Politiek keerpunt in
Griekse verkiezingen
€125
Braziliaanse zoo in greep moordenaar
Afrikaanse vluchtelingen keren massaal terug
Israël kondigt meer
offensieven aan
Chinese boer kan steun verwachten
Conservatieven verslaan regerende socialisten
Meer vrouwen werken
maar verdienen slecht
Sjiieten akkoord
met nieuwe
grondwet Irak
Bush verdedigt campagnespotje
Haider niet terug naar Wenen
Haïtianen eisen berechting Aristide
Oudste man (114) overleden
Overleg grote terrorismeoefening
maandag 8 maart 2004
.„.nnm redactie buitenland
ATHENE - De conservatieven
hebben gisteren bij de par
lementsverkiezingen in Grie-
lenlanrf de regerende socialis-
l,n verslagen. Zij komen na elf
jaar terug aan de maehl in Athe-
ne.
Op basis van peilingen bij stem
bureaus gingen televisiezenders
gisteravond uit van een onver-
wacht grote zege voor de conser-
vatieve Nieuwe Democratie van
Costas Karamanlis (47). De par
ui vergaarde 44,5 tot 47,5 pro
cent van de stemmen. De socia
listische Pasok van George Pa-
pandreou (51) zou genoegen
moeten nemen met 38,5 tot 41
procent. Onder het Griekse kies
systeem krijgt de grootse partij
meestal een absolute meerder
heid in het 300-leden tellende
parlement.
De nieuwe regering staat al met-
een voor enkele zware opgaven.
L Zo moeten de voorbereidingen
voor de Olympische Spelen van
augustus op tijd af zijn. Daar
naast is Griekenland betrokken
bij het herenigingsproces van
het onder Grieken en Turken
verdeelde eiland Cyprus, waar
van in ieder geval het Griekse
deel op 1 mei tot de Europesè
l'rne toetreedt. Met zijn zege
treedt de jurist Karamanlis in
de voetsporen van zijn bekende
oom. Konstantinos Karamanlis,
die in 1998 overleed, was vier
I termijnen premier en twee keer
president. Hij leidde Grieken
land in 1981 de Europese Unie
binnen.
Gedoodverfd
De gedoodverfde regeringslei
der studeerde rechten en econo
mie in Athene en de Verenigde
Staten. Hij kwam in 1989 als af
gevaardigde in het parlement.
In 1997 nam hij de leiding van
de Nieuwe Democratie over. Hij
wordt de eerste Griekse premier
die na de Tweede Wereldoorlog
en de daaropvolgende Griekse
burgeroorlog (1946-'49) is gebo-
De verliezende George Pa-
pandreou komt eveneens uit een
dynastie van vooraanstaande po
litici.
Zijn vader en zijn opa waren
premier. George was vorige
maand tot leider van de socialis
tische Pasok gekozen als opvol
ger van premier Simitis. De mi
nister van Buitenlandse Zaken
onder Simitis slaagde er echter
niet in zijn partij een vierde re
geringstermijn op rij te bezor
gen. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
GENEVE - Nog nooit hebben
vrouwen zoveel gewerkt als nu,
maar nog steeds zijn zij opgeza
deld met loonongelijkheid, stij
gende werkloosheid en armoe
de. Dat stelt de internationale
arbeidsorganisatie ILO in een
rapport ter gelegenheid van In
ternationale Vrouwendag.
Uit het rapport blijkt dat in de
hele wereld 1.2 miljard - 200 mil
joen meer dan in 1993 - vrou
wen economisch actief zijn. Zij
vertegenwoordigen 40 procent
van de beroepsbevolking. Toch
is echte gelijkheid in de wereld
nog buiten bereik, schrijven de
opstellers.
Vrouwen hebben volgens de
ILO het meest te lijden onder
werkloosheid: gemiddeld 6,4
procent in de hele wereld tegen
6,1 procent bij de mannen.
De uitdaging voor vrouwen is
daar niet zozeer werk te vinden,
maar behoorlijk werk te vinden.
