Britten weg uit Guantanamo
PZC
Volop speculaties over
gepakte huurlingen
sSÊÏÏMS Proces in Servië tegen verdachten bloedbad van Ovcara
Franse politie: leider
Rwanda liet toestel
president neerhalen
Onverwachte steun
Europarlement voor
Haagse drugsbeleid
Amerikanen zien vijftal na twee jaar cel niet langer als gevaar Moordenaar Lindh niet geestesziek
Amerikaanse
sluipschutter
nacht executie
Poetin maakt regering bekend
Ingrid Betancourt zou nog leven
Kano vaccineert weer tegen polio
Cel voor overval op sigarettentruck
Getuige van moord op
Djindjic doodgeschoten
I
fc-'
Israël stopt met markeren Arabieren
woensdag 10 maart 2004
door Esther Gotink
LONDEN - Vijf van de negen
Britten die twee jaar lang door
de Amerikanen zijn vastgehou
den op Guantanamo Bay in Cu
ba, zijn gisteren naar huis gevlo
gen. De Verenigde Staten be
schouwen hen niet meer als ge
vaarlijk.
Met een militair toestel landden
de vijf gisteravond op de basis
Northolt bij Londen. Scotland
Yard nam de mannen meteen in
hechtenis voor verder verhoor
onder de Antiterrorismewet.
De vijf werden eind 2001 en be
gin 2002 opgepakt door Ameri
kaanse troepen, op verdenking
van banden met de Taliban of
Al Qaeda. Familie heeft steeds
hun onschuld bepleit, deson
danks werd de mannen rechts
bijstand en familiecontact ont
zegd. Samen met zo'n 660 ande
re gedetineerden leefden ze de
afgelopen twee jaar in volledig
isolement in het kamp op Cuba.
Drie van de vijf werden opge
pakt tijdens een reis naar Paki
stan. Hun families verklaarden
dat een van hen naar Pakistan
ging om zijn toekomstige bruid
te ontmoeten, en dat zijn twee
vrienden waren meegereisd.
Van de andere twee gaf een zijn
baan als verpleger op om Ara
bisch te studeren in Pakistan,
de andere wilde een trektocht
maken.
De ex-verpleger werd opgepakt
in het Tora Bora-gebergte. De
wandelaar werd aanvankelijk
ingerekend door de Taliban die
dacht dat hij een spion was. Hij
kwam in Guantanamo terecht,
nadat Amerikanen hem aantrof
fen in een gevangenis in Kanda
har.
Onbruikbaar
De Britse veiligheidsdienst MI5
heeft al met de vijf mannen ge
sproken, maar die getuigenissen
blijken onbruikbaar voor een
Britse rechtbank omdat de ver
dachten geen toegang hadden
tot rechtsbijstand. Volgens Mi
chael Bimbaum van advocaten-
bond Bar Council is het onmoge
lijk de mannen in Engeland te
vervolgen. „Als het Amerika na
twee jaar verhoor niet is gelukt
de hechtenis te rechtvaardigen,
waarom denken we dan nu wel
opeens bewijzen te vinden?"
Minister David Blunkett van
Binnenlandse Zaken zei dat het
niet zal lukken vier andere Brit
ten in Guantanamo vrij te krij
gen. Hij noemde de bewijsvoe
ring tegen deze verdachten 'be
ter bruikbaar in Amerika dan in
Groot-Brittannië'. Hij zei dat
hun zaak anders ligt, omdat ze
zijn gearresteerd 'in de gevechts
zone' in Afghanistan. Een van
hen moet vrijwel zeker voorko
men voor de eerste krijgsraad in
Guantanamo. Hij zou hebben
toegegeven dat hij van plan was
de gifstof anthrax over Londen
te verspreiden.
Minister Jack Straw van Buiten
landse Zaken heeft beloofd bij
de Verenigde Staten aan te blij
ven dringen op een eerlijke be
handeling van de vier in Guanta
namo. „Ons standpunt is onver
anderd: de gedetineerden moe
ten berecht worden volgens in
ternationale rechtsnormen en
anders worden overgeleverd
aan Groot-Brittannië." GPD
WASHINGTON - Een rechter
de \merikaanse staat Virgi
nia h«ft gisteren de Amerikaan
John Muhammad terdoodveroor-
(„IJ wegens een van de tien
ihnpscbuttermoorden in okto-
jt, 2002 in Washington DC en
naleving.
