Hof Israël buigt zich
over omstreden muur
'Zullen we uit
de muur eten?'
PZC
EU maakt kans op Nobelprijs Vrede
Berlijn
OEE>* «SA
Verdwijning Rybkin
krijgt trekjes van
een publiciteitsstunt
generale repetitie voor zittingen in Vredespaleis
Thaise functionaris vreest
tweede uitbraak vogelpest
Marsrover kijkt over rand van krater
Kerry wint
jok in Maine
VS: Nederland
anger in Irak
Londen 9" «*19 Dubün29 Oslo29"
Girona29' stoahoic^" Venetië39" Verona39"
Berging slagschip Graf Spee begonnen
Vrijspraak na schot op overvallers
Opnieuw overlevende Konya
Christenen moeten hand opsteken
Arrestaties na dood kokkelrapers
Tamil Tijgers tegen verkiezingen
Groot-Brittannië
zet eigen FBI op
dinsdag 10 februari 2004
frinnze redactie buitenland
HtUZALEM - Het Israëlische
ooggerechtshof heeft zich giste-
tn gebogen over beroepszaken
nzake de afscheiding die de
jodse staat bouwt in Palestijns
ebied Twee Israëlische men
enrechtenorganisaties nemen
el op voor de Palestijnen.
)e Israëlische afscheiding,
iels een muur, deels een hek,
n dt diep in Palestijns gebied,
fegeveer 350.000 Palestijnen
urnen daardoor aan de 'verkeer-
e" kant terecht en raken geiso-
jerd van de Westelijke Jordaan-
toer.
lan de andere kant kunnen Pa-
stijnen vaak niet naar hun
erk. akkers, school of zieken-
iis aan de 'Israëlische kant'
m de muur. Meer dan 800.000
ilestijnen ondervinden daar
ander van, aldus de klagers,
e Israëlische landsadvocaat,
Blass. betoogde dat de rege-
p de
J15 de economie
Ie euro
Nen,
op te peppen.
ring de loop van de afscheiding,
waartoe in oktober was beslo
ten, eventueel nog wijzigt om
dat onvoldoende rekening is ge
houden met de humanitaire ge
volgen.
Er waren al petities ingediend
bij het hof over de muur. Dan
ging het echter altijd om lokale
kwesties, zoals bijvoorbeeld de
openingstijden van een bepaal
de doorlaatpost bij een dorp, zo
meldde de Israëlische krant Ha'
aretz.
Sinds gisteren buigt het hoogge
rechtshof zich voor het eerst
over de legaliteit van de mum-
als zodanig.
Volgens de Israëlische legerra-
dio is de zaak dan ook een soort
'generale repetitie' voor de zit
tingen die over twee weken bij
het Internationaal Gerechtshof
beginnen. De hoogste rechters
van de Verenigde Naties in het
Haagse Vredespaleis buigen
zich vanaf 23 februari over de
juridische gevolgen van de
muur. Zij doen dat op verzoek
van de Algemene Vergadering
van de VN die om een juridisch
advies heeft gevraagd.
Apartheidsmuur
De Palestijnen zien de 'apart
heidsmuur', behalve als humani
tair probleem, ook als poging
van Israël om, buiten het vredes
proces om, eenzijdig een toekom
stige grens vast te leggen door
voldongen feiten te creëren. Pa
lestijnse leiders overwegen als
reactie daarop een Palestijnse
staat uit te roepen in de Ga-
zastrook en Westelijke Jordaan-
oever, aldus een Palestijnse top
functionaris gisteren.
De Verenigde Staten hebben eer
der Palestijnse dreigementen
om eenzijdig een eigen staat uit
te roepen steeds ontmoedigd.
Washington zegt alleen een Pa
lestijnse staat te steunen die
door onderhandelingen met Is
raël tot stand komt. De meeste
Europese landen delen deze me
ning. ANP/AFP
veertiende menselijke slacht
offer van vogelpest. De We
reldgezondheidsorganisatie
(WHO) vindt het moeilijk te
geloven dat er in het aan Viet
nam grenzende China geen
mensen besmet zijn geraakt,
zoals Peking afgelopen week
einde meldde. China meldde
gisteren dat de vogelpest is
uitgebroken in de oostelijke
stad Tianjin. Daarmee zijn nu
veertien van de 31 Chinese re
gio's aangetast.
