Kerk is vrouwen wat schuldig
PZC
Consument niet gebaat bij
liberalisering energiemarkt
PZC
Steeds meer techniek
bij waarheidsvinding
door de rechtbank
Peijs op nieuwe draagvleugelboot
Ziektekosten
Minister Van Ardenne verlangt hulp bij emancipatie
te gast
te gast
4
10 maart 1954
woensdag 10 maart 2004
door Marloes de Koning
Minister Agnes van Ardenne
van Ontwikkelingssamen
werking wil religieuze leiders
gebruiken om vrouwenrechten
te bevechten.
Ze zoekt kerkleiders die binnen
hun eigen religie de 'mythes'
over seksualiteit en voortplan
ting te lijf willen gaan. Het con
doom krijgt daarin van de mi
nister een belangrijke plaats.
.(Ik zeg het altijd zo: je bent pas
een vent als je aan een condoom
went."
„Religie is een positieve kracht
in een samenleving", benadrukt
Van Ardenne. De CDA-minister
heeft drie dagen doorgebracht
in het gezelschap van voortplan-
tingsdeskundigen, (oud-)minis-
ters uit ontwikkelingslanden en
religieuze leiders uit dertig ver
schillende landen.
De delegaties spraken in Am
sterdam over het recht van wou
wen om zelf te beslissen over
hun seksleven en kinderwens.
Het was voor het eerst dat op
zo'n conferentie nadrukkelijk
ook religie en cultuur ter spra
ke kwamen. „We zien óók dat
religie gebruikt wordt als
kracht om macht te verdelen.
En rara, dat valt altijd in het na
deel van vrouwen uit. In nogal
wat religies worden vrouwen
klein gehouden en zijn er uit
wassen, zoals besnijdenis. Reli
gieuze leiders kunnen daar ver
andering in brengen."
- Willen die leiders dat wel?
„Niet allemaal. Wij zoeken de
religieuze leiders die durven de
barrières binnen hun eigen kerk
en cultuur te doorbreken. Ker
ken geven een dubbele bood
schap af. Dat doet mijn eigen
kerk, de katholieke, ook. Ze ver
spreiden mythes, bijvoorbeeld
dat condoomgebruik juist aids
zou bevorderen. De religieuze
leiders die daar tegenin gaan
moeten zich aansluiten bij het
netwerk dat we hier gestart
zijn. Op onze internetpagina
staan ook voorbeelden van hoe
het óndanks culturele en reli
gieuze vernederende praktijken
toch goed kan komen, zonder
dat vrouwen daarbij door hun
samenleving verstoten worden.
Want als dat gebeurt, is het mid
del erger dan de kwahl."
Van Ardenne gelooft in 'blijven
praten'. - Is het niet tijd om met
de vuist op tafel te slaan? Geen
ontwikkelingshulp meer voor
landen waar meisjes besneden
worden bijvoorbeeld?
Ze knikt. „Jawel, maar dit is
het ragfijne spel van de diplo
matie. De ene keer gebruik je de
wortel en dan de stok. Het is be
lonen en straffen. Je kunt veel
via regeringen doen, maar ook
via vrouwenorganisaties. Ik zet
op beide sporen in." Ze heeft
hooggespannen verwachtingen
van de periode waarin Neder
land de Europese Unie voorzit,
van 1 juli tot eind december.
„Ik zet, als wij voorzitter zijn,
keihard in op de resultaten van
de conferentie in Cairo, die we
tien jaar geleden hebben gehou
den. Toen is afgesproken dat we
achttien miljard euro per jaar
nodig hebben voor bijvoorbeeld
seksuele voorlichting, de toe
gang tot voorbehoedsmiddelen
en gezondheidszorg. We hebben
nu pas de helft bij elkaar. Ne
derland houdt zich aan de af
spraken, maar bijvoorbeeld
Groot-Brittannië, Duitsland en
Frankrijk moeten dat ook doen.
We kunnen het zo niet maken
We doen zoveel beloftes op in
ternationale conferenties en ko
men ze vervolgens niet na. Ik
wil deze thema's tijdens het
EU-voorzitterschap ook koppe
len aan de aidsbestrijding,
maar dan moet er wel nog meer
geld bij."
