PZC
Dagelijks verkeersinfarct
PZC
Eenzame analfabeet aan
de voet van de Olympus
i
Luijckx balanceert graag
op randje kunst en kitsch
Oorlogsheld
Jan de Koster
overleden
Kledingbeurs
voor Georgië
lezers schrijven
Dijk
Poederbrief
WCT
Intimidatie II
Delta II
Doop Amalia
0800 - 0231 231 (GRATIS)
kunst
Y>°e*
woensdag 10 maart 2004
BRESKENS - De rangen van de
dragers van de militaire Wil
lemsorde, de hoogste militaire
onderscheiding in Nederland,
dunnen langzaam uit. Zondag
overleed in Breskens oud-be-
roepsmarinier Jan de Koster,
drager van de orde. Hij werd 84
jaar.
Jan de Koster trad op jeugdige
leeftijd toe tot het Korps Mari
niers. Amper twintig jaar oud
vocht hij mee in de strijd rond
de Maasbruggen in Rotterdam
in het begin van de Tweede We
reldoorlog. In later jaren diende
hij het land in Nederlands-In-
dië. De hoogste militaire onder
scheiding kreeg De Koster voor
zijn optreden in 1948 op
Oost-Java Op 17 oktober van
dat jaar wist hij als patrouille
commandant een zwaar bewa
pende commandopost binnen te
dringen en te overmeesteren.
De Koster bleef ruim 35 jaar het
Korps trouw. Als beroepsmili
tair met bescheiden opleiding
kwam hij in eerste instantie niet
in aanmerking voor het officier
schap. Jarenlang was hij als ser
geant-majoor betrokken bij de
opleiding van nieuwe mariniers.
Uiteindelijk werd hij op het
eind van zijn loopbaan bevor
derd, vanwege zijn ervaringen
en grote verdiensten. Hij sloot
zijn loopbaan af als kapitein
De Breskense drager van de mili
taire Willemsorde behoorde tot
een select gezelschap militairen.
Nu, na zijn overlijden, zijn er
nog slechts veertien dragers van
de onderscheiding over.
MIDDELBURG - De werkgroep
Georgië van de Hofpleinkerk
houdt zaterdag 3 april een kin-
derkledingbeurs voor de straat
kinderen in Georgië. De beurs
duurt van 9.00 tot 11.30 uur.
Van de opbrengst van de kle
ding gaat de helft naar het
straatkinderenproject. De overi
ge vijftig procent is voor de aan
bieder van de kleding.
door Ernst Jan Rozendaal
HEINKENSZAND - Kunste
naar Joep Luijckx uit Oude-Ton-
ge heeft geen boodschap aan
welke galerie dan ook. Sinds
jaar en dag toont hij zijn werk
in grote showrooms. Zoals nu
bij de Heinkenszandse meubel
zaak Binnenuit (De Jonge Hoek
Van Dijke). „Ik kan hier veel
meer laten zien en het loopt be
ter dan bij een galerie."
De in 1948 in Delft geboren kun
stenaar boert goed. Sinds jaar
en dag woont hij op Flakkee.
Als jongen gingen zijn gedach
ten al uit naar Zuidwest-Neder
land. Op tienjarige leeftijd deed
hij mee aan een schilderwed
strijd met het tafereel 'De drie
scheepjes'. Daarin verwerkte hi]
zijn angst voor de watersnood
zoals die in 1953 had plaatsge
vonden. Dat het thema hem al
tijd is blijven bezighouden,
blijkt in Heinskenszand. De
twee kleurige stoelen die hij
daar heeft opgesteld, verbeel
den ook het thema water.
In totaal toont Luijckx ruim zes
tig werken. Veel ervan zijn wat
hij noemt table-top foto's. Op
een tafel vervaardigt hij kleine
installaties die hij fotografeert.
Op de foto's lijken het eerder
theaterdecors of surrealistische
landschappen. „Het werk is niet
met de computer gemanipu
leerd, maar ik gebruik natuur
lijk wel allerlei technieken. De
belichting is heel belangrijk.
