzie i
van een prijs en een re[
nummer, dat is af te halsi
speelzaal. Van de verkc
gaat de helft naar De
Keet.
Kleding en speelgoed kurc»
geleverd worden op dors
18 en vrijdag 19 maart n
tot 11.45 uur in de peut®
zaal. Kinderwagens,
bedjes, boxen en buggy's!
nen, voorzien van een prijsj
leverd worden op vrijde; r
13.30 tot 14.30 uur. Vanda
brengst gaat een kwart ca
speelzaal.
Geert Mak tijdens zijn lezing in de Nieuwe Kerk in Zierikzee. foto Marijke Folkertsma
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - Veel belangstel
ling en veel onvrede over de
slechte verstaanbaarheid. Dat
zijn de eerste conclusies die ge
trokken kunnen worden over de
lezing die schrijver Geert Mak
gisteravond hield in de Nieuwe
Kerk in Zierikzee in het kader
van de Boekenweek naar aanlei
ding van zijn nieuwste boek 'In
Europa'.
Hij was daar op uitnodiging van
het literair samenwerkingsver
band Schouwen-Duiveland. De
Nieuwe Kerk met zijn veelvul
dig bejubelde galm blijkt voor
een lezing die talrijke mensen
graag willen horen bepaald niet
de locatie bij uitstek. Wie echt
iets wilde meekrijgen van het
geen de populaire schrijver over
zijn 'eeuwreis' door Europa te
vertellen had, moest zijn oren
spitsen. Dan nog gingen er veel
flarden van de tekst verloren
Mak begon zijn tocht door Euro
pa op een stormachtige maan
dagochtend 4 januari 1999. Het
werd zowel een reis door het we
relddeel als door de afgelopen
eeuw.
De auteur wilde aan de voora
vond van het millennium zien
hoe het continent erbij lag. Hij
bezocht vooral de schrijnende
littekens die een eeuw met talrij
ke oorlogen had nagelaten. Mak
maakte de reis in opdracht van
NRC Handelblad, het dagblad
waar hij vele columns over deze
tocht en zijn ervaringen voor
schreef.
Terwijl 1999 zich kenmerkte als
het jaar waarin de euro zijn con
crete vorm kreeg, de mobiele te
lefoon algemeen werd uitge
zaaid, de oorlog in Kosovo woed
de, internet massaal werd be
sproken en de angst voor de mil
lenniumbug overheerste, maak
te Mak zijn historische reis door
het heden. Zijn eerste reisdoel
was Parijs Hij beschrijft de
stad in zijn boek ten tijde van
de wereldtentoonstelling in
1900. Zo kort na de uitvinding
van de elektriciteit en met alle
optimisme van dien over vooruit
gang en wede.
Indringend vertelde de auteur
gisteravond onder meer ook
over zijn ervaringen bij Tjer-
nobyl dat na de kernramp daar
op 26 april 1986 's middags tus
sen één en drie uur is leegge
stroomd en er nog precies zo bij
ligt zoals de bewoners het heb
ben verlaten.
Mak analyseerde ook de wijze
waarop landen verschillend om
gaan met hun geschiedenis. Vol
gens hem stelde Nederland zich
immer op met de rug naar het
continent en het gelaat naar de
zee gekeerd. Volgens Mak ech
ter doen we er goed aan wat min
der Nederlander en wat meer
Europeaan te worden.
door Ernst Jan Rozendaal
DOMBURG - De Domburgse
schildersweek krijgt vorm. De
stichting Art Performance
Domburg heeft toezeggingen
binnen van tweeëndertig kunste
naars uit binnen- en buitenland
om van 16 tot en met 23 mei in
Domburg te verblijven en daar
werk te maken. Dat wordt tot
en met 6 augustus op verschil
lende locaties tentoongesteld en
ook te koop aangeboden. Zater
dag 7 augustus worden de tot
dan toe onverkochte werken ge
veild.
Het idee komt van huisarts Wil
lem Spekhorst, voorzitter van
de organiserende stichting Art
Performance. Hij wil oude tij
den doen herleven.
Van 1911 tot 1921 organiseer
den de kunstenaars Jan Toorop
en Mies Elout-Drabbe jaarlijks
een expositie met eigen schilder
werk en dat van hun tijdgeno
ten, die op Walcheren verbleven
en er werkten. Doel van de week
is iets vergelijkbaars te creëren
maar dan in een hedendaags jas
je. „Domburg moet weer de re
putatie van de vroegere kunstko
lonie krijgen", verklaart Spek
horst.
Gastgezinnen
Hij heeft kunstenaars uit bin
nen- en buitenland uitgenodigd.
Ze worden een week lang onder
gebracht bij gastgezinnen in
Domburg en werken daar, vaak
op openbare plekken. Het gaat
om schilders die zich door de
omgeving kunnen laten inspire
ren.
Onder de kunstenaars die hun
komst hebben toegezegd, zijn on
der meer Juriaan van Fi
Ernst Voss, gelieerd aar. 3
weging After Nature
Zeeuwse afkomst zijn Ad
Jansen en Michiel hi
Henk Viervi j zer woont ui Ai
kerke. Verder komen scc
uit onder meer Mexico,
land, Argentinië en Duitsk
Het publiek kan de totsta
ming van de werken vote
er in Domburg niet bij ka
kan via Zeelandnet of Z*
TV dagelijks een reportage)
ken.
De ongeveer tweehonderd!
derijen die tijdens de sctó
week worden gemaakt, r?
en met 6 augustus te zien! j
lerie Duinheuvel, hotel B-
jé, het Badhotel en het gem
huis. Op 7 augustus verkc-.?
leriehouder Jan Huiberss
Roompot de resterende fl
per opbod.
Kunsthistoricus Harry 5
schrijft een begeleidende?
catie die waarschijnlijk
loop van juni verschijnt.
Op de kaart
Verschillende bedrijven C-j
nisaties ondersteunende,
burgse schildersweek, me!
of in natura. Subsidies zi;:
gezegd door de gem
en de provincie Zeeland,#
gen zijn ingediend bij bS
Fonds en het Prins Berlu.'
tuurfonds.
„We willen het evene
eerste keer goed op deka»-'
ten", zegt Spekhorst. „W
gen de belangrijkste kü
naars als we ze vragen ncf
komen er nog meer?' 'A te-
natuurlijk toe naar de si
dat ze ons vragen of ze t
kunnen doen."
(Advertentie)
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abi