Op de Filipijnen zijn 353
dwergkanaries uit Nederland
verbrand, omdat ze onderweg
een tussenstop hebben ge
maakt in Thailand.
Vietnam meldde gisteren het
veertiende sterfgeval door vo
gelpest. In Thailand zijn er
vijf mensen aan gestorven.
Het totale aantal menselijke
slachtoffers van de ziekte in
Azië komt daarmee op negen
tien. AP
van onze redactie buitenland
HANOI - Een Thaise gezond
heidsfunctionaris heeft de au
toriteiten gemaand voorzorgs
maatregelen te nemen tegen
een te verwachten tweede gro
te uitbraak van vogelpest.
De medicus, Charan Trin-
wuthipong, stelt dat de eerste
golf vogelpest voorbij is,
waarmee hij kennelijk doelt
op de bijna voltooide uitroei
ing van het pluimvee in de ge
troffen gebieden. Volgens
Charan probeert het ministe
rie van Volksgezondheid de
bronnen van de ziekte te eli
mineren, maar omdat dat las
tig is moet rekening worden
gehouden met een tweede
golf. ..We vertrouwen de situa
tie niet, dus is het ministerie
zo voorzichtig mogelijk", zei
hij.
Vietnam meldde gisteren zijn
UNGOR - De Democratische
lesidentskandidaat John Ker-
v heeft ook de voorverkiezin-
jen in de staat Maine op zijn
aam geschreven. Volgens voor-
ipige cijfers komt Kerry op 45
ïocent. terwijl Howard Dean
chterblijft met 26 procent.
let is de tiende overwinning
en Kerry in twaalf voorverkie-
jngen. De 60-jarige senator uit
het nabijgelegen Massachusetts
ras in Maine favoriet, nadat hij
aterdag al de voorverkiezingen
a Washington en Michigan met
irertuigende cijfers had gewon-
sl ANP
l WASHINGTON - I)e Ameri-
aanse regering heeft gisteren
tgenover minister Bot van Bui-
enlandse Zaken laten merken
kt zij het zeer zou waarderen
ils Nederlandse militairen lan-
Jer in Irak blijven. Bot heeft
ijn Amerikaanse collega Po-
tell gezegd dat het nog te vroeg
som al toezeggingen te doen.
elfhonderd Nederlandse mili-
I> siren blijven in elk geval tot au-
Jistus in de 'Nederlandse' pro
fetie Al Muthanna in het zui-
en van Irak. Minister Kamp
en Defensie zei onlangs al dat
st goed mogelijk is dat Neder-
ndse militairen langer blijven.
M hield bij Powell ook een plei-
DOi voor meer Nederlandse in-
iraak in de politieke toekomst
en Irak. Nederland heeft met
jn mime militaire en finan-
êle bijdrage 'recht op meer po-
ieke zeggenschap'. Bot deed
ckeen goed woordje voor Ne-
irlandse bedrijven die mee wil-
ffl dingen naar wederopbouw-
«tracten in Irak.
K bezoek aan Washington was
kennismakingsbezoek voor
imster Bot. Hij had minister
veil wel eerder gesproken, tij-
Ss een Navo-bijeenkomst in
russel. ANP
Sog vier landen
rillen de euro
BUSSEL - Minstens er lan-
*n zijn van plan om binnen af-
^bare tijd de euro in te voe-
w Hongarije. Cyprus, Estland
Litouwen hebben gezegd
•di te willen aansluiten, aldus
'woordvoerder van Europees
*wnissaris Solbes (Financiën)
Weren.
k-rer landen kunnen zich for
te; opgeven nadat ze op 1 mei
Bajn geworden van de Europe-
Ftnie. Dan moeten ze voldoen
j® enkele criteria, onder meer
pw stabiele wisselkoersen. De
F5.*30 de eigen munt mag
te* jaar lang hooguit 15 pro-
Rijken van de eurokoers.
- diplomaat sluit echter niet
«dat overleg leidt tot uitstel.
