Voorzichtig zijn met ziekenhuis
PZC
PZC
F
Voorzitter Ierland werkt in
stilte aan Europese grondwet
i
v
13*013 lïVifilfrd 1 d d
Verwarring na eerste
week proces Dutroux
Verschil tussen arm
en rijk wordt weer
zichtbaar in gebit
Winst maken gaat ten koste van zorg of verpleging
te gast
6 maart 1954
zaterdag 6 maart 2004
De bedrijven Sturkenboom en Partners, Volker Wessels en Imtech willen gezamenlijk het Slotervaart Ziekenhuis in Amsterdam kopen.
foto Evert Elzinga/WFA
door Tim de Jong
Na een operatie bij Van der
Valk aansterken met een
hapje van de supermarktcate
raar en een pijnstiller van Etos.
Dit dreigt werkelijkheid te wor
den als zakenlui ziekenhuizen
overnemen. Winst maken in het
streekziekenhuis gaat ten koste
van zorg of verpleging.
Na de perestrojka van Bomhof
waait er nu een gure liberale
wind in de zorgsector. Naast on
verantwoorde bezuinigingen
worden diepere verlangens als
marktwerking, concurrentie en
commercie oogluikend geïntro
duceerd. De WD heeft zijn be
langen veilig gesteld met minis
ter Hoogervorst aan het bewind
in de gezondheidszorg en straks
politiek verwant De Grave als
gangmaker bij de op te richten
toezichthouder De Zorgautori
teit.
Vrije jongens als de heer Stur
kenboom ruiken hun kans en
lanceren plannen voor commer
ciële ziekenhuizen, daarin ge
steund door conglomeraten van
grote bedrijven en financiële in
stellingen. AbvaKabo FNV
vindt dat hiermee een volstrekt
verkeerde richting wordt inge
slagen, die op langere termijn
ten koste zal gaan van de kwali
teit van zorg en personeel. Want
we nemen voor het gemak maar
even aan dat er geld aan ver
diend moet worden.
Probleem
Het probleem van de plannen
van Het Ziekenhuis Consortium
is dat de gemaakte winst niet te
rugvloeit naar de zorg maar
naar de aandeelhouders. En
winst moet ergens vandaan ko
men. Er kan winst gemaakt wor
den door de zorg goedkoper te
maken. Dat zal ten koste gaan
van de kwaliteit van zorg óf van
het personeel, met alle nare ge-
door Pascale Thewissen
Mare Dutroux liegt, bedriegt
en lijkt te genieten van de
verwarring die hij zaait. De
zaak tegen 'de meest gehate
man vap België' leek èen farce
te worden. Dutroux trekt al zijn
eerdere verklaringen in, verzint
nieuwe complottheorieën en
lijkt lak te hebben aan de gevoe
lens van de nabestaanden.
Dat is na de eerste week van het
proces misschien wel de voor
naamste conclusie. De ouders
van Julie en Melissa zagen de
bui al hangen. Zij hadden op
voorhand al laten weten dat ze
niet wilden meewerken aan het
'circus-Dutroux' Ze bleven
weg.
De ouders van An en Eefje za
ten wel in de rechtszaal. Het
werden moeilijke dagen voor
hen. Ze zagen de hoop dat tij
dens het proces - acht jaar na
de arrestatie van Dutroux - de
waarheid over de dood van hun
kinderen aan het licht komt,
vervliegen.
Aarlen zelf lijkt niet wakker te
liggen van hetgeen zich in het
gloednieuwe paleis van justitie
afspeelt. Het dagelijkse leven
van de inwoners werd niet, zo
als gevreesd, overhoop gegooid
Integendeel Donderdagmid
dag, daags na het ophefmaken
de verhoor van Dutroux, zijn
ex-vrouw Michelle Martin,
hulpje Michel Lelievre en de
Brusselse oplichter Michel Ni-
houl, zijn de meeste tv-wagens
alweer verdwenen. Na vier da
gen zitting is de rust in Aarlen
weergekeerd.
Wat na de eerste week van het
proces vooral bijblijft, is Dut
roux die onbewogen verklaart
dat hij Julie en Melissa na de
ontdekking van hun levenloze li
chamen in de vrieskist stopte
'omdat ik andere dingen aan
mijn hoofd had.' En de enorme
impact die de hele affaire blijk
baar heeft gehad op het leven
van de speurders die vanaf het
eerste uur bij de zaak waren be
trokken.
