EU straft VS met handelssancties
Dutroux brengt eerste dag
van proces al slapend door
PZC
Rust in Haïti na
vertrek Aristide
Poetin verrast
met keuze
nieuwe premier
Amerikaanse producten vijf procent duurder in Europa
Frankrijk sluit
boeken met 4
procent tekort
Iraakse bestuursraad eens
over een nieuwe grondwet
Hoofdbrekens
Dekking voor Israëlisch traangas
Siberische tijger werpt zes jongen
Duitse kinderen zakken door ijs
Kandidaat verkiezingen gedood
Dodental knokkelkoorts loopt op
Stel beroofd en vastgebonden
Vrachtwagen
Rode Kruis
geplunderd
dinsdag 2 maart 2004
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Voor de eerste keer
in de geschiedenis straft de Eu
ropese Unie de VS met maatre
gelen waardoor Amerikaanse
producten in Europa duurder
worden. De Europese Commis
sie besloot gisteren om extra im
porttarieven van 5 procent op te
leggen op een hele reeks produc
ten: van honing tot glas. siera
den, staal, rollerskates, boeken
en speelgoed.
De sancties zijn een strafmaatre
gel tegen Amerikaanse wetge
ving die exportsubsidies voor
PARIJS - Het begrotingstekort
van de Franse overheid is vorig
jaar uitgekomen op 4,1 procent
van het bruto binnenlands pro
duct (bbp) en lag daarmee zoals
verwacht ruim boven het maxi
mum van 3 procent dat geldt
voor de eurolanden.
Ook met de staatsschuld zit
Frankrijk boven de norm, blijkt
uit gisteren gepubliceerde cij
fers van het nationale bureau
voor statistiek die zijn toege
stuurd aan de Europese Commis
sie.
De Franse regering raamde het
tekort voor 2003 op 4,0 procent.
Het negatieve saldo voor 2002 is
gecorrigeerd van 3,1 tot 3,2 pro
cent. Frankrijk wil het dit jaar
verlagen tot 3,6 procent en zit
daarmee dan net als Duitsland
voor het derde jaar op rij boven
het maximum. Pas in 2005 komt
het daaronder met 2,9 procent,
zo heeft Parijs beloofd.
De Franse staatsschuld is in
2003 opgelopen van 58,6 tot
63,0 procent van het bbp, meer
dan de maximaal toegestane 60
procent. ANP
Amerikaanse bedrijven regelt.
Die wet is in strijd met de inter
nationale handelsregels en dus
verboden, oordeelde de wereld
handelsorganisatie (WTO) al in
2002.
Vorig jaar kreeg de EU van de
WTO toestemming om tegen
maatregelen te treffen tot een
bedrag van 3,2 miljard euro, on
geveer net zoveel als de omvang
van Amerikaanse exportsubsies.
Gisteren liep het ultimatum van
de WTO aan de Amerikanen af
en kondigde de Europese com
missie strafmaatregelen aan,
maar van een veel beperktere
omvang dan de WTO toestaat.
Europees commissaris Pascal
Lamy (Handel) liet weten dat de
verhoging van de importtarie
ven geleidelijk zal oplopen. Als
de VS niet inbindt, wordt de 5
procent extra heffing elke
maand met 1 procent verhoogd
totdat over een jaar het maxi
mum van 17 procent wordt be
reikt.
Bewust beperkt
„We zijn buitengewoon gedul
dig geweest, maar het kan niet
anders meer", aldus Lamy. Voor
2004 bedraagt de omvang van
de handelssancties 'slechts' 315
miljoen euro, een bedrag dat vol
gend jaar kan verdubbelen. Vol
gens een woordvoerder zijn de
tegenmaatregelen bewust be
perkt gehouden. „We willen niet
terugslaan, we willen de Ameri
kanen dwingen om over de kwes
tie na te denken." De maatrege
len worden teruggedraaid op de
zelfde dag dat de VS zijn wetge
ving aanpast.