'«^tussentijd kunnen de lan-
eigen munt gebruiken
MARS - De Amerikaanse onbemande verkenner Opportunity kijkt over de rand van de krater, waarin de marswagen is geland op de planeet Mars. Op de achtergrond liggen
het hitteschild en de parachute. Die zijn vlak voor de landing afgestoten. foto Nasa JPL/AP
De Europese Unie is in dit histo
rische jaar van de uitbreiding
met tien nieuwe landen genomi
neerd voor de Nobelprijs voor
de Vrede. Het zou mooi zijn als
Nederland als EU-voorzitter de
prijs in december in Oslo op
mocht halen.
door Windy Kester
OSLO - Dit jaar is het perfecte
jaar om de Nobelprijs voor de
vrede aan de Europese Unie te
geven. Dat vindt in ieder geval
de Noorse oud-minister van Bui
tenlandse Zaken Thorbjürn Jag-
land. Hij heeft daarom de EU ge
nomineerd.
Voor Nederland zou het mooi
zijn wanneer het Nobelcomité
het eens is met Jagland. Ons
land mag dan in december, als
EU-voorzitter, de prijs ophalen.
'Ha ha', reageerde premier Bal
kenende tijdens zijn werkbe
zoek aan Noorwegen. „Het is
met erg intelligent om te specu
leren over het al dan met krij
gen van een prijs." Ook over de
vraag of hij vindt dat de EU de
Nobelprijs verdient, wil hij zich
niet uitlaten. Duidelijk is wel
dat Balkenende een EU-vriend
is. In hetzelfde zaaltje op het No-
belinstituut waar in oktober de
winnaar van de Nobelprijs
wordt bekendgemaakt, sprak
Balkenende over de EU als ver
dediger van vrijheid, democra
tie en het belang van samenwer
king.
Dit wordt ook door Jagland aan
gevoerd als argument, Het idee
van de Europese samenwerking
ontstond namelijk na de Tweede
Wereldoorlog als, onder meer,
vredesproject. Als landen zich
economisch, cultureel en poli
tiek afhankelijk van elkaar ma
ken, dan wordt oorlog in de toe
komst voorkomen, was de filoso
fie van de grondleggers. Met de
uitbreiding naar Midden- en
Oost-Europa en de Baltische lan
den, is de 'Europese Samenwer
king Voor Vrede In Europa' dan
praktisch compleet.
Niet alleen het tijdstip zou vol
gens voordrager Jagland perfect
zijn. De EU waarborgt volgens
hem de rechten van de Roma in
de nieuwe lidstaten en kan zor
gen voor betere omstandighe
den voor de Koerden in Turkije.
Dit land heeft bovendien de
doodstraf afgeschaft, wetend
dat lidmaatschap er anders
nooit van komt. Ook ziet hij de
Unie als bruggenbouwer tussen
bevolkingsgroepen in verschil
lende landen. „Jongeren op de
Balkan worden ondanks oude
vijandelijkheden verenigd door
één wens: ze willen bij de EU ho
ren"
Balkenende haalde in zijn
speech op het. Nobelinstituut
eenzelfde voorbeeld aan. Wil hij
dan toch stiekem een hint geven
dat de prijs welkom is? Hoewel,
de vijf leden van het door het
parlement benoemde Noorse No
belcomité schijnen ongevoelig
te zijn voor steekpenningen en
lobbyisten. Maar met gezond
verstand is wel iets te zeggen
over hun voorkeuren. De kans
dat de ook dit jaar genomineer
den Blair of Bush met de prijs
aan de haal gaan, is nihil.
Daarnaast kan de samenstelling
van het comité het nog span
nend maken. Noorwegen is geen
lid van de Europese Unie en de
helft van het comité bestaat uit
aanhangers van EU-sceptische
partijen. Van de andere kant
worden de leden geacht hun po
litieke standpunten opzij te zet
ten.
In Noorwegen zijn echter ook
kritische geluiden te horen: „De
Amerikanen wonen al meer dan
honderd jaar vredig samen in di
verse staten. Daar verdienen ze
toch ook geen Nobelprijs voor?"
Advertentie
.99
is in gebruik bij twaalf
waaronder Nederland.
te van de vijftien EU-lidsta-
w'igerden tot dusver de
F m te voeren: Groot-Brit-
p1'- Zweden en Denemar-
pANP
Boek direct op basiqair.corn
of bel 0900-0737 (25 ct/mln
Sorry dat we zo goedkoop zijn.
i'iu'l'.)' "4 ceet ttihii'.'i' - nuii'.y i"l
Een drijvende kraan wordt boven de gezonken Graf Spee gesleept. foto Rickey Rogers/RTR
'Vanaf Rotterdam Airport
Enkele reis. excl belastingen, wijzigingen voorbehouden
van onze redactie buitenland
MONTEVIDEO - Een internationaal bergingsbe
drijf is gisteren begonnen met het boven water ha
len van het wrak van het Duitse oorlogsschip
Graf Spee. Het 'Panzerschiff' werd in 1939 voor
de kust van het Zuid-Amerikaanse Uruguay door
de kapitein zelf tot zinken gebracht.
