Over dakpan en raamkozijn
Insecten op groot formaat
:§Ér
PZC
PZC
'I
ELICHT
iWStl
Popgroep Flavour
geselecteerd voor
festival met beloften
«SL
Geschiedenis is te
complex op in één
monument te vangen
Knokke-Heist
pakt graffiti
grondig aan
lezers schrijven
kunst
te
PZC
Ganzenlever
Jagers VI
Jagers VII
np|
0800 - 0231 231 (GRATIS)
vrijdag 6 februari 2004
KNOKKE-HEIST - De gemeen
te Knokke-Heist ontwikkelt een
integrale aanpak om graffiti uit
het straatbeeld te bannen. Het
project moet bijdragen aan een
hetere leefkwaliteit en een eind
maken aan subjectieve gevoe
lens van onveiligheid.
De laatste jaren duikt in Knok-
ke-Heist steeds meer graffiti op.
Vooral in de deelgemeente Heist
is deze vorm van vandalisme
sterk toegenomen. „Heel wat
graffiti-spuiters konden zich tot
nu toe uitleven in de 'gedoogzo
ne' rond de oude Swimming
Pool in het Zoute. Maar dit com
plex is afgebroken", vertelt
A. Dhondt van de gemeentelijke
Preventiedienst. De vrees is dat
nu andere plekken worden opge
zocht.
;De dienst Onderhoud heeft de
opdracht gemeentelijke gebou
wen die met verf zijn beklad, zo
,.snel mogelijk te reinigen om
graffiti-spuiters te ontmoedi
gen. Gemeentepersoneel verwij
dert ook vaak graffiti van gebou-
\ven en verkeersborden van het
Vlaams gewest. En dat loopt in
de papieren.
Daarom heeft het Schepencolle
ge nu beslist om een integraal
graffitibeleid uit te werken
waarbij preventie, controle, edu
catie en communicatie centraal
staan.Een projectgroep brengt
nu alle graffitigevoelige locaties
in beeld en analyseert waarom
deze locaties worden gekozen.
Daarna wordt in overleg met de
..verschillende doelgroepen een
strategie ontwikkeld om onge-
wenste graffiti uit het straat
beeld te bannen.
Dhondt; „De aanpak is vooral
,;gericht op spuiters die hun hob
by op kunstzinnige wijze beoefe
nen. Die mensen willen we
graag alternatieven aanbieden.
Dit in tegenstelling tot zoge
naamde frustratiespuiters. Die
kunnen rekenen op een harde
.aanpak, door ze bijvoorbeeld te
itreffen in hun portemonnee of
•pen werkstraf te laten verrich
ten. Wij verwachten dat hiervan
;een preventieve werking uit
gaat."
door Maurits Sep
De rode daken van Westkapelle en
Zierikzee. De kerkringdorpen van
Walcheren en Schouwen-Duiveland.
Het historische karakter van Kloetinge
en Goes. Strenge maar duidelijke en
rechtvaardige regels moeten voorko
men dat de schoonheid van Zeeland
wordt aangtetast door lelijke bouwsels,
kunststof kozijnen en contrasterende
kleuren.
Welstand
Alle gemeenten moeten voor 1 juli hun
welstandsnota klaar hebben. Wie niet
voortmaakt, neemt een groot risico.
Geen welstandsnota betekent geen re
gels. En zonder regels is alles mogelijk.
Kunststof kozijnen in een zeventien-
de-eeuws herenhuis. Grijze pannen op
Westkapelse daken.
Regels zijn er altijd geweest, ze waren
alleen onduidelijk en schijnbaar wille
keurig: wat de een mooi vindt, vindt de
ander lelijk en over smaak valt toch
niet te twisten? Dat moet anders, vond
de rijksoverheid, en eiste in de nieuwe
Woningwet van elke gemeente een wei-
sta ndsbeleid.
