Tonen wrak bus moet kunnen
IU5H>E«T
PZC
Laatste kans voor Edwards in
race kandidatuur democraten
PZC
De beklaagden in
proces Dutroux
Emoties horen bij betogingen rond Israëlisch-Palestijns conflict
te gast
Aanzet tot opsporen
gevaarlijke bedrijven
in de woonomgeving
2 maart 1954
dinsdag 2 maart 2004
Het tonen van een bij een zelf
moordaanslag vernielde Israëli
sche bus of het op indringende
wijze zichtbaar maken van de el
lende van de Palestijnen zijn ge
oorloofde middelen om begrip te
verkrijgen voor het eigen stand
punt,
door Dick Houwaart
Zou mevrouw Gretta Duisen-
berg met haar Palestijnse
vrienden en vriendinnen erg on
der de indruk zijn geweest van
de uitgebrande Jeruzalemse
bus, die vorige week maandag
voor het Vredespaleis in I)en
Haag was opgesteld? En van de
hete tranen van een joodse moe
der, die op een hoorzitting van
het Centrum Informatie en Do
cumentatie Israël (CIDI) vertel
de hoe haar zoon in stukken
werd gereten bij een zelfmoord
aanslag?
Zouden de Christenen voor Is
raël ook tranen hebben gelaten
bij het horen en zien van de el
lende waaronder de Palestijnen
leven zoals de pro-Palestijnse
demonstranten zo graag wil
den? Zou dominee Vreugde van
Christenen voor Israël de muur
of het hek veroordelen, dat in
vele gevallen zoveel ellende
voor de Palestijnen veroor
zaakt?
Want dat was toch de bedoeling
van beide demonstraties: geïnte
resseerden, belangstellenden,
belanghebbenden, meelevende
burgers hier te lande en wereld
wijd laten zien hoe erg de eigen
ellende is en dat het daarom no
dig is - in het geval van het Is-
raëlisch-Palestijnse conflict -
een veiligheidsmuur te bouwen.
Of juist niet te bouwen, omdat
open grenzen tussen de bevol
kingsgroepen eerder tot een
soort vrede of wapenstilstand
zou kunnen leiden dan thans
het geval is.
De veronderstelling dat de vijf
tien rechters van het Internatio
naal Gerechtshof zich zouden la
ten leiden door demonstraties
lijkt ijdel. Hoewel, in Israël ge
looft men niet zo erg in de on
partijdigheid van de rechters.
Hoe het ook zij, geen rechter zal
ook maar laten blijken dat de
demonstraties van invloed zijn
geweest.
Met, andere woorden: demon
straties hebben dus een ander
doel: je moet ze zo opzetten dat
in ieder geval de televisiebuis
gehaald wordt. Geen televisie,
geen propaganda, geen beteke
nis. Je kunt net zo goed niet de
monstreren als de camera's van
NOS of CNN er niet aan te pas
komen. Kranten en tijdschrif
ten zijn zeker niet zonder bete
kenis, maar de televisie wint
het ruimschoots van de geschre
ven media,
Via de televisie laat je zien dat
je er bent.
Maar de belangrijkste vraag is
natuurlijk of demonstraties van
deze aard, of men die bus nu
smakeloos vindt of niet, bij
dragen tot begrip voor het eigen
standpunt. Of geschreeuw dat
Sharon een nazi en oorlogs
misdadiger is of niet, helpt de
publieke opinie te beïnvloeden,
laat staan vijftien rechters van
het Internationaal Gerechtshof.
Zijn alle manieren bij de
monstraties om een mening
kracht bij te zetten, geoorloofd?
Burgemeester Deetman van
's-Gravenhage vond blijkbaar
het tonen van ongeveer ne-
genhondex-d foto's van slacht
offers van zelfmooi'daanslagen
smakeloos en wilde dat ver-
bieden. Hij vei'loor een kort ge
ding daarover. De burge
meester vex-dedigde zich door te
verklaren dat de openbare orde
in gevaar kon komen. De
emoties zouden te hoog kunnen
oplopen. Dat is waar, maar wat
is nog de betekenis van een
demonstratie zonder emoties?
Een stille tocht tegen geweld is
ook een uiting van emotie, Emo
ties horen erbij, anders kan je
net zo goed een biïefje schrij
ven.