Vaak maak ik een structuur op
een glasplaat, die ik dan voor
het tafereel plaats. Zo krijg je
een gelaagdheid in de voorstel
ling. Maar uiteindelijk zijn het
simpele materialen die ik ge
bruik. Ik creëer de vreemdste
werelden van stukjes gordijn
stof."
De foto's drukt hij af in oplagen
van maximaal acht exemplaren.
Daarnaast schildert hij. Hij be
perkt zich niet tot een bepaald
genre „Ik wissel alle stijlen af.
De ene keer is een schilderij ab
stract, dan weer realistisch of
surrealistisch. 'Dat kan toch
niet?', zeggen mensen dan tegen
me. Ik zou niet weten waarom
niet. Ik kan alles. Als ik een op
dracht krijg voor een stilleven,
dan maak ik dat. Dat wil niet
zeggen dat ik geen eigen stijl
heb. Als je goed kijkt, zie je in
de opbouw en de aanpak wel de
gelijk dingen die kenmerkend
zijn voor mijn manier van wer
ken. Mensen vinden die veelzij
digheid gek, omdat bijna nie
mand dat doet."
Ook beeldhouwwerken en grote
installaties hebben Luijckx' aan
dacht. Het opvallendste werk in
Heinkenszand is een groot ge
schilderd drieluik van rozen.
Uit het schilderij 'groeien' de
doornige rozenstelen zeker drie
meter omhoog.
„Het gemene van dat werk is
dat er een omgekeerde wereld
wordt uitgebeeld. De rozen lij
ken mooi, maar wie goed kijkt
ziet er boosaardige gezichten in.
Het is helemaal niet mooi be
doeld. Deze rozen symboliseren
met de liefde. Het is eigenlijk
kitsch. Dat doe ik graag in mijn
werk, bewust op het randje van
kunst en kitsch gaan zitten. Dat
balanceren vind ik spannend."
Luijckx denkt er niet aan zijn
werk nog in een galerie tentoon
te stellen „Daar moet je soms
vijftig procent van je opbrengst
afdragen. Hier hangt het gratis
en verkoop ik veel meer. De bes
te dag van mijn leven had ik
toen Deloitte Touche in één
keer veertig grote werken van
me aankocht. Natuurlijk komen
in een meubelzaak mensen die
iets moois voor boven de bank
zoeken. Maar wat geeft dat? Ik
geef ze graag iets moois mee. De
opzet is hartstikke commercieel,
maar dat wil niet zeggen dat
mijn werk ook commercieel is.
Juist omdat ik goed verkoop,
kan ik maken wat ik zelf wil."
De expositie van Joep Luijckx bij
Binnenuit in Heinkenszand duurt
tot eind april. Te zien tijdens win
kelopeningstijden.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op de in de Wr
schenen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De «J?
tijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent nie?
de redactie de meningen en stellingen van de inzenders ondertchriHi
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen vyoL
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden p
redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Over
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
deskundigen hebben bereke-
onder wie Prof. Volleberg, t?
voersdeskundige aan de
mus Universiteit te Rotterdam
De tegenstanders van de W(*
zijn mensen die weten wat l
speelt en dus ook weten da'
geringe werkgelegenheid died
WCT oplevert ten koste
van de leefbaarheid -lt
Zuid-Beveland en de narp
van het Westerschelde-esti
num, waar de Kaloot, maar«i
de hoge platen deel van uitma
ken. Het stuk over de Hoge Pt
ten (PZC, 6-3) geeft maar
eens aan wat het ingrijpen va
mensen in de natuurlijke ha:>
tat betekent. Dus Zeeuwse'»,
stuurderen, stop met het pro»,
ren om de WCT mogelijk te
ken voor het te laat is.
