Ravenië bestaat voor Jos
Het komt wel goed met dat scoren
Je laatste dagen
op de basisschool
zijn geteld
GEBOEKT
ÜE jonGrE OndERÊDEkER
Songfestival
bezorgt winnaars
nachtmerries
illustratie uit Meester Max en de minimonsters in het donkere bos
Ben je net bekomen van alle
stress om de Cito-toets van
twee weken geleden, moet je je
alweer zorgen gaan maken over
de uitslag van dat eindexamen
basisschool straks in de tweede
week van maart.
wel naar wie ze je moeten door
verwijzen.' In het register met
bijna driehonderd trefwoorden
vind je nog verwijzingen naar
onder andere Buitenschoolse ac
tiviteiten, Cito-toets, Dyslexie,
Eruit gestuurd worden, Ha-
vlot-methode, Huiswerksche
ma, Kaftpapier, Kluisjes, Leer
wegen, Lunch mee of kopen?.
Praktijkonderwijs, Studiehuis,
Tafeltjesavond, Vmbo.
Je kunt het boek van kaft tot
kaft lezen, maar ook bladerend
van hier naar daar. En als al die
informatie je begint te duizelen?
Wacht dan de Kenningsmakings-
middag af die op de meeste scho-
len in juni wordt gehouden. Dan
wordt veel van hoe het na de zo
mervakantie zal gaan je vanzelf
duidelijk: 'Met een hoofd vol in
drukken en een tas vol informa
tie ga je aan het einde van die
middag gerustgesteld/ nog meer
verlangend/ enthousiast/ beetje
minder kalm/ totaal
opgewonden/ zonder nagels
(doorhalen wat niet van toepas
sing is) naar huis.'
Kleuters
Over briljante kleuters die nog
lang niet zover zijn dat ze getest
kunnen worden om te kijken
welke vervolgopleiding het bes
te bij hen past, maar die wel al
geweldig verhalen kunnen ver
zinnen gaat het geestige Meester
Max en de minimonsters in het
donkere bos. Dit tweede prenten
boek van Rindert Kromhout en
Sylvia Weve over de kleuterklas
met de allerleukste meester be
gint met meester Max als hij een
spannend verhaal wil vertellen
over een klas vol lieve gehoorza
me kleuters. Maar een half
woord is voor zijn minimonsters
al voldoende om het verhaal een
heel andere kant uit te sturen.
Langs het blubberbeest, naar de
poppenhoek, tot bij het voorlees-
varken en de baas van de dieren
tuin, om tenslotte te eindigen
bij het meestermonster in een
holle boom in het donkere bos.
Natuurlijk wordt onderweg een
keer ongegeneerd gelukzalig ge
plast.
Jan Smeekens
Caja Cazemier: Survivalgids
voor brugklassers. Ploegsma;
9.95.
Rindert Kromhout en Sylvia We
ve: Meester Max en de minimon
sters in het donkere bos. Leo
pold; 13.50.
Wat zou je nu in groep 8 een ge
mak kunnen hebben van een
boek over de brugklas. Tip: dat
boek over wat je na de zomerva
kantie op je nieuwe school kunt
verwachten bestaat. Survival-
gids voor brugklassers heet het
en je vindt er antwoord op vra
gen over alles wat met de mid
delbare school te maken heeft.
Het werd geschreven door Caja
Cazemier die les gaf op een
school voor voortgezet onder
wijs en brugklasmentor was. Ie
mand dus met verstand van za
ken.
Nederland telt ongeveer 800.000
middelbare scholieren waarvan
om en nabij 180.000 brugklas
sers. Net als jij nu hebben zij vo
rig jaar 'ongeduldig/ nagelbij
tend/ popelend/ ijzig kalm/
hongerig/ met tegenzin/
verlangend/ onrustig/ opgewon
den' (doorhalen wat niet van toe
passing is) hun laatste dagen op
de basisschool geteld. Maar wat
voor jou een vraag is, is voor
hen een weet: het is leuk in de
brugklas. En anders.