Van de werkende vrouwen ver
dienen er 330 miljoen minder
dan een dollar per dag, voor
veel hulporganisaties de grens
van de armoede. ANP/AFP
NAJAF - De sjiieten in Irak heb
ben hun verzet tegen de nieuwe
grondwet gestaakt. De moslim
meerderheid lijkt zich neer te
leggen bij het ontwerp voor de
tijdelijke grondwet, die in een
beperkte autonomie voor de
Iraaksc Koerden voorziet.
Doordat de sjiieten na dagen
lang getrouwtrek alsnog ak
koord gingen, kan de officiële
ondertekening van het docu
ment vandaag plaatsvinden. De
ceremonie was al herhaaldelijk
Sjiitische politici verklaarden
gisteren dat er geen wijzigingen
inde tekst komen, ondanks ern
stige bedenkingen van de hoog
ste geestelijk leider van de sjiiti
sche moslims in Irak, ayatollah
Al Sistani. De politici willen
voorkomen dat anderen het ge
voel krijgen 'dat de sjiieten pro
beren de boel onder controle te
knjgen'.
Na uitstel van de onderteke-
mngsceremonie door de aansla
gen op sjiitische heiligdommen
afgelopen dinsdag, was het de
bedoeling dat de regeringsraad
de grondwet afgelopen vrijdag
zou ondertekenen. Vijf sjiitische
leden van de door de Amerika
nen aangestelde raad kwamen
echter op het laatste moment
met bezwaren. Zij kwamen in
actie nadat was gebleken dat
bun geestelijk leider bedenkin
gen tegen de tekst had
Sjiitische regeringsleden voer
den afgelopen weekeinde in Na
jat, een voor sjiieten heilige stad
kn zuiden van de hoofdstad
Bagdad, druk overleg met aya
tollah Al Sistani en diens assis
tenten. Volgens de huidige tekst
kunnen drie van de achttien pro
vincies waarin Irak wordt opge
weld, de definitieve grondwet
blokkeren. Deze bepaling zou
de Koerden in het noorden feite
bet vetorecht kunnen geven.
e Afrikaanse bewindvoerder
4° Irak. Bremer, kon een ak-
kwwi gisteren niet bevestigen.
Y* tijdelijke grondwet garan-
eert vrijheid van meningsui-
t'ng, gerechtigheid en het recht
van vereniging en vergadering,
aarover wordt ook nog een re-
•ecendum gehouden.
ker tien raketten zijn overi
gs gisteren ingeslagen aan de
oordkant van de 'groene zone'
n Bagdad, waar de Amerikaan-
bezettingsmacht zijn hoofd
banier heeftgevestigdErzou-
!en 4vp/S!jap^0^ers z'in geval"
SHANGHAI - Een Chinese boer bereidt de verkoop van
zijn groenten voor in de buitenwijken van Shanghai.
China, waar dezer dagen de jaarlijkse parlementaire zit
ting wordt gehouden, zal zijn aandacht gaan concentre
ren op het creëren van banen en de hervorming van het
corrupte banksysteem.
Premier Wen Jiabao riep op tot een afkoeling van de
economie en tot hulp aan honderden miljoenen boeren
die kwaad zijn over de grote armoede en corruptie. Ook
verhoogt China zijn defensiebudget dit jaar met 11,6
procent, ofwel 21,8 miljard yuan (ongeveer 2,1 miljard
euro).
Het extra geld is nodig om de slagkracht van het Volks
leger te verbeteren, zodat het voorbereid is op iedere
taak. Het leger moet met modern high-tech materieel en
competent personeel gevechtsklaar worden gemaakt.
Het begon eind januari met de
moord op de chimpansee Tony.
Na hem volgden binnen drie we
ken twaalf andere dieren: drome
darissen, tapirs, een olifant, een
orang-oetang, een bizon en nóg
twee chimpansees. De teller van
de 'dierentuin des doods' in het
Braziliaanse Sao Paulo staat op
61 vermoorde beesten.
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - Een bezoek aan
de vermaarde dierentuin van
Sao Paulo is dezer dagen geen
ontspannen uitje. Alle gesprek
ken komen onvermijdelijk uit
op hetzelfde thema: de serie-
moorden op de bewoners.
Bioloog Mano Borges, woord
voerder van de dierentuin, be
weert dat het drama geen in
vloed heeft op het aantal bezoe
kers. Maar de straatverkopers
buiten de poort weten anders.