„President Bush heeft de bijdra
ge van de VS aan het VN-fonds
voor bevolkingsactiviteiten (Un-
fpa) stopgezet. Ik weiger me
daarbij neer te leggen. Als terro
rismebestrijding zo belangrijk
is, dan is armoedebestrijding
ook keihard nodig en daar zijn
we via de vrouwen hard mee be
zig."
Eeuwenlang gold de bekentenis
als belangrijkste bewijs in het
strafproces. Tot in de achttiende
eeuw werden op zoek naar de
waarheid mensen gefolterd. In
de VS dringt de leugendetector
ai door tot het sollicitatiege
sprek. Nederland zoekt de waar
heid met een eigen vondst: de ge
heugendetector.
door Klaas de Graaff
Een strafproces zonder beken
tenis blijft lastig. In de VS
stelt de openbaar aanklager een
lagere straf in het vooruitzicht
als de beklaagde een minder
zware aanklacht opbiecht.
Plea bargaining noemen ze die
gewoonte. Zowel rechtbank als
advocaat is er veel aan gelegen
de verdachte die kant op te stu
ren. Dat betekent immers een
snellere procedure zonder jury
en die tijdwinst is wel wat straf
vermindering waard.
Ook in Nederland neigen som
mige rechtsgeleerden ertoe deze
vorm van rechtspraak te propa
geren. Dat aan het bekennen
ook nadelen zitten, weten opspo
ringsambtenaren maar al te
goed. Bij moordzaken melden
zich doorgaans allerlei met
schuldgevoel beladen stakkers.
Daarnaast slaan ook reële ver
dachten na een dagenlange on
dervraging door om maar met
rust te worden gelaten. Vaak
zullen zij tijdens de rechtszit
ting de magistraten alsnog
trachten te overtuigen dat zij
ten onrechte een bekentenis heb
ben afgelegd. Het hangt dan
van het andere bewijsmateriaal
af in hoeverre rechters de ver
dachte geloven. De Puttense
moordzaak bewees dat het nog
steeds mogelijk is op grond van
aanvankelijke bekentenissen te
worden veroordeeld.
Daarentegen moest onlangs de
wegens moord op de weduwe
Wittenberg veroordeelde fiscaal
jurist ervaren dat een ontken
ning het aflegt tegen technisch
bewijs.
Steeds vaker blijkt technisch be
wijs de doorslag te geven. Dat
komt door de voortschrijdende
- U heeft het veel over het bui
tenland, maar we importeren
veel problemen met wouwen-
rechten nu naar Nederland.
Moet u niet aan ontwikkelings
samenwerking in eigen land
doen?
„In het buitenland is het harder
nodig Ik vind het jammer dat
we in Nederland nu bezig zijn
met een verschraling van onze
samenleving. Er is een neiging
Spruitjes
van onze redactie binnenland
Karla Peijs krijgt vanaf vandaag een plekje op
de scheepsromp van een van de drie draag
vleugelboten van Connexxion die tussen Amster
dam en Velsen varen.
De minister van Verkeer en Waterstaat doopt
dan de drie boten die vorig jaar door Connexxion
in de vaart zijn genomen. Een van die boten
krijgt haar naam. De namen van de twee andere
'Fast Flying Femes' wil Connexxion nog niet ont
hullen. Maar het gaat in ieder geval om een be
kende levende Nederlander en een bekende in
middels overleden Nederlander. „En het zijn
vrouwen", aldus de woordvoerder van Con
nexxion. „Want boten zijn vrouwelijk." Met de
naamgeving wil de vervoerder een nieuwe tradi
tie inzetten. Een van de veerboten die uit de
vaart is genomen, droeg de naam van Annemarie
Jorritsma. een voormalig minister van Verkeer en
Waterstaat. ANP
kennis van sporenonderzoek,
waarvan dna-profielen wel de
belangrijkste zijn. Juist zo'n mi
nuscuul bloedspatje werd de
veroordeelde jurist fataal. Het
forensisch instituut in Rijswijk
beschikt over uitgebreide ken
nis en researchmogelijkheden.