Schouwen-Duiveland gaat vanaf 16 fe
bruari met een roadshow langs de dor
pen, De voorzitters van de dorpsraden
hebben een wegwerp-fotocamera gekre
gen om vast te leggen wat ze mooi of le
lijk vinden in hun dorp. Op basis van
die foto's kan gediscussieerd worden
over de welstandsnota, zegt wethouder
L. Geluk-Poortvliet.
„Onze nota gaat trouwens wel verder
dan mooi en lelijk", merkt ze op. „Het
gaat erom wat in een bepaalde omge
ving wel of niet kan. Alle karakteristie
ken van ons eiland komen in de nota
aan bod. En die zijn zeer divers. Be
schermd stadsgezicht, ringdorpen, een
belvederegebied, noem maar op. Die di
versiteit willen we behouden. Schou
De rode daken van Westkapelle moeten rood blijven.
foto Lex de Meester
wen-Duiveland mag geen eenheids
worst worden."
De gemeente gaat nieuwbouw beoorde
len in samenhang met de omgeving,
zegt Geluk-Poortvliet.
„Nieuw naast oud mag best, mits de om
geving er als geheel mooier op
wordt. Vergeet niet, mijn buitenmuur
is de binnenmuur van mijn buur
vrouw."
Goes heeft het grondgebied in buurten
verdeeld, in totaal wel meer dan twin
tig. Per buurt wordt omschreven wat
wel en wat niet is toegestaan. „Het ka
rakter van de buurt bepaalt de regels",
vat wethouder M. 't Hart samen.
Het is een misverstand dat welstand het
zelfde is als mooi en lelijk, zegt 't Hart.
„Welstand beoogt wel met schoonheid
te maken te hebben. Maar de basisingre
diënten zijn toch de regels voor afmetin
gen en verhoudingen,"
En nee, het wordt geen woud aan re
gels, zegt Geluk-Poortvliet. De gemeen
ten leggen de régels juist duidelijker
vast. Precies dat onbrak altijd, 't Hart:
„De regels waren niet transparant. Dat
tastte de rechtszekerheid van burgers
aan. Die hadden het idee: ze doen maar
een dotje bij die gemeente. Dat kun je
als overheid niet hebben."
Aan de regels zelf verandert eigenlijk
niet veel, merkt wethouder J. Bostelaar
van Veere op. In het stadje Veere mocht
al bijna niks en ook na 1 juli mag er
maar heel weinig. „De meerwaarde is
dat mensen minder afhankelijk zijn van
de subjectiviteit van een monumenten-
of welstandscommissie. Ze kunnen in
de nota de straat opzoeken waar ze wo
nen en dan zien ze meteen welke restric
ties daar gelden voor bijvoorbeeld de
bouw van een dakkapel."
Waardevol
Het stadje Veere krijgt de hoogste
graad van bescherming in de Veerse wel
standsnota (zeer waardevol). De Wal-
cherse kerkringdorpen, de kustplaat
sen, het kustgebied en het agrarisch
middengebied op Walcheren krijgen het
label 'bijzonder'. Andere plekken, waar
onder bedrijventerreinen en recreatiebe-
drijven, heten 'normale' gebieden; daar
wordt het meest toegestaan.
Bostelaar: „In het buitengebied speelt
kleur een belangrijke rol. Agrarische ge
bouwen moeten in de omgeving passen.
Een roze schuur kan natuurlijk niet.
Voor Westkapelle zijn de rode daiken ka
rakteristiek." Wat nog niet rood is,
moet rood worden. En wat rood is, moet
rood blijven. „Tenzij er zwaarwegende
redenen zijn om daarvan af te wijken.
Dan zullen wij daar als college naar kij
ken."
Want ruimte voor flexibiliteit moet er
blijven, benadrukken de drie wethou
ders. 't Hart: „Het is verkeerd om alles
vast te leggen. Dan krijgen creatieve en
leuke ideeën geen kans meer."
Geluk-Poortvliet: „We moeten juist min
der rigide met welstand omgaan. De re
gels moeten duidelijk zijn, maar ruimte
laten voor creativiteit."
Duitse kunstenares richt met vwo-leerlingen tentoonstelling in
door Ali Pankow
ZIERIKZEE - De Berlijnse kun
stenares Karla Sachse geeft er
de naam 'Creaturen' aan. Even
goed kan haar expositie in gale
rie Galerij bij Scholengroep Pon
tes in Zierikzee aangeduid wor
den als eerbetoon aan vluchtige
wezens. In dit geval aan insec
ten die de basis vormen voor
haar opmerkelijke kunstwer
ken.
Sachse komt uit de voormalige
DDR. Zij studeerde aan de Hum-
boldt-universiteit in Berlijn.