Maar dat is wat anders dan iets
smakeloos noemen. Getuigt het
van smakeloosheid een uitge
brande bus te laten zien waarin
zoveel mensen om het leven
kwamen bij een zelfmoordaan
slag? Of is het een uiting van
diepe verontwaardiging over
een gruwelijke daad, die publie
kelijk mag worden ingezet bij
een demonstratie. Is het tonen
van foto's van vermoorde bur
gers en het noemen van hun na
men onbehoorlijk? Moet je dat
een niet-geoorloofd demonstra
tiemiddel noemen? Ik denk het
niet.
De pro-Palestijnse demonstran
ten zetten andei'e middelen in
om hun afkeer te laten blijken
van de muur en de Israëlische
politiek. Zij lieten mevrouw
Duisenberg voox-op lopen en
hadden een paar anti-zionisti
sche rabbijnen bereid gevonden
zich bij hen te voegen. Hoezo
rabbijnen? zullen toeschouwers
zich afvragen: die zijn toch alle
maal voor Israël? Nee dus, een
sterk punt voor de Palestijnen.
ook al is het aantal van deze
rabbijnen op de vingers van een
hand te tellen. Kortom, er is wei
nig tegen in te brengen om in de
monstraties middelen in te zet
ten, die het eigen standpunt ver
sterken. Of men die middelen
nu smakeloos vindt of ongepast
of juist effectief doet er niet zo
veel toe. Ik denk dat het alle
maal niet zo erg veel helpt om
mensen van gedachten te doen
veranderen. Wie pro-Israël is,
zal dat blijven. Wie zich meer
het leed van de Palestijnen aan
trekt, zal in Israël de gi-ote boos
doener blijven zien.
De betekenis van dei'gelijke de
monstraties lijkt mij eerder gele
gen te zijn in de presentie van
de aanhangers van de conflicte
rende partijen. De neutrale kij
ker - zijn er bij dit conflict nog
wel neutrale kijkers en toe-
schouwei's? - zal op zijn minst
een afkeer krijgen van het fana
tisme en de wederzijdse haat,
die ook duidelijk zichtbaar en
hoorbaar waren dan dat men
sympathie krijgt voor de ene
dan wel de andere partij. En de
vei'stokte aanhangers van Israël
of de Palestijnse zaak? Zij wor
den bevestigd in hun mening:
wij hebben gelijk.
Dick Houwaart is oud-hoofdredac
teur van het Dagblad van het Oos
ten en auteur van enkele boeken
over Israël,
De door een Palestijn opgeblazen bus voor hel Internationaal Gerechtshof in Den Haag
foto Robin Utrecht/ANP
Hoe gezond of ongezond is de
plek waar je woont, loop je
verhoogd risico om kanker te
krijgen? En welk bedrijf is
daarvoor dan verantwoorde
lijk? Sinds kort kunnen be
zorgde burgers het proberen
uit te pluizen via internet.
door Flip Versteeqh
Stel, aan de overkant van
je woning wordt de skyli
ne gedomineerd door hoogst
industriële bouwwerken. Een
elektriciteitscentrale staat er,
en ook een afvaloven. Ertus
senin nog een draadfabriek
en een galvaniseerbedrijf. Ro
kende pijpen, troebele hori
zonten.
Je vraagt je af: wat wordt
daar allemaal de lucht in ge
blazen? En: kan ik daar ziek
van worden? De betrokken
burger die op deze vragen
antwoorden zoekt, belandt
veelal in een woud van ver
gunningen en voorschriften.
Ondoorzichtige, moeilijk toe
gankelijke informatie, meest
al afgedekt door bedrijfsge
heim en onwillige overheden.
Dan, in mei 2000, explodeert
in Enschede een vuurwerkfa
briek middenin een woon
wijk. In de nasleep van de
ramp komt de vraag centraal
te staan: hoe is het mogelijk
dat niemand leek te weten
wat voor soort bedrijf er om
de hoek was gevestigd, laat
staan welke risico's ex-aan wa
ren verbonden? En hoe staat
het trouwens met al die ande
re duizenden bedrijven in het
land.
De regering maakt vervol
gens haast met de poging in
die leemte te voorzien. Be
stuurlijk Nederland, luidt de
conclusie, is verplicht aan de
inwoners opening van zaken
te geven over industriële acti
viteiten en bijbehorende con
sequenties voor de volksge
zondheid. Provinciebesturen
krijgen de opdracht zogehe
ten risicokaarten te vervaardi- j
gen waarop burgers zelf op
zoek kunnen gaan naar de ge-
varen in hun persoonlijke om
geving. Die risicokaarten zijn
er inmiddels gekomen, ze kun
nen op internet worden ge
raadpleegd.