De magistraat volgde met zijn
airaak het advies dat de jury
j. jjet proces ai in november
bad uitgebracht. Als executieda-
„jjs 14 oktober vastgesteld,
feester LeRoy Milette wees het
beroep van Muhammad van de
har,d De veroordeelde had ge
ragd dat zijn veroordeling
Bt op feiten en de wet was ge
baseerd, maar op veronderstel
lingenen emoties.
De jury achtte de veteraan van
te Golfoorlog schuldig aan de
Virginia. De leden adviseer-
okj de rechter hem de zwaarst
mogelijke straf op te leggen.
Mohammad wordt samen met
c n handlanger Lee Boyd Mal-
vo in verband gebracht met in
totaal tien moorden in de staten
Virginia en Maryland en in de
Amerikaanse hoofdstad Was
hington DC. ANP/DPA/RTR
Onderzoekers in
Frankrijk woest
over schaarste
PARIJS - Meer dan tweedui
zend wetenschappelijk onder
zoekers in Frankrijk hebben gis
teren hun ontslag ingediend uit
protest tegen het gebrek aan
middelen en personeel.
De schaarste is vooral een ge
volg van bezuinigingen op de
rijksbegroting, want weten-
tóappelijk onderzoek in Frank
rijk is een publieke aangelegen
heid. Volgens de wetenschap
pers haalt Frankrijk zijn toe
komst door de bezuinigingen on
deruit, of het nu gaat om onder
zoek op medisch gebied, kerne
nergie of de toekomst van de
andbouw. ANP
Cel en zweep
voor hoogleraar
RIYAD - Een Saoedische hoogle
raar is gisteren veroordeeld tot
drie jaar cel en driehonderd
zweepslagen wegens het bespot
ten van de islam. Mohammed al
Sehmv heeft volgens studenten
fezegd dat 'ontucht' toelaatbaar
is- Hij zou ook de profeet Mo-
tommed bespot hebben.
AiSehmy werd aanvankelijk be
schuldigd van geloofsverzaking,
wat met de doodstraf kan be
straft worden. Later werd de
aanklacht veranderd in bespot
tingvan de islam.
Zowel de aanklager als de advo
caat van verdediging gaan in be
roep tegen de uitspraak. AP
STOCKHOLM - De moordenaar van de toenmalige
Zweedse minister van Buitenlandse Zaken, Anna Lindh.
was ten tijde van zijn daad niet ernstig geestesziek. Dit
stelt een psychiatrisch rapport, opgesteld in opdracht van
de Zweedse justitie. Een magistraat die bij de zaak be
trokken is, heeft dit gisteren tegenover de pers bevestigd.
Lindh werd op 10 september vorig jaar in Stockholm neer
gestoken en overleed de volgende dag aan haar verwon
dingen. ANP/AFP/RTR
MOSKOU - De Russische ambassadeur bij de Verenigde
Naties, Sergej Lavrov (53), wordt de nieuwe minister van
Buitenlandse Zaken van de Russische Federatie. Presi
dent Poetin maakte gisteren zijn nieuwe regering bekend,
vijf dagen voor zijn verwachte herverkiezing. Hij krimpt
het aantal ministeries in tot zeventien.
De scheidende minister van Buitenlandse Zaken, Igor
Ivanov, wordt secretaris van de Russische Nationale Vei
ligheidsraad. De als liberahl geldende minister van Cul
tuur Sjvydkoj wordt vervangen door Aleksander Sokolov.
