Kolonisten voelen zich vernederd
PZC
I
Havenbarometer staat gunstig
PZC
Autobelasting
Spanning in Kirkuk
door terugkeer
van vluchtelingen
111
Inwoners nederzettingen Gazastrook woest op Sharon over gedwongen verhuizing
11 februari 1954
woensdag 11 februari 2004
door Ad Bloemendaal
De jaarlijkse boomplantdag
in Gush Katif trekt door
gaans weinig belangstelling.
Een of twee busladingen sympa
thisanten, hooguit. Maar afgelo
pen zondag was het anders. Uit
alle delen van het land stroom
den de mensen toe. „Twintig af
geladen bussen", zegt Dror
Vanunu. Hij probeert zo opti
mistisch mogelijk te klinken,
maar het kost hem moeite.
De mokerslag waarmee Ariel
Sharon vorige week de kolonis
tengemeenschap trof, trilt nog
na. In het kader van zijn 'losma-
kingsplan' wil de Israëlische
premier de zeventien Israëli
sche nederzettingen in de Ga
zastrook - verenigd onder de
naam Gush Katif - ontruimen.
Nog deze zomer moet een begin
worden gemaakt met de evacua
tie van de achtduizend kolonis
ten. Maar dat is gemakkelijker
gezegd dan gedaan.
Dror Vanunu (28), directeur
van het Regionale Ontwikke
lingsfonds voor Gush Katif, be
looft een harde campagne. De
kolonisten voelen zich immers
diep vernederd en in de steek ge
laten door hun 'Arik' Sharon.
En dat is nog zwak uitgedrukt.
„Het doet pijn dit te moeten ho
ren van de grootvader van de
kolonistenbeweging", zegt
Vanunu. „Daarom voeren we on
ze campagne onder de leuze
'Opa Arik, waarom?' In de jaren
tachtig en negentig kwam
Sharon hier iedere maand wel
een paar keer kijken of de Gush
zich wel snel genoeg ontwikkel
de. Hij volgde de bouw op de
voet. Het ging zo snel dat er aan
vankelijk leegstand was. Maar
nu is alles bewoond en vorige
week nog hebben we vergunnin
gen gekregen voor de bouw van
nog eens vijfentwintig huizen.
Dus u begrijpt de schok."
Het verzet zal fel zijn, maar
Vanunu verwacht geen geweld.
De Israëliërs van Gaza vormen
een hechte gemeenschap met
een overwegende sympathie
voor de Nationaal Religieuze
Partij. Maar het soort militan
ten dat de harde kern vormt
van de kolonistenbeweging op
de Westelijke Jordaanoever
vind je er vrijwel niet.
Het landschap van Gush Katif,
dat dertig procent van de Ga
zastrook beslaat, wordt be
heerst door tuinbouw. Veel kas
sen, en velden met tomaten,
uien en groene groenten. Tussen
de lage huisjes met rode pannen
daken slingeren zich smalle as
faltwegen. Hekken en rollen
prikkeldraad markeren de gren
zen van het gebied. Aan de ande
re kant ervan wonen, dicht op
eengepakt, anderhalf miljoen
Palestijnen.
Gastarbeiders
Bij de ingang van de landbouw
nederzetting Gadid rijdt een
landbouwtractor. Op de aan
hangwagen zitten drie Thaise
gastarbeiders tussen de kratten
komkommers. Sinds het begin
van de eerste intifada, in de ja
ren negentig, zijn werkers uit
Thailand niet meer weg te den
ken uit de Israëlische land
bouw. Toch werken er in Gush
Katif nog altijd zon duizend Pa
lestijnen. Die dreigen straks
hun werk te verliezen.
De pastorale rust van het ge
bied wordt vrijwel dagelijks ver
scheurd door het geluid van ont
ploffende raketten en mortier
granaten. In de afgelopen drie
jaar zijn er 3904 van dergelijke
projectielen (de kolonisten ken
nen hun statistieken) in de
Gush geland. „Bij iedere explo
sie laten onze Palestijnse arbei
ders zich plat op de grond val
len", zegt Colette Barebi (52),
die zich in 1982 samen met haar
man Avraham in Gadid vestig
de. Ze wijst in de richting van
de Palestijnse stad Khan Yunis,
net achter de laatste kassen van
de familie, waar het gevaar van
daan komt.
