VVD pleit voor participatiestaat
Washington ziet liefst
politieke oplossing Haïti
PZC
Willem-Alexander
en Maxima blij met
uitspraak rechter
Poetin breidt macht
uit door ontslag van
kabinet-Kasj anov
Te veel mensen mogen of kunnen nog geen keuze maken
te gast
Co
ra
e
e
10
1
1
donderdag 26 februari 2004
Joop den Uyl (r) praat met zijn aartsrivaal Hans Wiegel tijdens Wiegels afscheid van de Kamerfractie in 1982. Met nostalgie wordt vaak
teruggedacht aan deze politieke opponenten. Maar wie de verslagen leest, constateert dat er tijdens de algemene beschouwingen nauwe
lijks werd geïnterrumpeerd. Beide voormannen hadden evenmin de reputatie gezellig koffie te drinken in de wijken. foto ANP
door Paul de Krom
en Arno Visser
De dramademocratie heeft
de ideologische democratie
verdrongen. Politici worden
niet beoordeeld op hoe zij van
uit een ideologie de maatschap
pij willen vormgeven, maar op
hun zichtbaarheid voor de kie
zer. Ken 'one man, one vote- sys
teem' in de partij moet dat poli
tiek profiel versterken. Ken
rechtstreeks mandaat door de
kiezer via een districtenstelsel
moet de herkenbaarheid vergro
ten. Debatten moeten levendi
ger, leuker en dus interessanter,
zo is de redenering.
Maar bestaat debat eigenlijk
nog wel in de dramademocra
tie? We moeten ons serieus af
vragen of 'leukheid' en 'one-li-
ners' de kwaliteit van de contro
lerende macht vergroten. Debat
vergt partijen die naar elkaar
luisteren. Parlementariërs loe
ren als roofvogels naar een me
diagenieke interruptie. Als de
SP 51 keer interrumpeert, dan
gaat GroenLinks er over heen.
Systeemwijzigingen veranderen
niets aan die politieke cultuur
Steeds hetzelfde liedje: meer po
litiek vuurwerk zou de democra
tie versterken.
Met nostalgie wordt terugge
dacht aan Den Uyl en Wiegel.
Maar wie de verslagen leest,
constateert dat er tijdens de al
gemene beschouwingen in de ja
ren zeventig nauwelijks werd
geïnterrumpeerd. Beide voor
mannen hadden evenmin de re
putatie gezellig koffie te drin
ken in de wijken.
Simplismen als vóór of tegen
het kerstpakket, de pil wél of
niet in het ziekenfonds, doen de
politiek geen recht. Wanneer po
litici verworden tot spreekbuis
van deelbelangen, dan verliezen
ze het grotere belang uit het
oog 'Hamburgerpolitiek' met
snelle positionering (u vraagt,
wij draaien) ondermijnt verant
woording op basis van ideolo
gie. Niet dat de keuzes onbe
langrijk zijn, maar deze ontle
nen hun betekenis aan de maat
schappijvisie van waaruit ze
worden gemaakt. Kiezers heb
ben recht op dat bredere per
spectief. Je kunt een boek niet
beoordelen aan de hand van de
hoofdstuktitels, je moet het heb
ben gelezen.
Maatlat
Uit de politieke ideologie volgt
de strategische positiebepaling
van een partij Niet andersom.
De vraag is welke maatlat daar
voor bruikbaar is. Het oude den
ken maakte CDA en WD tot
electoraal communicerende va
ten op rechts. Aan de andere
kant bevochten PvdA, Groen
Links en D66 elkaar op links.
De werkelijkheid is anders.
Fortuyn viste zowel in de vijver
van de WD als die van de
PvdA. Het was die vermeend
rechtse Bolkestein die zowel
CDA- als PvdA-kiezers aantrok
en het eerste paarse kabinet mo
gelijk maakte. De recente strate
gie van de WD om vooral
'rechtse kiezers terug te halen'
heeft onvoldoende gewerkt,
doordat de analyse te simplis
tisch was. Twee mensen kunnen
zichzelf als links of rechts be
stempelen, maar er desondanks
dezelfde politieke mening op na
houden met betrekking tot im
migratie en integratie.