Minister Sergej Ivanov van Defensie behoudt zijn functie
in de nieuwe regeringsploeg, net als de hervormers Alek-
sej Koedrin en German Gref op respectievelijk Financiën
en Economische Ontwikkeling en Handel. ANP/DPA/AFP
ANDESGEBERGTE - Rebellen in Colombia hebben la
ten weten dat hun Frans-Colombiaanse gijzelaar Ingrid
Betancourt 'leeft en in goede gezondheid' is. De Farc-re-
bellen hebben echter een Frans voorstel voor een gevange-
nenruil verworpen. Senator Betancourt werd twee jaar ge
leden gegijzeld tijdens de campagne voor de presidents
verkiezingen. Door haar huwelijk met een Fransman
heeft zij ook de Franse nationaliteit. ANP/AFP
LAGOS - De Nigeriaanse deelstaat Kano wil weer gaan
vaccineren tegen polio. De deelstaatsregering had een in
entingscampagne zes maanden geleden opgeschort uit
angst dat met de bestaande voorraden was geknoeid als
onderdeel van een westers komplot om de regio te ontvol
ken. Daardoor wist de ziekte zich verder door West-Afri-
ka te verspreiden.
Moslimleiders hadden gezegd dat de voorraden waren be
smet met onvruchtbaarheidsmiddelen en het aidsvirus
konden verspreiden. De regionale autoriteiten willen nu
vaccin uit Maleisië en Indonesië importeren. ANP/RTR
KORTRIJK - De rechtbank in Kortrijk in België heeft gis
teren celstraffen opgelegd van drie maanden tot acht jaar
aan de overvallers van twee Nederlandse vrachtwagens
met sigaretten.
De overvallers hadden zich in 2000 vermomd als zwaarbe
wapende agenten. Ze dwongen de vrachtwagens uit Ber
gen op Zoom te stoppen in Sint-Niklaas. ANP/Belga
Joegoslavische troepen (achtergrond) en Servische paramilitairen begeleiden een Kroatische burger na de inname van Vukovar in november 1991.
foto Srdjan Ilic/AP van onze redactie buitenland
van onze redactie buitenland
BELGRADO - In de Servische
hoofdstad Belgrado is gisteren
het proces begonnen tegen zes
Serviërs die ervan worden ver
dacht in 1991 192 Kroatische
krijgsgevangenen te hebben ver
moord. De verdachten behoor
den destijds tot een paramilitai
re groep die in de Kroatische
stad Vukovar vocht tegen de on
afhankelijkheid van Kroatië.
Drie officieren van het voormali
ge Joegoslavische leger die op
dracht zouden hebben gegeven
tot wat het 'bloedbad van Ovca
ra' is gaan heten, staan terecht
voor het Joegoslavië-Tribunaal
in Den Haag. De zes verdachten
die, met instemming en onder
toezicht van het tribunaal, in
Belgrado worden berecht zou
den de moorden hebben ge
pleegd.
Volgens de aanklacht schoten
de verdachten op 20 november
1991 op een varkensboerderij in
Ovcara 192 krijgsgevangenen
dood die waren weggevoerd uit
een ziekenhuis in Vukovar. De
slachtoffers moesten in een rij
voor vers gegraven kuilen staan
en werden vervolgens met ma
chinegeweren neergemaaid.
Oorspronkelijk waren acht men
sen aangeklaagd voor het bloed
bad, maar een verdachte over
leed maandag als gevolg van
een zelfmoordpoging en een an
dere zal als getuige tegen de zes
optreden en hoeft daarom zelf
niet voor de rechter te verschij
nen. Nadat de aanklacht, met
daann de naam van alle 192
slachtoffers, was voorgelezen,
kreeg de hoofdverdachte, Mirol-
jub Vujovic, het woord. Hij ont
kende schuld en noemde de aan
klacht een 'compleet verzinsel'.
Hij verklaarde alleen uit de
tweede hand te hebben gehoord
over wat er op de boerderij was
gebeurd. AP
wnonze redactie buitenland
HARARE - De huurlingen die
zondagavond in Zimbabwe
strandden, zouden op weg zijn
gtweest naar het kleine olierijke
frjuatoriaal-Guinea. De minis-
ter van Informatie van dat land,
Augustin Nse Nfumu, liet giste-
ron weten dat daar vijftien huur
lingen zijn aangehouden. Ze zou
den van plan zijn geweest om
president Teodoro Obiang te ver
moorden.
vijftien waren volgens de mi
nister de voorhoede van de
pwp van 64 die zondagavond
vi' Zuid-Afrika vertrok en in
Zimbabwe strandde. Zimbabwe
het vrachtvliegtuig waarin
Jl reisden in beslag genomen en
öeinzittenden aangehouden.