Het grootste verschil met de ba
sisschool is natuurlijk dat je ie
der uur (van meestal 50 minu
ten) een andere les hebt van
steeds weer een andere leraar:
'Voor iedere les moet je naar een
ander lokaal. Als de bel aan het
einde van de les gaat, doe je je
spullen in je tas en loop je naar
het volgende lokaal. Het is dus
iedere leswisseling een drukte
van belang in de hele school.
Juist die afwisseling vinden
brugklassers zo leuk aan de mid
delbare school.' Minder leuk is
misschien da,tjongens- en mei-
denpakkertje er in de pauze niet
meer bij is. Daarvoor in de
plaats komt het veel serieuzere
kleppen over toffe en gevreesde
leraren, over huiswerk, repeti
ties, het rapport, excursies, de
werkweek, de verplichte sport
dag, het schoolfeest, het week
end...
De Survivalgids voor brugklas
sers telt 123 pagina's bruikbare
informatie: van 'Aanmelden'
dat je vóór 1 april gedaan moet
hebben tot 'Zorgteam' dat 'kan
bestaan uit remedial-teachers
(leraren die extra begeleiding
geven), een jeugdarts, een so
ciaal verpleegkundige, een
schoolmaatschappelijk werker,
een psycholoog, een pedago
gisch medewerker (niet alle
maal tegelijk natuurlijk). Het
zorgteam wordt geleid door een
zorgcoördinator. Heb je proble
men, op wat voor terrein dan
ook, dan kunnen ze je op school
dus helpen en anders weten ze
woensdag 25 februari 2004
In Ravenië is de Pathero-
saurus - een vliegende di
nosauriër - nog niet uitge
storven. De beesten zijn ge
temd door het leger, die ze
inzet als verkenners: het is
een oorlogszuchtig volkje.
Ravenië bestaat niet echt -
gelukkig maar misschien
Het is een hersenspinsel van
de 14-jarige 'geoficticus'
Jos van Leeuwen uit Wemel-
dinge.
Geofictie is een ander woord
voor fictieve geografie: het
verzinnen en ontwikkelen van
een land, stad, regio of planeet.
Dat is te lezen op de website
van het Genootschap voor Geo
fictie (GvG). Je kunt er de gek
ste dingen bij bedenken, zoals
een taal, een vlag, een geschiede
nis tot zelfs postzegels (soms
trapt de PTT er nog in ook, al
dus de GvG).
Voor Jos begon het allemaal een
jaar of zes geleden, met het over
trekken van kaarten. „Ik begon
meer en meer nieuwe landen te
tekenen, zelf vormen te verzin
nen. Op een gegeven moment
ging ik me afvragen of mis
schien meer mensen dat deden.
Via het GvG kwam ik erachter
dat ik niet de enige was. Ook
ontdekte ik dat je nog veel meer
kan verzinnen dan alleen maar
landkaarten."
Eilanden
Sindsdien heeft het keizerrijk
Ravenië een hoop ontwikkelin
gen doorgemaakt. Het land is
een aantal keren van naam ver
anderd, de vorm is veranderd,
er zijn eilanden bijgekomen en
het volk heeft een geschiedenis
en taal gekregen: het Razhe.
„De cultuur van Ravenië heeft
iets weg van de Romeinse cul
tuur, maar ook van de Renais
sance", zegt Jos. Net als de Ro
meinen hebben ze een sterke
drang om zich uit te breiden:
Het leger heeft veel landen el
ders op de planeet (die ergens in
de Melkweg ligt) veroverd.
„Maar de Raveniërs hadden wel
Jos van Leeuwen uit Wemeldinge verzon een nieuw land - Ravenië - compleet met landkaart, geschiedenis en taal. foto Willem Mieras
veel geavanceerdere tegenstan
ders dan de Romeinen."