Maar politielaboratoria kunnen
vaak zelfstandig de waarheid
vinden achter vingerafdrukken
en verfspoortjes.
Getuigenverklaringen hebben
de twijfelachtige eer om op de
laatste plaats te komen. Naar
mate er meer tijd verstreken is
tussen misdaad en verklSring
neemt ook de betrouwbaarheid
af, betoogde getuigedeskundige
professor Wagenaar.
Al in het oude China wist de
rechter dat als een verdachte op
een handje ongekookte rijst
kauwde, de rijst bij een leugen
er weer droog uit kwam, terwijl
de verdachte die de waarheid
sprak de rijst als nat papje uit
spuwde. Een droge mond is nu
eenmaal kenmerk van stress.
De Amerikanen die hun ge
wraakte leugendetector ook al
bij sollicitatiegesprekken ge
bruiken, beweren dat in 90 pro
cent van de gevallen de leuge
naars eruit worden gehaald.
Geheugen
In de rij van waarheidsvinders
past ook de geheugendetector
Het nieuwe apparaat dat bij de
universiteit van Maastricht is
ontworpen in samenwerking
met het ministerie van Justitie,
reageert in tegenstelling tot de
leugendetector niet op ademha
ling, bloeddruk en zweetafschei-
ding van de verdachte. Volgens
professor Van Koppen regis
treert de machine de betrouw
baarheid van het antwoord als
de politie naar details vraagt
die alleen de dader kent. Deze
'geheugendetector' zou het best
kunnen worden gebruikt als er
aan het begin van het onder
zoek meerdere verdachten zijn.
De vraag blijft echter of ook no
toire leugenaars en psychopa
ten door deze detector worden
ontmaskerd. Als toevoeging aan
de technische bewijslast moe
ten wij de geheugendetector
voorlopig het voordeel van de
twijfel gunnen, maar of de rech
ters dat zullen doen, is nog
maar de vraag. GPD
Klaas de Graaff is criminoloog
Minister Brinkhorst meent
dat de energiesector klaar
is voor het openen van de
markt voor kleingebruikers
per 1 juli. De puinhoop bij
het Brabantse elektriciteits
bedrijf Essent laat zien dat
ons een ramp te wachten
staat. De liberalisering van
de energiesector moet wor
den uitgesteld en onder de
mocratische overheidscon
trole blijven.
door Rene Roovers
Halverwege de jaren negen
tig werd in Brussel beslo
ten dat de energiemarkt vrijge
geven moest worden. Daarmee
zouden gas en stroom voor u en
mij goedkoper moeten worden.
Door concurrentie zou er ook
meer duidelijkheid worden ge
geven over de kosten.
Wie zijn energierekening be
kijkt, kan zien dat hier hele
maal niets van terecht gekomen
is. De prijzen per kilowattuur
elektriciteit en per kubieke me
ter gas zijn niet gedaald, maar
sinds 1999 gestegen met maar
liefst tachtig procent voor gas
en veertig procent voor elektrici
teit.
Van duidelijke rekeningen is
geen sprake aan de nota's is
juist geen touw meer vast te
knopen. En het meest ergerlij
ke: het leverde een arrogant en
uiterst commercieel Essent op
dat zich aan de Brabantse bur
gers helemaal niets meer gele
gen laat liggen. Geen wonder
dat mensen woedend reageren
als zij als oud vuil behandeld
worden als zij klagen over toren
hoge rekeningen en foutieve be
dragen die hele gezinnen in de
problemen brengen.
Als voormalig lid van de Bra
bantse Provinciale Staten waag
ik me af wat er in hemelsnaam
sinds eind jaren negentig ge
beurd is met het energiebedrijf
Essent dat nog niet al te lang ge
leden bekend stond als de
Pnem.
Natuurlijk was er ook toen kri
tiek, maar de Pnem had wel de
laagste prijzen in Nederland en
ging prat op zijn milieuvriende
lijke centrales en warm-
te-krachtkoppeling. Voor klach
ten kon de klant om de hoek te
recht in plaats van bij een
call-center in Groningen. Het
bedrijf stond onder democrati
sche controle van de provincie
en de gemeenten.
Schaalvergroting
Sindsdien is er veel veranderd.
