binnenkant van buiten
PZC
De
Terneuzens Arsenaal speelt een spel met smaken
spel
Psychognomie
Phrenologie
IOREN
.-factie: 0113-315680
rtwpzc.nl
Jtredactie@pzc.nl
ü^us31,4460AAGoes
u-rtentie-exploitatie:
Midden-Zeeland: 0113-315520;
Ï^-Vlaanderen: 0114-372770;
tonaal: 020-4562500.
woensdag 25 februari 2004
Gezichten die boekdelen spreken. Voor
ie meeste mensen is dit niet meer dan
«en uitdrukking, maar voor
Dsychognome Margot van IJzeren is het
ien werkelijkheid. Bijna feilloos leest
ajaan neus en oren, lijnen en kleur
an het gezicht, maar ook aan de vorm
an de schedel iemands karakter en
eg, talenten en zwakke plekken.
Bet gelaat als de uitdrukking van ieders
eigenheid, vergelijkbaar met de
aniciteit van een vingerafdruk.
Door ANGEUQUE SPANINKS
Weieens goed ge
keken naar de
neus van dege
ne tegenover
je? En naar
zijn oren, zijn wenkbrauwen,
zijn lippen en kin, zijn haren en
de kleur van zijn gezicht? Waar
schijnlijk niet. Doorgaans kijken
we niet meer dan oppervlakkig
naar de gezichten om ons heen.
We herkennen, maar kennen
niet. We zijn al blij als we zien
wanneer het iemand goed of
slecht gaat, zij een nieuwe bril
heeft of hij zijn haar heeft laten
knippen. Zo niet Margot van IJze
ren. Terwijl je met haar praat,
fixeren haar ogen zich soms in
eens op je neus of mond. Dan
vertelt ze wat ze ziet, waardoor
het lijkt alsof ze je al jaren kent
en zo bij je binnenkijkt.
Zes jaar lang maakt Van IJzeren
tydiognome Margot van IJzeren. Foto René Manders
nu al studie van het gelaat, on
der de bezielende leiding van
Anette Müller, de enige gediplo
meerde psychognome in Neder
land. Psychognomie, een samen
trekking van psyche (geest) en
gnomos (kenmerk), wordt ook
wel gelaatkunde genoemd, maar
reikt heel wat verder dan het ge
zicht alleen. Ook de schedel, de
mimiek, de houding van mensen
wordt in de analyse betrokken;
alles wat bijdraagt aan de unieke
optelsom die ieder mens maakt.
Uitgangspunt is het feit dat de
typische trekken en bouw van
een gezicht niet alleen te danken
zijn aan de genen, maar ook aan
de ervaringen die een mens ge
durende zijn leven opdoet. En
hoewel de psychognomie voor
alsnog vooral tot de alternatieve
pseudo-wetenschappen wordt ge
rekend, groeit met name in het
buitenland de serieuze belang
stelling voor de complexe en
veelal frappant acurate dia
gnoses die serieuze psychogno-
men weten te stellen.
„Maar", zo stelt Van IJzeren na
drukkelijk, „ik ben geen dokter
of therapeut. Ik schets een ka
rakter, lees op verschillende
plekken de specifieke kenmer
ken van iemands lichaam en
geest, gevoel en denken. Dat is
verhelderend, maar niet meer
dan dat. En zit daar iets veront
rustends bij dan verwijs ik door.
Behandelen doe ik niet. Voor mij
is de psychognomie vooral een
nuchter, leerzaam maar ook hu
moristisch hulpmiddel om eens
op een andere manier naar jezelf
en de mensen om je heen te kij
ken."
Niettemin neemt Van IJzeren
haar werk uiterst serieus. „Van
heikneuters die na een of twee
cursusjes menen de psychogno
mie zelf in praktijk te kunnen
brengen, moet ik niks hebben.
Die gooien het in de gehaktmo
len, doen er een bloemenseance
bij en geven wat handlezen als
toetje, daarmee volledig voorbij
gaand aan de complexiteit van
de psychognomie. Maar hetzelf
de geldt voor degenen die het
meteen in de nazi-hoek plaatsen.