Lamy heeft tot vorige week in
Washington geprobeerd om de
zaak te schikken, maar de rege-
ring-Bush en het Amerikaanse
Congres weigeren om de omstre
den belastingmaatregel onge
daan te maken. Dat gaat ten kos
te van Amerikaanse bedrijven
en de werkgelegenheid, is het
argument. Om die reden ver
wachten ambtenaren in Brussel
niet dat er voor de Amerikaanse
presidentsverkiezingen van no-
?m v
van onze redactie buitenland
PORT-AU-PRINCE - In Haïti
keerde gisteren, na het vertrek
van Jean-Bertrand Aristide,
langzaam de rust weer. De afge
treden president is ondertussen
aangekomen in Afrika op zoek
naar een definitief ballingsoord.
Nadat zondag in de straten van
de hoofdstad Port-au-Prince
was geplunderd en vernield, be
gonnen gisteren de honderden,
zo niet meer dan duizend Ameri
kaanse, Franse, Canadese en
Chileense soldaten van de inter
nationale vredesmacht zich te
positioneren op het vliegveld en
andere strategische plekken. Zij
hebben een mandaat van de
VN-Veiligheidsraad gekregen
voor (voorlopig) drie maanden.
Zij kregen steun van militairen
uit andere landen van de Cari-
com, de Caribische statenge
meenschap
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Colin Po
well, maakte bekend dat de re
bellen bereid zijn hun wapens
neer te leggen, nu Aristide is ver
trokken Rebellenleider Guy Phi
lippe trok gisteren met een kon-
van onze redactie buitenland
BAGDAD - De Iraakse bestuurs
raad is het gistermorgen eens ge
worden over een voorlopige
grondwet.
Die wordt waarschijnlijk mor
gen ondertekend en blijft dan
van kracht tot er volgend jaar
een definitieve grondwet is opge
steld.
Volgens de voorlopige grondwet
moeten er in Irak voor 31 janua
ri 2005 parlementsverkiezingen
gehouden worden. Ten minste
een kwart van de zetels in de
nog op te richten Iraakse volks
vertegenwoordiging zou bezet
moeten worden door vrouwen.
Irak krijgt een president en
twee vice-presidenten die sa
men een premier en de leden
van het kabinet aanwijzen. De
besluiten van de president en
zijn vervangers moeten volgens
de grondwet altijd unaniem
zijn.
vember enig schot in de zaak
komt.
In een ander handelsconflict tus
sen de EU en de Verenigde sta
ten, over de bescherming van de
Amerikaanse staalindustrie, is
Washington op het laatste mo
ment wel door de knieën ge
gaan. Eind vorig jaar besloot de
EU om af te zien van handels
sancties, toen president Bush be
sloot om niet toegestane im-
portheffingen op buitenlands
staal af te schaffen. Die maatre
gelen beliepen 2,2, miljard euro.
Daarmee was de 'staaloorlog'
teneinde, al heeft de VS-rege-
ring nooit erkend dat de heffing
op buitenlands staal in strijd
was met de WTO-regels. GPD
vooi voertuigen en een vijftigtal
zwaar gewapende mannen
Port-au-Prince binnen. Hij reed
rondjes rond het presidentiële
paleis dat door de internationa
le vredesmacht werd be
schermd. Philippe heeft ver
klaard vrede te willen.
Aristide is inmiddels in de Cen-
traal-Afrikaanse Republiek ge
arriveerd. Daar wil hij enkele
dagen blijven voordat hij naar
Zuid-Afrika doorreist, aldus
een Centraal-Afrikaanse func
tionaris. Zuid-Afrika is 'in prin
cipe' bereid Aristide asiel te ver
lenen, aldus onderminister Pa-
had van Buitenlandse Zaken gis
teren.
De in de VS levende chef-lob
byist van Aristide, Ira Kurzban,
verklaarde dat Aristide niet vrij
willig is opgestapt, maar tot ai-
treden is gedwongen tijdens de
urenlange gesprekken met Fran
se en Amerikaanse diplomaten.
De bemiddelaars zouden heb
ben gedreigd met een aanklacht
wegens drugshandel als Aris
tide niet vrijwillig opstapte.