De conservatief - progressieve
tweedeling als maatlat biedt
ook geen soelaas. Het CDA en
de kleine christelijke partijen
kunnen zonder veel moeite con
servatief worden genoemd.
Maar de PvdA, GroenLinks en
de SP zijn nauwelijks progres
sief.
Deze partijen blijven vasthou
den aan een in zijn voegen kra
kende verzorgingsstaat. Bol
kestein zei het al: de verzor
gingsstaat is een bolwerk gewor
den van links conservatisme.
Voor liberalen is samenwerken
met politici die dit ontkennen
een gruwel. Wat wél houvast
biedt, is het politiek onder
scheid tussen de toekenning
van meer individuele vrijheden
versus groepsgericht organise
ren. Onderop versus bovenaf
Het liberalisme richt zich bij
uitstek op emancipatie van het
individu en het recht van indivi
duele zelfbeschikking. Zo groot
mogelijke keuzevrijheid, op dat
ideaal is de liberale politieke in
spanning geënt. Confessionelen
die vasthouden aan de verzui-
lingsgedachte, en delen van
'links' die in collectieve syste
men blijven geloven, hebben
een paternalistisch, groepsge
richt denken met elkaar ge
meen Zij zien de publieke orga
nisatie nog altijd als ideaal. Via
politieke voorschriften wordt
de aanbodkant gereguleerd.
Emancipatie-ideaal
De emancipatiebeweging daar
entegen wil meer particuliere
keuze en aanbod in zorg en on
derwijs. Via keuzevrijheid moet
de vraag richtinggevend zijn
Die emancipatiestrijd woedt
nog steeds. Te veel mensen mo
gen of kunnen geen keuzen ma
ken en doen daarom onvoldoen
de mee.
Denk aan allochtone vrouwen,
of aan de honderdduizenden
mensen die vastzitten in zoge
naamde sociale zekerheid. Libe
ralen leggen zich daar niet bij
neer. Integratie is geen uitdruk
king van autochtone zelfgenoeg
zaamheid, maar van het emanci
patie-ideaal.
De WD heeft een voorzet tot
heropening van het ideologi
sche debat gegeven door te spre
ken over de 'participatiestaat'.
De ideologische achtergrond
daarvan is de voortgaande
emancipatie van alle indivi
duen tot gelijkwaardige, vol
waardige burgers.
Individuen die veel meer keu
zen zelf kunnen maken. En om
dat die emancipatie niet alleen
centraal staat bij de VVD, maar
ook belangrijke stromingen bin
nen andere partijen aanspreekt,
is er een groot potentieel voor
een brede, liberale partij. Met
links of rechts heeft dat niets te
maken. GPD
Paul de Krom en Arno Visser zijn
lid van de WD Tweede Kamerfrac
tie
door Rudi Buis
en Hans Jacobs
Willem-Alexander en Maxi
ma _/ijn blij met de uit
spraak van de Amsterdamse
rechter gisteren, die het week
blad Privé verbood nog foto's
van het interieur van hun huis
te publiceren. Ook is het prinse
lijk paar 'tevreden' dat de vorig
jaar illegaal gemaakte opnamen
binnen vijf dagen moeten wor
den vernietigd.
Dat heeft de Rijksvoorlichtings
dienst direct na de uitspraak la
ten weten Willem-Alexander
en Maxima houden nog in over
weging of ze verdere stappen te
gen De Telegraaf tijdschriften-
groep, de uitgever van Privé,
zullen nemen.
Het weekblad wist vorig jaar de
hand te leggen op foto's van het
interieur van villa Eikenhorst
in Wassenaar, die op dat mo
ment ingrijpend werd ver
bouwd om gereed te worden ge
maakt voor bewoning door het
prinselijk paar. De opnamen
zijn gemaakt door iemand die
in de villa werkte.
