Taalvervuilingsrapportage
De dRang gaat poëtisch
PZC
hJ
Zeeuws Archief
hoort bij de top
Singer-songwriter
Jesse Dayton treedt
op in Porgy Bess
Geen extra kosten
door slecht geluid
Meer onderzoek
verhoogt status
van ziekenhuizen
Hogere straf
geëist tegen
drugsdealer
kunst
Zwarte lijst
Ronnie Verbiest
in Terneuzen
Gemeente Goes
praat met jeugd
donderdag 19 februari 2004
VLISSINGEN- Omdat hij hard
drugs zou hebben verhandeld
vanuit een woning in Vlissingen
en daar iemand met een mes in
zijn been zou hebben gestoken,
is gisteren bij het Haagse ge
rechtshof in hoger beroep een ge
vangenisstraf van twee jaar
geëist tegen een 26-jarige daklo
ze man. Ook wil het Openbaar
Ministerie dat hij de vijfduizend
euro, die hij zou hebben ver
diend met zijn lucratieve handel
tje, terugbetalen aan de staat.
De verdachte ging in hoger be
roep omdat hij de aantijgingen
ontkent. In eerste instantie ver
oordeelde de rechtbank in Mid
delburg hem tot een celstraf van
21 maanden. De politie trof de
half slapende man na een tip op
21 mei aan in een afgesloten
schuur aan de Schuitvaart-
gracht. Naast hem lagen een
broek met bloedvlekken en een
grote hoeveelheid coke en heroï
ne. In de zak van een jas zat
meer dan zevenhonderd euro.
Volgens het slachtoffer van de
steekpartij had de dronken ver
dachte hem in zijn been gesto
ken na een ruzie over drugsgeld.
De man hield er een slagaderlij
ke bloeding aan over. Vanuit die
woning zou de verdachte vol
gens diverse getuigen zo'n vijf
maanden lang een handel in
drugs hebben gedreven.
De verdachte ontkende alle be
schuldigingen. „Waarom zou ik
in godsnaam mensen vragen of
ik in hun schuur mag slapen als
ik zoveel geld zou hebben ver
diend", vroeg hij zich af.
Hij ontkende dat de broek met
de bloedsporen van het slachtof
fer erop van hem was en ook de
harddrugs die in de schuur wa
ren gevonden zouden niet van
hem zijn. Ook de jas met het
geld was volgens hem niet zijn
eigendom. Hij zou er zijn inge
luisd. Maar op die broek werd
DNA van de man gevonden. Bo
vendien herkenden junks de
man als een 'professionele drugs
handelaar'.
Het hof doet uitspraak over
twee weken.
door A.J. Snel
Wat mooie woorden om de omvang
van het scrabblebord belachelijk
te maken: onderwijsontwikkelingsbud-
getteringssystematiek; nieuwbouwacti-
viteitenondersteuningswerkzaamheden
en verzuimbegeleidingsaspectenrappor-
tage. Nederlanders breien met meer
geestdrift dan de Duitsers, die erom be
kend stonden, ooit hebben gedaan.
En Nederlanders blinken uit in het ge
bruik van fa<;adetaal, hetgeen staat
voor voor onzin of, zo men wil, lane-
dan wel lulkoek De taalkundigen Eric
Tiggeler en Mieke Vuijk hebben een
boekje gemaakt over de wartaal waar
van bestuurders en managers zich bedie
nen. De leuteraars worden geïmiteerd
door hele legerscharen die ook al hopen
voor vol te worden aangezien als ze gek
gaan praten en schrijven.
Uit het boekje 'De Zwarte Woorden
lijst. Lexicon van modem taalmisbruik'
valt veel te leren over hoe het niet moet.
Of, hoe het wel moet; voor mensen, die
vastbesloten zijn niet te laten merken
wat ze over bepaalde zaken denken, een
gebruik dat in de politiek sinds jaar en
dag wijd verbreid is. De minister die
vond dat een werk te duur uitviel, zei in
de jaren zestig dat de kosten voor het
onderhavige project voorshands als pro
hibitief moesten worden beschouwd en
de bewindsman of -vrouw die twintig
jaar later dezelfde mededeling had te
doen, riep dat aan het gebeuren wel een
prijskaartje hing.