De Barebi's kwamen uit Parijs,
dus de overgang was niet ge
ring. „Er was hier niets dan
zand en veel huizen stonden
leeg", herinnert Colette zich.
Nu kweekt het echtpaar medici
nale kruiden. Hun kinderen - al
le vijf zijn ze in de Gush geble
ven - verbouwen biologisch-or-
ganische tuinbouwproducten
voor de export naar Europa.
Compensatie
Het zal niet meevallen ergens
anders opnieuw te beginnen.
„We zijn van de Gush gaan hou
den", zegt Colette. Wat doet ze
als het uur van de waarheid
toch aanbreekt? Ze heeft er nog
niet over nagedacht. Het voor
uitzicht van een royale finan
ciële compensatie maakt haar
niet gelukkig. „Geld kan niet
goedmaken wat we hier met on
ze eigen handen hebben opge
bouwd.
Kfar Darom en Netzarim, twee
volledig geïsoleerde nederzettin
gen in Gush Kativ. bezorgen de
Israëlische legerleiding de mees
te hoofdbrekens. Er is dagelijks
een enorme legermacht op de
been om de kolonisten daar te
beschermen. Yossi Hadad (35)
verbouwt uien en selderij in het
zestig gezinnen tellende Kfar
Darom. Als hij zich beklaagt
over het lot dat hem te wachten
staat, klinkt hij als een Pales
tijnse vluchteling. Want vluchte
lingen worden de kolonisten
straks, volgens hem. „Maar ik
zal mijn kinderen en mijn klein
kinderen vertellen dat we eens
zullen terugkeren" belooft hij
alvast. „En we zullen er geen
tweeduizend jaar op hoeven te
wachten, zoals de joden des
tijds."
Geschokt
Haddad benadrukt dat iedereen
geschokt is door het gedrag van
Sharon. „Joden uit hun huizen
verdrijven, dat doe je eenvoudig
weg niet. Ik hoor dat ze ons
geld willen geven, maar dat wei
ger ik aan te pakken. Mijn hart
is niet te koop." Van opgeven
wil niemand weten. „We blijven
poten en zaaien", zegt Yossi Ha
dad.
De Barebi's hebben vorige week
komkommers geplant en zijn er
van overtuigd dat ze die straks
gewoon kunnen oogsten en ver
zenden. En Dror Vanunu begint
nog deze week met de bouw van
zijn nieuwe huis in Neve Deka-
lim. Volgend jaar om deze tijd
houdt hij het inwijdingsfeest.
„Je bent uitgenodigd", zegt hij
optimistisch. „Ja, kijk niet zo
ongelovig. Schrijf het maar vast
op!" GPD
Colette Barebi met haar zoon David voor een kas met organische groenten. Colette vestigde zich in 1982 samen met haar man Avraham in
Gadid, een landbouwnederzetting in de Gazastrook. foto Ad Bloemendaal/GPD
Van tijd tot tijd duikt de autobelasfc Bet
Gisteren kwam het WD-Tweede-Kan' b
P. Hofstra met een opmerkelijk oven.
lijke variant. Niks tolpoorten, niks spitstoesiij
De WD wenst de huidige wegenbelasting j
aankoopbelasting bpm te vervangen dooreen?
binatie: een vast tarief per kilometer en var.;- f
heffingen al naar gelang het energieverbruike
veiligheid. Het idee voor zo'n autobelastingi$
nieuw. Hofstra's voorstel laat wel het i
WD-streven los, met de modernisering de fi]
lijf te gaan. Dit haalt een verlammend onceiy
uit de discussie. Want dat de wegenbelasting f
vervanging toe is, wordt breed ondersch,-? if:
Maar of daarmee meteen iets tegen de filesi
worden gedaan, is fel omstreden.
Vrijwel de hele Kamer wil het gebruik vancie;|üp
belasten in plaats van het bezit. Er is echte
nigheid over de vraag of de kilometerprijsJ
gelijk moet zijn. Veel parlementariërs maker,; ju
terecht zorgen over de effecten op het platiefe In
waar men meer op de auto is aangewezen,
extra geld voor het openbaar vervoer in hetbie
gebied zou wel de minste compensatie zijn,
Verder zijn tot nu toe bij elk plan voor kiloma 't
heffing ernstige twijfels geuit over de technh r
uitvoerbaarheid. In alle auto's zouden slimmer t
jes, gekoppeld aan satellietnavigatiesystemeni
werk moeten doen. Technisch lijkt dat uitn
baar. Zolang echter niemand een feilloze, ges
kelijk te controleren en bovendien juridischt«
bare werking kan garanderen, is het devies^
twijfel niet inhalen. Want er staat zes miljardi
aan belastinginkomsten op het spel.
