Romantiek als handelswaar
Onzichtbare steden rijke inspiratiebron
PZC
Ronddwalen in
Mobiel Wonderland
Chileense marine p
wil vier Nederlands!
fregatten overneme
Gent bouwt nieuwe
stad rond centrum
Flanders Expo
Provincie begint
met bestrijding
Japanse oester
kunst
Valentijnsdag
Biograaf Prick
geeft lezing in
Middelburg over
Van Deyssel
Jaarvergaderi
in teken van
Plan Tureluur
zaterdag 14 februari 2004
MIDDELBURG - De provincie
wil nog vóór de zomer een ac
tieplan ter bestrijding van de
oprukkende Japanse oesters in
de Deltawateren. Gedeputeerde
A. Poppelaars (CDA, visserij en
aquacultuur) deelde dit gisteren
mee in de Statenvergadering.
WD'er G. van den Ouden-
Zwart stelde er vragen over.
De grootste problemen met het
in 1964 geïmporteerde uitheem
se schelpdier doen zich in de
Oosterschelde voor. In bijna 25
jaar groeide het creuzesbestand
op de platen van 50 naar bijna
700 hectare. Ook op de dijk-
glooiingen en onder de laagwa-
terlijn liggen grote velden Japan
se oesters. Hoeveel is nog niet
precies bekend. De oprukkende
schelpdieren hebben zich ook in
de Grevelingen genesteld, waar
ze een extra bedreiging vormen
voor de platte (Zeeuwse) oester,
die daar ondanks de oesterziek
te Bonamia weet te overleven.
Ze zijn eveneens gesignaleerd in
de Westerschelde Den Ouden
wees erop dat, als het doorlaat-
middel in de Zandkreekdam in
gebruik komt, ook in het voor
de recreatie belangrijke Veeree
Meer ernstige problemen kun
nen ontstaan. Ze drong aan op
maatregelen.
Gedeputeerde Poppelaars erken
de dat de opmars van de Japan
se oester een halt toegeroepen
moet worden. Hij gaf aan dat de
creuzes voedsel wegnemen van
andere schelpdieren als mossels
en kokkels. Ook wordt het biolo
gisch evenwicht verstoord. De
verscheidenheid aan planten en
dieren neemt af, doordat de Ja
panse oester andere soorten ver
dringt. Bovendien leveren de
messcherpe zijkanten van de oes
ters gevaar op voor recreanten
(watersporters duikers).
De gedeputeerde herinnerde er
aan dat er verschillende ideeën
op tafel liggen om de oesters uit
de Deltawateren te verwijderen.
Hij kondigde breed overleg aan
om tot de beste (en meest betaal
bare aanpak) te komen. „Binnen
enkele maanden moeten we spij
kers met koppen slaan", aldus
Poppelaars.
door Raymond de Frel
Een love menu, een private dining
room, cupido-feesten, sms-dating-
party's... Je kan het zo gek niet beden
ken of het wordt vandaag gehouden. Va
lentijnsdag, de dag van de liefde, is
hoofdzakelijk een commerciële aangele
genheid. Daar is veel belangstelling
voor, meldt de Koninklijke Horeca Ne
derland. Terwijl een onderzoek van het
bureau De Vos en Jansen juist het tegen
deel beweert.
Valentijnsdag valt dit jaar op zaterdag,
wat het voor veel romantici mogelijk
maakt om de geliefde te trakteren op
een heerlijk, romantisch weekend in
een sfeervol hotel. Volgens de Koninklij
ke Horeca Nederland bieden hotels dit
weekend vaak speciale tarieven en ar
rangementen, met champagne en uitge
breide ontbijten op de kamer. Hotel De
Logerij in Renesse kent geen Valen-
tijnsaanbiedingen, maar merkt deson-
danks dat het aantal boekingen voor dit
weekend meer dan behoorlijk is. „We
hebben alleen nog wat dnepersoonska-
mers over. Voor dit weekend hebben we
heel veel reserveringen gekregen via
www.nachtjeweg.nl. Wij varen dus wel
bij Valentijnsdag, al was het voor ons
gunstiger geweest als het op vrijdag
had gevallen. Dan hadden de mensen
namelijk twee overnachtingen geboekt.
