pzc
Zo lang we het maar leuk houden
Met gewoon zand en een blaaspijp als gereedschap
Geschiedenis van glas
23
Eddy Meeuwse,
horecaportier
zaterdag 14 februari 2004
Het gaat er steeds harder
aan toe wanneer in het uit
gaansleven de vlam in de pan
slaat. Vroeger werd een ruzie
met de vuist beslecht. Tegen-
woordiger is vaak een stukge
slagen bierglas het wapen. Zijn
taak is te voorkomen dat het zo
ver komt. Dat is hem tot nu toe
altijd goed afgegaan. „Maar",
zegt hij, „als ik een kogelvrij
vest aan moet trekken, stop
ik."
Leeftijd, kleding en alcoholge
bruik. Dat zijn de criteria op
grond waarvan uitsmijter Eddy
Meeuwse ('Liever horecaportier, dat
klinkt niet zo negatiefde bezoekers
van discocafé La Plaza in Goes selec
teert. Inderdaad, niet op huidskleur.
„Waarom zou ik? Wanneer iemand bij
ons een gezellige avond wil hebben,
maakt het toch niet uit waar hij zelf
of zijn ouders zijn geboren. Zo lang
we het met elkaar maar leuk houden.
Iedereen is welkom, tot bewezen is
dat hij problemen veroorzaakt."
Voor de bezoekers van La Plaza geldt
dat ze minimaal zestien jaar moeten
zijn. Aan te tonen door middel van
een identiteitsbewijs. Vaste klanten,
die niet elke zaterdagavond zo'n docu
ment willen meenemen, kunnen een
pasje krijgen met naam, foto en
geverifieerde leeftijd. Er zijn er altijd
wel een paar van vijftien jaar die toch
proberen binnen te komen. „Het
smoesje is dan dat ze hun pasje heb
ben vergeten. Kan gebeuren natuur
lijk, maar ik vraag dan altijd hun ge
boortedatum. Als die er niet vlot uit
komt, weet ik dat ze aan het rekenen
zijn om op zestien jaar te uit te ko
men." Dan weigert Meeuwse vriende
lijk maar beslist de toegang. Jonge
meisjes proberen dan wel eens op zijn
gevoel te werken. Zij mogen niet naar
binnen en hun vriendinnen, die net
zestien zijn wel. De portier blijft ech
ter doof voor hun smeekbeden Hij
laat zich niet vermurwen. „Als je daar
aan begint, kun je net zo goed nie
mand bij de deur hebben."
Uitgaanskleding
Wie wil dat Eddy Meeuwse en zijn col
lega's de deur uitnodigend open
zwaaien, moet zich in uitgaanskleding
hebben gestoken. Dat is een nogal
weids begrip. In feite zijn alleen trai
ningsbroeken, voetbalshirts en kle
ding van het merk Lonsdale taboe
Wat is er nu mis met een kleurig, fris
gewassen en keurig gestreken voetbal
shirt? Meeuwse: „Je krijgt geheid pro
blemen wanneer iemand met een Feye-
noord-shirt langs een groepje loopt
dat zich tot de aanhangers van Ajax
rekent. Of omgekeerd natuurlijk. Dat
is makkelijk te voorkomen door nie
mand met een voetbalshirt binnen te
laten."
Om dezelfde reden is Lonsdale-kle-
ding verboden. Dit merk is populair
bij jongeren met rechts-extreme sym
pathieën, omdat de middelste letters
van de naam kunnen worden gelezen
als een verwijzing naar Hitiers
foto Mechteld Jansen
Naam: Eddy Meeuwse
Woonplaats: Goes
Geboren: 23 april 1975, Goes
Opleiding: lagere technische school autotechniek,
cursus horecaportier
Werk: Betonwerker bij betonbedrijf Van Oudenallen in Woerdense
Verlaat en op zaterdagavond portier bij La Plaza in Goes
NSDAP. „Dat wekt agressie op bij an
deren."