En dan is er nog de privacy. Behalve de belas
dienst zouden polite, justitie en hulpdienste!
elektronische spoor van auto's goed kunnetj
bruiken. Onder strikte voorwaarden is da!
licht acceptabel. Toch zal het voor velen eem
idee blijven, dat Big Brother de auto - nogste
een van de grote symbolen van vrijheid - voort
rend kan zien. Er zijn dus nog wel wat hinde
sen te nemen.
Het versimpelde WD-standpunt brengt autoba
ting dichterbij. In één opzicht is echter juiste
plicatie gewenst - inclusief de Europese gevola
Nu Hofstra zo lekker bezig is, kan hij metra
brandstofaccijns meenemen. Pas als die in het 1c
metertarief wordt verwerkt, krijgen we echti
eenvoudige en heldere autobelasting.
door Scheherezade Faramarzi
Piroz Nasser Zanganeh is van
het ene naar het andere
vluchtelingenkamp verhuisd
sinds ze zestien jaar geleden
door agenten van het regime
van Saddam Hussein uit de
Noord-Iraakse stad Kirkuk
werd verdreven. Nu wil ze naar
huis. Maar zij en haar familiele
den komen niet verder dan een
tent aan de rand van de stad,
omdat het Amerikaans-Britse
bestujir vindt dat het nog te
vroeg is om terug te keren.
Meer dan vierduizend Koerdi
sche families verkeren in dezelf
de situatie. De buitenlandse be
stuurders zijn bang dat hun te
rugkeer spanningen zal opleve
ren in het toch al zo verdeelde
Kirkuk. In de stad wonen Koer
den, Turkmenen, Arabieren en
christenen. Onder de eerste drie
groepen is al een paar maal
strijd uitgebroken.
Saddam heeft Arabieren naar
Kirkuk overgebracht om de
stad te 'arabiseren' Vaak kre
gen de nieuwkomers huizen van
verdreven Koerden. Veel Koer
den willen dat de Arabieren die
onder Saddam zijn gekomen,
weer verdwijnen, maar het Ame
rikaanse bestuur is daar tegen.
Sommige Turkmenen beschuldi
gen de Koerdische partijen
PUK en KDP ervan zoveel mo
gelijk Koerdische vluchtelingen
te willen laten terugkeren om
de Koerdische gemeenschap te
versterken. De Koerdische par
tijen ontkennen dat en zeggen
de vluchtelingen alleen humani
taire hulp te bieden.
De Amerikanen hebben de PUK
gevraagd geen tenten meer te
verschaffen aan vluchtelingen,
om hun terugkeer te ontmoedi
gen. „Als ze allemaal op hetzelf
de moment terugkomen kan de
stad dat gewoon niet aan qua
dienstverlening", zegt Paul Har
vey, een Brit die aan het hoofd
staat van het coalitiebestuur in
Kirkuk.
Maar Zanganeh, wier echtge
noot door Saddams agenten is
meegevoerd, kan niet begrijpen
waarom zij niet welkom is.
„Saddam heeft ons zoveel jaar
het wonen in deze stad onmoge
lijk gemaakt", zegt de 36-jarige
vrouw. „We zijn al veel te lang
dakloos." Zij, haar dne zoons.
haar moeder, twee zusters, vier
nichten en twee neven zijn uit
hun laatste vluchtelingenkamp
vertrokken op 14 april, de dag
na de verovering van Kirkuk
door het Amerikaanse leger.
Sindsdien bivakkeren zij in een
tent aan de rand van de stad.
De toezegging dat zij na ver
loop van tijd wel toestemming
zullen krijgen om zich in de
stad te vestigen, zegt Zangane-
hs 20-jarige zoon Amin weinig.
„Hoe eerder we terugkeren en
hier voet aan de grond krijgen
des te beter, want zo hebben we
meer kans dat we kunnen blij
ven en niet worden verdreven.
Dit is mijn thuis. Deze tent
staat op mijn grond, de grond
van mijn voorvaderen." Koerdi
sche functionarissen vinden dat
de buitenlandse bestuurders
weinig medeleven tonen. "Het
is hun recht terug te keren wan
neer ze dat willen", zegt Hassib
Rozbayani, de Koerdische lo
co-burgemeester van Kirkuk.