J de hoofdstad van Zimbabwe,
Harare, werd beklemtoond dat
®ei om een Amerikaans toestel
gaat. President Mugabe heeft de
VS en Groot-Brittannië herhaal
delijk beticht van pogingen zijn
regime omver te werpen.
In het buurland Zuid-Afrika
werd bevestigd dat de
Boeing-727 daar zonder toestem
ming is opgestegen. De Ameri
kaanse strijdkrachten verkoch
ten het vrachtvliegtuig in 1985
aan iemand in Kansas. Die liet
gisteren weten dat het toestel af
gelopen week aan een Zuid-Afri
kaanse onderneming is doorver
kocht. Het had dus een
Zuid-Afrikaanse registratie
moeten krijgen.
De kennelijke koper, de firma
Logo Logistics, bezwoer giste
ren in Zuid-Afrika dat de inzit-
enden van het toestel mensen
zijn die in Congo mijnen gingen
beveiligen. De Zuid-Afrikaanse
pers speculeerde dat het vlieg
tuig inderdaad huurlingen ver
voerde, maar mogelijk een
l&GRADO - Een ooggetuige
n e moord op de Servische
premier Zoran Djindjic is vorige
eeVo°r zijn huis doodgescho-
at heeft een rechter in de
miszaak tegen de verdachten
°P Djindjic giste-
*1 bekendgemaakt.
u volgens de rechter geen
duidelijke bewijzen dat het
slachtoffer, de 51-jarige Kujo
Krijestorac, is vermoord om te
voorkomen dat hij als getuige
zou optreden in de rechtszaak,
Een van de advocaten van de fa
milie Djindjic, zei ook niet te
kunnen zeggen of Krijestorac is
vermoord omdat hij zag wie Dj
indjic doodschoot. AP
nood- of tussenlanding moest
maken. Zimbabwe zou in ieder
geval niet het reisdoel van de
raadselachtige groep zijn ge
weest.
Clan
Het Zuid-Afrikaanse dagblad
Beeld berichtte gisteren op ba
sis van bronnen uit de wereld
van inlichtingendiensten al dat
het toestel mogelijk op weg was
naar Equatoriaal-Guinea. Dit
dankzij enorme olievoorraden
steenrijke en dunvolkte land
wordt geleid door een clan waar
van de leden sinds december on
derling verbitterd ruziën.
In de hoofdstad van Equatori-
aal-Guinea, Malabo, is de rege
ring ervan overtuigd dat de
huurlingen in het vliegtuig deel
uitmaken van de groep die ter
plaatse is opgepakt. Het gaat
daarbij om Zuid-Afnkanen, een
Duitser en een aantal huurlin
gen uit de Kaukasus. Zij zou
den, onder leiding van een
Zuid-Afrikaanse ex-kolonel
Nick, de president van Equatori-
aal-Guinea hebben willen do
den. Dat had vrijdag moeten ge
beuren maar 'Nick' stelde de
operatie uit. Hij heeft bekend,
melden de autoriteiten
In december deed een halfbroer
van president Obiang al een po
ging tot staatsgreep. Die misluk
te. maar familieleden van de pre
sident proberen nog steeds te
voorkomen dat die zijn zoon Te-
odorin tot zijn opvolger be
noemt. ANP/AFP/EFE
4 .V'Ay-W -
t - Y
JERUZALEM - Het Israëlische parlement
stopt met het markeren van de helmen van Ara
bische werklui met rode verf. Arabische advoca
ten noemden de maatregel racistisch en discri
minerend. Parlementsvoorzitter Reuven Rivlin
gaf daarop gisteren de opdracht de actie te sta
ken.