Flonkerend
Dergelijke vondsten werden in brede la
gen van de bevolking als zó flonkerend
gezien dat ze te onpas en nog eens te on
pas werden overgenomen. Zoals ooit ie
mand die de term 'gebakken lucht' ge
'Skrebbelaars' kunnen de fa^adetaal wel 'hendelen'
bruikte om aan te duiden dat iets niets
voorstelde geweldig veel navolgers
kreeg.
Zelfs Tiggeler en Vuijk hebben het, als
ze in hun zwarte lijst schrijven over
nietszeggende woorden, zonder een
spoor van ironie over 'gebakken lucht'.
Dat krijg je er nou van als je, zoals Tig
geler, hoofdredacteur bent van het
e-magazine Vakblad Taal. Een 'e-maga-
zine', wat is dat voor een ding? zo vra
gen wij Tiggeler in een even genadeloos
als kort telefonisch onderhoud. „Ja, ik
zie het, dat staat op de flaptekst. Die is
geschreven door de uitgever", laat de
scribent lafhartig weten. En die gebak
ken lucht? „Nou, die is er tussendoor ge
glipt. Wij bezondigen ons zelf ook aan
fout taalgebruik. Schrijf maar dat een
e-magazine een tijdschrift is dat als
pdf-bestand wordt opgeslagen. Laat ik
er maar niet omheen draaien. Wij zijn
net zo onbetrouwbaar en opportunis
tisch als de rest van de wereld."
Kijk, dat soort bekentenissen daar hou
den we wel van. In de sector van de
rouwbegeleiding kunnen ze daar een
voorbeeld aan nemen. Vanuit die we
reld zagen wij onlangs een aanbeveling
over het existentieel biografisch counse
len van mensen die verdriet hebben. En
een hooggeplaatste functionaris van de
ze courant kwam nog dezer dagen met
dit bittere verwijt aan het adres van de
medewerkers die het draagvlak van de
onderneming vormen: „Het labelen met
zetstijlen van auteursnaam, intro en
eventueel tussenkop blijft soms achter
wege." We hebben inlichtingen inge
wonnen en de man moet het nog wat
rustig aan doen, maar hij maakt het in
tussen naar omstandigheden alweer iets
beter.
Maar goed; ondank eigen falen hebben
Vuijk en Tiggeler een werkje samenge
steld dat veel stof tot nadenken biedt.
Een mens kan zich lang verdiepen in de
vraag wat er toch bedoeld wordt met fo
cussen, commitment, nachecken, een
'go' geven, een insteek kiezen, proactief
foto Willem Mieras
zijn, levelen, aanjagen, kortsluiten en
zo nog het een en ander aan onvermo
gen tot het gebruik van de taal.
Win-win
Hun boek kan een win-winsituatie ople
veren, mits wordt gekozen voor een dy
namische insteek. Via een adequate te
rugkoppeling en binnen de juiste con
text dient wel slagvaardig te worden uit-
gechekt of over de meerwaarde een
transparant kostenplaatje kan worden
aangeleverd. Als we daarvoor gaan, zo
wel frontoffice als backoffice, kunnen
de medewerkers binnen de eigen toko
worden afgerekend op een uitgebalan
ceerd stukje innovatie met een hoog fun-
gehalte. Noodzaak is wel dat servicege-
richt wordt nagedacht over heldere com
municatie naar de doelgroep toe.
De Zwarte Woordenlijst, Lexicon van
modern Taalmisbruik. ISBN 90 12
09965 X. Sdu Uitgevers. Den Haag.
Prijs 10 euro.
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - I)e Texaanse
singer-songwriter Jesse Dayton
geeft vrijdag een concert in de
Terneuzense jazz- en bluesclub
Porgy Bess.
Dayton speelde op initiatief van
de stichting Blues Promotiorf l'n
november 2002 ook al in Porgy.