Sinds 1982 woont, werkt en ex
poseert ze daar. Tevens geeft ze
er les aan een kunstacademie.
Bekend zijn haar messing ko
nijntjes die werden geplaatst in
het grensgebied bij de Berlijnse
Muur. Sachse is ook actief op
het gebied van straatperforman-
ce, visual poetry en mail art. Ini
tiator achter galerie Galerij, Jo-
han Everaers, nodigde haar uit
met leerlingen van 4 en 5 vwo
bij Pontes locatie Pieter Zeeman
het project Creaturen te realise
ren.
Dat begon met het verzoek aan
de leerlingen in hun eigen woon
omgeving dode insecten te ver
zamelen. De beestjes vormden
het basismateriaal voor de
kunstwerken die Sachse daar
uit creërde. Vlinders, vliegen,
muggen, sprinkhanen en andere
insecten werden door haar
gescand en uitvergroot afge
drukt op een manier waar
doorhun schoonheid tot uiting
komt.
Aan elke afbeelding voegt de
kunstenares zogeheten 'Steinge-
sichten' toe. Het betreft een be
werking van grafiet met steen,
het zogeheten frotteren. Dat le
vert telkens weer een andere
structuur op die de indruk wekt
van een gebeeldhouwde gelaats
uitdrukking. Naast elke beeldte-
nis van een insect drukt Sachse
twee 'steengezichten' af. De ver
rassende resultaten sieren deze
weken de muren van galerie Ga
lerij.
Hart en verstand
„Nadat alle noviteiten bij ieder
een bekend zijn en alle grenzen
zijn overschreden, kunnen toch
altijd weer hand en hart en ver
stand in beweging worden ge
bracht om de vluchtige deeltjes
^an de werkelijkheid te zien, te
duiden en te vertalen", zegt
Sachse zelf over haar werk.
Het zien en vertalen van het
vluchtige wist zij in een gastles
ook over te brengen op de
vwo-leerlingen. Zij stimuleerde
hen voor de ingeleverde insec
ten een sokkel van papier in mi
ni-formaat te maken. Tevens zet
te zij de jongeren aan eens wat
dieper na te denken over de
dood en de broosheid van zo'n
vluchtig wezen en hun gedach
ten daarover in gestileerde vorm
weer te geven, Het leverde ver
rassende werkstukjes op. Zo
kreeg een inmiddels geheel ver
pulverde mug een sokkel met
daarop de poëtische tekst: 'Ge-
liebt. Geteilt. Gebrochen. Aber
nicht verloren', Een andere leer
ling creëerde het opschrift: 'Far-
bich geboren, grau gestorben'.
Alle sokkels en teksten van de
leerlingen staan bijeen in een vi
trine in de hal en vormen een we
zenlijk onderdeel van Creatu-
De expositie in galerie Galerij is tot
en met 23 april te bezichtigen op
schooldagen tijdens de openingsuren
van de school.
Flavour, vlnr: Ingmar Berman, Erik Voerman, Jacco Havenaar en
Onno Sinke. foto Ruben Oreel
door Ernst Jan Rozendaal
GOES - De Goese popgroep Fla
vour is uitgenodigd voor het fes
tival Fret-a-Live@013 dat zon
dag 28 maart plaatsvindt in Til
burg. De redactie van het tijd
schrift Fret heeft Flavour een
plek gegeven in het programma
van veelbelovende Nederlandse
bands.
Vorig jaar werd Fret-a-Live
@013 voor de eerste keer georga
niseerd. Met het evement in de
Tilburgse popzaal 013 zette het
tijdschrift voor Nederlandse
popmuziek zijn tienjarig be
staan luister bij. Vanwege het
succes van de eerste editie krijgt
Advertentie
DVD-spaaractie
Hierbij de letter voor de
DVD-spaaractie van de
PZC. Iedere dag verschijnt
er een andere letter in de
Jo krant die samen het woord "acteur"
vormen. Deze actie loopt heel de
maand februari. Alleen originele
spaarzegels uit de krant op originele
spaarkaarten zijn geldig. Spaarkaarten
staan op zaterdag in de krant t/m 21
februari.
Bij de afbeeldingen van insecten plaatste kunstenares Karla Sachse telkens twee steingesichten.
foto Dirk-Jan Gjeltema
het festival dit jaar een vervolg.