De president van het hoogge
rechtshof, Boniface Alexandre,
fungeert voorlopig als inte
rim-president. ANP/AFP/DPA
MINSK - Een Wit-Russische militair van het ministerie van Binnenlandse Zaken breekt in de hoofdstad Minsk met zijn hoofd een stuk ijs
dat is geïmpregneerd met brandstof tijdens een festival dat het einde van de winter markeert. foto Vasily Fedosenko/RTR
door Pascale Thewissen
AARLEN - Mare Dutroux heeft
de eerste dag van zijn rechts
zaak grotendeels slapend door
gebracht. De hoofdverdachte
had bij de start van wat in Bel
gië 'het proces van de eeuw' is
gedoopt, duidelijk moeite zijn
ogen open te houden.
Tot afgrijzen van de moeder van
de vermoorde Hasseltse tiener
An Marchal, die het gedrag van
Dutroux vond getuigen van een
totaal gebrek aan respect tegen
over de slachtoffers en het Aar
lense Hof van Assisen.
„Meester Magnée, uw kandi
daat is in slaap aan het vallen",
beet rechter Stéphane Goux de
advocaat van Dutroux toe tij
dens loten van de jury. Dutroux
veerde even op, maar lag 's mid
dags opnieuw voorovergebogen,
met z'n ogen dicht.
Ook het verzoek van Dutroux
om niet of onherkenbaar in
beeld te worden gebracht - in
verscheidene media verschenen
gisteren foto's van Dutroux met
een zwarte balk over de ogen -
viel in slechte aarde bij de
ouders.
Vrije voeten
Dutroux werd in alle vroegte sa
men met zijn medeverdachten
Michelle Martin en Michel Le-
lievre per gepantserde wagen
overgebracht van de Aarlense
gevangenis naar het gloednieu
we gerechtsgebouw. Michel Ni-
houl, de enige verdachte die nog
op vrije voeten is, arriveerde
De leden van de Iraakse be
stuursraad weigerden echter
commentaar te geven op hoe de
president en de vice-presiden
ten gekozen moeten worden en
het was onduidelijk of daar over
eenstemming over bestond in de
raad. De sjiitische raadsleden
willen dat een van hun geloofs
genoten president wordt met
een Koerd en een soenniet als vi
ce-presidenten. Maar andere
raadsleden zijn fel tegen de be
noeming van een sjiiet tot presi
dent.
De discussie tussen de verschil
lende groepen in de raad en de
Amerikanen over de rol van de
islam in de grondwet lijkt wel af
gesloten. Volgens Entifadh Qan-
bar, de woordvoerder van de sjii
tische bestuurder Ahmed Chala-
bi. legt de grondwet vast dat
Irak geen moslimstaat wordt.
De ontwerp-grondwet om
schrijft de islam als een belang
rijke grondslag voor wetgeving,
maar niet als dé grondslag. AP
KALANDIA - Stenengooiende Palestijnse jongeren bij grenspost Kalandia tussen Ramallah en Jeruza
lem zoeken dekking voor het traangas van het Israëlische leger. Het geweld op de Westoever laaide gis
teren weer op. foto Abed Omar Qusini/RTR
apart in een normale auto. Dut
roux en de andere verdachten
volgen het proces in een glazen
kooi, achter kogelvrij glas,
De eerste dag van de rechtszaak
werd geheel in beslag genomen
door het samenstellen van de ju
ry. Honderdtachtig mensen,
woonachtig in de provincie
Luxemburg, waren opgeroepen.
Zesenzestig hadden al op voor
hand afgezegd. Dutroux' advo
caat Xavier Magnée het op voor
hand weten geen juryleden te
wraken Dat zijn cliënt in slaap
dommelde, kon hem volgens
Magnée dan ook niet echt kwa
lijk worden genomen. „De proce
dure ging hem niet aan", rea
geerde hij kregelig.