Dat was het laatste concert van
de stichting, alvorens een 'sabba
tical year' werd ingelast. De
Amerikaanse zanger-gitarist
mag nu een nieuwe reeks concer
ten van de Blues Promotion af
trappen.
Jesse Dayton werd geboren in
Beaumont, in het zuidoosten
van Texas. Al snel kwam hij in
aanraking met countryblues.
Zijn eerste voorbeelden: de
blues van Lightnin' Hopkins en
de country van George Jones.
Later werd hij nadrukkelijk
geïnspireerd door The Fabulous
Thunderbirds. Dayton is de
voormalige voorman van het
rockabillytrio The Roadkings,
een gezelschap dat vergelijk
baar is met The Paladins. Met
Raisin Cain maakte hij in 1995
solo een succesvol debuutal
bum.
In Los Angeles bracht hij The
Road Kings weer bij elkaar en
speelde mee op albums van Way-
lon Jennings en Ray Price. Fi
nancieel gezien ging het Dayton
voor de wind. Zijn muziek werd
immers gebruikt voor succesvol
le televisieseries als Providence
en Melrose Place. Daardoor kon
hij in 2001 zijn tweede soloplaat
Tall Texas Tales op zijn eigen la
bel, Bullet Records (nu Stag Re
cords), uitbrengen. Dit album
handelt over oorlogsveteranen,
alcoholisten, nietsnutten en ge
lukszoekers.
Dayton treedt in Terneuzen aan
met bassist James Elmo Sproat,
drummer Eric Tucker en steelgi-
tarist Brian Thomas.
Het voorprogramma in Porgy&
Bess wordt verzorgd door de
Terneuzense bluesgitarist Her
man Brock jr. Het concert be
gint om 21.00 uur.
foto Willem Mieras
Repetitiescène voor 'De Suite van het Waken' door leden jongerentheatergroep De dRang.
Jongeren spelen De Suite van het Waken in zwembad
door Euqène Verstraeten
TERNEUZEN - De problemen
met de akoestiek in enkele ruim
ten in de nieuwe huisvesting
van het Instituut Toonbeeld in
Terneuzen leiden niet tot extra
kosten voor de gemeente of een
verhoging van de lesgelden.
Burgemeester en wethouders
van Terneuzen antwoorden dat
op schriftelijk vragen van het
Pvda-raadslid J. Jonkman.
Al voordat het voormalige
schoolgebouw aan de Zuidland-
straat door Toonbeeld in ge
bruik werd genomen werd dui
delijk dat het met de akoestiek
in enkele ruimtes niet goed ge
steld was. De problemen zijn
doorgegeven aan de aannemer.
Volgens B en W heeft de aanne
mer na de oplevering een akoes
tisch onderzoek gedaan, waar
bij tevens adviezen zijn gegeven
om te problemen met het geluid
op te lossen. „De geadviseerde
aanpassingen worden in overleg
met de mensen van Toonbeeld
ingepland en uitgevoerd", schrij
ven B en W. Het college wijst er
op dat de kosten voor het oplos
sen van de problemen met de
akoestiek voor rekening van de
aannemer zijn.
TERNEUZEN - Jazzmuzikant
Ronnie Verbiest geeft zondag 29
februari acte de présence tij
dens een zondagmiddagconcert
van Jazz behind the dikes in het
Terneuzense café De Vriend
schap. Hij wordt bijgestaan
door gitarist Hans van Oost, key
boardspeler Werner Meert, bas
sist Coen Kempe en drummer
Aad Versteeg. Het gezelschap
speelt van 15.00 tot 18.00 uur
door All Pankow
GOES - Het gaat hem in het jon-
gerentheater veel te vaak over
seks en geweld. Regisseur Oscar
Postema wil weieens laten zien
dat jongeren ook met heel ande
re dingen bezig zijn: jaloezie,
verliefdheid, angst om er niet
bij te horen. Met het script 'De
Suite van het Waken' van de
Friese auteur en theatermaker
Bouke Oldenhof kreeg hij daar
voor het juiste materiaal in han
den.
Postema is regisseur bij de jon-
gerentheater De dRang in Goes.