Fret heeft een aantal bekende
Nederlande popgroepen uitgeno
digd in de grote zaal te spelen.
Dat zijn onder meer Extince,
Skik, Daryl"l-Ann en Eboman.
In de kleine zaal treedt behalve
onder meer Gotcha! ook de
Zeeuwse formatie This Beauti
ful Mess op. Flavour staat gepro
grammeerd in de Bat Cave.
Daar spelen acht bands die zich
in Nederland nog moeten gaan
bewijzen. Een voorbeeld is
Gem, eèn groep die door de Ne
derlandse pop-pers al is beju
beld, terwijl de eerste cd pas ko
mende zomer verschijnt op het
label Excelsior.
Flavour trok tijdens het vorige
festival al de aandacht van Fret.
Toen werd namelijk de in eigen
beheer uitgebrachte cd Fast For
ward tot beste demo uitgeroe
pen. Volgens het tijdschrift
maakt Flavour 'krachtige, pun-
tieg popsongs met sterke refrei
nen en veel gevoel voor melo
die'. Eerder selecteerde het Na
tionaal Popinstituut nummers
van Flavour voor verzamelcd's
met muziek van veelbelovende
Nederlandse bands.
Wie Flavour in Zeeland live aan
het werk wil zien, kan zaterdag
naar het Loze Vissertje in Wil-
helminadorp. Flavour geeft
daar een semi-akoestisch optre
den om 21 uur.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op de in de PZC,,
schenen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De rest
tijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niett
de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen woio
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden
redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Ovei;
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
„Leuk om te zien, nog leuker om
te proeven", is de titel van het
Aan Tafel stukje van Rien van
Reems, op 28 januari, over res
taurant Katse Veer, Op de menu
kaart prijkt onder andere twee
keer ganzenlever. Naast mij ligt
een flyer van Stichting Wakker
Dier met foto's over de dwang-
voedering van miljoenen ganzen
en eenden, waarbij dikke
maispap via een lange buis door
hun keel tot in de voormaag
wordt geduwd; na enkele weken
is de lever tienmaal zo groot.
Angst, pijn en ademhalingsmoei
lijkheden zijn het gevolg, alsme
de verwondingen aan hals en
strot. In Nederland is deze me
thode verboden, zo niet in
Frankrijk, Spanje en België, en
dus wordt het geïmporteerd.
Wellicht toch iets om over na te
denken wanneer u 'lekker en
leuk' buiten de deur gaat eten.
Kiek Zwager-de Visser
Botterlaan 41, Kortgene
Als lid van de werkgroep Partij
voor de Dieren voel ik mij ver
plicht om te reageren op het arti
kel van de heer J. J. Flikweert
(29-1) in de PZC. Daar hij ver
moedt dat deze partij niet van
de grond is gekomen, hier het be
wijs, lid van de werkgroep Par
tij voor de Dieren. Dat hij mij
betitelt als een 'kip zonder kop'
neem ik hem bijzonder kwalijk,
omdat ik dierenwelzijn belang
rijk vind en hiervoor opkom.
Dat hij Rob Ossewaarde zo on
respectvol behandelt terwijl me
nigeen negatief heeft geschre
ven over de jacht, ikzelf inclu
sief, is niet nodig. Is het niet
meer dan wenselijk in deze tijd,
waarin wij denken ons alles te
kunnen permitteren, dat men
sen zich inzetten voor natuur en
dierenwelzijn? We hebben er
een zooitje van gemaakt env;
men om dit goed te pleiten ali
lei maatregelen zoals beheerd
leid. We gaan maar door;
ontwikkelingen zoals woo;;
ren Goes, recreatie Veerse N-
WCT enzovoort. Terwijl we
nadelige gevolgen niet goed
schatten. We geven de nat:
met zijn aspecten geen ruin
of wijzen deze aan. Allemaalc
der het mom van materiële
economische welvaart,
waar is de natuur zijn welva;
Planten en dieren moeten a
aanpassen om te overleven.
neer gaan we nu eens
met de natuur om? Bewust®
ding ten aanzien van diereiw
zijn is er een van!
