PZC
!P
golfbreker
af
In blind vertrouwen de besneeuwde hellingen
zaterdag 14 februari 2004
Odilia: „De meesten van ons zijn skilan2-
ten, die zeker twee of drie keer per jaar
gaan skiën. Dan is het geen probleemoc
een weekje 'op te offeren'. Verder is hetes
enorme uitdaging om zo'n groep opee:-
veau te brengen dat ze uiteindelijk me:
ge snelheid en souplesse rode en blauws
tes kunnen afdalen. Natuurlijk geeft he:?
ook een goed gevoel iets voor andererif
doen. Wat voor mij uiteindelijk de doorsJ 5
geeft, is het plezier en de gezelligheid r<"
de groep. Op de piste, maar zeker ook1
avonds na het skiën."
Ga maar eens met vijf blinden, die aLri
hun begeleider bij de schouder vasthojae
een piepklein Frans restaurantje binne:
Dat geeft meteen een polonaise-achtiger,
en ook een dito sfeertje. Zeker als tween p
de vijf blinden vervolgens ook nog eensp«
fecte imitaties weggeven van Jiskefet.Tü
Maassen en Hans Teeuwen. Dan wil,aaa| j;
moedigd door Koning Alcohol, degezfJ
heid wel toeslaan. Dan worden op een jv
ven moment zelfs de hits van Frans Ba.?
en Freddy Quinn uit de kast gehaald. E:
dan belanden de pizza's die het aange-
brandst zijn op de borden van..? Inderdat
de blinden, 'want die zien dat toch niet th<
'Ober, doe hier nog maar een litertje#
De volgende morgen openbaart zich op* te
hellingen van de witte wondere wereld* ij
de harde realiteit. 'En een bocht naar t,
en een bocht naar rechts, scherpe bocht
naar links. Oké, laat maar glijden, en «c
bocht naar rechts.' Resultaat van allee# ót
lengeduld is wel dat na een dag of drie,n
de beginnelingen Bas en Christa al rodep fei
tes afdalen, Stephan wat meer ontspan#
naar beneden draait en Sebas en Letti#
hele skigebied van Valmoral (meer dan#
derd vierkante kilometer) doorkruisen,
prestatie die menig skiër die wel kan ti
met in zo'n korte tijd evenaart. k'
Ach, relativeert de blinde Bas, „dat kotf fe
ook omdat wij niet in een klasje zitten, |eb
maar elke dag vijf, zes uur privé-les heo- tr
ben."
Maar wat is nu eigenlijk de kick van si#
als je niet kunt genieten van het adem»*
mende berglandschap? Letti: „Het is e#'
zijds de overwinning op je eigen angs#-
maar bovenal het glijden, de snelheid,*
wind in je haren, het gevoel van vrijheitr
Dat heb je ook wel als je bij iemand ac-'
op de motor zit. Maar bij skiën hebje^
het ware zelf het stuur in handen. Da'J®
een enorme voldoening."
Blinden die skiën? Kom nou! Ja
hoor, het kan. Gewoon een
kwestie van lef, doorzettingsvermo
gen en grenzeloos vertrouwen. Vijf
jonge Nederlanders bewezen in het
Franse Valmorel d^bde witte won
dere wereld ook voor blinden open-
ligt.
Er klinkt een schaterlach. 'Hé Bas, je
bent je skibril vergeten.' 'Ach wat,
sneeuwblind kan ik toch niet meer worden.'
Op de eerste morgen in het Franse skioord
Valmorel wordt meteen de toon voor de rest
van de week gezet. Geen gezeur, geen mede
lijden en vooral veel studentikoze (zelf)spot.
'Hé Stephan, zie je die meid achter je? Ben
maar blij dat je blind bent.' Als het begelei
der Albert lukt om voor de vijf blinden vijf
tig procent korting op de skipassen te bedin
gen - je bent tenslotte Hollander - klinkt er
een triomfantelijk gejuich en sneert de blin
de Sebas: „Logisch toch, wij kunnen name
lijk niet van het uitzicht genieten."
Eenmaal op de piste, maakt de luidruchtige
bravoure snel plaats voor het echte werk:
klunen en ploeteren op de Idiotenhügelde
licht glooiende oefenweide aan de voet van
de berg. Meer zit er vooralsnog niet in, want
Bas (26) en Christa (26) hebben nooit eerder
geskied en Stephan (27) en Sebas (25) begin
nen pas aan hun tweede jaar. Alleen de oor
spronkelijk uit Zuid-Afrika afkomstige Let
ti (25) heeft al vijf skiweken op haar naam
staan.
De vijf jongeren zijn allemaal lid van de Ne
derlandse Visueel-gehandicapten Ski Vere
niging (NVSV), die 80 blinden en 69 begelei
ders telt. De club organiseert jaarlijks meer
dere ski- en langlaufweken in de Alpen. Per
blinde gaat één begeleider mee. Die laatste
moet goed kunnen skiën en vooral emotio
neel stabiel zijn. Want het succes van de ski-
week valt of staat met - hoe toepasselijk -
blind vertrouwen.
De begeleider skiet twee meter achter de
blinde en loodst hem met woorden over de
piste: Bocht naar links, bocht naar rechts,
scherpe bocht naar links, laat maar glijden,
bocht naar rechts.