De groep heeft zijn eigen be
staan bevochten. Het initiatief
komt van jongeren die na de op
leidingen van het Jeugdtheater
huis in Goes en van ama
teurtheaterschool De Ambitie
als groep bijeen wilden blijven.
Met steun van enkele ouders
werd De dRang opgericht. Os
car Postema uit Middelburg
werd aangetrokken als spellei
der. Na spellessen en twee klein
schalige producties vorig sei
zoen, acht de regisseur het nu
tijd voor een wat groter project.
'De Suite van het Waken' gaat
over een groepje jongeren dat be
sluit een nacht lang bij elkaar te
blijven in een buitenzwembad
om samen de zon te zien opko
men. „Slaap speelt hierin een be
langrijke rol als metafoor en dat
spreekt me wel aan", zegt Poste
ma. Hij erkent dat de vrij poëti
sche tekst ook voor hemzelf een
grote uitdaging betekent „Dat
verwachten de meesten niet zo
van mij", grinnikt de regisseur
die vaak voorkeur voor heftig
heid toont. Volgens hem heeft
slaap in 'De Suite van het Wa
ken' veel betekenissen. „Slaap
als tegenhanger van wakker
zijn. Echt wakker dan. Mensen
van tachtig slapen soms hun le
ven lang al. Sommige jongeren
slapen ook maar door. maar an
deren zijn op hun zestiende al
helemaal wakker."
Postema kiest voor theater op lo
catie om het stuk een meerwaar
de te geven. „Met tekst alleen op
een podium red je het niet. Ik
bang dat het dan snel dood
slaat, de dynamiek eruit vloeit
Daarom wil ik het echt in een
zwembad spelen. We hebben ge
kozen voor het buitenbad in Ka-
pelle. Dat is een prima locatie.
We spelen daar op donderdag 3
juni de generale en vervolgens
elke zaterdagavond in die
maand."
Juiste sfeer
De regisseur ziet het helemaal
voor zich. „Het publiek mag om
negen uur 's avonds binnen en
eerst een half uur zwemmen.
Dat is bij de entreeprijs inbegre
pen. Dan beginnen we om half
tien als het echt avond begint te
worden met de voorstelling en
krijgt het publiek de juiste sfeer
mee
Werkplaats Het Getij voor de
Amateurkunst in Zeeland heeft
deze productie van De dRang in
middels omarmd. Er is een bij
drage van ruim zesduizend euro
toegekend onder voorwaarde
dat in het repetitieproces ook
leerelementen worden inge
bouwd. Daartoe zijn een profes
sionele choreografe aangetrok
ken en krijgt de regisseur advie
zen van de bekende Belgische
theatermaker Guido Wevers.
Postema is blij met deze blijk
van erkenning voor De dRang.
Even dacht hij dat hij allerlei
verplichtingen kreeg opgelegd,
maar inmiddels juicht hij deze
ondersteuning zeer toe. Vooral
de samenwerking met Guido We
vers spreekt hem zeer aan. Zelf
speelde Postema mee in de Zee
land Nazomerfestival-productie
'Coupure' onder regie van We
vers en bewaart daar goede her
inneringen aan.
Inmiddels moet er nog wel kei
hard gewerkt worden aan 'De
Suite van het Waken'. David,
Roald, Niels, Merel, Yentl, Door-
tje, Lilian, Sanne. Kesja en Vera
zijn alle tien dolenthousiast.
„Maar die discipline hè. Daar
ontbreekt het weieens aan", ver
zucht Postema. „Dan is er weer
eentje niet op de repetitie, heeft
een ander z'n tekst niet goed ge
noeg geleerd of werpen ze blok
kades op omdat ze het toch wel
een beetje eng vinden om zich
zo kwetsbaar op te stellen." De
regisseur snapt het allemaal
wel. Zo lang is het niet geleden
dat hij zelf echt jong en nog niet
helemaal wakker was.
door Claudia Sondervan
GOES - Het medisch-weten-
schappelijk onderzoek in Zeeuw
se ziekenhuizen neemt toe.
Over 2003 zijn 32 onderzoeks
voorstellen waarin de ziekenhui
zen in Terneuzen, Vlissingen en
Goes en psychiatrisch zieken
huis Emergis deelnemen, inge
diend.