We kennen Essent tegenwoor
dig vooral van de billboards, tv
en de sportvelden De reclame-
en sponsoractiviteiten komen
voort uit de liberalisering van
de stroommarkt. In plaats van
meer concurrentie heeft er al
leen maar schaalvergroting
plaatsgevonden: Essent, Nuon
en Eneco beheersen de markt.
Essent roept om het hardst dat
het niet anders kan Het zou
mee moeten in de concurrentie
strijd op straffe van de onder
gang.
Maar dat het ook anders kan be
wijst Intergas. Ook dit bedrijf
wilde een paar jaar geleden mee
in de liberaliseringstrend en
zou voor bijna een half miljard
gulden verkocht worden aan
het Duitse RWE. In een brief
aan alle gemeenten heb ik toen
nog gewezen op de nadelen, die
omstreeks die tijd pijnlijk aan
de oppen-lakte kwamen bij de
elektriciteitscrisis in Califomië
Toen minister van Economische
Zaken Heinsbroek de verkoop
blokkeerde zag RWE uiteinde
lijk af van de overname van het
bedrijf.
Intergas presenteert zich nu als
een fris en Brabants energiebe
drijf dicht bij huis Ook voor de
prijs hoef je het bij dit 'kleine'
bedrijf niet te laten.
Het wordt hoog tijd dat we met
zijn allen eens op de rem gaan
staan en de waanzin van het
marktfundamentalisme niet lan
ger tolereren. Iedereen is beter
af met een energiebedrijf dat de
klant niet als melkkoe ziet om
de beurswaarde op te krikken,
om op het overnamepad te gaan
in het buitenland of voor leuke
douceurtjes voor de Raad van
Commissarissen.
Op 1 juli moeten we allemaal
gaan kiezen voor onze eigen
energieleverancier. Maar met
de ene leverancier die we nu
Aangetaste solidariteit. Op deze basis
minister Hoogervorst van Volksgezond^
de nieuwe verplichte basisverzekering vry.
ziektekosten. Hoogervorst (WD) wil mensen oi
weinig zorg claimen, korting geven op hun ziekt
kostenpremie. Wie weinig naar de dokter gaat J
weinig medicijnen gebruikt, krijgt achteraf p-,
mie terug. Zo hakt de minister, in zijn ijver om
kostenstijging in de gezondheidszorg te lijf -
gaan. in de fundering van het ziektekostenstel.^
de verdeling van de lasten op basis van solidarity
tussen gezonden en zieken.
Minister Van Ardenne (1) kookt samen met Thoraya Obaiv, directrice van het VN-bevolkingsfonds, het openingsdiner van het congres over
vrouwenrechten. foto Juan Vrijdag/ANP
om de Nederlandse cultuur als
dé belangrijkste te zien, terwijl
het een optelsom van verschil
lende identiteiten is."
„Een nieuwkomer moet de
normen van een land begrijpen,
maar het is ook aan de burgers
die er al zijn om andere
culturen te respecteren. Dan
heb ik het niet over de
uitwassen, zoals besnijdenis,
polygamie en de dwang om het
maagdenvlies te behouden. Er
zijn natuurlijk grenzen aan wat
je respecteert, maar Nederland
is ook niet alleen spruitjes,
aardappelen en sudderlapjes."
GPD
Het low-claimplan van Hoogervorst
dat zieken een keus hebben. Dat ze om financiëk
redenen kunnen afzien van een bezoek aan de dok
ter. Dat ze hun medicijngebruik kunnen beperkt:
De werkelijkheid is, dat vrijwel niemand voorzr
lol naar de dokter gaat of medicijnen gebruikt.
dat de meeste mensen - als medische leken -
beter niet zelf kunnen uitmaken of professi
medische hulp nodig is. Als iedereen een 1
zelf gaat dokteren, zijn de uiteindelijke (fina£
ciële) gevolgen niet te overzien. Want het gaat me;
zoals bij de autoverzekering om het negeren vs:
een deukje - en dus behoud van no-claimkorting.
en daarmee basta. Het negeren van ziektesympt*
men zal wellicht in een klein aantal gevallen hek
zaam werken. Meestal echter zal financiële
een slechte medische raadgever blijken. En de In
haalslag die daarna gemaakt moet worden
waarschijnlijk veel meer kosten dan de 'bespa
gen' van het low-claimsysteem.