Het werd onderzoeksrechter
Jean-Marc Connerotte, de man
die de zaak in augustus 1996
aan het rollen bracht, donder
dag allemaal even te machtig
toen hij verhaalde over de extra
bescherming die hij en procu
reur des konings, Michel Bour-
let, genoten na moorddreigin-
volgen van dien. De winstmarge
kan ook worden verruimd door
het verhogen van de tarieven,
wat weer leidt tot hogere pre
mies.
Een ander risico is dat alleen
die zorg wordt geleverd waar
aan goed kan worden verdiend.
Andere zorg, waar geld bij
wordt gelegd, moet dan worden
geleverd door de algemene zie
kenhuizen. Deze instellingen
krijgen op hun beurt de exploita
tie niet rond.
Sturkenboom zegt de kwaliteit
gen aan hun adres. Van de bizar
re geruchten die na het losbar
sten van de zaak-Dutroux in
het najaar 1996 de ronde deden,
blijft weinig over. Seksfeestjes
met hooggeplaatste personen en
minderjarigen, satanische sek
ten die menselijke offers brach
ten, het kon niet gek genoeg.
Als het aan de advocaat van
Mare Dutroux ligt, wordt het al
lemaal opnieuw opgerakeld.
Zijn cliënt is slachtoffer van
'het grote complot' met als gro
te man achter de schermen Mi
chel Nihoul, Dat is de inzet van
de verdediging.
Nihoul zelf houdt vol dat hij
niets met de ontvoeringen te ma
ken had Toch lijkt de getuige
nis van Dutroux - juist omdat
die zo bizar is - in Nihouls voor
deel te werken. In de ogen van
zijn advocaat is het relaas van
Dutroux zo waanzinnig dat nie
mand nog kan denken dat zijn
cliënt iets met de ontvoeringen
en moorden te maken had.
Hoe zat het dan wel? Ontvoerde
Dutroux de meisjes alleen voor
zijn eigen plezier? Volgens Mar
tin wel. „Ik was zijn affaires zat
en eiste mijn plaats op als echt
genote. Hij zei me dat hij niet
meer op de schaatsbaan vrou
wen zou versieren. Hij zou voor
taan meisjes ontvoeren. Dat
ging sneller."
Het wachten is nu op de getuige
nis van Jacques Langlois, de
man die het onderzoek leidde
en volgende week zijn zegje
mag doen. Zijn conclusies zijn
grotendeels gebaseerd op de ver
klaringen die Dutroux door de
jaren heen aflegde, maar die hij
nu allemaal weer intrekt.
Confrontatie
Uitkijken is het ook naar de ge
tuigenissen van Sabine en Laeti-
tia, begin april.
Sabine heeft al laten weten dat
ze de confrontatie met Dutroux
wil aangaan. Ze zegt dat ze in
haar tachtig dagen durende ge
vangenschap nooit iemand an
ders zag en nooit door iemand
andei's werd misbruikt dan Dut
roux.
Laetitia, die maar vier dagen ge
vangen zat, gelooft wel in een
netwerk. Ze hoorde Dutroux
vlak na haar ontvoering door de
telefoon tegen een zekere 'Mich'
zeggen: „Het is gelukt."
Wie van de twee gelijk krijgt,
moet de komende maanden dui
delijk worden.
van de zorg te garanderen. Dat
kan niet. In 2003 publiceerde de
Inspectie voor de Gezondheids
zorg al een alarmerend rapport
over de slechte kwaliteitszorg
van privé-klinieken. De kwali
teit kan alleen worden gewaar
borgd door dezelfde spelregels
te hanteren en te werken met ge
motiveerd personeel. De plan
nen van Sturkenboom staan bol
van de uitbesteding van taken
zoals het serveren van maaltij
den, hoteldiensten, enzovoorts.
Ziekenhuizenzorg is een team-
Eind vorig jaar was de Europese
grondwet voortdurend onder
werp van verhitte discussies, en
opeens is hij uit het nieuws ver
dwenen, Hoe staat het ermee
door Hetty van Rooij
Mocht iemand in Europa er
nog aan twijfelen dat Ie
ren een heel ander slag volk zijn
dan Italianen, dan is het bewijs
de afgelopen twee maanden
overtuigend geleverd. Na een
overdaad aan uiterlijk vertoon
ging het Italiaanse EU-voorzit-
terschap in december vorig jaar
roemloos ten onder, met een
mislukte top en zonder akkoord
over de grondwet.