„Dit skiën vergt enorme concentratie, vanaf
het moment dat je de skilift ingaat tot dat je
weer aan de voet van de piste staat", zegt Al-
bert (48) „Daarnaast moet je als blinde een
flinke portie lef en doorzettingsvermogen
hebben en als beeeleider vooral veel verant
ger je komt, hoe mooier. In de verte hoor je
vaak een beekje kabbelen en onder je hoor
je het zoevende geluid van andere skiërs.
Mensen proberen ons soms te vertellen hoe
mooi en wit het in de bergen is. Daar kan ik
me niet echt iets bij voorstellen. Maar wij
blinden 'kijken' met onze oren en de stilte
die je op een gegeven moment in zo'n skilift
ervaart, vertelt ons hoe weids het landschap
moet zijn."
Aan het eind van de eerste skidag blijkt dat
in het land der blinden eenoog inderdaad ko
ning is. Sebas is aan één oog blind en ziet
met zijn andere oog maar zes procent. Maar
met die luttele zes procent leidt hij zijn blin
de vrienden als een zelfverzekerde gids door
het pittoreske winkelstraatje van Valmorel,
op zoek naar een après-ski-bar voor een wel
verdiende pot bier. Uit de persoonlijke ver
halen die even later over tafel gaan, blijkt
dat de vijf blinde Nederlanders stuk voor
stuk diehards zijn, die ondanks hun handi
cap al menige mijlpaal hebben bereikt.
Stephan en Sebas zijn na hun rechtenstudie
in Nijmegen aan de raio-opleiding van het
ministerie van Justitie begonnen. De eerste
wil rechter worden de tweede officier van
justitie Bas - de verbale clown van de
groep - studeert nog Amerikanistiek in Nij
megen en verkoopt zichzelf alvast als de op
volger van hoogleraar Maarten van Rossem.
Christa, vriendin van Sebas, heeft maat
schappelijk werk en dienstverlening gestu
deerd en maakt deel uit van het Nederland
se goalbalteam - een soort zitvoetbal met
een bal met een belletje erin - dat in septem
ber naar de paralympics in Athene afreist.
En Letti is vijf jaar geleden in haar eentje
vanuit Zuid-Afrika naar Nederland geko
men en werkt nu als iet-deskundige bij de
belastingdienst
Eigenwijs
„Je moet dit werk niet doen om dankbaar
heid terug te krijgen", zegt begeleidster en
NVSV-bestuurslid Odilia (51). „De meeste
blinden zijn zeer kritische en assertieve
mensen Ze kunnen soms erg eigenwijs zijn
en ongezouten kritiek leveren."
Waarom wordt iemand dan begeleider?
Hij/zij draagt een enorme verantwoordelijk
heid, moet minimaal vijf verlofdagen inves
teren, over engelengeduld beschikken (in
het begin duurt één afdaling vaak twee
uur), komt zelf nauwelijks aan skiën toe, en
moet ook nog eens zijn eigen reis- en ver
blijfskosten betalen. Bij een tiendaagse trip
toch al gauw zeven- tot negenhonderd euro
per persoon.
foto Harry Heuts/GPD
heden halen waar menige beginneling ja
loers op is.
Een paar uur en tal van valpartijen later is
de groep in staat om het skigebied van Val
morel - veel makkelijke blauwe en groene
pistes - in te trekken. Het blijkt nog een he
le heisa om een blinde met ondergebonden
ski's door de smalle poortjes bij de stoeltjes-
lift te loodsen, de gleuf te wijzen waar de
skipas in moet, vervolgens op een rolband te
zetten en op het juiste moment neer te laten
ploffen in een vierzitslift die tegen je kuiten
beukt.
„Maar dan gaat er ook wel een wereld voor
ie oDen". eetuiet Letti uit ervaring. „Hoe ho
woordelijkheidsgevoel. Dat laatste weegt
zwaar. Iedereen die ooit geskied heeft, weet
welke gevaren er loeren. Twee meter te ver
glijden en je hangt in de bomen of je don
dert in een afgrond. Er zijn in al die jaren
dat we deze trips organiseren nooit ernstige
ongelukken gebeurd, maar we hebben al
eens een blinde deelnemer uit een sneeuwka
non moeten plukken.
Een skiles voor blinden begint net als bij ie
dereen met de Flug (remmen door de ski's in
een V-vorm te houden) Dat is in wezen een
eitje, maar iedere skiër herinnert zich tot op
de dag van vandaag zijn eigen eerste afdalin
gen. Bloed, zweet en tranen kost het om die
ellendige lange latten in bedwang te hou
den. Dan te bedenken dat je als blinde ook
nog eens geen flauw benul hebt van de ruim
te en de helling waarop je staat. Wat ook
weer een voordeel kan zijn, omdat je niet
ziet welke gevaren er loeren.
Voetje voor voetje
MaarBas en Christa zien problemen noch ge
varen. Volledig geconcentreerd in hun eigen
wereld glijden ze voetje voor voetje omlaag.
In slakkentempo, maar de meeste tijd blij
ven ze rechtop staan. Stephan oogt daaren
tegen nog erg verkrampt, terwijl de ervaren
Letti en de wat meer roekeloze Sebas al snel
„Ach, sneeuwblind kan ik toch niet meer worden