Geofictie is geen nieuw feno
meen. Het bestond al in de Mid
deleeuwen, toen cartografen een
groot deel van de door henzelf
opgetekende wereld uit hun
duim zogen. Zo ontstonden de
vreemdste volken, zoals negers
met het hoofd midden op de
borst.
Maar ook in de film en litera
tuur zijn veel voorbeelden van
compleet verzonnen werelden,
zoals Alice in Wonderland, Star
Wars en The Lord of the Rings.
De schrijver van het laatste
boek, J.R.R. Tolkien, heeft bij
zijn trilogie zelfs bijlagen ge
schreven. Daarin doet hij uitge
breid verslag van de geschiede
nis, cultuur en taal van zijn fan
tasievolken.
Zover is Jos nog niet. Met name
het creëren van een nieuwe taal
is een flinke kluif: „Het belang
rijkste is de grammatica. Je
bent ook wel bezig met de woor
den, maar het verzinnen van de
taalregels is absoluut het moei
lijkste." Om tot een geloofwaar
dige taal te komen, spelen geo-
fictici regelmatig leentjebuur
bij al bestaande talen: „Je pro
beert natuurlijk zo origineel mo
gelijk te zijn, maar je ontkomt
er niet aan om af en toe woor
den die je al kent om te zetten in
je eigen taal."
In een omschrijving over het Ra
zhe legt Jos de ingewikkelde re
gels van de taal uit en geeft een
beknopte woordenlijst. Sommi
ge woorden uit het Razhe klin
ken bekend, andere totaal niet.
Woorden als el (hij), dios (god)
en lumz (maan) doen denken
aan het Spaans. Andere woor
den, zoals mithre (grijs) en
phiarrilie (juweel) lijken op
geen enkele westerse taal, of
hooguit geïnspireerd door de el-
ventaal van Tolkien.
Voor de meest vergevorderde
geofictici heeft het GvG een pro
ject ontwikkeld, waarin de denk
beeldige landen naast elkaar
kunnen bestaan. Het heet Pan-
geo en het start ongeveer eens in
de vijf jaar. Jos: „Het lijkt met
wel leuk om daar ooit aan mee
te doen. Je ondervindt dan echt
invloed van de landen om je
heen: als in een buurland een
vulkaan uitbreekt, dan kan dat
gevolgen hebben voor je eigen
land. Je kunt zelfs oorlog voe
ren, maar dat is absoluut niet de
hoofdzaak. Het gaat echt alleen
om de lol, niet om de onderlinge
competitie."
Freek Janssen
Wat er zo leuk is aan bas
ketbal? Stephanie Elve
(12) hoeft over die vraag geen
seconde na te denken. „Een par
tij basketbal kan in de laatste
seconde beslist worden", aldus
de Temeuzense. „Tien punten
achterstand tijdens een wed
strijd is zo weer ingelopen. Een
paar driepunters en je zit aan
de goeie kant van de score.
Weet je, binnen een minuut kan
de stand volledig op z'n kop
staan. Je hebt dus nooit verlo
ren, maar ook nooit gewonnen
voor het laatste fluitsignaal. De
spanning blijft tot het einde
van een partij. Dat maakt bas
ketbal juist zo aantrekkelijk."
Coach Cees Rijnberg van BV
Souburg - mister basketbal him
self - hoort het glimlachend
aan. Hij is al meer dan 25 jaar
'verslaafd' aan het spelletje.
„Karakter en mentaliteit, maar
vooral hard werken, daar draait
het om." Met een korte op
dracht zet hij 'zijn' meiden aan
het werk. „Zo snel mogelijk
tien treffers maken; bij een mis
ser sprinten naar de middenlijn
en weer terug. Ok?" Zeker, de
meiden hebben het begrepen.