Met verbazing lees ik dat Rijks
waterstaat bij monde van Leo
Adriaanse zegt dat de golven
over de dijk mogen slaan om de
Westerschelde te ontlasten
(PZC, 4-3). Volgens mij heeft de
heer Adriaanse op een mooie zo
merdag te diep in het Wester
schei dewater gekeken. Ter ont
nuchtering moet hij eens een
keer met springtij en wind
kracht 10 a 11 uit het noordwes
ten op de dijk gaan staan. Als
hij gezien had hoe in 1953 wind
en zee samenwerkten, zou hij de
ze nonsenspraat toch niet heb
ben laten publiceren. Hij zal dat
persoonlijk niet meegemaakt
hebben, schat ik in. Toch kun
nen de dijken volgens mij veel
sterker gemaakt worden. Plant
over heel het dijklichaam bam
boe in, houd een rijstrook vrij
aan de zeezijde door deze te
maaien. De hele dijk behoeft
dan niet meer gemaaid te wor
den en zal overspattend zilt te
genhouden. Door de wortel vege
tatie zal de dijk nooit meer af
kalven. Durf deze proef eens te
nemen. Men voldoet dan mis
schien in één keer ook aan de
Europese vogelrichtlijnen. Nu
vindt elk jaar 95 procent van
de daar broedende vogels de
dood door het maaien van de
dijk.
J. Koeman
Polderweg 5
Kruiningen
Laat ik vooropstellen dat het bij
zonder ondoordacht is om bij
wijze van grap (PZC, 8 maart)
een 'poederbrief' bij iemand te
laten bezorgen, zoals vorige
week in Ellewoutsdijk gebeur
de. Maar de overtrokken reactie
van de autoriteiten die diverse
brandweerauto's, ziekenauto's
en politiewagens stuurden, is op
zijn minst even ondoordacht.
Waarom niet even met een paar
man_ poolshoogte nemen? Er
staat toch geen ambassade in El
lewoutsdijk9 Ik vind het inci
dent tekenend voor onze samen
leving die sinds een aantal jaren
beland lijkt te zijn in een fase
waarin egocentrisme, sensatie-
lust en onbestemde angstgevoe
lens hand in hand gaan. Alle
drie worden aangewakkerd
door de massamedia die met
hun aandacht voor geweld, intri
ge en misdaad het onderlinge
wantrouwen in de samenleving
bevorderen. De hoogleraar H.
van de Bunt waarschuwde tegen
het 'zondebokprincipe', het stre
ven van de autoriteiten om de
aangekweekte angst te vermin
deren door acties tegen makke
lijk zichtbare categorieën over
treders en onbelangrijke kwes
ties. Herkent u het beeld? Man
nen in ruimtevaartpakken die
asbestplaten komen ophalen,
terwijl iedereen weet dat asbest
alleen als poeder gevaarlijk is.
Het geeft niet wat er gebeurt,
als er maar iets gebeurt. Nu het
geval Ellewoutsdijk. Straks de
identificatieplicht, die zich ook
weer op gewone burgers richt
en waarvan het effect allesbehal
ve zeker is. En dat allemaal op
kosten van de burger zelf, uiter
aard. De media, de kabinet
ten-Balkenende en alle andere
instanties die het aan nuchter
heid ontbreekt en die deze sfeer
hebben versterkt, worden harte
lijk bedankt!
DrJ.P. Zwemer
Van Wouwestraat 8
Serooskerke
Het is duidelijk dat er zowel fel
le voorstanders als felle tegen
standers zijn van het aanleggen
van de WCT op de Kaloot. De
voorstanders wonen als regel in
een gebied waar de nadelen van
de WCT niet voelbaar zijn. De
heer Blom (PvdA) woont op
Noord-Beveland en zal dus ook
weinig merken van de overlast
van het containervervoer. Ver
der blijven de voorstanders gelo
ven in het sprookje dat de WCT
veel werkgelegenheid op zal le
veren. Helaas is dat niet zo, zo
Peter H.deDrti
Ruigendijk:.