Hoogervorst maakt zich overigens wel terecht zor
gen over de schijnbaar niet te beteugelen ziekte
kosten. Nu al wordt voorzien dat de basisverzeke
ring, die in 2006 begint, het gebruik van de zorg
drastisch zal moeten afremmen. Anders wordt het
onbetaalbaar. Het is echter de vraag of financiële
impulsen daartoe het beste middel zijn. Particu
lier verzekerden bijvoorbeeld, werken al jaren ree;
flinke eigen risico's of nemen zelf de eventuele kos
ten van huisarts of tandarts voor hun rekening. On
danks deze remmende prikkels stijgen ook hm
ziektekosten snel. En eigen bijdragen van fonds
verzekerden hebben ook niet echt geholpen. Eè
ding staat wel vast. Zonder maximale spreiding
zijn de ziektekosten zeker niet te dragen. Ook daar
om is een low-claimkorting, die aan de spreidi^
knabbelt, een verkeerd instrument.
KAARTRECORD - In het
grensdorp Kiel dr echt bij
Nieuw-Namen heeft de plaat
selijke kaartclub een nieuw re
cord gevestigd. Met 58 uur en
30 minuten kaarten werd het
eerdere record van de concur
renten (55 uur en 45 minuten)
door De Verenigde Kaarters
overtroffen.
HUMOR - Een Britse psycho
loog heeft onderzocht wat de
mens doet lachen. Hij kwam
tot de conclusie dat er vier pe
rioden in het menselijk leven
moeten worden onderschei
den.
Tot zeven jaar lacht men om
raadsels en alles wat afwijk,
van het gewone. Van acht tó
dertien om het uitglijden ovtr
een bananenschil en dergelij
ke.
Van dertien tot twintig os
woordspelingen. Volwassene!
lachen vaak om zichzelf.
KRANTEN VERKOOP - 0?
vijftien grote treinstations!:
Nederland zullen binnenkort i
kranten worden verkocht re
Engelse wijze.
In de vestibules komen rekjes
met kranten te staan met daar
bij een busje waarin het ver
schuldigde bedrag kan worde
gedeponeerd.
Teamleider Diederik Kinds (r) en Wubbo Ockels begeleiden het zonnevoertuig Nuna, gesponsored door
Nuon, naar de start. Volgens Rene Roovers moeten energiebedrijven gewoon goedkope stroom leveren
en zich verre houden van sponsoractiviteiten. foto ANP
hebben is er al geen touw aan
vast te knopen. Laat staan als
we 'tientallen' van dit soort aan
biedingen op de deurmat krij
gen.
Gezien deze ervaringen ligt uit
stel van het opengooien van de
markt voor de hand.
Dupe
Die tijd zou dan gebruikt kun
nen worden om de Nederlandse
regering en Brussel duidelijk te
maken dat we helemaal niet zit
ten te wachten op dit soort
marktwerking waar de kleinge-
bruiker vooral de dupe van is.
Die heeft juist baat bij een nuts
bedrijf dat op een veilige, goed
kope, milieuvriendelijke en aan
de eisen van deze tijd aangepas
te manier zijn stroom en gas
aangeleverd krijgt.
Jazeker, gewoon een basisvoor
ziening in handen en onder de
mocratische controle van de
overheid.
Rene Roovers was jarenlang lid
van de Provinciale Staten van Bra
bant en is SP-kandidaat voor het
Europese Parlement.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17 00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden:
zaterdags tot 12 00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt ee
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand vow
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6* Bm
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70 65.597
Postbank 35.93 00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regels
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintje»
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax: (0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden rvdoc'.
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courent BV is een onderdeel van het Wegener concern, i*
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebnraa
(abonnementen)admmistratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dien»1
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden. Als u op deze informatie geen pri|s stelt dan ki
I. Postbus 314460 AA Goes
li O! ooor ons zorgvu^ï
it u dit schriftelijk melden bs
Behoort tot WGGGNGR