Maar goed, op een doordeweekse dag
was het met zekerheid een stuk minder
druk geweest", zegt Marcia van Goor
van De Logerij
Voor bioscoop Cinecity in Vlissingen is
het samenvallen van de zaterdag en Va
lentijnsdag helemaal niet zo'n voordeel.
„Bij ons is het op zaterdag altijd al
druk Als Valentijnsdag op een week
dag valt, levert dat ons meer inkomsten
op Dan draaien we bij wijze van spre
ken een dubbel weekend", reageert be-
Vooral jongeren doen aan Valentijnsdag. Naarmate de jaren vorderen, neemt het romantische gevoel langzaam af.
foto Peter Nicolai
drijfsleider Ed Geldof, Cinecity heeft
dit jaar geen speciale acties. „Andere ja
ren hadden we bijvoorbeeld een 'twee
voor de prijs van één actie' en deelden
we rozen uit. Daar verdienen we nu, op
zaterdag, toch niets extra's mee."
In Cinecity is dit jaar dus met na te
gaan of de drukte te maken heeft met
Valentijnsdag. Uit onderzoek van het
bureau De Vos en Jansen blijkt dat in
2004 slechts zeventien procent van de
Nederlanders bij de dag van de liefde
stilstaat. Vorig jaar was dat nog twintig
procent.
Ondervraagden tot 25 jaar zijn het
meest romantisch aangelegd. Veertig
procent geeft aan iets aan Valentijns
dag te doen, terwijl nog geen tien pro
cent van de zestigplussers hun liefde op
14 februari betuigt.
In de Temeuzense cadeaushop Dikoi
Cards en Gifts is het volgens verkoop
ster Marieke Kleuskens verliefde meis
jes en jongens troef. „Het wordt ieder
jaar iets meer, telkens wordt het weer
iets grootser aangepakt. Dit jaar zijn de
knuffelbeertjes en grote wenskaarten
de echte Valentijntoppers. Ja, met name
de grote formaten, want je wilt toch la
ten blijken hoeveel je van iemand
houdt?"
Kleuskens kan de cijfers van De Vos en
Jansen dus niet beamen. „Wij starten
begin januari al met de verkoop van Va-
lentijnartikelen. Het is zeker een com
mercieel feest, maar anderzijds is het
toch ook heel leuk om iets van je gelief
de te krijgen?"
De tafeltjes van steakhouse De Lachen
de Koe in Goes zijn voor vanavond al
twee weken volgeboekt, meldt uitbater
Wim Jeremiasse. „Normaal gesproken
hebben we wat meer reserveringen voor
grote groepen, nu draait het vooral om
tafels voor twee personen. Wij serveren
nog wel een speciaal Valentijnsmenu,
maar het is maar afwachten of dat
loopt. Zes jaar geleden viel Valentijns
dag ook op een zaterdag. Toen hadden
we ook een speciaal menu samenge
steld. De tent zat helemaal vol, maar
niemand heeft naar dat speciale menu
gevraagd."
Bert Penning van bloemenhal De Eeuwi
ge Lente uit Hoek brengt vandaag in
Midden-Zeeuws-Vlaanderen geen be
zorgkosten in rekening. „Dat loopt al
tijd vrij goed. De winterperiode is voor
bloemisten toch komkommertijd, dus is
Valentijnsdag altijd een mooie opste
ker."
Desondanks verwacht Penning een min
dere omzet dan andere jaren Zijn ver
klaring is niet alledaags: ..Valentijn is
de dag van de geheime liefde En op je
vrije zaterdag is het een stuk lastiger
om je geheime liefde, buiten medeweten
van je vrouw, een bloemetje te geven. Is
het niet?"