De afgelopen twee jaar bewoog
dat aantal zich nog beneden de
dertig. Het toegenomen onder
zoek past bij de wens van de zie
kenhuizen om meer status als
opleidingsziekenhuis te krijgen.
Het aantal wetenschappelijke
onderzoeken dat de eigen artsen
van de ziekenhuizen opzetten,
blijft echter gering: een of twee
per jaar.
Dat blijkt uit het jaarverslag
van de Commissie Medische
Ethiek Zeeland (CMEZ). De
commissie adviseert ziekenhui
zen over de uitvoerbaarheid van
voorgestelde onderzoeken bin
nen de instelling. Tot dit jaar
moest de commissie onderzoeks
plannen van Zeeuwse artsen
ook toetsen naar de Wet Me-
disch-wetenschappelijk Onder
zoek met mensen (WMO). Die be
voegdheid heeft de commissie
per januari teruggeven aan de
Centrale Commissie Me-
disch-wetenschappelijk onder
zoek.
„Volgens de WMO moet een
ethische commissie een mini
maal aantal beoordelen doen
van gemiddeld tien per jaar
over de periode 200-2002. Wij
voldoen daar met vier onder
zoeksprotocollen in drie jaar
niet aan," legt secretaris
H. Brandenburg van de CMEZ
uit. „Bovendien heeft de CCMO
de bevoegdheidseisen van de le
den van de commissie aange
scherpt, waardoor enkele com
missieleden niet langer 'zwaar'
genoeg zijn. Daarbij vraagt een
nieuwe regel van de Europese
Unie dat de commissie ter beoor
deling van geneesmiddelen*
derzoeken een specifieke phy.
maceutische dekundige ra«i f.
hebben die er in Zeeland
woon niet is." Van de 73 comno. f
sies medische ethiek die Ned;.-,
land nu nog telt blijven er <j X
jaar slechts 27 over om gelijk».
dende redenen.
De Commissie Medische Eikei
Zeeland blijft wel functioned
„Om onderzoeksprotocolla fi
goedgekeurd te knjgen moeta
artsen nu naar het Erasmus
disch Centrum in Rotterdam' 'i
beaamt Brandenburg. Dat «r- t
werkt als leidend medisch ond-
zoekscentrum honderden proto
collen per jaar. De commissie a
Zeeland adviseert artsen ncj j
wel bij de inrichting van ba s
protocollen volgens de wetsvoct-
schriften. „We zijn niet lange
een onafhankelijk bestuurd- Ie
gaan. Dat zijn we ook maar
even, sinds de erkenning voor
de WMO in 2000, geweest, rela-
tiveert de ziekenhuisapotheker
van Ziekenhuis Walcheren. De ;i;
CMEZ functioneert sinds 1985.
memoreert hij. „We gaan door
op de oude voet. Het Zeeuwsdi- -
recteurenberaad van de zieken-
huizen heeft ons gevraagd ab
kwaliteitsinstituut op te treeën
De directie van een instelling m
moet bij een onderzoeksvoorstel a
beoordelen of zulk intern kas
en gewenst. De directies zeggen
die deskundigheid te missenes
hebben ons gevraagd voor die
taak."
In 2003 gebeurde dat 32 keer.
Het drukste wordt onderzocht v
in Stichting Oosterscheldezie-
kenhuizen met negentien onder
zoekplannen waarvan zes voor
cardiologie en vier voor oncolo
gie. Voor Ziekenhuis Walcheren
woog de CMEZ twaalf protocol- w
len, voor Zeeuws-Vlaanderen it
drie en voor Emergis geen enke
le. Jaarlijks zijn zeker driehon
derd Zeeuwse patiënten betrok-
ken bij medisch-wetenschappe- f
lijk onderzoek, schat Branden
burg.
door Cees Maas
MIDDELBURG - Het Zeeuws
Archief in Middelburg behoort
bij de top van goedbezochte pu
blieke archieven in Nederland.