Bezittingen
Harvey denkt dat er meer dan
een jaar nodig is om de terug
keer te regelen van de Koerdi
sche vluchtelingen, met name
degenen wier bezittingen zijn
geconfisqueerd en aan Arabie
ren overgedragen. De Iraakse
bestuursraad in Bagdad heeft
opdracht gegeven in alle acht
tien districten van het land com
missies in het leven te roepen
die aanspraken op eigendom
moeten behandelen. Het is de
bedoeling dat de commissies
eind deze maand aan het werk
gaan. Harvey waarschuwt dat
deze zaken veel tijd zullen ver
gen. Sommige geconfisqueerde
huizen zijn al verschillende ma
len doorverkocht. Dan wonen
er mensen in die het in goed ver
trouwen hebben gekocht en die
kun je niet even zeggen dat ze
eruit moeten, zegt hij.
De terugkeer van de vluchtelin
gen wordt mede vertraagd dooi
de afwezigheid van hulporgani
saties, zoals de Verenigde Na
ties. Na aanslagen op de kanto
ren van de VN en het Rode
Kruis hebben die vorig jaar hun
biezen gepakt. De paar organi
saties die er nog zijn proberen
de zestig plekken waar zich
vluchtelingen hebben gevestigd
te voorzien van drinkwater,
elektriciteit en sanitair. AP
van onze redactie economie
Het is 'goed weer' in de Rot
terdamse haven. Zo om
schrijft havenmeester Jaap
Lems de scheepsbewegingen in
de haven. Op grofweg één mil
joen scheepsbewegingen, bijna
tachtigduizend bewegingen
van zeeschepen en ruim negen
honderdduizend bewegingen
van binnenvaartschepen en an
dere kleine vaartuigen, zijn vo
rig jaar 'slechts' honderdtach
tig incidenten gemeld. Daarbij
ging in de meeste gevallen om
'parkeerongelukjes': averij bij
het afmeren.
Zeven schepen liepen bij ma
noeuvres in de haven serieuze
averij op, terwijl in één geval
sprake was van een complexe
aanvaring.
Havenmeester Jaap Lems is te
vreden over 2003. Zijn haven
barometer staat op bestendig.
„Goed weer dus", vindt hij.
Niet alleen de cijfers over vei
ligheid stemmen hem tevreden,
ook de nautische dienstverle
ning is dik in orde. „Ik hoor in
ieder geval geen klachten",
zegt Lems. „Ik heb grote be
wondering voor de inspannin
gen van de loodsen, slepers,
roeiers, politie en douane. En
natuurlijk voor mijn eigen men
sen." In de nautische dienstver
lening werken in Rotterdam op
dit moment ongeveer tweedui
zend mensen.
De bewondering is vooral inge
geven door de wetenschap dat
alle werkzaamheden worden
uitgevoerd door steeds minder
mensen. In vijftien jaar is het
aantal loodsen verminderd van
365 tot 195, het aantal sleepbo
ten is in vijf jaar gehalveerd
van zestig tot 29 en het aantal
roeiers is de laatste tien jaar te
ruggelopen van 380 tot 320. Cij
fers tonen bovendien aan dat
het zeescheepvaartverkeer vlot
wordt afgehandeld. Gemid
deld kost het een schip drieën
eenhalf uur vanaf Maascenter,
het centrale punt op zee voor
de haveningang, tot aan een ka
de in het Europoortgebied. De
tocht naar een stadshaven
vergt gemiddeld zes uur.
Dat het aantal loodsen in Rot
terdam bijna is gehalveerd,
ligt deels voor de hand. Het
aantal zeeschepen dat van de
diensten van een loods gebruik
moet maken neemt ook steeds
af, van 62.000 in 1999 tot
Het gaat goed met veiligheid van schepen in de Rotterdamse haven. Vorig jaar werden slechts hon
derdtachtig incidenten gemeld op één miljoen scheepsbewegingen. foto Ed Oudenaarden/ANP
56.000 vorig jaar. Steeds meer
schepen, die regelmatig Rotter
dam aan doen, krijgen onder
(strenge) voorwaarden onthef
fing op de loodsplicht. Dat be
trof vorig jaar iets meer dan
tienduizend scheepsbewegin
gen. Ook is de loodsplicht ver
legd van schepen groter dan
zestig meter naar schepen gro
ter dan zeventig meter.
