Bernhard lucht royaal zijn hart
PZC
cursus Glas in lood
Heer Bommel en de Slijtmi
Casper Hobbes
I f
a.
O
Controverses rond prins blijven bestaan bij gebrek aan bewijs
6 avonden in febr./mrt.
puzzel
r
recept
Quiche met paddestoelen
weer
maandag 9 februari 2004
Prins Bernhard lucht zijn hart,
maar maakt geen einde aan de
controverses in zijn leven. Verza
melde documenten leveren geen
onomstotelijk bewijs om alle
aantijgingen te ontzenuwen. En
dat geldt ook voor de bewerin
gen van zijn criticasters.
door Theo Haerkens
en Lianne Sleutjes
Met zijn open brief in I)e
Volkskrant heeft prins
Bernhard op de eerste plaats
royaal zijn hart willen luchten.
Dat zegt oud-directeur Hans
van der Voet van de Rijksvoor
lichtingsdienst en vriend van
Bernhard Hij deed meer dan
een jaar onderzoek in opdracht
van Bernhard en erkent ruiter
lijk dat hij er niet in geslaagd is
alle beweringen over de prins
met bewijzen te weerleggen.
De documenten die hij her en
der in Europa verzamelde, wa
ren vooral bedoeld om de harte-
kreet van de prins enige 'body'
te geven en krachtiger te ma
ken. Naar de rechter wilde de
92-jarige prins niet stappen,
'omdat ik me vooral concentreer
op zaken uit het verdere verle-
den en niet het risico wil lo
pen dat ik de uitspraak niet
meer meemaak'.
Weerleggen van alle verhalen
die de ronde doen over het lange
en turbulente leven van de prins
is geen sinecure, het is soms zelf
volkomen onmogelijk. Van dei-
Voet stelt dit met zoveel woor
den als het gaat om de omstre
den 'stadhoudersbrief' die Bern
hard in april 1942 aan Hitler of
Himmler zou hebben geschre
ven. Daarin zou de prins zich
hebben aangeboden om stadhou
der te worden van Nederland.
Van der Voet: „De moeilijkheid
in deze zaak is dat het ondoen
lijk is om bewijs te leveren dat
een niet geschreven brief inder
daad niet is geschreven."
Zonen
Dat geldt ook voor de zonen die
Bernhard tijdens de oorlog in
Londen zou hebben verwekt bij
Lady Ann Orr Lewis. „Kenne
lijk wordt hier de bewijslast om
gedraaid, in die zin, dat ik moet
bewijzen wat er niet is Een on
mogelijke opgave", schrijft de
prins.
Van der Voet zegt geen zonen in
het Britse bevolkingsregister te
hebben aangetroffen.
„Daar kan mee gerotzooid wor
den", reageert Oranje-histori
cus J. Kikkert. Hij houdt vast
aan het bestaan van de twee zo
nen, die de kost zouden hebben
verdiend in de financiële we
reld, 'met streepjesbroek en bol
hoed'.
„Het was geen tweeling zoals je
altijd leest, maar de één werd in
januari en de ander in december
van hetzelfde jaar geboren. Eén
is inmiddels overleden, de ander
voelt er niets voor in de publici
teit te treden. Daardoor zijn
dna-tests en dergelijke niet aan
de orde."
Kikkert zegt een zeer geloof
waardige bron te hebben: Brij
nen van Houten, de man die
Bernhard gedurende zijn ver
blijf in Londen in de gaten
moest houden omdat de Britten
de prins niet vertrouwden.
„Bernhard was immers lid ge
weest van de SS, de SA en de
NSDAP." Bernhard probeert in
zijn open brief ook aantijgingen
over de levenswandel van zijn
moeder prinses Armgard te ont
zenuwen. Zij zou met het nazis
me hebben geflirt en na de dood
van zijn vader losbandig hebben
geleefd.
Van der Voet vond mevrouw
Bischoff-Sonsfeld, dochter van
de buren, bereid onder ede te
verklaren dat Armgard er geen
nazistische ideeën op na hield.