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - In De onzicht
bare steden vertelt de Italiaanse
schrijver Italo Calvino hoe ont
dekkingsreiziger Marco Polo
aan keizer Kubla Khan een be
schrijving geeft van alle steden
die hij heeft bezocht. Niet alleen
behoort Calvino's roman tot
hun favoriete boeken, de Middel
burgse galeriehouders, Corian
de Dfeu en Lonneke Pastoor
hebben goed begreped "dat het
een vruchtbare inspiratiebron
kan zijn voor beeldend kunste
naars.
De Dreu en Pastoor hebben zes
tien kunstenaars benaderd met
de vraag of ze werk wilden ma
ken gebaseerd op De onzichtba
re steden Zelf zijn ze ook aan
de gang gegaan. Het resultaat is
tot en met 12 april te zien in hun
galerie Depot aan het Zanddorp
in Middelburg.
„De tekst is heel beeldend, om
dat het boek grotendeels bestaat
uit beschrijvingen van steden",
verklaart Pastoor. „Wij hebben
meteen gedacht aan kunste
naars die iets hebben met archi
tectuur en die werken in de
sfeer waarvan wij denken dat
die met het boek is verbonden.
Sommigen kenden het boek,
maar velen niet. Allemaal von
den ze het geweldig. Het is wel
mooi als blijkt dat je zoiets kunt
aanreiken."
Tweelingprincipe
Calvino groepeert de steden die
Marco Polo beschrijft in catego
rieën met namen als 'De steden
en de herinnering'. 'De steden
en de doden' of 'De verborgen
steden'. Elke stad heeft de naam
van een vrouw. Pastoor en De
Dreu hebben de kunstenaars ge
vraagd iets te doen met twee ste
den uit de categorie 'De steden
en de ogen': Bauci en Moriana.
Zo geeft Yvonne van der Velden
met een kleine print op doek een
prachtige verbeelding van het
tweelingprincipe uit de beschrij
ving van Monana.
Verplicht was het niet. Sommi
ge kunstenaars hebben andere
hoofdstukken uitgekozen, zoals
Léanne Kempees die met olie
verf en inkt op doek vier teke
ningen heeft gemaakt van de
stad Raissa, een 'trieste stad,
waarin een onzichtbare draad
loopt die het ene levende wezen
voor een ogenblik met het ande
re verbindt om dan weer los te
gaan zodat iedere seconde
de ongelukkige stad een gelukki
ge stad bevat die niet eens weet
dat ze bestaat'.
Verkeersbord
Andere kunstenaars hebben
zich laten inspireren door de
reis van Marco Polo, die in het
boek van Calvino meer een men-
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Vormgeefster
en illustratrice Léanne Kem
pees (24) werkt graag aan de
hand van een thema. Dat kan
door anderen worden aange
reikt, zoals bij De onzichtbare
steden, of ze legt het zichzelf op.
In De Drukkerij in Middelburg
toont ze werk dat is geïnspi
reerd door Alice in Wonderland
van Lewis Carroll.
Kempees is in Middelburg gebo
ren en getogen. Vorig jaar stu
deerde ze af aan de academie
voor kunst en vormgeving in
Den Bosch, waarna ze een eigen
bureau voor vormgeving is be
gonnen in Rotterdam.
Haar afstudeerproject was ge
wijd aan Carrolls beroemde
boek. „Ik verzamel uitgaven van
dat boek", vertelt ze. „Hetzelfde
verhaal wordt steeds opnieuw
geïllustreerd door andere kun
stenaars en vormgevers. Dat is
natuurlijk interessant als je zelf
op dat gebied bezig bent. Ik heb
mijn eindexamenscriptie ge
schreven over Alice in Wonder
land en er ook mijn afstudeer
project aan gewijd. Al met al
ben ik een jaar met het onder
werp bezig geweest."