Hun zaken zijn met de helft te
ruggelopen. Het zijn barre tij
den voor de Zoológico de Sao
Paulo, met ruim 4200 beesten de
grootste dierentuin van La
tijns-Amerika. Volgens Borges
zijn de werknemers verbijsterd,
achterdochtig en ontroostbaar.
„Zij zijn er kapot van. Ik heb op
passers zien janken als kleine
Een bewaker houdt de wacht bij de giraffen in de 'dierentuin des
doods'. foto GPD
kinderen", vertelt Borges. Hij
legt uit dat natriummonofluor-
acetaat op de lijst van verboden
stoffen staat, maar onder de
toonbank wel verkrijgbaar is
Een halve gram ervan is vol
doende voor het omleggen van
een volwassen olifant. Deze
week stuitte de politie in twee
winkels van landbouwproduc
ten op het rattengif. Op de ko
pers ervan richt het onderzoek
zich nu.
Sinds ontdekt werd dat de ver
giftiging opzettelijk was, surveil
leren zes politieagenten en vijf
tien bewakers dag en nacht in
de dierentuin. Ook loopt een on
bekend aantal 'stillen' onder de
bezoekers rond.
Op de vraag in welke hoek naar
de daders gezocht moet worden,
haalt Borges de schouders op.
Maar hij en politiecommissaris
Araujo zijn het erover eens: het
kan geen bezoeker zijn.
Er zit een vast patroon achter
De meeste moorden betreffen be
dreigde diersoorten in de repro
ductieve fase. Velen huisden in
verblijven waar het publiek
geen toegang had en stonden op
de nominatie om geruild te wor
den met andere dierentuinen.
Daaronder waren ook de 37 ge
dode Afrikaanse stekelvarkens.
Bij hun verblijf trof de politie
een injectiespuit aan. Dit ver
sterkt de theorie dat de dader in
eigen gelederen gezocht moet
worden. De politie heeft 250
functionarissen van de dieren
tuin aan de tand gevoeld. Acht
van hen worden verdacht. Meer
wil commissaris Araujo niet
kwijt. Borges „Het is iemand
met kennis van zaken. Mogelijk
wordt het eten ingespoten vlak
voordat het bezorgd wordt.
Maar de dader kan onmogelijk
in zijn eentje handelen. Onze
werkstructuur laat dat met toe.
Opvallend was dat de vergifti
gingen stopten, toen een groep
medewerkers begin februari in
het kader van het politieonder
zoek op non-actief werd gezet.
Na hun terugkomst namen de
sterfgevallen weer toe."
Naar de motieven blijft het gis
sen. Heeft het te maken met een
slepend loonconflict? Proberen
de daders de herbenoeming van
directeur Bressan te voorko
men? Of is het afzeggen, drie
jaar geleden, van het plan om
van de dierentuin een thema
park te maken in het spel? Nie
mand weet het Ook Vicente en
José Joao niet. Beide oppassers
werken op de afdeling grote
zoogdieren en zagen olifant Bai-
ra, orang-oetang Karen en de
chimpansees Tonv. Nancy en Fe
lipe hun laatste adem uitblazen.
Als ze hun relaas doen. schieten
de tranen hen opnieuw in de
ogen. Joao: „Baira herkende me
altijd direct. Ook als ik andere
kleren aan had."
Maniak
Vicente, met 35 jaar de langst
werkzame oppasser, weigert te
geloven dat de moordenaar on
der zijn collega's zit. „Dit kan
niet een van ons zijn. Oppassers
zijn dierenvrienden. Niemand
van ons is in staat een dier een
haar te krenken. Dit is werk van
buitenaf. Van een maniak of psy
chopaat." GPD
door Bob Kroon
GENÈVE - Miljoenen vluchte
lingen in Afrika blijken hun
land van herkomst weer op te
zoeken. Het Hoge Commissa
riaat voor de Vluchtingen van
de Verenigde Naties (UNHCR)
heelt de massale repatriëring
aangegrepen voor het samen
brengen in Genève van minis
ters uit deze landen en vertegen
woordigers van de Europese
Unie en een aantal donorlan
den.