De Ieren namen de fakkel over,
en sindsdien is het rond de Euro
pese grondwet muisstil gewor
den.
Er gebeurt van alles, maar het
blijft achter de schermen, En
juist die bescheidenheid doet in
Brussel de hoop op een spoedig
akkoord herleven. De Ierse pre
mier Bertie Ahern weet als geen
ander hoe moeilijk en gevoelig
de kwestie ligt, en hoe behoed
zaam hij moet opereren om de
stukgelopen onderhandelingen
weer vlot te trekken. Hij heeft
geen haast, en dat is een voor
deel.
Na de mislukking in december,
toen de regeringsleiders onder
Italiaans voorzitterschap niet
eens in de buurt kwamen van
een compromis, konden de Ie
ren per 2 januari op kousenvoe
ten opnieuw beginnen. Eerst
eens rustig inventariseren, zo
luidde hun boodschap aan ieder
een die er naar vroeg. Eerst de
gemoederen een beetje laten be
daren. En vervolgens werd het
stil. Ahern en zijn ministers en
medewerkers praten zich de bla
ren op hun tong, maar dat doen
ze in onderonsjes met afzonder
lijke regeringsleiders en minis
ters en zonder daar enige rucht
baarheid aan te geven.
Tijdens een recente bijeen
komst van de ministère van Bui
tenlandse Zaken in Brussel
stond het onderwerp 'grondwet'
formeel niet op de agenda. Er
viel niets te onderhandelen, er
viel niets mede te delen, en dus
hoefde er aan de vergadertafel
niet over gepraat te worden.
Maar in de wandelgangen ge-
prestatie waarbij allerlei extra
zorgvuldigheidseisen gelden
Die worden onder druk gezet
als het personeel wordt afgesto
ten en ook vanuit het principe
van winstoogmerk moet wer
ken. Let wel, het gaat nog steeds
over de zorg voor zieke mensen.
Het personeel krijgt de reke
ning. Uitbesteding van taken be
tekent druk op de lonen en de
werkgelegenheid.
Een sterk argument vóór com
merciële ziekenhuizen lijkt dat
met deze constructie noodlijden-
beurde dat des te meer. De af
koelingsperiode die de Ieren heb
ben ingelast, lijkt goed te wer
ken. Van hen wordt verwacht
dat ze het voorbereidend werk
doen, zodat tijdens het Neder
landse voorzitterschap in de
tweede helft van dit jaar een ak
koord kan worden bereikt.
Maar de gestage Ierse arbeid, ge
koppeld aan een bescheiden op
stelling, kweekt de goodwill die
de Italianen ontbeerden en wak
kert de verwachting aan dat het
allemaal wel eens sneller zou
kunnen gaan. Zelf zijn de Ieren
daar buitengewoon terughou
dend over.
Akkoord
Natuurlijk zou het mooi zijn als
er nog vóór de uitbreidingsda
tum van 1 mei een akkoord ligt,
geeft een diplomaat schoorvoe
tend toe. En zeker, de 25
EU-chefs zijn op 1 mei in Du
blin, dus in theorie zou daar een
akkoord gesloten kunnen wor
den. Maar of dat lukt? Eén ding
de ziekenhuizen behouden kun
nen blijven. Het is van tweeën
één: of een ziekenhuis is levens
vatbaar en dient wellicht meer
middelen te krijgen. Of een zie
kenhuis is niet levensvatbaar.
Het ogenschijnlijk interessante
infuus van de commercie zal een
noodlijdende instelling nog
even in leven houden, maar
vroeg of laat gaat dit mis.
De vraag is ook of een commer
cieel ziekenhuis voldoende geld
wil vrijmaken om te investeren
in zijn personeel en opleidings-
staat vast: op het moment dat de
regeringsleiders weer aan tafel
schuiven om te onderhandelen,
moet duidelijk zijn dat overeen
stemming over de grondwet bin
nen handbereik ligt.
De top in december mislukte om
dat de Duitse kanselier
Schroder, de Franse president
Chirac en de Britse premier
Blair helemaal niet van plan wa
ren om compromissen te sluiten.
Toen de Italiaanse voorzitter
Berlusconi daar eenmaal van
doordrongen was. kon hij wei
nig anders meer doen dan zijn
collega's aan tafel roepen om de
vergadering te beëindigen. Over
de door Italië gepresenteerde
voorstellen is niet eens meer ge
sproken. Zo ver mag het dus
niet nog eens komen, is de vaste
overtuiging van zowel de Ierse
premier Ahern als zijn Neder
landse collega Balkenende.