De andere verdachten zaten de
hele procedure kaarsrecht. Hun
advocaten wezen onder meer op
de petities die vlak na de arresta
tie van Dutroux rondgingen in
België en door 900.000 mensen
(een op de twaalf Belgen) wer
den ondertekend. Ook veertien
kandidaat-juryleden zetten hun
handtekening. Zij konden ver
trekken. Wie wel mocht blijven
was Michel Martin, naamgenoot
van een van de hoofdverdach
ten.
Afwezigen
Vandaag wordt de acte van be
schuldiging voorgelezen, mor
gen worden de vier verdachten
verhoord Het proces wordt on
der andere bijgewoond door de
ouders van de Hasseltse tieners
An en Eefje. Grote afwezigen
zijn de oudei's van de vermoorde
Luikse kinderen Julie Lejeune
en Melissa Russo. In een inter
view met het Vlaamse maand
blad Deng halen de Russo's fel
uit naar de Belgische justitie en
weigeren ze deel te nemen aan
het mediacircus 'alleen maar om
de publieke opinie in slaap te
sussen'.
HANGZHOU - Een Siberische tijger heeft in de dieren
tuin van Hangzhou in China een zesling gekregen. De Si
berische tijger behoort tot een bedreigde diersoort. We
reldwijd zijn er nog vierhonderd Siberische tijgers, waar
van het merendeel in Rusland leeft.
Het is bijzonder dat in gevangenschap een zesling levend
wordt geboren, aldus medewerkers van de dierentuin te
gen het Chinese persbureau Xinhua gisteren.
De moedertijger begon zondag vroeg in de morgen aan de
bevalling die vier uur duurde. ANP/AFP
KIEL - Drie kinderen uit het Duitse Kiel zijn zondag in
coma geraakt na door een dun laagje ijs te zijn gezakt. De
toestand van de kinderen - tweelingbroers van 9 en hun
zusje van 6 - is uiterst kritiek, heeft de politie gisteren ge
meld.
De kinderen hadden tegen hun ouders gezegd dat ze naar
een speelplaats gingen, maar waagden zich in plaats daar
van op een pas dichtgevroren meer. Na twintig minuten
in het vier graden koude water te hebben gelegen, werden
de kinderen door voorbijgangers gered. AP
COLOMBO - Een onbekende schutter heeft gisteren in
een ziekenhuis in de Sri-Lankaanse stad Batticaloa een
Tamil-kandidaat voor de komende verkiezingen doodge
schoten.
De politicus Sinnathamby Sunderapillai (65) lag in het
ziekenhuis, nadat hij zaterdag gewond was geraakt toen
indringers hem in zijn woning hadden neergeschoten.
Sunderapillai vertegenwoordigde in Batticaloa de
Verenigde Nationale Partij (UNP) van premier Ranil
Wickremesinghe.
Hij is het eerste slachtoffer in de campagne voor de verkie
zingen van 2 april. ANP/RTR
JAKARTA - Het aantal dodelijke slachtoffers van de
knokkelkoortsepidemie die momenteel in Indonesië
heerst, is opgelopen tot 336. Sinds begin dit jaar zijn ze
ker 19.000 mensen besmet geraakt met het virus dat door
muskieten wordt overgebracht, aldus functionarissen in
Jakarta gisteren.
De ziekte is nu al gesignaleerd in 26 van de 32 provincies
van het land. ANP/DPA
HONGKONG - Een Hongkongs stel heeft tien uur aan
een boom in een park vastgebonden gezeten na te zijn
overvallen. De dieven hadden de twee beroofd van hun
geld, bankpassen en PIN-codes.
De moeder van de man kwam te weten wat er gebeurd
was, toen zij haar zoon belde op zijn mobiele telefoon.
Een van de dieven nam de telefoon op en gaf de vrouw
door waar haar 37-jarige zoon en 34-jarige schoondoch
ter vastzaten. AP
door Frank Hendrickx
x
MOSKOU - De nieuwe premier
van Rusland heet MichaïTFrad-
kov. President Vladimir Poetin
schoof de 53-jarige jurist en eco
noom gisteren naar voren als
nieuwe regeringsleider. De be
noeming van de EU-gezant
komt als een complete verras
sing.