Twee ingangen
Dat heeft een schitterend kunst
werk opgeleverd. Kempees
heeft een Mobiel Wonderland ge
schapen Op het binnenplein
van De Drukkerij staat een gro
te kartonnen doos. Het is eigen
lijk een gebouwtje met twee in
gangen. Wie er instapt loopt let
terlijk een wonderwereld bin
nen. Op de wanden heeft Kem
pees in zwarte lijnen een aantal
episoden uit Alice in Wonder
land verbeeld. Sommige van de
illustraties lopen door op de
vloer. De zes illustraties die op
de binnenwanden van de doos
staan, hangen - in inkt op doek
- ook op de wand van het bin
nenplein, naast nog elf tekenin
gen.
„Een illustrator werkt meestal
tweedimensionaal", verklaart
Kempees. „Het streven is altijd
een tekening te maken waar de
kijker als het ware wordt inge
trokken Met mijn Mobiel Won
derland heb ik dat letterlijk ge
daan. Het is een tekening waar
in iedereen echt kan ronddwa
len Je bent even afgesloten van
alles om je heen."
Kempees tekent graag mensen
en huizen. Gezien dat laatste
onderwerp ligt het voor de hand
dat ze is gevraagd voor het
project De onzichtbare steden
..Ik heb gekozen voor het ver
haal over de stad Raissa, omdat
die twee onderwerpen daarin
samenkomen. Het gaat over een
naargeestige stad met droef
geestige mensen waar zich toch
af en toe een vrolijk moment
voordoet. Dat vond ik een mooi
gegeven, omdat het iets is wat ik
herken Iedereen kan dat om
zich heen zien. Ik hou van zulke
concrete en realistische onder
werpen. Het moet mij niet te ab
stract zijn."
Expositie: Léanne Kempees: Mo
biel Wonderland, t/m 28 februari
in De Drukkerij in Middelburg, tij
dens winkelopeningstijden.
door Harmen van der Werf
VLISSINGEN - De Chileense
marine heeft belangstelling
voor de overname van vier Ne
derlandse fregatten. Met de ver
koop die in de loop van maart
zijn beslag moet krijgen, is naar
schatting 350 miljoen dollar (on
geveer 275 miljoen euro) ge
moeid.
De vier fregatten die hoogst
waarschijnlijk naar Chili gaan,
zijn de luchtverdedigings-fregat-
ten Jacob van Heemskerck en
Witte de With en de multipurpo-
se-fregatten Abraham van der
Hulst en Tjerk Hiddes. Al deze
schepen zijn bij de Koninklijke
Schelde Groep (KSG) in Vlissin
gen gebouwd
De L-fregatten zijn sinds 1986
in dienst van de Koninklijke Ma
rine en de twee M-fregatten zijn
eind 1993 aan de Nederlandse
vloot toegevoegd. De L-fregat
ten worden vervangen door nieu
we luchtverdedigings- en com
mandofregatten. De M-fregat-
ten worden afgestoten vanwege
bezuinigingen op Defensie.
Of het bij de verkoop van twee
M-fregatten blijft, is nog de
vraag. Op verzoek van de Twee
de Kamer werkt het ministerie
van Defensie aan een studie
over de toekomst van de Konink
lijke Marine en welke rol opper
vlakteschepen daarin moeten
spelen. Het onderzoek is naar
verwachting in april gereed-
In de Tweede Kamer leeft het
idee nog twee M-fregatten van
de hand te doen en te vervangen
door vier nieuw te bouwen kor
vetten. Die zijn goedkoper in ex
ploitatie en beter geschikt voor
de uitoefening van kustwachtta-
ken. De Schelde in Vlissingen
en wapenleverancier Thales Ne
derland hebben bij de politiek
ook aangedrongen op deze op
dracht, omdat anders een gat
dreigde in de orderstroom, wat
het einde van het Nederlandse
marinebouwcluster zou kunnen
betekenen
Inmiddels is de situala,
derd, omdat De Schel OR
heeft op de bouw var.rq
vetten voor de Indonesia
rine.