Driewex-
Het is jammer dat
bewoners altijd zo
de publiciteit komen en de le
zers ook zo negatief over he
denken (Lezers Schrijven. PZ1
5 maart). Zelf heb ik positie*
ervaringen met woonwagecbh
woners, die ik een aantal mai:
den bezocht voor een educate
project. De woonwagens ware
allemaal zeer schoon en netjes
dit omdat de vrouwen ieders
dag poetsen; zij hebben h;e
geen werkster voor. Ik
goed afspraken maken, zij bo
men die altijd na. Ik ben m
lastiggevallen, uitgescholden
bestolen tijdens deze bezoeker
Overal was een hartelijke om
vangst. Er waren veel bewoners
die door hun speciale achter
grond, leven op de weg, geeno:
derwijs hadden genoten Em
veel animo om te leren. Dooris
vooroordelen in de maatschap
pij komen zij niet gemakken
aan een baan. Ondanks hun so
ciale handicap weten ze zich.
toch te handhaven als een unie
ke groep mensen. Door het anal
fabetisme zijn ze niet in staa:
om formulieren in te vullen, be
lastingformulieren zijn veel'i
moeilijk. We zouden ons bete
voor hen kunnen openstellen s
eventueel de helpende hand te
steken in plaats van hen de
grond in trappen.
Corrie Akkem-i
OpmII
Naar aanleiding van het stukj-
ïn Lezers Schrijven van 5-3 ra
Th. Izeboud uit Vlissingen
verband met Delta wil ik hes
mededelen dat hij het niet per te
lefoon hoeft te proberen om Del
ta te pakken te krijgen Ik bk
namelijk begin februan veert!
minuten moeten aanhoren d£
het per internet vlugger gas:
voordat de telefoniste aan c;
lijn kwam. Ik heb toen gevraagt
of ze aan het borrelen ware:
verband met de 35 pro»'
extra die toen beloofd was aa;
de hoge heren. Het resultaat
was dat zij de hoorn er c
smeet. Ik heb toen aan de direc
tie geschreven en nog steed;
geen antwoord gekregen (rui:
een maand later) Conclusie: Da
ta is niet te bereiken.
W. Conto*
SimonsweM
HeinkensM
Bij de openbare doopplechta-
heid van het toekomstig staats
hoofd zullen ook de Argentij»
grootouders aanwezig zijn. B,
het huwelijk van haar oude:
was de vader niet welkom, w
is er ondertussen verandert
Zijn verleden? Hoewel de rege
ring deze aanwezigheid al voc
het huwelijk heeft toegests:
denk ik aan de veel gebn®*
woorden: Normen en Waarde
Hans Rentmeeto
Hoofdstraat-'
Ovezand
Advertentie
Joep Luijckx: „Het gemene van dit werk is dat er een omgekeerde
wereld wordt uitgebeeld. De rozen lijken mooi, maar wie goed kijkt
ziet er boosaardige gezichten in. Het is helemaal niet mooi be
doeld." foto Willem Mieras
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnemwttf
door Ernst Jan Rozendaal
Pierre Michon (1945) is een
schrijver van novellen. De
drie jaar geleden vertaalde bun
del Roemloze levens Vies minus
cules) was in 1984 zijn debuut.
Sipdsdien zijn van'zijn hand
nog tien titels verschenen, maar
voor sommige daarvan is boek
een te groot woord. Zo telt De
koning van het woud, onlangs
verschenen in de serie Perlouses
van uitgeverij Voetnoot, ruim
dertig kleine bladzijden. „Mi
chon is een buitengewoon veelei
send auteur die doorgaat met
schaven en polijsten totdat zijn
uitgevers hem zijn teksten af
handig weten te maken",
schrijft Manet van Montfrans in
het nawoord bij Meesters en
knechten en Het leven van Jo
seph Roulin, vier novellen van
gemiddeld veertig bladzijden, in
één band verzameld.
In de vier novellen vertelt Mi
chon het verhaal van de schil
ders Jean Antoine Watteau, Lo-
rentino d'Angelo, Francisco de
Goya en Vincent van Gogh met
de stem van onbekende tijdgeno
ten. Steeds stelt Michon dezelf
de vraag: Wat is een groot kun
stenaar? Wat bezielt mensen al
les opzij te zetten voor de wens
om te scheppen?