De afgelopen dagen zijn al kabels aan het wrak be
vestigd. De werkzaamheden worden ernstig gehin
derd door de grote deining op zee. De berging van
het 27 ton zware wrak is al enkele keren uitge
steld, meestal omdat er een te harde wind stond.
De Duitse kapitein Hans Langsdorff joeg op 17 de
cember 1939, vlak na het begin van de Tweede We
reldoorlog. zijn schip naar de bodem van de baai
bij Montevideo, omdat hij wilde voorkomen dat
de trots van de Duitse marine in handen van de
vijand zou vallen.
Het slagschip was na een zeeslag tegen een Britse
en een Nieuw-Zeelandse kruiser zwaar bescha
digd de haven van Montevideo ingevlucht. Na
vier dagen moest de Graf Spee echter het neutrale
Uruguay volgens internationale regels weer verla
ten.Na het tot zinken brengen van het schip wer
den Langsdorff en de 1100 bemanningsleden in
Argentinië opgevangen. De kapitein pleegde enke
le dagen later zelfmoord. Het is de bedoeling dat
de Graf Spee wordt gerestaureerd. ANP/DPA
DENDERMONDE - De rechtbank in het Vlaamse Dender-
monde heeft gisteren een juwelier vrijgesproken die vorig
jaar op twee overvallers schoot.
Volgens de rechter is wettelijke zelfverdediging duidelijk
bewezen. De drie overvallers die bij de zaak betrokken
waren, kregen eerder celstraffen van zeven jaar.
De overvallers op de juwelierszaak in Aalst maakten
niets buit. De juwelier zei dat hij vooral zijn vader, die
door hen werd bedreigd, wilde beschermen. ANP
KONYA - In de puinhopen van het ingestorte flatgebouw
in het Turkse Konya is gisteren opnieuw een overlevende
gevonden. Bijna een week na de ramp, die aan zeker 84
mensen het leven kostte, werd een jonge vrouw levend on
der het puin gevonden.
De benen van de 24-jarige Yasemin Yaprakci zaten klem,
maar reddingswerkers wisten haar na drie uur te bevrij
den. ANP/AFP/RTR
NEW YORK - American Airlines stelt een onderzoek in
naar het gedrag van een piloot, die vrijdag op een binnen
landse vlucht aan christelijke passagiers vroeg hun hand
op te steken, zodat niet-christelijke passagiers met hen
over hun geloof konden praten.
De piloot zei zelf na de vlucht beschikbaar te zijn voor
een gesprek. Een woordvoerder zei dat het gedrag van de
piloot, die net een week op zending was geweest in Costa
Rica, ongepast is op het werk. AP
LANCASHIRE - De politie van Lancashire in het noord
westen van Engeland heeft zondag drie mannen en twee
vrouwen aangehouden voor verhoor in verband met de
verdrinkingsdood van negentien Chinese kokkelrapers,
die vorige week in Morecambe Bay door snel opkomend
tij werden verrast.
De arrestanten worden verdacht van dood door schuld,
maar zijn nog niet aangeklaagd. De in Engeland nauwe
lijks gereguleerde kokkelvisserij is bijzonder lucratief,
maar kokkelrapers worden vaak uitgebuit door koppelba
zen. AP
COLOMBO - De rebellengroepering Tamil Tijgers vindt
de vervroegde verkiezingen in Sri Lanka een 'ernstige te
rugval' in het vredesproces. De rebellen zegden echter toe
zich te zullen houden aan een staakt-het-vuren dat een
jaar geleden met de regering is overeengekomen.
President Kumaratunga ontbond zaterdag het parlement
met onmiddellijke ingang. Daarmee maakte ze de weg
vrij voor verkiezingen, vier jaar eerder dan gepland.