Alcoholgebruik dan. Dit toelatingscri
terium spreekt voor zich. Wie de in
druk wekt dat hij al genoeg op heeft,
komt er niet in. Met zijn zes jaar erva
ring als horecaportier kan Meeuwse
aardig taxeren of iemand nog kan bij
dragen tot de gezelligheid in de disco
of dat er al sprake is van een mate van
dronkenschap die alleen maar last
geeft. Rode ogen en praten met dubbe
le tong zijn voor de hand liggende sig
nalen. Veelzeggender is vaak nog de
manier waarop iemand komt aanlo
pen. Meeuwse bekijkt daarom niet al
leen de bezoekers die aan de deur
staan. Hij richt de blik verder om een
inschatting te kunnen maken van de
hoeveelheid bier die in aantocht is.
Vijf man sterk houden Eddy Meeuwse
en zijn collega's elke zaterdagavond
de gang van zaken bij de ingang en
binnen in La Plaza in de gaten: twee
bij de deur, twee in het discocafé en
één in de tot het complex behorende
kelderbar. Zwarte pantalon, zwarte
trui of T-shirt met de naam van het
etablissement en daarover een zwart
colbert met een zilverkleuring V-em
bleem. Dit laatste duidt erop dat ze ge
diplomeerd horecaportier zijn. Voor
dit certificaat hebben ze zich theorie
eigen gemaakt over drank en drugs,
ter zake doende wetskennis en over de
manier waarop ongewenste klanten
moeten worden gevorderd te vertrek
ken. Ook hebben ze zich staande ge
houden in een rollenspel, waarbij ac
teurs als buitengewoon lastige klan
ten zijn opgetreden. Verder heeft de
politie hun antecedenten gecontro
leerd Kwaliteit verzekerd. Meeuwse
rolde in het vak nadat hij eerst in het
weekeinde in disco's had gewerkt in
de garderobe en als glazenophaler.
„Een maat van me werkte al bij de
deur en die vroeg: is dat niks voor
jou."
Met zijn lengte van bijna twee meter
en gewicht van bijna honderd kilo
heeft Eddy Meeuwse een kloeke gestal
te. Hij ziet er desondanks eerder be
minnelijk dan vervaarlijk uit. Die
vriendelijke uitstraling is een gereed
schap dat mooi van pas komt. Hoe ver
hit de gemoederen soms ook kunnen
raken onder disco-bezoekers, Meeuw
se heeft nog nooit een klap opgelopen.
„Ja, in het gedrang raak ik wel eens
een knoop van m'n colbert kwijt,
maar dat is ook alles. Kalm blijven is
de beste manier om te voorkomen dat
geduw en getrek in een echte vechtpar
tij uitmondt. Ik pak iemand die proble
men maakt nooit vast. Al pratend pro
beer ik hem naar buiten te loodsen.
Daar heb ik een trucje voor. Loop
even mee naar buiten, zeg ik dan, hier
binnen is te veel lawaai om te praten.
Nou, dan heb ik hem op straat. Blijft
'ie ook daar lastig, dan bellen we de
politie." Eén keer, vier jaar geleden,
lukte het niet een conflict tussen dis
co-bezoekers in de kiem te smoren.
Toen ontstond een massale knokpar
tij, waarbij de hulp van de politie
moest worden ingeroepen.
Lieve vrede
Een discoganger die het te bont
maakt in La Plaza of een grote mond
heeft bij de deur, komt er voorlopig
niet meer in een week, twee weken,
een maand of een half jaar De last
pakken zijn meestal jongens tussen
zestien en twintig jaar. Meeuwse:
„Met bezoekers boven die leeftijd heb
ben we veel minder moeilijkheden. En
als er wat gebeurt, is dat vaak na één
uur. Dan hebben die jonge gasten te
veel bier op."