De vrouwen waren innig be
vriend. Bernhard ontkent dat
zijn moeder in een bootje de lief
de bedreef met twee officieren
tegelijk.
Ook zou ze geen relatie hebben
gehad met huisvriend kolonel
Pantchoelidzew, die na de dood
van Bemhards vader op het
landgoed Woynowo kwam wo
nen en werken. „Ik kan met de
hand op het hart verklaren dat
hij haar zelfs nooit op de wang
heeft gezoend", schrijft Bern
hard. Publicist Philip Droge, die
over het vermeende losbandig le
ven van Bernhards moeder
schreef, is niet onder de indruk.
„Pantchoelidzew was haar min
naar hoor, laat daar geen misver
stand over bestaan."
Slag om Arnhem
Over Bernhards rol bij het ver
raad van de Slag om Arnhem lo
pen de meningen uiteen. Van
der Voet memoreert dat in het
Duitse standaardwerk 'Das
Deutsche Reich und der Zweite
Weltkrieg' niets staat over ver
raad.
Romancier Tomas Ross houdt
het erop dat de prins vooraf
gaand aan de Slag om Arnhem
loslippig is geweest. Maar ken
ner van Oranje en van het staats
recht Harry van Wijnen meent
dat de prins niet van tevoren op
de hoogte was. „Hij was daar
(advertentie)
voor opgave en info bel:
0113-231821
Westhavendijk 16
Wilhelminadorp
E-mail: glasatelier@zeelandnet nl
Prins Bernhard wilde volgens oud-directeur Van der Voet van de Rijksvoorlichtingsdienst vooral zijn
hart luchten. Te bewijzen valt er niet veel meer. foto Marcel Antonisse/ANP
Niet het gevraagde woord
invullen, maar een woord dat
bestaat uit de letters van het
gevraagde woord in dezelfde
volgorde min 1 letter. (B.v.
Omschrijving "dierenver
blijf". Antwoord zou zijn
"stal", maar ingevuld moet
worden "sta"of "tal". Welke
van die twee het moet wor
den, moet blijken uit de krui
sende woorden.)
Horizontaal:
1. Stip; 5. houten bijenkorf; 7.
vogelbek; 8. vogel; 9. snaak; 11.
streek; 14. vadsig; 16. groente;
17. beenderinhoud; 18. grote
drinkbeker; 19. onderwereld; 20.
straatsteen; 22. door water
omgeven land; 25. kerkvorst; 27.
schijf vis; 29. klaar, 30. bewuste
loosheid* 31. kunstleer
Verticaal:
2. Verbond; 3. dans; 4. toestand
van rust; 6. fraai; 8. terrein; 9.
voordeel; 10. legerleiding; 12. visstok; 13. ontvreemden; 15 deuk in de bodem v.e.
fles; 16. berggeel; 19 jonge leeuw; 21. beetwortel; 22. jongensblouse; 23. zeedijk;
24. bezinksel, 26. vettige rook; 28. eetgerei
Horizontaal:
1. Wikkelde zich in verering
(5); 3. Lifthalte (5); 4. Bijbelse
figuur met een ronde rustplaats
(4); 7. Een despoot heeft 't land
(5); 10. Achter nummer 79 is
het vochtig (9); 11. Geld uitge
ven voor een uitstekende boom
(8).
Verticaal:
1. Hoorbaar Europeanen tot
stilstand brengen (7); 2. Die
leer maakt een hond ouder (5);
5. Zo duur is een ledikant (6);
6. Streven naar voorwerpen (6),
8. Gek, ze zijn er niet allemaal
opl (5); 9. Duitsers ontkennen
dit familielid (5).
I)ie nacht lag slot Bommelstein verlaten in het maanlicht,
maar voordat de ochtend kriekte, heerste er op de plek
waar de garage geweest was een vreemde bedrijvigheid.
Kwetal en Pastinakcl hadden daar een kist op zijn zijkant
neergezet; en de eerste had een rietstengel door een kwast
in de bodem gestoken, waar hij aandachtig doorheen blies.
„Een beetje lager", waarschuwde de ander. „Dit is meer het
geluid van plastiek. Je moet de toon van cement hebben."