Hoewel de acht samenhangende
verhalen in Roemloze levens
niet gaan over beroemde kunste
naars, is de onstuitbare drang
tot scheppen ook het thema van
Michons debuut Hij beschrijft
de eenvoudige levens van zijn
grootoudei-s Eugène en Clara,
die van vroegere inwoners van
zijn geboortedorp Les Cards -
de één is naar Afrika vertrok
ken om 'rijk te worden of te ster
ven', de ander is zijn vader ont
vlucht en mogelijk in Amerika
terechtgekomen - die van de ri
valiserende broers Bakroot die
met hem op kostschool hebben
gezeten, het leven van de dood-
Pierre
Michon
Roemloze
levens
V -
V
De Boekenweek, die vandaag begint, richt de schijnwerper
op Frankrijk. Hoeveel weten we eigenlijk van de heden
daagse Franse literatuur9 Voor veel mensen houdt die op
bij Simone de Beauvoir, Albert Camus, Jean-Paul Sartre en
Franqoise Sagan. In een dagelijkse serie belicht de PZC de
Franse literatuur van nu. Tien PZC-redacteuren geven hun
indruk van een recent vertaalde Franse roman. Vandaag, in
de eerste aflevering, Roemloze levens van Pierre Michon.
zieke vader Foucault die zich
niet in Parijs durft te laten be
handelen omdat hij ongeletterd
is, dat van de verlopen pastoor
Georges Bandy, dat van zijn
ex-vriendin Claudette en ten
slotte het 'leven van het dode
meisje', zijn eerder geboren zus
je dat nog voor haar eerste ver
jaardag is overleden.
Zonder Michons boek zouden
slechts een vermelding in het be
volkingsregister en een graf
steen aan hun bestaan herinne
ren, nu figureren ze in virtuoos
geschreven (en daardoor niet de
toegankelijkste) verhalen vol
prachtige beschrijvingen en ver
wijzingen naar literatuur voor
al van Rimbaud), schilderkunst
en geschiedenis. De werkelijk
heid is literatuur geworden
Eigenlijk verschilt het als vertel
ling aangeduide Roemloze le
vens nauwelijks van de 'kunste
naarslevens' die Michon later
heeft geschreven. Hijzelf is hier
de kunstenaar wiens portret ge
tekend wordt aan de hand van
andermans verhalen Wel was
hij zich bewust dat hij, toen hij
aan dit boek werkte, nog als zo
danig erkend moest worden: „Ik
was de eenzame analfabeet aan
de voet van een Olympus, waar
alle anderen, Grote Schrijvers
en Lastige Lezers, spelender
wijs niet te evenaren bladzijden
lazen en smeedden; en de godde
lijke taal was ontoegankelijk
voor mijn koeterwaals." Op de
laatste bladzijde van Roemloze
levens noemt Michon de 'weder
geboorte' van de door hem be
schreven doden 'mislukt'. Maar
wat een schitterende misluk
king.
Pierre Michon, Roemloze levens,
uitgeverij Van Oorschotvertaling
Rokus Hofstede.
Op www.pzc.nl kan een boeken-
weekpagina worden aangeklikt.
door Wout Bareman
De professor was stellig in zijn
vaststelling: Vlaanderen is niet
goed voorbereid op de verwerking
van de verkeersstromen die zich aan
dienen via de Westerscheldetunnel.
Professor G. Allaert zei dat in decem
ber 2002. Inmiddels is Vlaanderen
verder met het treffen van extra in
frastructurele voorzieningen dan Zee
land zelf. Om met de Gentse haven
schepen Daniël Termont te spreken:
„In Zeeuws-Vlaanderen eindigt de
tunnelweg tussen de konijnen..."
Dat is na een jaar niet veranderd. De
zuidelijke tunnelweg eindigt welis
waar net niet in een knollenveld,
maar op een rotonde niet ver daar
vandaan En die rotonde vormt de
verbinding met de provinciale weg
van tussen Hoek en de kanaalbrug
bij Sluiskil; een flessenhals. De brug
staat immers minstens vijf uur per et
maal open om de scheepvaart van en
naar Gent vrije doorgang te bieden.