La Plaza heeft veel vaste klanten, die
de sfeer graag zo prettig mogelijk wil
len houden Naar verhouding veroor
zaken bezoekers die af en toe komen
de meeste problemen. Opvallend vaak
betreft het jongeren uit twee dorpen
in Midden-Zeeland. Nee, omwille van
de lieve vrede laat Meeuwse maar in
het midden welke dat zijn.
In La Plaza wordt over het algemeen
muziek gedraaid die, zoals Meeuwse
het uitdrukt, voornamelijk uit 'Top
Veertig-werk' bestaat. Het publiek
dat daar op afkomt, heeft doorgaans
geen behoefte aan andere stimule
rende middelen dan bier en al dan
niet alcohol bevattende discodrank
jes. Ook heeft het geen behoefte zich
met messen of erger te wapenen. Toch
laat Meeuwse af en toe iemand zijn
zakken leegmaken, zeker als het disco
café eens R&B- of House-muziek op
het programma heeft staan. „Dat
trekt andere belangstellenden en dan
kijken we nauwkeuriger wat ze mee
naar binnen willen nemen. Dan ko
men er wel eens wat pilletjes of een
mes tevoorschijn."
Het loopt niet altijd onplezierig af
wanneer een klant de toegang wordt
geweigerd tot La Plaza of eruit wordt
gezet. „Soms komt iemand een week
later zijn excuses aanbieden. Ik heb
het ook wel eens meegemaakt dat een
groepje vertrok met het dreigement:
we pakken jou nog wel een keer. Ik
kwam die gasten een paar weken later
in een café tegen. Hé wil je wat drin
ken, vroegen ze toen."
Ben Jansen
i
Y Egyptenaren pasten in de an-
jL/tieke oudheid al volop glas toe.
Ide eerste eeuw na Christus werd
2 fkunst van het glasblazen uitgevon-
wen nam het gebruik een steeds
W fotere vlucht. Een tentoonstelling
ij de Stichting Cultureel Erfgoed
eeiand in Middelburg belicht de ge-
tedenis van het glas. Dat gebeurt
j*al aan de hand van archeologi-
se vondsten.
Maan er nauwelijks bij stil, maar
Inetdagelijks leven zijn we om-
»gd door glas en aanverwante pro-
Wen. We kunnen niet zonder,
eem alleen het vensterglas, dat de
''-buitenhoudt en licht binnen
®t Drinkglazen, flessen, brillengla-
-«^pen, het scherm van het tele-
Ketoestel, sierobjecten - de rij is
■pa onuitputtelijk. En dat voor een
ach simpel product, met als be-
Pgnjkste grondstof gewoon zand
een blaaspijp als gereedschap.
81 glas vele toepassingsmogelijkhe-
beeft, zowel voor de sier als als
Jj™wvoorwerp, hadden onze voor
dsnel door. Oorspronkelijk wer-
s er sralen van gemaakt, geleide-
'erru'mde de toepassing. Christe-
egemeenschappen pasten glas
W toe in ramen in hun kerken en
"fóter, maar ook voor sacrale be-
reliekhouders en drinkgerei,
ontwikkelde zich in Europa
endste gksstad, mede dankzij
oonopolie op de invoer van glas
•an de grondstoffen ervoor, uit
^nosten. Uitgeweken Italiaanse
^V°arsintroduceerden eind
15de eeuw in Zuid-Nederland ver
fijndere technieken. Dankzij archeo
logische vondsten is er een indruk
ontstaan over het gebruik van glas
door vissers, kooplui, monniken en
heren tussen 1350 en 1550 in de kust
strook van Vlaanderen en in Zeeland.
Het is te bezichtigen op de tentoon
stelling in de expositieruimte van de
Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland
(SCEZ) in Middelburg. Er zijn 165
glasvondsten (vensterglas, schenk
en drinkgerei), onder meer uit het
middeleeuwse vissersdorp Walra-
leer en ook glas tevoorschijn. Voorna
melijk uit de periode tussen 1425 en
1525. De opgraving leverde maar
liefst 77 min of meer complete gla
zen voorwerpen op.