Op zich vond de rechter de 39
geplaatste foto's - van wc tot
sauna, van slaapkamer tot keu
ken - 'onschuldig en weinig ont
hullend', maar in samenhang
met de begeleidende tekst was
het wel degelijk een inbreuk op
de persoonlijke levenssfeer van
Willem-Alexander en Maxima.
Die spraken destijds van 'virtue
le diefstal'.
De rechter gaf een paar voor
beelden van de bijschriften
waarover hij viel. 'In Villa Ei
kenhorst vinden we veel per
soonlijke accenten. Zo is er een
nis in het toilet waarin Maxima
straks een Mariabeeld zal neer
zetten, want zij blijft immers ka
tholiek!' en 'Saillant detail, in
dit bad wordt het wél moeilijk
om samen tegelijkertijd te bad
deren. Maar gelukkig is in het
zelfde vertrek ook nog een luxe
douchecabine'
Winst
„Het paar heeft er recht op om
in de privacy van hun eigen wo
ning met rust te worden gelaten
en om deze in te richten of te
verbouwen zonder dat zulks di
rect onderwerp is van publiek
debat", meende de rechter.
„Dat betekent ook dat in het
vervolg dit soort foto's niet mo
gen worden gemaakt of gepubli
ceerd", aldus de RVD, die dat
'de grote winst' van de rechter
lijke beslissing noemt
Privé voerde 'bevrediging van
de nieuwsgierigheid' en 'vrij
heid van meningsuiting' aan ter
verdediging van de publicatie.
De rechter oordeelde dat de eer
biediging van de persoonlijke le
venssfeer' in dit geval zwaarder
weegt dan het recht op vrijheid
van meningsuiting'.
Voordeur
Het verbod geldt overigens niet
voor de foto's die zijn gemaakt
van de buitenkant van de villa
op landgoed De Horsten. Als
'bekende Nederlanders' moet
het prinselijk paar dulden dat
daar opnamen van worden ge
maakt Maar 'dit verplichte dul
den houdt op daar waar de voor
deur begint', aldus de rechter
Privé mag de gewraakte foto's
op straffe van een boete van
25.000 euro per plaatsing niet
meer publiceren. Het materiaal,
of dit nu wel of niet is gepubli
ceerd, moet ook binnen vijf da
gen worden vernietigd
Het paar wilde eerder ook dat
Privé de naam van de fotograaf
bekendmaakte. Daarover is
niets bepaald Willem-Alexan
der en Maxima komen niet in
aanmerking voor een schadever
goeding. Ze hebben niet aanne
melijk kunnen maken dat ze gel
delijke schade hebben geleden.
Laconiek
Hoofdredacteur Evert Sante-
goeds van Privé reageerde laco
niek op de uitspraak. „We hoe
ven niet te rectificeren en ook
geen schadevergoeding te beta
len."
Dat de proceskosten (circa 1000
euro) nu voor zijn rekening ko
men, bezorgt de hoofdredacteur
geen kopzorgen. De foto's heb
ben het blad immers veel geld
opgeleverd. Dat hij de naam
niet hoeft te noemen van dege
ne die de foto's heeft gemaakt,
vindt Santegoeds een winst
punt.
„In onze geschiedenis hebben
we nog nooit de namen van on
ze bronnen moeten afgeven
Dat is belangrijk voor ons,
want anders schnkken ze mis
schien." GPD
Opnieuw is er een gewelddadige
crisis in Haïti, in de achtertuin
van de Verenigde Staten. Gewa
pende strijders willen president
Jean-Bertrand Aristide tot aftre
den divingen. Amerika heeft een
vredesplan voorgesteld, maar is
met van plan militair in te grij
pen.
door Ans Bouwmans
Tien jaar geleden stuurden de
VS twintigduizend man
schappen naar Haïti om te zor
gen dat de verdreven president
Jean-Bertrand Aristide weer
kon aantreden. Nu is er aanzien
lijk minder enthousiasme in
Washington om in de bres te
springen voor de voormalige
rooms-katholieke priester.