Op de helmen van bouwvakkers, die aan een
uitbreiding van het regeringsgebouw werken,
werd rode verf aangebracht, zodat ze voor de
beveiligingsmedewerkers makkelijk waren te
herkennen. De werklui zouden een potentieel
veiligheidsrisico vormen voor Israël. In totaal
werken 25 Arabische bouwvakkers, die aan
strenge veiligheidscontroles zijn onderworpen
aan de nieuwe vleugel. In Israël is 20 procent
van de bevolking Arabisch. De minderheden-
groep klaagt al lang over discriminatie in het
onderwijs, bij huisvesting en werkgelegenheid.
foto Barkay Wolfson/AP
PARIJS - De huidige Rwandese
leider Paul Kagamé was tien
jaar geleden de hoofdverant
woordelijke voor het neerhalen
van een vliegtuig dat de presi
denten van Rwanda en Burundi
vervoerde.
Dit staat in de conclusies van
een Frans politieonderzoek door
de Nationale Anti-Terroris
tische Divisie (DNAT). Het Fran
se dagblad Le Monde bericht dit
in zijn editie van vandaag. De
DNAT heeft haar rapport eind
januari aan onderzoeksrechter
Jean-Louis Brugière overgedra
gen.
Nadat het vliegtuig op 6 april
1994 was neergehaald, ontstond
een golf van geweld in Rwanda
Zo'n 800.000 Tutsi's en gematig
de Hutu's werden afgeslacht on
der leiding van Hut u-extremis
ten die vreesden de macht in het
land weer aan de Tutsi-minder-
heid te verliezen. Dat gebeurde
vervolgens toch. toen Kagamé
als Tutsi-guerrillaleider vanuit
het buurland Uganda Rwanda
in juli 1994 veroverde. Hij is
sihdsdien de sterke man van het
Midden-Afrikaanse land. Ka
gamé wordt vandaag in Brussel
verwacht voor een officieel twee
daags bezoek aan België.
Kagamé heeft altijd de geruch
ten bestreden die stelden dat
zijn beweging, het Rwandese Pa
triottische Front (FPR), het
vliegtuig neerhaalde om een om
wenteling te bewerkstellingen.
De FPR zou dan de macht kun
nen grijpen. Het front zou onder
de toen reeds gesloten vredes
overeenkomsten slechts een bij
rol krijgen in de politiek van
Rwanda. ANP/AFP
door Ton van Lierop
STRAATSBURG - Groenlinks
in het Europees Parlement heeft
gisteren in Straatsburg onver
wachte steun gekregen voor het
Nederlandse drugsbeleid. Een
dertigtal Europarlementariërs
van de Britse Conservatieven
steunde een tekst van Groen-
Links-collcga Buitenweg om Ne
derland het recht te geven een ei
gen drugsbeleid te blijven voe-
Opmerkelijk genoeg stemde ook
de Ierse ex-winnares van het
songfestival Dana, die onder
haar eigen naam Rosemary Scal-
lon zitting heeft in het EP, in
met de tekst van Buitenweg. Da
na staat in het parlement be
kend om haar extreem-katholie
ke opvattingen.
Dana noch de Britse Conserva
tieven steunen in principe de Ne
derlandse tolerantie tegenover
softdrugs. De Conservatieven
vinden echter dat lidstaten het
recht moeten houden hun eigen
beleid te blijven voeren, het zo
geheten subsidiariteitsprincipe.
Door de steun van de Conserva
tieven kreeg Buitenweg een nip
te meerderheid achter zich om
te stellen dat Europese wetge
ving over minimale straffen
voor drugshandel zich moeten
toespitsen op 'grootschalige,
grensoverschrijdende drugshan
del, in overeenstemming met het
subsidiariteitsbeginsel
Deze tekst wordt nu toegevoegd
aan een advies van CDA-Euro-
parlementariër Oostlander om
in te stemmen met het principe
dat de minimale straf op drugs
handel in de hele EU minstens
één jaar moet bedragen. Daar
over werden de EU-ministers
van Justitie het vorig jaar al
eens.
Het advies van het EP is nodig
om de afspraak van de ministers
van Justitie te bekrachtigen.
Ook de Tweede Kamer moet
hier nog mee instemmen. Buiten
weg heeft haar tekst aan het ad
vies toegevoegd als extra garan
tie voor het drugsbeleid. ANP