Die loodsplichtgrens zal. zo is
de verwachting, de komende ja
ren verder opschuiven Lems:
„Op dit moment vindt onge
veer dertig procent van de zee-
scheepsbewegingen zonder
loods plaats." Een geringer
aantal beloodsingen heeft, vol
gens de havenmeester, niet ge
leid tot een grotere onveilig
heid. Van de honderdtachtig in
cidenten in 2003 was slechts in
één geval een schip zonder
loods betrokken. Zorgen
maakt Lems zich wel over de
toekomstige beschikbaarheid
van loodsen. „Het beroep van
loods is net zo zeker als dat
van uitvaartverzorger", geeft
hij aan. „De instroom is nu nog
geen probleem, want door de
bezuinigingen bij Defensie ko
men er naar verwachting mari
ne-officieren beschikbaar. Ook
kiezen Nederlandse rederijen
meer en meer voor buitenland
se officieren."
De havensleepdiensten zijn de
afgelopen jaren efficiënter
gaan werken. De vloot aan
sleepboten is in vijf jaar tijd ge
halveerd en in die periode is
het aantal sleepacties met der
tig procent verminderd door
vooral technisch betere en be
ter manoeuvreerbare schepen.
Havenmeester Lems is bezorgd
dat de sleepdiensten hun vlo
ten nóg verder inkrimpen.
„Met minder sleepboten kun
nen we in Rotterdam niet toe",
licht hij toe. „Nu wordt ieder
een goed bediend. Met minder
slepers gaan er vertragingen
ontstaan." Efficiënter zijn ook
de roeiers gaan werken. Hun
aantal acties, het vast- en los
maken van de schepen, is al ja
ren stabiel, maar de laatste
tien jaar is het aantal roeiers te
ruggelopen. Met snellere bo
ten, meer steunpunten en beter
hulpmateriaal worden de klus
sen geklaard.
Morsingen
De scherpere controle op de na
leving van veiligheidsvoor
schriften heeft zijn uitwerking
op het aantal morsingen van
voor het milieu schadelijke
stoffen fors verminderd De
laatste vijf jaar is dat aantal
morsingen met 45 procent ge
daald van 580 tot 316.
Daarbij ging het in veel geval
len nog om relatief kleine mor
singen van minder dan 250 li
ter. In totaal is vorig jaar
slechts 55 kubieke meter ge
morst. Eén incident was goed
voor de helft van die totaalhoe-
veelheid. GPD
NOORWEGEN - Noorwegen
wil graag Nederlandse emi
granten toelaten. De Noorse
minister van handel meldde
dat de Nederlanders net zo be
handeld worden als Denen en
Zweden.
TROUWJURK - De witte
broodsweken van een 35-jari-
ge politieke ex-delinquent en
zijn vrouw zijn allesbehalve
goed verlopen. In de weken
sloeg de man zijn vrouw be
wusteloos. De vrouw ging naar
de politie en vertelde dat haar
man in gestolen goederen han
delde. De dief had tachtig man
tels en vijfhonderd paar nylon
kousen uit een warenhui^
stolen. Bovendien was z
vrouw getrouwd in een g?S
len trouwjurk, waar het ps
kaart je nog aanhing.
RUSTHUIS - Bij Haaai
wordt een rusthuis g
De plannen voor Duinoord
gen er al in 1951. Er wore!
vaart achter de bouw ga
want veel ouderen zijn door
Ramp dakloos geraakt. Eri
men 75 bedden in Duincort
FILMKRING - In Hulst ir
filmkring opgericht. Eens
per maand wordt een 'veffi
woorde' film gedraaid.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax: (0111 (454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt ea
toeslag)
per maand; 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt»
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc nl
Beëindiging van abonnement!"
uitsluitend schriftelijk, 1 maiKa
het einde van de betaalperiods
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31,4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag-1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6*"
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders word»
uitgevoerd overeenkomstig
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens defe?»
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag, van 16 00 tot 18,00uu'
Tel (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (klsM*
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/3dvefW»
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener conctrr»
aan ons verstrokte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante
ducten van de titels en do werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stolt don kunt u dit schri
zersservico, Postbus 31. 4460 AA Goes.
jk melden")
Behoort tot «r WeGeNeR