Op de top van regeringsleiders
op 25 en 26 maart brengt Ahern
zijn collega's verslag uit over
hoe de vlag erbij hangt. Dan
plaatsen. Want het gaat er niet
om tijdelijk een (goedkoop) zie
kenhuis te runnen, het gaat om
de ziekenhuiszorg in de komen
de decennia.
Stunten
Zijn er dan geen hervormingen
in de ziekenhuizen mogelijk? Ze
ker wel. In onze ogen is het een
taak van de overheid om toegan
kelijke en verantwoorde zieken
huiszorg te garanderen en te fi
nancieren. Daarnaast dienen de
ziekenhuizen de ruimte te krij
gen om zich te gedragen als
maatschappelijk verantwoorde
ondernemingen. Instellingen die
de ruimte krijgen om een lange
termijn-beleid te voeren, geprik
keld worden om efficiënt en ef
fectief te werken en verantwoor
ding af te leggen. De controle op
de directies van ziekenhuizen
dient primair plaats te vinden
door de Raad van Toezicht.
Daar valt nog een forse slag te
maken Daarom pleiten wij er
voor om een lid van de Raad van
Toezicht voor te laten dragen
door werknemers. Deze raad
zou verantwoording af moeten
leggen aan een soort aandeelhou
dersvergadering samengesteld
uit consumenten, personeel en
de lokale overheid. Deze verga
dering heeft de bevoegdheid de
Raad van Toezicht te ontslaan
en aan te stellen. Hiermee wordt
het systeem van coöptatie door
broken.
Rommel
De brancheorganisatie voor de
ziekenhuizen (NVZ> zou - ster
ker dan voorheen - initiatieven
moeten nemen om dit systeem
van checks en balances goed op
poten te zetten, de uitdaging
ligt binnen de sector. Op de kor
te termijn valt er misschien met
commerciële ziekenhuizen te
stunten, maar de vraag is wie
straks de rommel opruimt en de
rekening betaalt. GPD
Tim de Jong is bestuurder bij de
AbvaKabo FNV en houdt zich
bezig met ziekenhuizen
moet ook de vraag aan de orde
komen die allesbepalend is: wil
iedereen eigenlijk wel? Natuur
lijk is het mogelijk om met 25
lidstaten afspraken te maken
over een nieuwe verdeling van
macht en bevoegdheden, zeggen
diplomaten. En natuurlijk kan
dat rond zijn voor 1 mei, de da
tum van uitbreiding
Macht
De top van december mislukte
niet door gebrek aan voorberei
ding, maar omdat een aantal re
geringschefs niet bereid was om
een deel van hun macht af te
staan.
De vraag waar alles om draait is
door de Belgische minister van
Buitenlandse Zaken Louis Mi
chel duidelijk geformuleerd: „Is
bij iedereen de politieke aanwe
zig wil om vooruit te gaan m
een Europa van 25 lidstaten?"'
Zolang de Ieren daar geen duide
lijk antwoord op hebben gekre
gen, valt er weinig te onderhan
delen. GPD
SCHOONMAAK De jeugd
van Europa is druk aan het
werk in Nieuwerkerk. Voor
dertig cent per dag brengen ze
ordening in de chaos en maken
de boel weer schoon. Voor som
mige studenten was het de eer
ste dag wel even schrikken. Lu-
cien Réquier uit Parijs had
nooit gedacht dat de chaos zo
groot zou zijn. Hij heeft voor
even de universiteit verruild
voor het krabben van zeepok
ken van de kozijnen.
WAPENS - In New York is een
grote partij wapens ontdekt
die bestemd was voor smokkel
naar Cuba. Twee Cubanen zijn
Ij
gearresteerd. Zij behoren
een organisatie die gekant is::- 2|
gen het bewind van de presi-
dent van Cuba, generaal Ba- D
SPORT - De voetbal- en kon- jj.v
balsport op Schouwen-Duive
land hebben het moeilijk sinas Se
de Ramp. Het merendeel u'
de sportvelden is verwoei j*
door het zeewater. SlechtsBe
lcele clubs konden hun veld be-
houden. De mogelijkheid oa
in behoorlijk competitie ver-
band uit te komen, bestaat
niet meer. Er bestaat niomt;- aj
teel een dringende behoeft'a"
aan sportvelden.