Myriam Kuysi
Kruipuitsedijk 9, Oudek
Met woede heb ik de brief
Rob Ossewaarde gelezen (Pi
29-1). Ik ken de heer Ossewa
de niet persoonlijk. Jammen
noeg zou ik bijna zeggen, ui
ik lees altijd met veel inste
ming zijn ingezonden briei:
Een mens met het hart op deg
de plek! Niet iedereen kan'
zo goed verwoorden maar
zegt precies wat ik denk.
de dieren in de bio-indust
hebben een afschuwelijk let
en wanneer zal daar een
aan komen? Zolang de mem
zo op geld belust zijn, vrees
dat het zo blijft. En de
werkt ook niet mee. Ook dep
zierjacht is niet nodig. Hetgi
er alleen maar om de helee
lekker buiten in de natuur
ren af te knallen. Ik ben
graag buiten maar gelukkig
een andere reden. Dus Rob,ü
ageren tegen wantoestand
Hopelijk krijgen de dieren
het nodig hebben bij de
de verkiezingen wel een sis
De mijne hebben ze al jaren
M. C. de Smit-de
Schoolweg 29c, Temeti
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Herdenkings
monumenten zijn niet meer van
deze tijd. Ze kunnen nooit de ge
compliceerdheid van een bela
den verleden weergeven. Dat
geldt voor oorlogsmonumenten
maar bijvoorbeeld ook voor een
monument om de slavernij te
herdenken.
Dat betoogde Piet Emmer, hoog
leraar in Leiden en auteur van
De Nederlandse slavenhandel
1500-1850, gisteravond in Mid
delburg tijdens het debat dat
het Zeeuws Museum had georga
niseerd over het thema beeldmo-
raal. Emmers uitspraken gaan
lijnrecht in tegen het streven in
Middelburg een slavernijmonu-
ment neer te zetten. Als de over
heid een slavernijmonument
subsidieert - Middelburg heeft
er 50.000 euro voor uitgetrok
ken - dan wordt anno 2004 de
slavenhandel afgekeurd, aldus
Emmer, Dat wekt de indruk dat
alleen Nederlanders zich ermee
bezighielden, of alleen Europea
nen, terwijl ook Afrikanen en
Aziaten er hun steentje aan heb
ben bijgedragen. Die nuance
geeft een monument niet.
Verder was slavenhandel inder
tijd legaal en was de morele ver
ontwaardiging erover gering.
Dus in hoeverre is er sprake van
schuld? Emmer wees erop dat
de meeste morele oordelen over
de slavenhandel van latere ma
kelij zijn, net als inzichten over
de bejegening van dieren, homo
seksuelen en vrouwen.
Emmer kon zich indenken dat
een belangengroepering een sla
vernijmonument betaalt, maar
niet dat de overheid dat doet.
Volgens hem zouden dan veel
mensen meebetalen aan eens
zijdig beeld van de geschia
nis, waarmee ze het eigen;
niet eens zijn. Tenslotte vond
dat via tentoonstellingen, rad
televisie, video en internet:
veel completer geschiedenis^
haal kan worden verteld
met een monument. Alleen»
den kransleggingen dan een pi
bleem worden. Behalve Erna
leidden ook adjunct-direct:
Peter Sijnke van het Zeeuws,
chief en historicus Kees Ribt*
het debat in. Naast het slaven
monument was de afgebla
aankoop van een schilderij
voormalig NSB'er ReiiK
Kimpe door de gemeente Midfl
burg, vier jaar geleden,
werp van discussie.
Directeur Valentijn Byva
wilde de kunst die er vanffl
morele argumenten niet m»
komen die welke er moet kon
als twee zijden van één meda
zien, maar dat kwam niet he
maal uit de verf. Het debat sp:
te zich toe op het slavernijmo:
ment en de vraag of zoiets
meer van deze tijd is.
Volgens Rutger Wolf son vac
Stichting Beeldende Kunst M
delburg is de tijd nog niet
om gehoor te geven aan het pi
dooi van Emmer.
De Middelburgse wethouder;
ri van 't Westeinde betoogde'
het monument niet alleen wfl
neergezet met het oog op het'
leden, maar ook in verband:
slavernij en onvrijheid nu ei
de toekomst.
En directeur Roelof Koops
het Zeeuws Archief wees E
mer erop dat het monument:
derdeel is van een reeks vans:
viteiten, waarmee wel degei
i wordt een genuancg
ieeld te geven van de slaven!
(Advertentie)
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnement#
