Is huilen gezond?
KH mtM* HHMHIiiHHBBBBaBBilHi
Een verguisd maar lekker visje op de duintop
r
Terug uit de dood
ogdactie. 0113-315680
iwv.pzc.nl
Sfrtdactie@pzc.nl
Posbus 31,4460 AA Goes
iHvprientie-exploitatie.
Ken Midden Zeeland: 0113-315520;
SSs-Vlaanderen 0114-372770;
0204662500
woensdag 17 maart 2004
Keukemarket
10 JAAR ZEKERHEID
K*uk*fimark«t loopt voorop in tnvkt A
R>|k%w«g A17 afslag 21. Roosendaal Noofd. T 0165 - 510 600
Vanuit Roosendaal: eind Gastelseweg. langs de A17
Huilen is menselijk. Huilen is goed voor je, er komen
opgekropte gevoelens door naar buiten en een goede
huilbui is goed voor de gezondheid. Is dat zo? Tot nog toe
is er geen bewijs gevonden voor de stelling: huilen is
ond. Maar ook geen bewijs dat het niet gezond zou
zijn.
Door ELLEN VAN DER HART
In alle tijden en culturen
zijn tranen (van emotie)
aanwezig. De mens is de
enige diersoort die tranen
vergiet. Ook al beweerde
olifantentrainer George Lewis
dat zijn olifant Sadie een keer
huilde toen ze straf kreeg. Zee
honden, bevers en dolfijnen zou
den kunnen huilen maar het is
nooit feitelijk bewezen.
De elementaire fysiologische
processen die een rol spelen zijn
bekend: we weten van de klie
ren, buizen en zenuwen die er
bij betrokken zijn en van de hor
monale activiteit die ermee ge
paard gaat. Maar huilen is niet
alleen een uitdrukking van li
chamelijke of geestelijke pijn.
Het is een manier van aandacht
vragen voor ongemak.
Mannen huilen gemiddeld zo'n
vijf tot twintig keer per jaar,
vrouwen zo'n vijfentwintig tot
vijftig keer. Er zijn drie soorten
tranen te onderscheiden: de ba
sale tranen die bij elke knippe
ring van het oog vloeien uit de
traanklier. De reflex- of irritatie-
traan, vaak ten gevolge van een
vuiltje in de ogen. De emotione
le traan die uit de grote traan
klier komt. Verder weten we
niet zoveel over het huilen. Er is
geen studie 'traankunde'.
„Huilen is in het openbaar aan
regels gebonden", vertelt profes
sor dr A. Vingerhoets van de
Universiteit van Tilburg. „In elke
cultuur heeft men andere ge
woonten. Alleen de regels voor
het huilen in de privé-situatie lij
ken nauwelijks te verschillen."
In Nederland hebben we niet zo
veel regels: „Behalve misschien
bij zelfmedelijden
en in de werk
situatie, dan
hoor je
Professor A. Vingerhoets
Foto Jan Verhoeff
niet te huilen. Wel mogen er tra
nen vloeien bij verdriet en pijn."
Hoewel volwassenen zelden hui
len om pijn. Kinderen wel. Ook
huilt een kind in vergelijking
met een volwassene veel vaker.
Terwijl zij toch tegenoverge
stelde opvattingen hebben over
huilen. Een kind vindt dat je van
huilen alleen maar verdrietiger
wordt. Door de tranen in te hou
den, gaat het sneller over.
De 'huilprofessor' is sinds no
vember vorig jaar bezig met een
onderzoek naar het verschil tus
sen de 'emotionele tranen' en de
'uientranen'. Uientranen wor
den kunstmatig opgewekt, emo
tionele tranen komen op als bij
mensen een gevoelige snaar
wordt geraakt. Na wat aanloop
perikelen, zit hij nu in de twee
de ronde van het onderzoek. Vo
rige week werden de proefperso
nen opnieuw bestudeerd op hun
huilgedrag. Conclusies zijn daar
nog niet uit te halen.
Samen met Ad Bergsma schreef
hij het boek 'Huilen is mense
lijk, de psychologie van tranen'.
Ze schrijven over onder meer de
verschillende theorieën, culture
le verschillen en de verschillen
Illustratie Beeldredactie ED
Foto's G PD/ANP
tussen vrouwen en mannen. Hij
noemt het boek zelf een onder
zoeksagenda, veel vragen blijven
onbeantwoord.
„We kunnen geen antwoord ge
ven op de vraag of huilen ge-
De oudste geschreven bron waarin van tranen melding is ge
maakt, zijn de Kanaanitische kleitabletten uit de veertiende
eeuw voor Christus. Het is het verhalend gedicht over de
dood van Baal, een aardgod die in verschillende oude cultu
ren in het Midden-Oosten werd vereerd. Baal werd weer tot
leven gewekt door de tranen van Anath.