UNHCR-baas Ruud Lubbers
hoopt dat er geld op tafel komt
om deze 'onverhoopt gunstige
ontwikkeling' te ondersteunen,
te stimuleren en in goede banen
te leiden.
„We denken dat minstens twee
miljoen vluchtelingen uit Ango
la. Sierra Leone, Liberia, Soe
dan, Eritrea, Somalië. Burundi
en de Congo weer naar huis toe
gaan of zullen gaan", zegt UNH-
CR-woordvoerder Ron Red
mond. „We hopen dat de donor
landen en non-gouvernementele
organisaties de handen ineen
slaan om de opvang en herinte
gratie van zo veel mensen waar
te maken. De kans bestaat dat
we op den duur met 5 miljoen te-
rugkerenden te maken krijgen."
In de donorlanden is hierop posi
tief gereageerd, al was het al
leen maar omdat dat deze ont
wikkeling ook de emigratie
stroom richting Europa zou kun
nen indammen of zelfs ombui
gen. De opvang en her-inburge-
ring van repatrianten in hun lan
den van herkomst is het netelig
ste probleem. Redmond zegt dat
grootscheepse voorzieningen
moeten worden getroffen om de
terugkerenden aan onderdak en
vooral werk te helpen. „Anders
bestaat de kans dat ze weer
CRAWFORD - De Amerikaanse president George Bush
heeft zaterdag kritiek op zijn campagnespotjes, waarin
beelden van de aanslagen van 11 september voorkomen,
verworpen. Nabestaanden hadden opgeroepen de film
pjes, die Bush presenteren als een sterke leider in zware
tijden, terug te roepen.
„Ik zal blijven spreken over de effecten van 11 september
op ons land en mijn presidentschap", aldus Bush op zijn
landgoed in Texas. ANP/RTR
WENEN - De omstreden Oostenrijkse politicus Jörg Hai
der keert vooralsnog niet terug in de nationale politiek.
Haider won gisteren met ruim 42 procent de verkiezingen
in zijn thuisstaat Karinthië, waar hij zijn positie als pre
mier (Landeshauptmann) verdedigde.
De rechtse Haider had aangekondigd bij verlies weer een
gooi te doen naar het Oostenrijkse kanselierschap. De po
liticus bestempelde zijn zege'in het Karinthië als duide
lijk votum van vertrouwen 'voor mij als Landeshaupt
mann'.
Opiniepeilingen hadden een nek-aan-nekrace met de so
ciaal-democraten voorspeld, die echter niet verder kwa
men dan 38 procent van de stemmen. ANP/AFP/DPA
PORT-AU-PRINCE - Duizenden Haïtianen hebben giste
ren in het centrum van Port-au-Prince het vertrek ge
vierd van president Jean-Bertrand Aristide. De betogers
eisen de berechting van de naar Afrika uitgeweken presi
dent, alsmede van diens naaste medewerkers zoals pre
mier Yvon Neptune, die nog in Haïti verblijft.
Rebellenleider Guy Philippe werd als een held op de
schouders gehesen. Amerikaanse en Franse militairen
volgden de stoet in jeeps. AP
MADRID - De Spanjaard Joan Riudavets is vrijdag op
114-jarige leeftijd in zijn huis op het Spaanse eiland Me-
norca overleden. Volgens het Guinness Book of World Re
cords was hij sinds oktober vorig jaar, toen een 114-jarige
Japanner overleed, 's werelds oudste man.
De op 15 december 1889 geboren Riudavets, schoenmaker
van beroep, heeft zijn hele leven in Es Migjorn Gran ge
woond. Hij woonde nog thuis, samen met zijn dochter Pa-
ca. Hij genoot een uitstekende gezondheid. Toen hij al
over de 100 was fietste hij nog regelmatig een eindje. AP
LONDEN - De Britse minister van Binnenlandse Zaken.
David Blunkett, is gisteren op weg gegaan naar de Vere
nigde Staten om de laatste hand te leggen aan plannen
voor een grootscheepse simulatie van een terreuraanval.
Deze oefening aan beide zijden van de Atlantische
Oceaan wordt waarschijnlijk volgend jaar gehouden.