Wordt in Nederland nog oeverloos ge
discussieerd over vervanging van de
kanaalbrug door een tunnel, net over
de grens zijn de wegenbouwers al vol
op aan het werk. Westelijk van Zelza-
te wordt een soort klaverblad aange
legd dat het verkeer op de Express-
weg tussen Antwerpen en de Vlaam
se kust én dat op westelijke kanaal
oever tussen Zelzate en Gent (de R4)
in goede banen moet leiden. En ook
op de oostelijke kanaaloever wordt
voor miljoenen vertimmerd. Vlaande
ren wijst de Zeeuwen dus de weg
Of dat nodig is? Een jaar na de inge
bruikname van de tunnel zijn aan zo
wel de Zeeuws-Vlaamse als de Beve-
landse kant bijna dagelijks infarcten.
Op de Sloeweg is het verkeer vanuit
Goes met meer dan 90 procent geste
gen, dat van op Walcheren met 42
procent. In Zeeuws-Vlaanderen nam
het aanbod op de weg LJzendijke-tun-
nelrotonde Hoek-Sluiskil (N61) toe
met zo'n 25 procent, net als de ver
keersstroom op de zuidelijke verbin
ding Hulst-Tractaatweg Via de slui
zen van Temeuzen steeg de verkeers
intensiteit met 25 procent, net als het
aanbod bij de brug van Sluiskil. Op
merkelijk: het verkeersaanbod op het
meest zuidelijke stukje Tractaatweg
foto Peter Nicolai
nog een westelijke verbinding. En als
de economische machten gaan spe
len..." De twee burgemeesters willen
graag met burgemeester J. Lonink
van Temeuzen praten over een oplos
sing. Zijn proefballon om het weste
lijke tunneltracé bespreekbaar te ma
ken, werd door deskundigen én Gede
puteerde Staten afgeschoten; eerst de
kanaaltunnel daarna zien we verder.
Het grensoverschrijdend verkeersin
farct is tot nu toe uitgebleven. De
congestie beperkt zich vooralsnog tot
de Zeeuwse wegen. Voor de brug van
Sluiskil hoopt het verkeer zich dage
lijks op; de Sloeweg slibt dicht. Weg
gebruikers klagen over de smalle (on
verlichte) route tussen het tolplein en
de tunnel, over de files aan de zuidzij
de. Er zijn plannen voor verbetering
in de maak, maar rijp voor uitvoe
ring zijn ze zeker nog niet. In het
Vlaamse achterland zijn ze mijlen
verder. Maar de vraag is of het daar
echt nodig is...
opmerkelijk - in zijn pogingen om
die groeiende verkeersstroom uit zijn
stadskern te weren en dus te geleiden
via een tunnelroute om Philippine en
Sas van Gent op de westelijke kanaal
oever heen, wordt hij gesteund door
zijn collega P.De Comnck van buur
gemeente Assenede Het oude heren-
akkoord tussen Zeeuwse en Vlaamse
bestuurders dat het krekengebied bij
Assenede nooit zou worden aange
tast door het verkeer, kan hen gesto
len worden Die westelijke tunnel
weg zou Zelzate veel leed besparen
en ook in Assenede wankelt het ver
zet. De Coninck: „Economische be
langen wegen zwaar, zeker in deze
tijd. En havens streven over het alge
meen naar twee goede ontsluitingen.
Kijk naar de kaart. Dan zie je dat de
Gentse Kanaalzone met de R4 aan
weerszijden van het kanaal over die
ontsluiting beschikt, maar dat
Zeeuws-Vlaanderen enkel de Trac
taatweg heeft. Daar ontbreekt dus
Het kruispunt bij Zelzate.
(Temeuzen-Zelzate) tot aan de Bel
gische grens bleef gelijk aan de aan
tallen van vóór de ingebruikname
van de tunnel. Toch kan iedere leek
dagelijks met eigen ogen vaststellen
dat het op de Tractaatweg van en
naar België drukker is dan ooit. Voor
al het vrachtverkeer is zichtbaar toe
genomen Ook burgemeester J. Schen
kels van Zelzate constateert dat. En -