Kwetal liet gehoorzaam de adem wat dalen, en dat had di
rect gevolgen. In de puinhoop begon het te ritselen, het stof
viel uiteen en in het maanlicht werd een lange, kronkelende
lijn zichtbaar. Het waren de kleintjes, die uit de eieren van
Maaike Prut en Memel Parduin gekomen waren. Ze hadden
In deze charadepuzzel zoeken we een woord dat bestaat uit vier lettergrepen.
Elke lettergreep én het woord zelf zijn hieronder min of meer cryptisch omschre
ven. Wat is het gezochte woord?
De eerste is een aantal
De tweede draagt naalden
De derde is de baas van de school
De vierde is verkrijgbaar met de eerste
En al met al is 't tuig
WAAKA£HTI£, PANKZJ 3 PE 1JZ16
PMTENPE 5NEEUW HBB JE
WERKELIJK 5TRILENPE WANDEN
ÓEKKEÓEN.'
KUNNEN EZHT NIET TEÓEN
EEN COMPLIMENT J
ff
Oplossingen van zaterdag:
Kruiswoordraadsel:
Horizontaal:
1. Adoptie; 7. garf; 8. leek; 10. oma; 12. dra;
13. Adige; 16. dodo; 18. erts; 20. neb; 21.
koon; 23. ISBN; 26. rasta; 28. rag; 30. Ase;
32. trip; 34. slat; 35. mee-eter.
Verticaal:
1. Aam; 2. draad; 3. of; 4 tl; 5. ieder; 6. eer;
7. goed; 9 kans, 11. pi; 14. donna; 15.
gebit; 17. ozo; 19. Tob, 21. kort; 22. orgie;
24. Saaie, 25. niet; 27. sm; 29. arm; 31. sar;
33. pe; 34. st.
Doorloper:
alaskadroevig
polkadiepleda
solidesnuiten
ogeneppes teeg
feekscetteren
lenstenorakte
irakeesheiium
tsaarseinbede
striktrodelen
Visitekaartje:
P. Markant uit Mook is
marktkoopman
©JFS.NL
De quiche met paddestoelen kan met
vrijwel alle bij ons verkrijgbare padde
stoelen worden samengesteld.
Hoofdgerecht voor 4 - 5 personen:
(gebruik quiche- of springvorm met
middellijn van 24 - 26 cm.) 250 gram
bloem, zout, 2 eierdooiers, losge
roerd, 100 gram boter, ijskoud, 400 -
500 gram kleine champignons, 1 1/2
eetl. (zonnebloem)olie, 1 teentje knof
look, ragfijn gehakt, 4 eieren, 1 1/2 dl
slag- of kookroom, zout, witte peper
uit de molen, 3 bosuitjes, in uiterst
smalle ringetjes gesneden, 75 gram
fijngeraspte belegen Goudse kaas, 3
eetl. verkruimelde beschuit
Zeef bloem en 3/4 theel. zout in een wijde
kom. Snijd de boter in dunne plakjes door
de bloem tot een kruimelige massa is ver
kregen. Voeg eierdooiers en 2 eetlepels
ijskoud water toe. Kneed tot een samen
hangend deeg. Vorm van het deeg een
bal en druk deze uit tot een lap van 1 cen
timeter dik. Herhaal dit eenmaal. Vorm
van het deeg een bal en laat deze afge
dekt met plastic folie een uur in de koel
kast rusten.
Maak intussen de paddestoelen schoon.
Snijd de grotere exemplaren in vieren
Verhit de olie in een wok. Roer er eerst de
knoflook door en voeg daarna de cham
pignons toe. Laat ze onder regelmatig om
scheppen ongeveer 3 minuten bakken
Doe alles over in een kom en laat de pad
destoelen afkoelen
Roer in een tweede kom eieren en room
Zeeland: Meest droog
niet belangrijk genoeg voor."
De prins schrijft 'uit eergevoel
en om de reputatie van zijn
ouders recht te doen'.
Hij uit zijn frustratie over zijn
jarenlang gedwongen zwijgen
als lid van het koningshuis:
„Niet reageren op verhalen met
onjuiste strekking gold alge
meen voor premiers als wijs be
leid."