Milieu-activistisch Neder
land gaat dat allemaal nog
niet ver genoeg. Op de Gelder
se risicokaart kun je bijvoor
beeld met enige moeite wel
uitvinden welk bedrijf in
jouw buurt produceert en wat
er opgeslagen ligt, maar wat
dat nou voor je gezondheid be
tekent valt er niet uit af te lei
den.
Soep
Het blijft raar, vinden de mi
lieufederaties, dat er op elk
blikje soep moet staan wat er
exact in zit en op een pakje si
garetten zelfs dat je er dood
aan kunt gaan, maar dat over
de uitstoot van het bedrijf op
de hoek nauwelijks iets boven
water valt te halen. Tijd voor1
een onthullende website on
der het motto 'recht om te we
ten' (www.rechtomtewe-
ten.nl).
De twaalf provinciale milieu
federaties hebben samen met
de Stichting Natuur en Mi
lieu en de Katholieke Univer
siteit Nijmegen met hun vori
ge week geopende website
Recht Om Te Weten een aan
zet gegeven voor zo'n risico-
Een aanzet, want er zijn gege
vens van nog maar drie indus
triële gebieden te raadplegen:
Rijnmond, IJmond en Nijme
gen Beuningen. Op postcode
kan er informatie worden op
gevraagd over het eventuele
gebruik en opslag van schade
lijke stoffen in jouw omge
ving. GPD
door Pascale Thewissen
Ïn het Zuid-Belgisyche Aarlen
is gisteren - bijna acht jaar na
hun arrestatie - hel proces be
gonnen legen MarC Dutroux en
zijn handlangers.
Er zitten vier personen in de be
klaagdenbank:
Mare Dutroux
Geboren op 6 november 1956 in
Elsene, bij Brussel, als oudste
zoon van Jeanrxine Lauwens en
Victor Dutroux, beiden onder
wijzer. Vlak na zijn geboorte
vertrekt het gezin naar Bel-
gisch-Congo.
Tegenover zijn ondervragers ont
popt Dutroux zich als een psy
chopaat en manipulator. Hij
wijt zijn ciiminele loopbaan aan
zijn 'ongelukkige jeugd' en ziet
zichzelf als het grootste slachtof
fer.
Zijn moment van glorie beleeft
hij op 23 april 1998 als hij ont
snapt uit het gerechtsgebouw
van Neufchateau. Na een om
vangrijke zoekactie wordt hij
weer opgepakt. In december
2000 wordt hij voor de ontsnap
ping tot vijf jaar cel veroor
deeld.
Michel Nihoul
Geboren 1944 in Verviers. Ni
houl staat bekend als oplichter,
gokker en liefhebber van seks-
feestjes. Met zijn ongure, pafferi
ge uiterlijk" groeit Nihoul vlak
na zijn arrestatie in 1996 al snel
uit tot volksvijand nummer
twee, na Mare Dutroux.
Zelf houdt de Brusselse zaken
man vol dat hij niets met de ver
dwijning en moorden op Julie
en Melissa en An en Eefje te ma
ken heeft.
Hij is dan wel betrokken bij tal
van andere smerige zaakjes - zo
zamelt hij met de door hem opge
richte stichting SOS-Sahel geld
in voor hongerig Afrika maar
steekt hij de opbrengst in eigen
zak - maar niet bij kindermoord
en pedofilie.
Dat hij daags na de ontvoering
van Laetitia Delhez 1500 xtc-pil-
len aan Dutroux leverde, was
volgens hem toeval. De partij
drugs was volgens zeker geen be
taling voor bewezen diensten.
Nihoul probeerde naar eigen
zeggen in opdracht voor de rijks
wacht (voor wie hij als in fox-
mant optrad) de 'bende van Dut
roux' te infiltreren.
Na zijn arrestatie beweert hij
'een arm zo lang als de Donau'
te hebben. Hij zegt van hoger
hand bescherming te genieten,
en beschuldigt zelfs de koning
van kindex-misbruik.
Nihoul wordt door zij die gelo
ven in kinderporno-netwerken,
gezien als de grote man achter
de schermen.
Hij is de enige die niet-meer in
voorhechtenis zit. Nihoul is er
heilig van overtuigd dat de jury
hem zal vrijspreken.
Michelle Martin
Inmiddels ex-echtgenote van
Mare Dutroux en moeder van
zijn drie kinderen Frédéxic. An
dy en Céline.