Een week geleden ontsloeg Poe
tin zijn complete kabinet, om
dat hij voor de presidentsverkie
zingen van 14 maart al duidelijk
heid wilde geven over de koers
van de komende vier jaar, maar
de benoeming van de 53-jarige
Michaïl Fradkov laat zelfs poli
tieke ingewijden in verwarring
achter. „Niemand weet iets van
zijn economische en politieke
plannen", reageerde het onaf
hankelijke parlementslid Vladi
mir Rvzjkov. Fradkov is ruim
een half jaar de Russische ge
zant bij de Europese Unie in
Brussel. In die functie bereidde
hij Poetin voor op twee politie
ke topontmoetingen met Europe
se leiders in Rome en Sint-Pe
tersburg.
Eerder was Fradkov hoofd van
de belastingpolitie, vice-voorzit-
ter van de nationale veiligheids
raad en vice-minister voor inter
nationale handelsbetrekkingen.
In de Sovjet-Unie werkte hij
een tijd lang op de Russische am
bassade in India.
Poetin toonde zich gecharmeerd
van Fradkovs veelzijdigheid.
„Hij heeft een flinke ervaring in
uiteenlopende functies", aldus
de president, die er nadrukke
lijk op wees dat Fradkov als
ex-hoofd van de belastingpoli
tie een kundig strijder tegen cor
ruptie is.
De nieuwe premier komt deze
week terug uit Brussel om over
leg te voeren met het huidige de
missionaire kabinet. Waarschijn
lijk maakt hij voor de verkiezin
gen zijn nieuwe regeringsploeg
bekend Het parlement moet
vrijdag zijn benoeming bevesti
gen. maar dat is een formaliteit.
De partij Eén Rusland van Poe
tin heeft een absolute meerder
heid in de Doema.
De verwachting is dat Fradkov
zich volledig in dienst zal stel
len van de president. „Hij is ze
ker geen kandidaat om Poetin
in 2008 op te volgen", aldus poli
tiek analist Igor Boenin.
De nieuwe premier moet vooral
pijnlijke hervormingen gaan
doorvoeren, vermoedt Boenin.
„Voor Fradkov is dit het pla
fond. Het maakt hem niet uit
dat er na deze functie geen poli
tiek perspectief meer is." De ge
doodverfde kroonprins van Poe
tin, minister van Defensie Ser-
gej Ivanov, kan nu in de luwte
blijven. GPD
EL-HOCEIMA - Inwoners van
het gebied in Marokko dat door
een aardbeving is getroffen, heb
ben vrijdag een vrachtwagen
met hulpgoederen van het Rode
Kruis geplunderd.
Het incident, waarvan het Rode
Kruis gisteravond melding
maakte, deed zich voor in de
buurt van El-Hoceima.
De vrachtwagen met tenten en
keukensets werd leeggehaald
door de noodlijdende bevolking,
aldus een woordvoerster van de
hulporganisatie.
Om hoeveel mensen het ging, is
niet bekend. „Het was in ieder
geval wel een menigte", aldus
een woordvoerster. De chauf
feur bleef ongedeerd.
Het Rode Kruis werkt in Marok
ko samen met de zusterorganisa
tie de Rode Halve Maan.
Sinds het voorval krijgen alle
vrachtwagens van het Rode
Kruis/de Rode Halve Maan een
escorte.
„De geplunderde hulpgoederen
zijn niet betaald uit de op
brengst van gironummer 7447,
dat de organisatie openstelde
voor giften van de Nederlandse
bevolking, maar uit eigen midde
len van het Nederlandse Rode
Kruis", aldus de woordvoerster.
Wat de waarde van de lading
was, is nog met duidelijk.
Het Rode Kruis en de Rode Hal
ve Maan hebben in totaal tach
tig vrachtwagens vol hulpgoede
ren ter beschikking gesteld aan
de slachtoffers van de aardbe
ving van vorige week dinsdag in
Marokko. ANP