In de Egyptische mythe stort de godin Isis tranen over haar
dode broer Osiris en brengt hem ook uit de dood terug.
zond is. Daar moet nog veel
meer onderzoek naar gedaan
worden", aldus de hoogleraar
klinische gezondheidspsycholo
gie. „Je moet die stelling in elk
geval erg nuanceren. We komen
ook niet tot een conclusie. Ik
ben meer geneigd om te zeggen
dat als mensen niet huilen, als
onderdeel van een bredere per
soonlijkheidstrek van het niet
uiten van emoties, dat wellicht
wel ongezond is. Maar of huilen
nu zo'n bijzondere plek inneemt
in je gezondheid? Je hoort bij
voorbeeld nooit de vraag of blo
zen gezond is. Waarom niet?" In
een onlangs verschenen publica
tie komt hij overigens tot de
conclusie dat het wel goed is af
en toe je emoties te uiten.
Ontwikkelingspsychologe dr.
Aletta J. Solter stelt dat na hui
len een lagere bloeddruk en
polsslag te meten is. Fysiolo
gisch is aantoonbaar dat huilen
de stress in het lichaam vermin
dert. Professor Vingerhoets be
strijdt dit. „Volgens mij is dit
niet bewezen. Er wordt zoveel
gezegd en men praat elkaar na.
Er is te weinig gedegen onder
zoek gedaan voor dergelijke con
clusies. Er is absoluut geen be
wijs dat huilen gezond is."
Bij een gedegen onderzoek moet
je de korte, lange en indirecte ef
fecten bestuderen, legt de pro
fessor uit. „Als iemand gaat hui
len, wordt deze getroost waar
door hij of zij zich beter voelt.
Deze sociale steun is goed voor
je gezondheid. Dus als iemand
huilen gebruikt om sociale
steun te verwerven, zou je kun
nen zeggen dat huilen goed is
voor de gezondheid. Maar of de
act van het huilen zelf gezond
is? Dat zou ik wel willen weten.
Er zijn misschien ook andere
manieren om dezelfde effecten
te bereiken."
Mensen gaan zich dus beter voe
len omdat zij getroost worden
bij het huilen. „Het gezond
heidseffect van sociale steun is
aangetoond. Mensen die sociaal
geïsoleerd zijn, die verlegen zijn
en weinig sociale vaardigheden
hebben over het algemeen meer
gezondheidsklachten. Maar de
vraag blijft, als mensen niet hui
len. zijn ze dan minder ge
zond?"
Is het misschien een idee dat de
minister van Volksgezondheid
via spotjes van postbus 51 men
sen oproept om elke maand
toch minstens vijf keer te huilen
voor de gezondheid, legt de pro
fessor zijn studenten vaak voor.
„Nou, dat lijkt mij volstrekte on
zin", is dan zijn volgende op
merking. „Ik heb twijfels of hui
len bij stresssituaties gezond is",
stelt de professor. „Het verwer
ven van de sociale steun is wel
licht veel belangrijker. De ge
zondheid moet gekoppeld wor
den aan specifieke gebeurtenis
sen. Als je iets ergs meemaakt,
dan is het wel goed om te hui
len. Maar als je je hele leven in
pais en vree doorbrengt, moet je
dan ook een paar keer per
maand huilen? Zou je dan beter
af zijn? Er zijn nog zoveel vra
gen. We weten nog te weinig. Er
is nog geen antwoord op de
vraag of huilen gezond is."
Vingerhoets adviseert vooral te
blijven huilen als dat je oplucht.
„Als je je er lekkerder door
voelt, wil dat zeggen dat voor
jou huilen op dat moment ge
zond is."
Het is even geleden dat ik Hotel-
Restaurant 't Streefkerkse Huis be
zocht en ik weet niet meer precies
hoe ik toen die steile duinhelling
Mm. Ik probeer het dus in de twee
de versnelling. Te laat besef ik dat
dat nog te hoog is. Op drie meter
de parkeerplaats komt de auto
'ot stilstand, het mikt sterk naar
geschroeid rubber. Van patron Ro
bert de Jonge hoor ik dat dit meer
gasten overkomt. Zelf weet hij met
een flinke aanloop wél de top der
blanke duinen te bereiken, maar
do leveranciers tekenen op de be
stelbon aan: 'met kleine bus bezor
gen'.