Op de agenda staan de strijd tegen het terrorisme en de ge
organiseerde misdaad. ANP
zei minister Jin Renqing van Financiën zaterdag bij de
presentatie van de begroting aan het Nationale Volks
congres. Het officiële Chinese defensiebudget omvat
niet de aankoop van wapens of onderzoek en ontwikke
ling van wapensystemen. Volgens het Pentagon be
draagt de totale defensiebegroting van de Volksrepu
bliek dan ook het viervoudige van wat door Peking we
reldkundig wordt gemaakt. foto Claro Corte/RTR
van onze redactie buitenland
JERUZALEM - De chef-staf
van de Israëlische strijdkrach
ten, generaal Yaalon, heeft giste
ren nieuwe offensieven aange
kondigd tegen Palestijnse terro
risten in de Gazastrook en op de
Westelijke Jordaanoever.
Op dat moment liep in de Pales
tijnse vluchtelingenkampen Bu-
reij en Nusseirat in de Ga
zastrook een grootscheepse ope
ratie ten einde. Tijdens urenlan
ge vuurgevechten stierven vijf
tien Palestijnen
Kort na de bekendmaking van
chef-staf Yaalon vielen Israëli
sche troepen de Palestijnse
plaats Yabat ten oosten van
Jenin in het noorden van de Wes
telijke Jordaanoever binnen. Pa
lestijnse veiligheidsdiensten
meldden dat Israël een uitgaans
verbod afkondigde.
De massale Israëlische invallen
in de kampen Bureij en Nussei
rat in het midden van de Ga
zastrook begonnen in de nacht
van zaterdag op zondag. Vol
gens een Israëlische militaire
bron was de actie gericht tegen
de 'terroristische infrastruc
tuur' in beide kampen, zoals wa
penopslagplaatsen.
Onder de slachtoffers van de raz
zia zouderf enkele jongens zijn.
Zeker negen doden zijn leden
van de radicale Hamas-organisa-
tie, zo deelde een woordvoerder
van Harnas mee. Tientallen Pa
lestijnen raakten gewond. Een
deel van hen verkeerde in kritie
ke toestand.
Israël zette talrijke tanks, ande
re militaire voertuigen en acht
gevechtshelikopters in. De Israë
lische operatie volgde op een
mislukte Palestijnse aanval za
terdag op de noordelijke grens
post Erez tussen de Gazastrook
en Israël. Daarbij kwamen de
vier Palestijnse aanvallers en
twee Palestijnse agenten om het
leven Deze operatie was het ge-
zarrtenlijke werk van de Harnas,
de Islamitische Jihad en de Al
Aqsa Martelaren Brigades.
De Al Aqsa-beweging riep zijn
leden op voor een 'noodmobilisa-
tie' Een woordvoerder kondig
de een antwoord op de Israëli
sche actie aan. Volgens Israël is
dankzij aanhoudingen zaterdag
in Bethlehem en Ramallah een
zelfmoordaanslag voorkomen.
De Fatahbeweging zou tijdens
het joodse Poerimfeest in Jeruza
lem een terreurdaad hebben wil
len uitvoeren.
Wapens
De Vlaamse regering heeft het
afgelopen jaar geweigerd export
vergunningen te verstrekken
voor de levering van wapens
aan Israël. Dat blijkt volgens
dagblad De Morgen zaterdag uit
een halfjaarlijks verslag over de
wet op de wapenuitvoer.
Sinds vorig jaar zomer is niet
langer de nationale Belgische re
gering verantwoordelijk, maai
de deelregeringen van Vlaande
ren en Wallonië.
Vlaanderen blijkt van de 140
aanvragen er twee te hebben af
gekeurd: naar Israël en naar In
dia. De bevoegde Vlaamse minis
ter van Economie Ceysens wei
gerde toelichting. ANP
(Advertentie)
rechtsomkeert maken." Zo heeft
Angola te kampen met 3,7 mil
joen 'interne ontheemden' voor
wie huisvesting en emplooi
moet worden gevonden. Sierra
Leone moet 270.000 vluchtelin
gen opnemen en Liberia ver
wacht er 320.000. Naar Eritrea
zijn al ruim 100.000 vluchtelin
gen teruggekeerd, maar 300.000
vluchtelingen in kampen in
Zuid-Soedan kijken de kat nog
uit de boom. GPD
ibelle
Deze week slechts