Dankzij de bootvluchtelingen
op de stranden van Florida was
Haïti destijds een 'binnenlands'
Amerikaans probleem, zegt Da
vid Rothkopf die medio jaren ne
gentig door de regenng-Clinton
naar Haïti werd gestuurd om de
economische wederopbouw van
het land te coördineren.
Nu zijn er geen tienduizenden
vluchtelingen op weg naar Ame
rika De aandacht van de Vere
nigde Staten wordt bovendien
opgeslorpt door Irak en Afgha
nistan, terwijl Haïti met meer is
dan een van de vele landen met
sociale, economische en politie
ke onrust in de wereld.
Rothkopf, die op dit moment als
deskundige in economische en
veiligheidsvraagstukken verbon
den is aan het Carnegie Insti
tuut voor Internationale Vrede
in Washington, ziet de gebeurte
nissen in Haïti als een waarschu
wing voor al te optimistische
verwachtingen van 'nation buil
ding'. Vooral als die niet ge
paard gaat met structurele aan
dacht voor een land als de crisis
eenmaal voorbij is. „Over acht
of tien jaar kunnen we eenzelf
de gesprek wellicht over Irak
voeren", zegt hij.
Stabiliteit
In 1994 waren er zorgen over de
persoon Aristide, maar die wer
den terzijde geschoven om de de
mocratisch gekozen president te
rug aan de macht te brengen,
een einde te maken aan het mili
taire bewind, democratie en sta
biliteit te brengen in het Caraïbi-
Aanhangers van Jean-Bertrand Aristide betuigen voor het paleis in
president. Bij de armen van Haïti is Aristide nog steeds populair.
sche land en de vluchtelingen
stroom te stoppen.
Ondanks de beste bedoelingen
werd Haïti daarna weer snel ver
geten. Na een jaar gingen de
Amerikaanse troepen en hulpor
ganisaties weg en stagneerde de
vooruitgang. Er werd niets ge
daan aan de oorzaken van de
problemen, zegt Rothkopf.
Beloften over een soort Mars-
hall-plan voor Haïti werden
niet nagekomen. Twijfels over
Aristide - en kritiek op de om
streden verkiezingen waann hij
in 2000 werd gekozen tot presi
dent - zorgden voor blokkering
van beloofd ontwikkelingsgeld.
Haïti is het toneel van politieke
instabiliteit, economische stag
natie en een voortdurende
machtsstrijd tussen de economi
sche elite en Aristide, die on
danks zijn onvermogen het le
ven in Haïti te verbeteren nog
steeds kan rekenen op veel
steun onder de armen. Haïti is
het allerarmste land in de ach
tertuin van Amerika. Het heeft
nauwelijks een infrastructuur
en de meeste van de acht mil
joen Haïtianen leven van min
der dan een dollar per dag.
Rothkopf: „Het is duidelijk dat
er verandering nodig is. De Ame
rikaanse regering zal Aristide
duidelijk moeten maken dat hij
heeft gefaald. Ik denk dat hij
vanaf het begin de foute man is
geweest om al onze hoop op te
vestigen."
Het probleem is, zegt zo onge
veer iedereen, dat er geen alter
natief is. Er is geen nieuwe lei
der voorhanden. De oppositie is
een ongeorganiseerde samen
bundeling van zakenlieden,
voormalige Aristide-supporters,
socialisten en communisten die
niets met elkaar gemeen hebben
dan de wens dat Aristide af
treedt.
Port-au-Prince hun steun aan de
foto Andrew Winning/RTR
„Maar de vraag is of Aristide
aan kan blijven. En het
antwoord daarop is 'nee' En nu
de opstandelingen oprukken,
neemt de kans toe dat hij dat ac
cepteert."
De kans dat het tot een Ameri
kaanse militaire interventie
komt, is nul, aldus Rothkopf. De
politiek wil daartoe ontbreekt
volledig, en de Amerikaanse
kustwacht zal een exodus van
vluchtelingen in de kiem smo
ren.