Ze wordt gebox-en op 15 januax-i
1960 en groeit op in het
Waals-Bi-abantse Waterloo on
der het juk van haar dominante
moeder. Haar vader sterft als ze
zes jaar is bij een verkeersonge
val.
In 1981als ze 21 jaar oud is, ont
moet ze Mare Dutroux op de
schaatsbaan van Vox'st.
Ze valt als een blok voor hem,
ook al is hij op dat moment nog
geti'ouwd met zijn eerste vrouw.
„Hij was mijn God, zoals mijn
vader dat vroeger voor me was",
verklaart ze haar onderdanige,
slaafse houding.
Medio jaren tachtig helpt ze
hem bij het ontvoeren van vijf
mindexjax'ige meisjes en filmt ze
de verkrachtingen. Het levert
haar vijf jaar cel (waarvan ze er
twee uitzit) en haar ontslag als
kleuterleidster op,
Ook na de ontvoeringen in 1995
en 1996 onderneemt ze geen en
kele poging om de slachtoffer
tjes te helpen.
Michel Leliaevre
Geboren op 11 mei 1975 en al
kort na zijn geboorte aan zijn
lot overgelaten. Amper elf maan
den oud wordt hij in een pleegge
zin in Arsimont geplaatst. In
1989 gaat hij zwerven en raakt
hij aan de drugs.
Als hij in 1993 in de cel belandt,
leert hij de Nederlander Casper
Flier kennen. Via hem maakt hij
kennis met Michel Nihoul.
Zijn kennismaking met Mare
Dutroux situeert hij in de zomer
van 1995. Al snel wordt hij zijn
(drugsverslaafde) hulpje.
Tegenover zijn ondervragers be
weert hij dat Duti'oux hem con
stant bedreigde, en hij hem daar
om hielp bij de ontvoeringen.
door Benqt van Zwol
Wil senator John Edwards
nog enige kans maken om
de Democratische partij te mo
gen vertegenwoordigen bij de
Amerikaanse presidentsverkie
zingen dan moet hij vandaag tij
dens 'Super Tuesday1 scox-en. In
tien Amerikaanse staten mogen
op die dag mensen hun voor
keur kenbaar maken over wie
in november voor de partij in
het strijdperk mag treden tegen
George W. Bush.
De voortekenen zijn niet erg
gunstig voor de senator die
South Carolina vei'tegenwoor-
digt in Washington, Zijn colle
ga-senator uit Massachusetts Jo
hn Kerry gaat in alle tien de sta
ten aan kop in de peilingen. Ker-
17 is torenhoog favoriet en
schrijft vrijwel zeker in ieder ge
val de grootste staten, Califor-
nië, New Yoi'k en Ohio op zijn
naam. Ook in de zuidelijke
staat Geox'gia lijkt de noordoos-
terling Kerry het goed te gaan
doen.
In totaal 1151 gedelegeerden
zijn er vandaag te verdelen,
meer dan de helft van het mini
mumaantal van 2162 partij ver
tegenwoordigers die een kandi
daat nodig heeft om de nomina
tie voor de Democraten in de
wacht te slepen. Kerry heeft tot
nog toe 754 gedelegeerden ach
ter zich verzameld. Edwards
staat in de voorlopige tellingen
van de nieuwszender CNN op
202.
De toon in het vermoedelijk
laatste debat tussen de vier
ovei'gebleven kandidaten zon
dag in New York weei-spiegelde
volgens waarnemers deze tus
senstand. Was de bijdrage van
Edwards in de debatten van de
afgelopen maanden vooral ge
matigd, fatsoenlijk, beschaafd
en gericht op zijn eigen pro
grammapunten, zondag koos
hij geheel in strijd met zijn ei
gen persoonlijkheid het offen
sief.
Onderscheiden
„Edwards zag eruit: als een man
die weet dat de tijd wegtikt en
was erop gebrand een zo groot
mogelijk deel van de zestig mi
nuten te gebruiken om zichzelf
op de kaait te zetten en zich te
onderscheiden van de koplo
per". schreef The Washington
Post. Volgens de toonaangeven
de krant is het op zijn best twij
felachtig of de aanvallen van
Edwards op KeiTy enig effect
zullen hebben op de uitslagen.
Het bij tijd en wijlen vinnige de
bat dat geregeld dreigde te ont
sporen, leek meer te zeggen
over de kansen dat Kerry en
Edwards het als team opnemen
tegen Bush en zijn gegadigde
voor het vice-presidentschap,
Wekenlang spreek! men van
hoog tot. laag in Democratische
kringen over een vex-bintenis
tussen Keiry en Edwards als
presidentskandidaat en 'run
ning-mate'Erg waarschijnlijk
lijkt een dergelijk team gezien
de retoriek van zondag niet te
zijn.