De verkiezingen op 2 april betekenen een verder uitstel
van pogingen een einde te maken aan de burgeroorlog,
die al meer dan twintig jaar duurt en 68.000 mensen het
leven heeft gekost. ANP
brein achter de politieke krimi
zou de zakenman Boris Berezo-
vski zijn, de schatrijke aartsvij
and van president Poetin die uit
angst voor vervolging in 2001
naar Engeland is gevlucht. Bere-
zovski financiert de campagne
van Rybkin en is befaamd om
zijn politiek intriges.
De theorie van Goedkov heeft
een makke: sanatorium Lesnye
Dali weet van niks. In een inter
view meti de altijd attente radio
zender Echo Moskvy verklaart
een medewerker van" het sanato
rium dat Rybkin nooit in het
rustoord is geweest.
De zaak-Rybkin zit vol onge
rijmdheden. Afgelopen donder
dag werd de politicu; door zijn
chauffeur afgezet bij zijn wo
ning in Moskou. Toen zijn
vrouw een paar uur later thuis
kwam, was hij spoorloos. In het
huis was geen enkel spoor van
geweld te vinden. Rybkin had al
leen wat vuile borden achterge
laten.
Zeker is dat Rybkin zich in
schimmige politieke kringen be
geeft. De politieke partij Libe
raal Rusland blinkt sinds de op
richting in 2002 vooral uit door
onderlinge conflicten. Twee pro
minente partijleden, Sergej Joes-
jenkov en Vladimir Golovljov,
zijn onder duistere omstandighe
den om het leven gekomen. De
zeer gerespecteerde Joesjenkov
brak kort voor zijn dood met
partij financier Berezovski. Vol
gens de Russische politie was
dat de reden voor zijn dood. Be
rezovski zou partijgenoot Mi-
chail Kodanjov hebben aange
zet tot de liquidatie.
Het is onduidelijk of de verdwij
ning van Rybkin samenhangt
met de spanningen binnen de
partij. Volgens Berezovski heeft
het lot van de presidentskandi
daat eerder te maken met diens
kritiek op president Poetin, die
door Rybkin is omschreven als
'een crimineel'.
De Russische procureur opende
een onderzoek wegens 'moord
met voorbedachte rade', maar
een uur later werd dat onder
zoek alweer gesloten. Tegen het
persbureau Interfax verklaarde
een medewerker van de politie
dat de verdwenen Rybkin leeft.
„Dat is een feit. We hopen hem
snel te vinden." Igor Rybkin
blijft verkiesbaar, ook als hij
spoorloos is. GPD
door Frank Hendrickx
MOSKOU - Het mysterie van de
verdwenen presidentskandidaat
Igor Rybkin krijgt de contouren
van een bizarre reality soap. Po
litieke waarnemers vermoeden
een nieuwe verkiezingsstrate
gie: campagne voeren door te
verdwijnen.
De tot voor kort kleurloze Ryb
kin, die volgens opiniepeilingen
op minder dan 1 procent van de
stemmen kan rekenen, is uitge
groeid tot de meest besproken
politicus van het land. De poli
tieke klasse van Moskou breekt
zich al dagen het hoofd over één
vraag: waar is Igor Rybkin? Par
lementariër Gennadi Goedkov
van de pro-Kremlin partij Eén
Rusland lijkt het antwoord te
hebben. Rybkin, een 57-jarige
voormalige communist die zich
zelf herontdekte als liberaal, zit
rustig in het sanatorium Lesnye
Dab buiten Moskou „De ver
dwijning is een publiciteits
stunt", aldus Goedkov. Het
LONDEN - Groot-Brittannië
richt een veiligheidsdienst tegen
de georganiseerde misdaad op
die vergelijkbaar is met de Ame
rikaanse federale recherche
FBI. De nieuwe dienst bestrijdt
onder meer drugshandel, men
sensmokkel, fraude en kinder
pornografie. Dat heeft minister
Blunkett van Binnenlandse Za
ken gisteren laten weten.
De 'Serious Organized Crime
Agency' (Soca) neemt de taken
over van drie andere diensten
die zich nu met de zware mis
daad bezighouden Het gaat om
de grootste reorganisatie van de
Britse politie sinds 1964 De ver
wachting is dat de politiekorp
sen in het land hun beste men
sen aan de dienst kwijtraken.
De Soca neemt ook computer
specialisten. accountants en fi
nanciële experts in dienst. Naar
verwachting zal de organisatie
samenwerken met de geheime
diensten MI5 en MI6. Volgens
Blunkett wordt de nieuwe
dienst pas over twee jaar opera
tioneel. ANP