Aanblijven
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken Colin Po
well streeft naar een politieke
oplossing, waarin Aristide de
macht deelt maar tot 2006 kan
aanblijven. Aristide is immers
de gekozen leider van Haïti en
dat maakt het lastig voor de re
gering van de VS om op diens
vertrek aan te dringen. GPD
door Joost Bosman trov van het Carnegi^
trum in Moskou, worden zo
1%/i'et het ontslag van zijn de verkiezingen tot een refe-
IvAvoltallige kabinet lijkt rendum gemaakt voor Poe.
president Poetin zijn almacht tins nieuwe team „Stemmen
over Rusland te willen vervol- voor Poetin zullen worden op
maken. Nu premier Michaïl gevat als een motie van ver-
Kasjanov, die zeker niet in trouwen in zijn kabinet."
een nieuw kabinet terug- Poetins stap kan daarnaast
keert, is verdwenen, verstomt worden gezien als een versier-
het laatste beetje verzet te- king van zijn machtspositie
gen de Russische president. De twee mogelijke kandida
ten voor het premierschap
Het ontslag van Kasjanov, al zijn minister Sergej Ivanov
dan niet gedwongen, hing al van Defensie of minister Alek-
maanden in de lucht. De pre- sej Koedrin van Financiën,
mier, een van de laatse Jelt- Mocht Koedrin het worden,
sin-adepten, had tamelijk zo stellen analisten, dan bete-
nauwe banden met de oligar- kent dat een overwinning van
chen, de zakentyconen die de liberale krachten in het
zich na het uiteenvallen van Kremlin Maar dat lijkt
de Sovjet-Unie rijk graaiden schijn, aangezien Koedrinbe-
met het opkopen van de kra- kend staat als weinig kntisch
kend en piepend tot stilstand ten aanzien van Poetin en
gekomen Russische industrie, zijn entourage. Tekenend was
Toen één van hen, Yukos-top- dat hij zich in november Io
nian Michaïl Chodorkovski, vend uitliet over de arrestatie
afgelopen najaar werd gear- van Chodorkovski en de han-
resteerd, was Kasjanov de eni- delwijze van de president in
ge binnen regeringskringen die affaire. Koedrin heeft te
die de moed vatte het voor de slappe knieen om tegen de zo-
gevangen genomen oliebaron geheten 'siloviki' (de kracht-
op te nemen. Mogelijk dat patsers, de haviken in het
Poetin hem daarvoor heeft Kremlin) weerstand te bie-
willen straffen. den.
Dat dat niet eerder gebeurde, Ivanov is een veel krachtiger
komt doordat de Russische figuur, maar tevens een ver
grondwet niet toestaat, dat trouweling en vriend van Poe-
slechts de premier op de tin uit hun tijd in Sint Peters
keien wordt gezet Alleen als burg. Hij maakt deel uit van
het hele kabinet valt, kan de de siloviki en zal daarom
president de eerste minister eveneens maar weinig tegen-
ontslaan. wicht aan het Kremlin bie-
Het moment daarvoor, afgelo- den.
pen dinsdag, wordt door Poe- De financieel-economische
tins critici gezien als een ver- markten in Rusland zijn in ie-
kiezingsstunt. Door de nieu- der geval op hun hoede. Want
we regering inzet te maken onlangs bepleitte Ivanov in
van de stembusgang op 14 de Russische zakenkrant
maart, zou de zittende presi- Kommersant meer controle
dent de tot nu toe saai verlo- van de staat over de indus-
pen campagne voor de presi- trie, de oliebednjven incluis,
dentsverkiezingen willen 'op- En dat was nou juist waar
leuken' en zo meer kiezers ver- voor de grootindustriëlen
lokken te komen stemmen, vreesden toen Chodorkovski
Volgens analist Nikolaj Pe- werd gearresteerd.