Kerry-getrouwen hebben ver
klaard dat de 60-jarige senator
uit Massachusetts geen grote
fan is van zijn tien jaar jongei-e
collega-senator. Hoewel de
twee kemphanen elkaar tot nog
toe met respect tegemoet zijn ge
treden, was volgens The Was
hington Post ook zondag het ge
brek aan warme gevoelens ten
opzichte van elkaar weer duide
lijk waarneembaar.
Boekdelen
De reactie van Edwards op de
suggestie van gespreksleider
Dan Rather dat de senator al
leen maar doorgaat met zijn
strijd om zo de post van run
ning-mate van Kerry te verove
ren. spx-ak eveneens boekdelen.
„Oh, nee, nee. In de verste verte
niet", aldus Edwards volgens
The New York Times.
Buigen wenst hij vooralsnog
niet te doen. Voor vandaag
heeft hij zijn zinnen gezet op
vier staten: Geox-gia, Ohio,
Maryland en Minnesota. Zelfs
al haalt hij geen enkele over
winning dan nog wil hij
doorgaan ook al worden zijn
kansen astronomisch klein.
SCOQJER - De .ANWB „komt
met een boekje over scooters.
Dit vervoei'middel is in korte
tijd erg populair geworden. Op
dit moment telt ons land vijf
duizend scooterbezitters. Het
maandblad gaat 'Scooter-kam
pioen' heten.
LEESZAAL - Het leeszaal-
werk in Zeeland staat in de be
langstelling. Er worden vooral
ontspanningsboeken en popu-
laire, maar verantwoorde stu
dieboeken gelezen. In Goes
zijn er plannen voor een jeugd
bibliotheek.
LEK - Een Frans opleidings
vaartuig heeft ten zuiden van
San Diego een 46-jarige vrouw
gered die vijf dagen in een lek
ke zeilboot had gevaren. De
vrouw was 20 februari uit Pa-
raguay vertrokken om alleen
een tocht rond de wereld te ma
ken.. Haar boot raakte echter
lek. Ook werd zij door de giek
in de rug getroffen.
EISENHOWER - Er zijn extra
veiligheidsmaatregelen getrof
fen om president Eisenhower
te beschermen. De wacht van
het Witte Huis is verdubbeld
Men vreest dat Portoricaanse
extremisten een aanslag op de
px-esident willen plegen.
Zoontje Jack (1) van de Democratische presidentskandidaat John Edwards steekt tijdens de campagne
van zijn vader hier in Albany (New York) op het podium zijn duim in de lucht. Zijn zusje Emma Claire
zit naast hem. Edwards zal de aanmoedigingen van zijn kinderen vandaag, 'Super Tuesday', nog goed
kunnen gebruiken. foto Rick Wilking/RTR
„Het Amerikaanse volk ver
dient het een keuze te hebben",
aldus de senator. Volgens de
krant USA Today wil Edwards
in ieder geval mee blijven doen
tot 9 maart wanneer de zuidelij
ke staten Texas, Florida, Loui
siana en Mississippi aan de
beurt zijn.
Mocht hij toch ambities koeste
l-en voor het vice-president
schap dan gooit hij volgens
Amerikaanse media door deze
opstelling vermoedelijk wel zijn
eigen glazen in. Bij verlies van
daag kan hij zich niet langer als
echt alternatief voor Kerry pre
senteren. Door halsstarrig door
te blijven gaan, berokkent hij
bovendien de partij en de ambi
ties van Kerry schade.
De senator uit Massachusetts
zou liever nu al de strijd aanbin
den met Bush dan achterhoede
gevechten te moeten levex-en
met kansloze partijgenoten.
ANP
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax:(0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een j
toeslag)
per maand; 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar- €217,00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regelen
voor het Advertentiewezen
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes):
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van t
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen In een besta
(abonnementenadministratie en om u te (laten) informeren over v
ducton van do titels en de werkmaatschappijen van Wegener of
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u di
zersservice, Postbus 31.4460 AA Goes
ot Wegenor-concern, De doom j
id dat wordt gebruikt voor orin
>or u relevante diensten en pro-
>or ons zorgvuldig geselectear-
Schriftelijk melden bij: PZC. I<
Behoort tot WGGGNGR