Want psychognomie en moder
ne phrenologie gaat juist niet
om het eng indelen van mensen
in hokjes. Het gaat niet om ras-
senkenmerken of schoonheids
idealen. In feite is de psychog
nomie zelfs universeel toepas
baar, al moet je bij verschillen
de rassen natuurlijk wel letten
op nuanceverschillen in de ken
merken. Maar het gaat juist om
het totaalbeeld, het zo gediffe
rentieerd mogelijk benaderen
van ieder individu, en dat kan
net zo goed een Europeaan zijn
als een Afrikaan of Chinees."
Dat er steeds meer belangstel
ling komt voor het analystisch
vermogen van de serieuze psy-
chognomen merkt Van IJze
ren in haar eigen praktijk.
Haar deskundigheid wordt
bijvoorbeeld al lang niet
meer alleen in de softe, al
ternatieve hoek geraad
pleegd, ook in het bedrijfs
leven is men in toenemen
de mate geïnteresseerd.
„Psychognomisch advies
kan bijvoorbeeld helpen bij
sollicitaties. Of als het gaat
om teambuilding. Het is ten
slotte voor niemand goed als
iemand op een verkeerde
plek zit, of dat nu in een werk
omgeving is of in een relatie."
De oren zijn een bijzonder element in het gelaat. Ze staan direct in verbinding met
de hersenen en vormen al van meet af aan een onbewuste impuls die gedurende het
leven nauwelijks van vorm verandert, alleen van omvang. De hoeveelheid bovenoor
geeft aan hoe belangrijk denken voor die persoon is. Het middenstuk zegt iets over
de communicatie van een mens, de mate van zelfverzekerdheid en doorzettingsver
mogen. De oorlel over iemands potentieel aan reserve krachten en de mate waarin ie
mand van het leven wil genieten. Dikke oorlellen duiden bijvoorbeeld op behoefte
aan genot, aangegroeide oorlellen op een meer ascetisch karakter. En de kraakbenen
rand van het oor reflecteert de rug. al dan niet met zwakke plekken. De oorrand laat
tevens zien of iemand gemakkelijk te beïnvloeden is.
NEUS
Aan de neus valt iemands mate van zelfverwerkelijking en wilskracht af te lezen. Fy
siek staat de neus in verbinding met de maag. Met name de neusvleugels zeggen ook
het een en ander over iemands communicatieve vermogen. Zijn ze soepel en dun dan
duidt dat op een open en direct karakter, hoe dikker en strakker de neusvleugels hoe
afwachtender iemand is geworden.
MOND
De mond zegt veel over iemands gevoelservaringen. Veelal ontwaar je dezelfde trek
rond de mond als bij het letterlijk proeven van bitter, zoet, zuur en zout wanneer het
gaat om het meer overdrachtelijke proeven van gevoelens. Na een bittere ervaring
trekken de mondhoeken bijvoorbeeld naar beneden en de lippen worden dunner als
wensen en idealen verdwijnen. Wie zijn lippen doorgaans een beetje open houdt,
heeft een ontvankelijk en geïnteresseerd karakter; opeen geknepen lippen verraden
een meer kieskeurig en gereserveerd type. Aan de welving van de bovenlip valt af te
lezen in hoeverre iemand liefde in zich heeft. De onderlip is vergelijkbaar met de oor
lel: hoe dikker hoe meer behoefte aan fysiek genot (eten, drinken, knuffelen). Maar
let op, een gezwollen onderlip kan ook wijzen op een aandoening aan de spijsverte
ring. De lippen zijn namelijk de reflexzone van de darmen. Zo kunnen de lijnen in de
lippen darmenproblemen verraden: verticale lijnen zijn goed, maar zodra er zich ho
rizontale of diagonale lijnen aftekenen of de lippen helemaal glad trekken is er iets
aan de hand.