Inmiddels staat Bernhard ver
der van de troon af en wordt de
ministeriële verantwoordelijk
heid voor uitingen van leden
van het koninklijk huis ook wat
beperkter gezien.
Koning
„Natuurlijk kan prins Bernhard
zo'n brief schrijven. Leden van
het koninklijk huis zijn vrij om
te schrijven wat ze willen. Dat
geldt ook voor Willem-Alexan-
der, zo lang hij niet ten behoeve
van de regering opereert", stelt
C. Kortmann, hoogleraar
staats- en bestuursrecht aan de
universiteit van Nijmegen.
„De regering is alleen verant
woordelijk voor de koning, het
staatshoofd. In Den Haag be
staat de verkrampte houding
om de ministeriële verantwoor
delijkheid te verbreden. Ik kan
u toch niet verantwoordelijk
stellen voor het feit dat mijn
gras te hoog is in de zomer. Dat
kan ik alleen als ik u in heb ge
schakeld om m'n gras te
maaien." Van Wijnen is er ech
ter niet van overtuigd dat bij
voorbeeld het Nederlands Insti
tuut voor Oorlogsdocumentatie
het onderzoek beter had ge
daan. „De meeste getuigen zijn
er niet meer."
Bewijzen
Hij wijst er wel op dat de au
teurs evenmin bewijzen hebben
als Van der Voet als het gaat om
de Londense zonen.
„De rechter zou eerst de bron
nen vragen hoe ze bij hun ver
haal komen. Dan hoeft Bern
hard niet eerst met bewijs te ko
men, dat is omkering van de be
wijslast." GPD
Toonder Studio's
■3^5»
Een zeer onstuimig weekeinde met Door: MargotRfa
zondagochtend een heuse wester
storm. In Clinge waaiden de dakpannen van het dak en
windstoot van 29 meter per seconde gemeten (dat is windh
11). De buien gingen gepaard met onweer en flinke hagelstv
Vanaf vandaag is het een stuk rustiger, maar aan zee blijft^
krachtige noordwesten- of westenwind mogelijk. Vandaag»;
er een krachtige noordwestenwind. Een sterk hogedrukgeb*
met een kerndruk van 1038 hPa ligt boven het Kanaal. Onó?
invloed van dit hogedrukgebied blijft het vandaag op eenpi
bui na droog. Veel ruimte voor de zon is er niet.
De lucht is vrij vochtig waardoor het half tot zwaar bewolij;
zijn. Het wordt vanmiddag 7 graden. Komende nacht is het
droog. Tijdens opklaringen daalt het kwik tot 2 graden. Hef:
drukgebied ligt morgen boven Frankrijk. Aan de noordflank,
dat hogedrukgebied trekt een zwakke storing langs met diki?
bewolking en wat lichte
regen. De regen valt in het
noorden van ons land en
bereikt onze regio waarschijn
lijk niet. De wind waait uit het
westen en is aan zee krachtig.
Het wordt opnieuw 7 graden.
Donderdag kan er wel wat
regen vallen, maar die ver
wachting is nog onzeker. Na
donderdag komt opnieuw een
hogedrukgebied naar ons toe
waardoor het dan opnieuw
een tijd droog zal zijn.
Waarschijnlijk is er dan wel
meer ruimte voor de zon en
wordt het daardoor ook iets
zachter met temperaturen die
overdag oplopen naar 9 gra
den. 's Nachts blijft het kwik
steken bij een graad of 5.
Rustiger
Vooruitzichten
weer
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
max.
7°
9°
9°
9°
min.
2°
5°
5°
4°
wind
W 4
NW 4
N 4
Z 3
Zon
vandssl
op 8.1D f
onderlij
Maan
vandas: I
op 21251
onderSt
Nautisch bericht
Krachtige noordwestenwind, afnemend en naar west dra:
Watertemperatuur rond 5 graden
Waterstanden
honger, want van het gebouwtje was niet veel meer dan poe
der over, en daaraan waren bijna alle voedzame bestandde
len onttrokken. Ze haastten zich dan ook op het lokkende
geblaas af en geraakten zodoende in de kist, die de dwergen
tol dat doel hadden opgesteld.