Onderzoek in Sluis bracht glasvond
sten uit de late 13de en vroege 14de
eeuw aan de oppervlakte, waar de
deskundigen van watertanden. Ze
verraden hoge status en rijkdom, zo
als twee stukken glas-in-lood met
een sierlijke beschildering en meer
dan vijftig bekers met een uiterst
dunne wand. Topper is een luxueus
versijde en een aantal andere vind
plaatsen uit de Vlaamse kustregio en
Zeeland (met name Aardenburg, Mid
delburg, Sluis en Vrouwenpolder).
De vondsten zijn aangevuld met een
presentatie van het 17de eeuws
Zeeuws kopglas, dat voor me-
disch-alchemistische doeleinden
werd gebruikt.
Een belangrijke bron voor de glas
vondsten was het laatmiddeleeuwse
kasteel Aldegonde bij Souburg. Eén
van de grootste burchten die Zee
land kende en residentie van het in
vloedrijke geslacht Van Borselen.
Ruim dertig jaar geleden werd er ar
cheologisch noodonderzoek verricht
en uit de vullingen van diverse beer
putten en de gracht kwamen voor
werpen van been, ivoor, tin, hout,
kleurloos kelkglas met deksel.
In 1452 stichtten kanunniken van
Sint-Augustinus een klooster bij
Vrouwenpolder (door financiële peri
kelen kwam het honderd jaar later
leeg te staan). In een beerkelder, die
vermoedelijk bij de slaapvertrekken
van het klooster lag, zijn fragmenten
van voorwerpen in glas aangetroffen
Een stuk vensterglas, enkele groene
kruisribbelbekers en een voetbeker
Bijzonder is een groot fragment van
een verfijnd uitgevoerd, veelkleurig
flesje. Een duur import voorwerp, dat
de veelal goed bemiddelde klooster
lingen zich konden veroorloven.
Uit de plek van de vondst - bij de
slaapvertrekken - leiden de onderzoe
kers af dat de rijkere kloosterlingen
bepaald niet in armoede leefden Ze
permitteerden zich persoonlijk toilet
gerei, in luxe uitvoering. Maar ook
de gegoede burgers mochten zich
graag met fraai glas omringen, zo
blijkt uit vondsten die op verschillen
de plaatsen in Middelburg zijn ge
daan. Kwalitatief hoogstaand drink
gerei duidt daarop. Voorwerpen in
glas werden gebruikt om de rijkdom
of status van de bezitter te duiden.
De samenstellers van de tentoonstel
ling geven aan dat de gevonden voor
werpen een aardig beeld bieden van
de laat-middeleeuwse glasproductie.
Maar in samenhang met de vind
plaatsen, vertellen ze ook veel over
de sociale en economische situatie in
de gemeenschappen. Dat wordt in
een begeleidende catalogus uitvoerig
uit de doeken gedaan.
De tentoonstelling duurt tot en met
14 mei. Voor groepen zijn rondleidin
gen mogelijk. Op zondag 7 maart ver
zorgt glazenier Rinus Rentmeester
uit Nieuwdorp een demonstratie
brandschilderen Daarbij belicht hij
stapsgewijs het proces van traditio
neel brandschilderen. De tentoonstel
ling is ingericht door het Domein Ra-
versijde bij Oostende, in samenwer
king met onder meer de SCEZ.
Rinus Antonisse
Expositie 'Glas van vissers, kooplui,
monniken en heren': tot en met 14
mei in expositieruimte De Burg van
de Stichting Cultureel Erfgoed Zee
land te Middelburg. Geopend maan
dag tot en met vrijdag van
09.00-17.00 uur.
Glazenier Rinus Rentmeester geeft ter gelegenheid van de expositie in Middelburg een demonstratie brandschilderen
foto Willem Mieras