KIN KAAK
De kin geeft de mate weer waarin iemand in beweging komt. Een spitse vooruitste
kende kin verraadt een ongeduldig en actief karakter dat veelal voor de muziek uit
loopt. Kan dit niet, in een saaie vergadering bijvoorbeeld, dan is zo iemand snel ge
neigd om zijn kin vast te houden, al was het alleen maar omdat deze gaat jeuken
doordat er zich bloed ophoopt. Fysiek staat de kin in verbinding met de heupen en de
kwaliteit van het bloed. Een rode kerf tussen de onderlip en de kin duidt vrijwel al
tijd op spataderen. Aan de textuur van de kin kun je zien of iemand van zijn stuk ge
bracht is, geestelijk knock out is geslagen.
Samenhangend met de kin verraadt de kaaklijn hoe en hoe lang iemand iets
weet vol te houden. Is de kaaklijn lang en duidelijk dan heb je te maken
-V met een volhardend karakter, een gebogen weinig geprononceerde
V..-~ kaak duidt op een meer afwachtend type met verminderd uithou-
dingsvermogen.
Grondlegger van de psychognomie is de Bel
gische 'professor'1 Paul Bouts (1900-1999). Hij
ontwikkelde een diagnostische methode op ba
sis van schedelvorm en gelaatstrekken die ka
rakter en aanleg van mensen zouden verraden.
Bouts' geschriften doen inmiddels behoorlijk
gedateerd aan en voldoen op geen enkele wijze
aan erkende wetenschappelijke criteria. In haar
praktijk combineert Van IJzeren bruikbare ele
menten uit de leer van Bouts met vergelijkbare
methoden van de Duitser Carl Huter (1861-
1912). Beiden voeren een deel van hun theorie
terug op de klassieke phrenologie, ofwel sche
delleer. Deze uit de gratie geraakte theorie,
ontwikkeld door de Frans-Duitse arts Franz Jo
seph Gall, stamt uit de 19de eeuw en richt zich
vooral op de bulten en holten van de schedel,
waaruit allerlei geestesgesteldheden zouden
zijn af te leiden. Gall onderscheidde 42 verschil
lende zones en plekken. De spreekwoordelijke
'wiskundeknobbel' is een van de weinige ver
wijzingen naar de phrenologie die nog altijd
voortleeft in ons dagelijks taalgebruik.
Door Rien van Reems
kns at ik bij 't Arsenaal in Temeu-
zen voor het eerst aardappelcarpac-
G0: dunne schijfjes aardappel keu-
n§ gerangschikt als de schubben
een imaginaire vis. Patron-cui-
Jacq Barentsen gebruikte er
M beroemde Opperdoezer Ronde
yoor, heerlijk. Jacq Barentsen had
ds patron-achter-het-fomuis van Bi-
ba Bouteille al een naam opge
bouwd toen hij in 1997 met com
pagnons An en Rein van Glansbeek
*an Grand-Café De Graanbeurs in
e uit 1840 daterende Arsenaalka-
jWne een restaurant opende dat zo
bijzonder oogde, dat de Terneuzen-
het in die tijd als 'on-Temeu-
zens betitelden. Vandaag de dag is
Arsenaal een gevestigd culinair
^tuut en staat de carpaccio van
aardappels, zo vertelt gastheer
Maarten Hamelinck, nog altijd op
het menu. Althans wanneer de Op
perdoezer Ronde in topvorm is,
want Jacq Barentsen is een perfec
tionist.
Nieuw na zeven jaar is nu het 'Wijn
en Spijs'-evenement: iedere laatste
zondag van de maand vertelt een
wijnkoper over die combinatie. De
gast krijgt zes creatieve gerechten
met zes bijpassende wijnen voor
27,50. De sessie begint om 16.30
uur en reserveren is gewenst.
Vanaf mijn tafeltje zie ik Jacq Bar
entsen druk in de weer met de
wok, zijn favoriete kookattribuut.