Hoofdredactie:
A L Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19.45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voc
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 63® STA
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de i
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regel*
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18 00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintje»
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www pzc.nl/advartertn
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courent BV is een onderdeel van het Wegener concern. W<>*r
aan ons verstrekte gegovens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vo1*"
(abonnementenadministratie en om u te daten) informeren over voor u relevante dicHten**^
ducien van öe titels en de werkmaatschappijen ven Wegener of door ons iotgvuidig O***??
de derden. Als u op dwe informatie geen prijs stolt dan kunt u dit schrifteli|k melden bf ra
ce, Postbus 314460 AA Goes
Behoort tot -ü- WeGeNeR
i yül
BRl
mer
heel
klac
- dra)
1 Lau
door Carine Neefjes
Het verschil tussen arm en
rijk is straks weer zicht
baar aan het gebit. „Met de
huidige bezuinigingen op de
tandartszorg gaan we terug
naar de jaren vijftig en zestig
waarin mensen op jonge leef
tijd een kunstgebit namen
om kosten te besparen. Ze
hoefden dan tenminste niet
meer naar de tandarts. Ik
vind het een zeer kwalijke
zaak dat de politiek bezui
nigt op de tandheelkundige
zorg."
Dat zegt M. Eijkman, hoogle
raar sociale tandheelkunde
en voorzitter van de Neder
landse Vereniging voor de stu
die van Sociale Tandheelkun
de in Vaassen. Eijkman rea
geert op cijfers van het Colle
ge voor Zorgverzekeringen
(CVZ) waaruit blijkt dat
500.000 mensen zich niet heb
ben verzekerd voor tandarts
kosten, omdat ze de premie
te hoog vinden. Het college
verwacht dat het aantal on-
verzekerden zal stijgen, om
dat de tandheelkundige zorg
begin dit jaar nog duurder is
geworden. Ook de periodieke
gebitscontrole voor volwasse
nen wordt niet meer door het
ziekenfonds vergoed. Daar
door zullen de minima nog
minder naar de tandarts
gaan, voorspelt het CVZ.
Het bezoek aan de tandarts
heeft niet alleen met geld te
maken, licht Eijkman toe.
Ook het opleidingsniveau
speelt een rol. „Hoogopgelei
den verzorgen hun gebit over
het algemeen beter. Zij kun
nen voorzien dat als ze jaren
niet naar de tandarts gaan,
hun gebit een puinhoop
wordt en dat dat later han
den vol geld kost. Lager opge
leiden denken niet zo ver
vooruit. Juist daarom moet
de tandartszorg toegankelijk
zijn voor iedereen." Eijkman
ziet weer naoorlogse tafere
len voor zich: „Als huwelijks-
cadeau schonken vaders hun
dochters geld voor een kunst
gebit. Dan hoefde de schoon-
zoon de tandarts tenminste
niet meer te betalen. Trou-
wen met een schone mond
heette dat." De lage sociale
status van het kunstgebit
geldt tot op de dag van van
daag.
Dat de tandartscontrole weer
ter discussie staat, betreurt
Eijkman des te meer omda:
'Nederland net een gebitsbe-
wust land was geworden' Hij
doelt op de intrede van mond
hygiënistes in tandartsprak
tijken, veel aandacht voor
flossen en de tandenstoker
om het tandvlees in goede
conditie te houden en met te
vergeten de opkomst van fluo
ride in tandpasta.
Met de bezuinigingen van de
afgelopen jaren is de achter
uitgang van het gebit nu al
zichtbaar. Door de afschaf
fing van de schooltandarts is
vooral bij kinderen de 'verzor
ging van de mond' slechter ge
worden. Eijkman ziet dat in
één oogopslag: „Afgebroken
tanden en kiezen, bloedend
tandvlees en een onfrisse
geur: dat duidt op een slecht
gebit." De tweede grote klap
viel op 1 januari 1995 toen
tandheelkunde voor volwasse
nen uit het ziekenfondspak
ket werd geschrapt.
Kamervragen
PvdA, GroenLinks en SP heb
ben inmiddels kamervragen
gesteld over de half miljoen
onverzekerden. „De tandheel
kunde in Nederland kost 1,3
miljard euro, dat is drie pro
cent van alle kosten in de ge
zondheidszorg. De politiek is
gewoon niet geïnteresseerd
in een goed gebit." GPD
uit
men
,Aa
De huidige EU-voorzitter Ahern (links) schudt voor de camera's de hand van zijn voorganger Berlusco
ni tijdens een ontmoeting vorige maand in Rome.
foto Maurizio Brambatti