De overdracht van de q
gatten aan Chili begint
planning in juni 2005 n#|
levering van de Abrah»
der Hulst, gevolgd ir. oosfo
2005 door de Jacs
Heemskerck. De Witte;
en Tjerk Hiddes gaan ai r.
wachting in augustus!
april 2007 over. Zoals k,
naar uitziet houdt deKoq
ke Marine tien fregattai
zes M-fregatten en vierlij
dedigings- en command:;
ten.
Beroepenmarl
in Terneuzen
TERNEUZEN - Het R0C:
terschelde in Terneuzen 1
vandaag een onderwijs-a
roepenmarkt. De markt a
pend van 10.00 uur tttj
uur. Er zijn ook standsta
door de sector Educatit
Contract en Project Isa
Begeleiding Langdungï
zen Ook bedrijven en ia
gen werken mee. Er zijn da
straties, onder meer vanq
gen, koken, kappen er
(Advertentie)
jjltiSf Hierbij deletlervoa
&f' 4Es DVD-spaarac
f PZC. Iederedaow
JUHM er een andere letsrij
db krant die samen het woord
vormen. Deze actie loopt tee i
maand februari. Alleen or
spaarzegels uit de krant o:
spaarkaarten zijn geldig. Sf
staan op zaterdag in de te
februari
Léanne Kempees heeft vier tekeningen gemaakt van de trieste stad Raissa.
tale dan een daadwerkelijke
tocht is. Aan de gevel van de ga
lerie heeft Roger Jungbauer een
verkeersbord gehangen, waarop
staat: 'Reizen 0 km Je hoeft niet
ver te gaan om diep te gaan'. Be
halve van beeldhouwers en schil
ders is in Depot ook werk te
zien van vormgevers. Zo ver
beeldt Barbara Voit de aaneen
schakeling van steden in kettin
gen en heeft Calvino's boek Syl
via Merechmann en Berith Kei-
ser ideeën aangereikt voor
hand- en schoudertassen.
Naast van de genoemde kunste
naars is werk te zien van Cobi
Boone, Catalijn van Broekho
ven, Aagje Feldbrugge, Gerard
Goossens, Karelien van IJssel-
dijk, Bert Kersten, Paul Knof-
lach, Jikke Nales, Jan van der
Putten en Anneke Schenk.
Expositie: De onzichtbare steden,
t/m 12 april in galerie Depot in
Middelburg, open zo en ma van
14-17 uur.
MIDDELBURG - Biograaf Har
ry G.M. Prick vervolgt dinsdag
in Middelburg de reeks lezingen
over biografieën van de Stich
ting Literaire Activiteiten Zee
land met een betoog over Lode-
wijk van Deyssel. Prick is au
teur van de tweedelige biografie
over deze beroemde tachtiger.
De biografie staat dit jaar in het
zonnetje bij de SLAZ. Eerder
zijn lezingen gegeven over on
der anderen Jan Hendrik van
Dale, Multatuli en P.C. Boutens.
Nu is de beurt aan Van Deyssel
(1864-1952).
Zeer bekend is zijn roman Een
liefde (1888). Zijn 'scheldkritie
ken' maakten Van Deyssel tot
een gevreesd literair criticus
De biografie die Prick over Van
Deyssel heeft geschreven, be
slaat ruim tweeduizend bladzij
den. Deel één, In de zekerheid
van eigen heerlijkheid, gaat
over zijn leven tot 1890. In het
vorig jaar verschenen tweede
deel, Een vreemdeling op de we
gen, komt de periode 1890-1952
aan bod.