He unieke ligging van deze voor
malige advocatenvilla in jaren der-
Dger stijl valt de bezoeker van Zou-
telande direct op. Schrijfster Cri
Stellweg die een tafeltje in het res
taurant heeft gereserveerd, zegt:
„We waren hier een keer om voor
vrienden een huis te zoeken toen
ik 't Streefkerkse Huis zag. Helaas,
ik kreeg te horèn dat het een hotel
was. Maar ik logeer hier nu voor de
derde keer. Heerlijk."
Weggedoken in een duinpan vormt
't Streefkerkse Huis een warm nest.
Je hebt er een fantastisch uitzicht
over het eiland Walcheren en met
maar zes kamers kun je het etablis
sement gerust 'intiem' noemen. De
kamers hebben geen tv, maar als je
goed luistert hoor je wel de zee. De
uitbaters vermelden op hun kaart
je geen achternaam, het is gewoon.
Robert en Evelien en dat bepaalt
meteen de sfeer. In deze huiselijke
ambiance ontvangt Evelien de gas
ten en kookt Robert.
Omdat de patron doorgaans alleen
achter de kachel staat, koos hij
voor een beperkte kaart: vijf voor
gerechten, twee soepen, acht
hoofdgerechten en vier nagerech
ten. Hij wil kwaliteit bieden en dus
werkt hij met dagverse producten.
Vandaar de waarschuwing op de
kaart: 'Het kan voorkomen dat
sommige van onze producten niet
voorradig zijn. Wij vragen hiervoor
uw begrip'.
In ieder geval heb ik het volste be
grip voor Roberts streven naar be
taalbaarheid. De gast kan uit de
kaart een voor-, hoofd- en nage
recht kiezen voor 27,50. Met een
soepje erbij komen vier gangen op
32,50. Apart besteld kost een
voorgerecht 9,00, soep 5,00,
een hoofdgerecht 16,50 en een
nagerecht 6,50.
Hoewel hij zegt in z'n eentje 'geen
gekke dingen' te kunnen doen,
zoekt Robert het ook niet in het ge
ijkte, maar probeert hij duidelijk
met speelse accenten en aparte in
grediënten de gast te verrassen.
Dus geen schnitzels, entrecótes en
toumedos, maar wel leuke voorge
rechten als: terrine van kwartel
met gebakken kwartelfiletje. rode
bietjes en groene aspergetips (je
ziet de kleuren voor je), carpaccio
van struisvogel met eendenlever,
basilicumpesto en gedroogde to
maatjes, bonbon van gerookte
zalm met gerookte paling en Hol
landse garnaaltjes, carpaccio van
gemarineerde zalm met kapperap
peltjes en een kleine salade en de
vegetarische salade 't Streefkerkse
Huis. Mijn keus valt op de carpac
cio van struisvogel en dat pakt di
rect goed uit. Het donkere, dunge
sneden struisvogelvlees heeft een
aparte, aangename smaak en com
bineert wonderwel met de eenden
lever. Wat gemengde salade met
een frisse dressing, de pittige basi
licumpesto en de tomaatjes maken
de start extra geslaagd.
In de hoofdgerechten bewijst de
keuken dat het succes niet altijd
bepaald wordt door dure ingrediën
ten. maar dat creativiteit en fanta
sie wonderen kunnen doen. Het is
moeilijk kiezen uit gerechten als
bijvoorbeeld: gebakken lamsfilet
met een saus van knoflook en tijm,
gebakken kangoeroefilet met een
saus van rode wijn en pepertjes, ge
bakken kabeljauwfilet met een pe
terselie beurre blanc en gegrilde
zalmfilet met romige spinaziesaus.
Ik kies echter voor een vaak ver
guisd maar overheerlijk visje: ge
bakken póonfilet met een garna
lensaus. De vis is verrukkelijk en
rust op een bedje van kort bereide
groentetjes: wortel. boontjes,
bloemkool- en broccoliroosjes.
Daarnaast een schaaltje grove frie
ten.
Dan serveert Evelien, die aan elk
tafeltje even een ontspannen praat
je maakt, het nagerecht, gebakken
ananas met kaneelparfait en slag
room. een simpel maar smakelijk
slot. Bij dit alles de succeswijn van
de afgelopen zomer. Rosé l'Avenir
3,25 per glas).
Hotel-Restaurant 't Streefkerkse Huis
Duinweg 48
4374 EG 7.outclande
TeL 0118-561521
Fax. 0118-563212
www.streefkerksehuis.nl
Gesloten op maandag en dinsdag (tot 1
april)
Creditcards: Visa, Mastercard, Amex
Rolstoel: moeilijk
Kinderen: aparte gerechtjes
Vegetarisch: voor- en hoofdgerecht op
kaart
Roken: niet gescheiden