Werken? Voor Stephanie is het
geen enkel punt. Dribbel na
dribbel gaat het richting bas
ket, een korte opsprong en ver
volgens scoren. Niet elke po
ging is succesvol. „M'n schot is
niet super", geeft ze eerlijk toe.
„Baltechnisch gaat het prima,
maar ik kom het beste tot m'n
recht als guard. Lekker het spel
verdelen, vlugge dribbel, pas
seerbeweging en dan je for
wards aanspelen."
Twee keer per week pendelt
Stephanie tussen Temeuzen en
Souburg. „Kost veel reistijd,
maar dat heb ik er graag voor
over. Bovendien werkt m'n
school - scholengemeenschap
De Rede uit Temeuzen - opti
maal mee."
Stephanie maakt deel uit van
de groep LOOT-leerlingen,
jeugdsporters, die spelen in een
een nationale of regionale selec
tie. „Studiesteun, verkorting
van lesroosters, als je naar een
training moet, vrijstelling van
vakken, huiswerkbegeleiding,
kortom op alle mogelijke manie
ren zorgt de school voor een uit
stekend sportklimaat voor
Stephanie Elve: „De spanning blijft tot het einde van een partij."
foto Lex de Meester
jeugdsporters. Best gaaf", aldus
Stephanie.
Basketbalscouts hebben haar
talent intussen ontdekt, want
sinds vorig jaar maakt Stepha
nie deel uit van het meisjesteam
van Zuid-Nederland „Dat bete
kent op zaterdag richting Box
tel voor de regiotraining en het
spelen van grote toernooien her
en der in het land. Zevenaar,
Leiden, Arnhem, noem maar
op. Dan speel je met meiden die
technisch allemaal op hetzelfde
niveau zitten. Bovendien krijg
je ook met sterke tegenstanders
te maken. Goed dus voor je ei
gen ontwikkeling."
Aan inzet ontbreekt het haar
niet. „Afzien is geen probleem,
ik kan diep gaan. Ben een door
bijter en fanatiek, maar wel
sportief. Ik erger me wel eens
aan het gedrag van een tegen
stander. Bij een vrije worp
gauw een voetje ervoor. Kijk,
dat vind ik nou zwaar lullig.
Verliezen? Geen probleem, als
het maar op een faire manier is.
Als het 'tafelen' - de administra
tie aan de kant - slordig is ge
weest, dan kan ik wel ploffen."
De WNBA zijn voor haar magi
sche letters. „Yeah, dat is abso
luut heaven: Woman National
Basketball Association. Spelen
in Amerika als prof, van je hob
by je werk maken, mooier kan
niet. Beter dan hele dagen op
een duf kantoor, dat lijkt me
echt drie keer niks."
Mister basketbal Cees Rijnberg
- 'Cees met een C hè' - roept
haar terug het veld in. Even la
ter dribbelt Stephanie, de lange
paardenstaart 'meedribbelend'
op haar hoofd, richting basket.
De driepunter gaat er feilloos
in. De lach richting coach zegt
voldoende: het komt wel goed
met het scoren. En de WNBA?
Kwestie van tijd en groter
groeien.
Hans Segboer
illustratie uit
Survivalgids voor
brugklassers
CEri. 'iTSh/wt» utm. ^i/zun. in a/JcnJiujjjz.
Meedoen aan het Nationaal
Songfestival is slecht voor
de mens. Althans, dat vinden de
winnaars Paul de Corte en Fa-
brizio Pennisi.
De Corte en Pennisi wonnen
Het Nationaal Songfestival als
Reunion met het nummer 'Wit
hout You'. Na afloop was het
stel erg blij, maar ook opge
lucht.
„Hier hebben we van gedroomd,
maar ook nachtmerries over ge
had. Eigenlijk is het Songfesti
val hartstikke ongezond voor
je."
Door zijn winst vertegenwoor
digt Reunion Nederland op het
Europese Songfestival in Istan
bul.
Op 12 mei vindt de halve finale
plaats, daarna is de finale op 15