Jl
B>lr
I)
br
et
ti
Bgf
m
ito
li
V
:1e
itd
pig
f
li
*n
tv
ft
ao
JI
A
in
rre
itr
D.
i
26 februari 1954
PRESIDENT - President Na- Leeuwarden naar Ameland
guib van Egypte heeft afstand zou vliegen. Boven Schiermon-
gedaan van al zijn functies: nikoog werd het toestel door
presidentschap, leider van de een zware regenbui overvai-
'revolutionaire raad' en pre- len. De piloot vond het verstan-
mier. Naguib zou ontslag geno- dig om op Schiermonnikoog
men hebben omdat de raad een noodlanding te maken. 11;
weigerde hem de volledige be- zette het vliegtuig veilig op het
voegdheden te geven die hij eis- strand van het eiland,
te. Zijn opvolger, Nasser, heeft
voor heel Egypte de noodtoe- TOERISTEN - Buitenlandse
stand afgekondigdIn het land toeristen hebben vorig jaar vol-
is het echter rustig. gens voorlopige schattingen
ruim 150 miljoen gulden in Ne-
EILAND - De burgemeester derland besteed. Het aantel
van Ameland is gisteren op het Duitsers dat een bezoei
verkeerde Waddeneiland te- bracht aan Nederland verdub-
recht gekomen De burgemees- belde. Ook het aantal Be
ter zat in het vliegtuig dat van gische logeergasten steeg
11
u
k
k
vl
iff
Ma
-■
Internet: www pzc.nl
A* Internetredactie:
W* M M Postbus 31
JUl V 4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek Bezorgklachten:
D, Bosscher (adjunct) 0800-0231231
A. L. Kroon (adjunct) op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
Centrale redactie: zaterdags tot 12.00 uur
Stationpark 28
Postbus 31 Abonnementen:
4460 AA Goes 0800-0231231
Tel: (0113)315500 (bij acceptgirobetaling geldt een
Fax:(0113)315669 toeslag)
E-mail: redactie@pzc.nl per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
Middelburg: per jaar: €217.00
Buitenruststraat18 Voor toezending per postgeldteen
Postbus 8070 toeslag
4330 EB Middelburg E-mail: lezersservice@pzc.nl
Tel: (0118)493000 Beëindiging van abonnementen
Fax: (0118)493009 uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
E-mail: redwalch@pzc.nl het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v lezersservice,
Goes: Stationspark 28 Postbus 314460 AA Goes
Postbus 31 Losse nummers per stuk:
4460 AA Goes maandag t/m vrijdag: 1.20
Tel. (0113)315670 zaterdag; 1,70
Fax. (0113)315669 Alle bedragen zijn inclusief 6* m»
E-mail redgoes@pzc.nl Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65 597
Terneuzen: Postbank 35 93 00
Willem Alexanderlaan 45 Advertenties:
Postbus 145 Alle advertentie-orders worden
4530 AC Terneuzen uitgevoerd overeenkomstig de
Tel. (0115)645769 Algemene Voorwaarden van
Fax (0115)645742 Wegener NV en volgens de Rege^
E-mail: redtern@pzc.nl voor het Advertentiewezen
Overlijdensadvertentie»:
Hulst: Baudeloo 16 maandag t/m vrijdag:
Postbus 62 tijdens kantooruren
4560 AB Hulst zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel: (0114)372776 Tel. (0113) 315555
Fax:(0114)372771 Fax. (0113)315549
E-mail: redhulst@pzc.nl Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Zierikzee: Grachtweg 23a Fax:(0113)315549 v
Postbus 80 Rubrieksadvertenties (kleinij»»'
4300 AB Zierikzee Tel (0113)315550
Tel: (0111 )454647 Fax. (0113)315549
Fax: (01111454657 Voor gewone advertenties.
E-mail: redzzee@pzc.nl Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Opening kantoren: Fax. (0113)315529
Maandag t/m vrijdag Zeeuws-Vlaanderen
van 8 00 tot 17.00 uur Tel: (0114)372770
Zierikzee en Hulst: Fax:(0114)372771
8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl/advertef»
Auteursrechten voorbehouden DerW'
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wugenor-eoncsrrr
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt psWJJ"' r yCr
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante a nnt**'
ducten van do titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons 'or9vu"vVI> pjC
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u drt schriftelijk meioen i*
zersservice. Postbus 31. 4460 AA Goes.
-
i
-
:-
1
Behoort tot WGGGNGR