Hij kan als geen ander met gewone
producten iets buitengewoons creë
ren en wanneer hij bij uitzondering
een duur ingrediënt toepast, weet
hij de prijs toch redelijk te houden.
Neem bijvoorbeeld een koud voor
gerecht als carpaccio van ganzenle
ver met notensalade en sesamdres-
sing 12,50) en een hoofdgerecht
als gebakken ganzenlever met mo-
rillesaus, verse pasta en seizoen
groente 17,50), het lijkt te geef.
Weinig restaurants nemen de moei
te een alcoholvrij aperitief te creë
ren, maar gastheer Maarten Hame
linck zet mij een in laagjes siroop
opgebouwde cocktail voor die niet
alleen leuk oogt maar ook goed
smaakt.
De amuse is een voorproefje van
het goochelen met smaken: een
glaasje rode nectar op basis van bie-
tensap met mierikswortel en een
vliesdunne vitello di tonnato, deli
caat kalsvlees met een tonijnmayo
naise.
Vaste gerechten, en dat zijn er
maar zeven, worden met een zon
netje aangeduid, zoals een met ho
ning goudgebakken geitenkaasje,
groene salade en truffeldressing
8,75), rijkgevulde Zeeuwse vissoep
(€7,25) en scampies in knoflook-
roomsaus met pemod en groene sa
lade 13,50), drie sliptongetjes in
roomboter gebakken met aardap-
pelgratin en roerbak (€13,50), vis-
creatie 't Arsenaal met diverse soor
ten marktverse vis 19,75), geroos
terde rib-eye met tomaat-béamaise-
saus. wokgroente en aardappelgra-
tin 17,50) en geroosterde ossen
haas met portjus, wokgroente en
aardappelgratin 19,50).
De overige gerechten wisselen
maandelijks en dat zijn in februari
onder meer: een half dozijn Zeeuw
se wilde oesters 9,00), drie berei
dingen van verse tonijn, met lauw
warm garnituur, gemarineerd en
geroosterd 9,50), gerookte paling
op roombotertoast met Zeeuwse
stroop en appelsalade 11,50), drie
warme bereidingen van wilde
Zeeuwse oesters (€9,75). krokant
gebakken lamszwezerikjes met wit
lofsalade 9,50), gebakken zee
baars met wilde spinazie, bospad-
denstoelen, aardappelcrème en zu-
ringsaus 16,50), kabeljauwfilet
met tarte Tatin van tomaat, verse
pasta en gamalenjus 17,75) en
mijn voor- en mijn hoofdgerecht:
tartaar van zalm met guacamole,
krokante spekjes en Zeeuwse
stroop 9,50) en trio van lam met
lamshaasjes. zwezerikjes en tong
met bospaddenstoelen en rozema
rijnjus 17,50).
Het is een spel van smaken: frisse
zalmtartaar met verse sla in een ei
gen dressing en daarnaast een pitti
ge guacamole, Mexicaanse avoca
domousse. een ware vondst.
Lamshaasjes en lamstongetje rus
ten op een bedje van gewokte
groentjes en een smakelijk stamp
potje met daaromheen de knappe
rige zwezerikjes die van binnen
roomzacht zijn. Een prachtig ge
recht. Tot slot één van de diverse
chocoladetoetjes. twee bakjes met
een overheerlijke crème brulée van
chocolade 6,50).
Bij dit alles een romigvolle Le Duet I
van Latour. 70 procent Chardonnay j
en 30 procent Viognier 3,80 per j
glas).
Restaurant 't Arsenaal
Nieuwstraat 27-29
Terneuzen
Tel. 0115-613000
Fax. 0115-648225
www. heta rsenaalcom
Gesloten op zondag, zaterdag geen lunch I
Keuken open van 11.30 tot 14 en van 17
tot 21.30 uur
Creditcards: Mastercard, Visa en pin
Rolstoel geen beletselen
Kinderen: kindermenuutjes
Vegetarisch diverse gerechten
Roken: rookvrije tafel te reserveren