De lezing wordt gegeven in de
Zeeuwse Bibliotheek in Middel
burg. Aanvang: 20 uur.
door Kris Naudts
GENT - De stad Gent wil in sa
menwerking met de privé-sec-
tor een geheel nieuw futuris
tisch stadsdeel uit de grond
stampen op de terreinen rond de
beurshallen van Flanders Expo.
De uitvoering van de plannen is
gespreid over een periode van
twintig jaar.
De bijna twintig jaar geleden op
getrokken hallen van Flanders
Expo gaven Gent een nieuw eco
nomisch elan. Al die tijd heeft
het stadsbestuur denkwerk ver
richt om veel meer te doen met
de grond van het voormalige
vliegveld van Sint-Denijs-West-
rem, waarop Flanders Expo
werd gebouwd. Het studiewerk
is samengebracht in een zogehe
ten masterplan 'Handelsbeurssi
te'. Dat voorziet in de bouw van
een nieuw volwaardig stadsdeel
met eigentijdse hoogwaardige
voorzieningen.
Volgens planologen is het een
unieke locatie, gelegen tussen
de R4-West. de grote ring rond
Gent, de autoweg E40, de spoor
lijn en de Kortrijksesteenweg.
„Er is niet alleen de gunstige lig
ging ten opzichte van de stad
maar ook ten opzichte van ande
re economische centra als Rot
terdam, Antwerpen, Brussel en
Lille", zegt schepen van econo
mische zaken D. Termont. „Het
is daarom een strategisch pro
ject in het Ruimtelijk Structuur
plan Gent. Er zijn veel mogelijk
heden om deze locatie breed en
bovenregionaal op de kaart te
plaatsen."
Vrijetijdsactiviteiten
Flanders Expo moet met ander
half miljoen bezoekers per jaar
zijn uitstraling en prominente
plaats in het gebied behouden
Het programma van de verdere
ontwikkeling er rond omvat
165.000 vierkante meter kanto
ren in de sector van biotechnolo
gie en hightech, diverse vormen
van vrijetijdsactiviteiten zoals
bioscopen en een nieuwe con
certzaal voor pop- en rockcon-
certen, grootschalige handelsza
ken en, indien mogelijk, het be
tere genre vanwoningbouw
De ontwikkeling van de Han-
delsbeuresite gebeurt via een pu-
bliek-private samenwerking
waarbij de huidige grondeigena-
'5
.lm
p|
ren hun gronden inbrsf
een zogenoemde graai
Hoe snel of hoe traag
zich zal ontwikkelen, lm
ogenblik niet bekend. Heil
bestuur houdt het op tk
twintig jaar.
Ikea
De eerste spade zou ed
de grond in gaan, met
voor de bouw van een va
van de Zweedse meubel
Ikea. Ook de ïntematiosi
ten van sportartikelen Dé
heeft zich gemeld.
van een rechtstreekse»
tussen het centrum van#
en Flanders Expo is
aan de gang.
KERKWERVE - DeZ«*
deling van de Vereniging
houd van Natuurmont
houdt zaterdag 21 febrs
jaarvergadering in de
eet in Kerkwerve. AansH
wordt een excursie j
naar de zuidkust van
wen-Duiveland, als o*
van Plan Tureluur.
Doel van Tureluur is
boorden van de Ooste
en in de nabije omgwjl
groot vogel reservaat le os
kelen. Naast de al bestaak
lagen bij do Plompe Tons:
gebied de Prunje vooreal
deel al ingericht. In^M
zijn lager gelegen g
der verdiept zodat bra»1
rassen zijn ontstaan.
Om een indruk te gevö'
verscheidenheid van
delijke resultaat wordffljj
deze excursie ook de Kou»
se Inlagen bezocht.
Voorafgaande aan de f
geeft beheerder A. Boor'
tuurmonumenten eec
ting op de achtergroo*
het plan. het beoogde**
en de rol van Natuurt»*
ten daarin
Het huishoudelijk i
de jaarvergadering bep
13.45 uur in De Heen?®*
Kerkwerve