„Goed! Heel goed!", riep Pastinakel. Hij wierp wat gruis
naar binnen, dat nog niet ontbonden was, en wachtte totdat
hij geen beweging meer in de ruïne waarnam. Toen stak hij
een hand op en haastte zich weg om een kruiwagen te ha
len, die hij in de schaduw had neergezet. Kwetal sprong in
tussen snel op het houtwerk en sloeg het deksel dicht. „De
slijtmijten zijn gepalmd", mompelde hij tevreden. „Nu kun
nen we ze ingen."
maandag
Hoog water
9 februari
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
3.57
228
16.12
245
Terneuzen
4.15
251
16.32
270
Cadzand
3.31
219
15.46
238
Roompot Buiten
3.50
167
16.07
186
Roompot Binnen
5.21
137
17.46
150
Zierikzee
5.35
158
18.02
174
Krammersl. West
6.02
166
18.28
184
Hansweert
4.49
260
17.05
280
Stavenisse/Vers.
5.46
162
18.06
177
dinsdag
Hoog water
10 februari
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
4.33
227
16.49
241
Terneuzen
4.49
251
17.09
265
Cadzand
4.07
219
16,23
234
Roompot Buiten
4.27
167
16.45
183
Roompot Binnen
5.55
134
18.26
144
Zierikzee
6 10
155
18.38
168
Krammersl. West
6.36
161
19.03
176
Hansweert
5.20
259
17.40
174
Stavenisse/Yers.
6.17
159
18,46
171
Laag water
uur cm uur
10.25 221 221
10.55 230 23*
10.06 215 22.1S
10.05 162 221
11.30 146 2346
1 1.40 165 23.53
11.46 166 23.5c
11.20 247 23.2
11.39 164 23.57
Laag water
uur cm ui»1
11.05 222 23.Hl
11.33 232 234!
10.42 217 22.451
10.45 164 22.551
12.05 148
12.20 167
12.26 169
11.58 250
12.26 166
door Bill Watterson
H Hogedrukgebied
O
matige sneeuw
**-* zware sneeuw
lichte regen
77
mafcge regen
«i
zware regen WJ
Europa: Verse sneeu
Hans Belterman
los. Voeg zout, peper, de helft van de ge
raspte kaas en de bosuitjes toe.
Rol het deeg op een met bloem bestoven
werkvlak uit tot een ronde lap met een dik
te van 4 - 5 millimeter en bekleed er bo
dem en wand van een beboterde quiche-
vorm mee. Snijd het over de rand van de
vorm hangende deeg er met een mes af.
Bestrooi de deegbodem met het beschuit-
kruim en verdeel de champignons er
over. Roer het vocht dat in de kom is ach
tergebleven door het eiermengsel.
Schenk het eiermengsel over de padde
stoelen en bestrooi alles met de rest van
de kaas. Plaats de vorm op het rooster
iets onder het midden in de tot 200 "C.
voorverwarmde oven. Reken op een bak
tijd van ca. 30 minuten.
o
VERWACHTING VOOR MAANDAGMIDDAG 9
Tussen een lagedrukgebied boven de Baltische Staten enee^
hogedrukgebied boven het Kanaal wordt met een stevige^
westelijke stroming koude en onstabiele lucht via de Benelu'^
Duitsland naar de noordkant van de Alpen gevoerd. Datres^
in talrijke winterse buien met hagel en sneeuw. In de winters.'1
gebieden daalt de vorstgrens en valt er sneeuw tot in het#
Aan de zuidkant van de Alpen is het veel rustiger en blijft In
droog. In Spanje, Portugal, Italië, Griekenland en Turkije is*'
lente. De zon schijnt volop en het wordt langs de kusten 158
20 graden. In Frankrijk is er ook zon. In de Rhöne-vallei
ter een stevige Mistral. In Scandinavië blijft het overdag vn#
en vallen langs de kust enkele sneeuwbuien.