Sinds het archief op internet zit,
loopt het storm met de bezoe
kers. Vorig jaar brachten bijna
600.000 mensen een digitaal be
zoekje aan de personenzockma-
chine van de website.
„Kijk eens", zegt Leo Hollestel-
le van het Zeeuws Archief en
hij wijst op een tellertje op zijn
beeldscherm, „gisteren was
het maandag en kwamen er
toch nog 2262 mensen."
Die grote hoeveelheid bezoe
kers kwam niet fysiek binnen
wandelen bij het gebouw aan
het Hofplein, maar belandde
via de website in de database.
Dat is een gigantische lijst met
gegevens waarin je eenvoudig
kunt zoeken met een zoekma
chine. In die databank zitten
ongeveer 3 miljoen historische
gegevens over personen.
Stamboom
Over personen, omdat het leeu
wendeel van de bezoekers be
zig is met stamboomonder
zoek. Ze willen alles weten
van hun voorvaderen. Het is
een vorm van hobbyisme,
maar ook van serieuze weten
schap, die onder jong en oud
toeneemt in populariteit, zegt
Hollestelle.
Trouwens, ook wetenschap
pers die bezig zijn met andere
onderzoeken, maar daar toch
persoonsgegevens voor nodig
hebben, zijn vaste klanten.
De bijna 600.000 bezoekers vo
rig jaar drukten met zijn allen
6,8 miljoen keer op de zoek-
knop van de database. Een an
der voordeel van internet: je
komt goed in je statistieken te
zitten, want elk klikje wordt
geregistreerd.
Wanneer je op zoek bent naar
je voorvaderen en je achter
naam in de zoekmachine van
de website toetst, krijg je alle
gegevens uit bijvoorbeeld oude
huwelijksakten, archieven van
het Kadaster of emigratielijs-
ten.
„Zeventig procent van de be
zoekers is hier nog nooit in het
gebouw geweest en dat is wel
een gekke gedachte," zegt Hol
lestelle.
Het bezoekersaantal is, sinds
het Zeeuws Archief in decem
ber 2001 de database o]
alleen maar gegroeid. Dat
komt mede door de gebruikers
vriendelijkheid van de websi
te, iedereen heeft na een paar
tellen in de gaten hoe het
werkt.
De werkelijkheid van deze tijd
is dat er in Middelburg
schat aan persoongegevens ligt
die zonder internet eigenlijk h
niet internationaal geraad
pleegd kon worden.
Nu stuurt een Amerikaan eea
e-mailtje naar Leo Hollestelle
'You made my weekend', staat
er in het berichtje - je hebt
mijn weekend goedgemaakt
Die man heeft twee dagen zit
ten zoeken in de digitale ar
chieven en gevonden wat hij
zocht.
Leo Hollestelle: „We kregen al
tijd het commentaar dat Zee
land een uithoek is. Dat is niet
leuk om te horen, maar het s
wel waar. Nu, met dit internet-
archief, spelen afstanden geen
rol en kunnen we iedereen be- s
dienen. En het is toch eigenlijk
de droom van elk archief dat
je zoveel mensen bereikt.
GOES - De gemeente Goes wil o
in contact komen met jonger»
Daarom houdt ze donderdag 2'
februari onder de noen#
Young Goes Active een activity
tenmiddag voor jongeren van 1. y
tot 17 jaar.
Tijdens deze middag in Theater
De Mythe kunnen jongeren n*
de gemeente praten over zak»
die zij belangrijk vinden, z«J
school, werk, uitgaan, veilig-
heid, zorg, voorzieningen en eve-
nementen.
Op het programma staan twee
workshops, waarin jongeren sa-
men met de gemeente kunnen v,
nadenken over jongerenpartri- y
patie Aan het einde van de nuc-
dag is er een debat.
Het is de bedoeling dat tijd®5
deze middag plannen worden ge
maakt om in de toekomst ide«-
uit te wisselen met jonger®
Een voorbeeld van deze zogehe
ten jeugparticipatie is een jonge-
renraad in Tholen. Alle Goe»
jongeren tussen de 12 en 17 P
hebben inmiddels een uitnoöi-
ging ontvangen.
