Vlaamse musical worstelt
)at we er nog steeds zijn, is een kwestie van geluk
Ik ben alleen maar
beter gaan zingen
25
Doek valt voor
eigenzinnig gezelschap
Gino Vannelli
The Doobie Brothers
naar Nederland
donderdag 29 januari 2004
Scene uit 'Merrily we roll along' van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen.
et is gedaan met
het Koninklijk Bal
let van Vlaanderen
als musical-producent. Na
bijna twintig jaar en een lan
ge rij voorstelling en valt het
doek definitief voor het eigen
zinnige gezelschap. Linda Le-
pomme denkt erover om door
te gaan.
Ze ziet nog wel een taak voor
zich weggelegd in de Vlaam
se musicalwereld. Maar een be
slissing daarover neemt artis
tiek directeur Linda Lepomme
(1955) van het Koninklijk Ballet
van Vlaanderen-Musical pas er
gens half maart. „Op de dag van
mijn verjaardag", zegt ze. „Ik
ben nu nog volop bezig met Mer
rily we roll along, onze laatste
productie. Vanaf mei ben ik
werkzoekende. Ik moet nog een
aantal zaken op een rijtje zet
ten. Maar de kans is groot dat ik
me met musical blijf bezighou
den."
Bijna twintig jaar geleden stond
ze aan de wieg van het Vlaamse
gezelschap KBvV-Musical waar
voor binnenkort het doek defini
tief valt. Ooi-zaak? Bezuinigin
gen en een andere verdeling van
de beschikbare euro's voor de
Vlaamse podiumkunsten. Le
pomme heeft zich er bij neerge
legd, maar steekt niet onder
stoelen of banken dat ze het een
vorm van afbraakbeleid vindt.
Want zo goed gaat het niet met
de musical in Vlaanderen
Gouden eieren
„Het besluit van de Vlaamse re
gering kwam op een moment
dat commerciële musical-produ
centen het steeds moeilijker krij
gen", legt ze uit. „Musical is lan
ge tijd gezien als een kip met de
gouden eieren. Dat blijkt in de
praktijk tegen te vallen. Er is
een over-aanbod geweest. Het
genre is echter zo duur, dat je
dat nooit vol kunt houden. Al
leen de grote spelers met grote
reserves, zoals Joop van den En-
de bij jullie, blijven uiteindelijk
overeind. Maar je moet je afvra
gen of het goed is dat er één spe
ler op deze markt overblijft. In
andere takken in de industrie is
al gebleken dat dat niet gezond
is, bedrijven worden dan blind
voor de eigen fouten."
Haar gezelschap heeft het altijd
moeten doen met beperkte bud
getten. Toch werden daarmee
mooie producties gemaakt. On
langs nog She loves me, een
Amerikaanse klassieker. Maar
ook een eigen productie als
Dear fox mocht er zijn. Bij de
start in 1985 had het gezelschap
1,5 miljoen euro te besteden, in
het topjaar 2002 2,1 miljoen eu
ro. Die groei staat niet in verhou
ding met de toenemende eisen
van het publiek. „Alles evolu
eert, Twintig jaar geleden kon je
dingen soberder opzetten omdat
het publiek nog niet zo verwend
was. Nu heeft het zo veel mooie
producties gezien dat de ver
wachtingen hoger worden
KBvV-Musical zocht zijn heil
vooral in de inhoudelijk sterke
musicals. Je Anne, gebaseerd op
het leven van Anne Frank, was
een imponerende voorstelling.
Net als Company. „De stelling
is dat musical voor de massa
is.Het is nu eenmaal zo dat men
sen kiezen voor iets wat ze ken
nen. Helaas hadden wij niet vol
doende budget om ons goed te
profileren naar het publiek dat
wij zochten."
Ze trekt een vergelijking met
Canvas, de tweede Vlaamse pu
blieke televisiezender. „Dat is
overheidstelevisie die een brede
diversiteit brengt van de moge
lijkheden die het medium heeft.
Het zijn altijd programma's van
hoge kwaliteit. Daarin schuilt
de meerwaarde, ook al zijn de
kijkcijfers vaak lager dan bij de
commerciële zenders. Ik zie ons
bedrijf als de Canvas van de mu
sical-sector. Al gaat er bij de te
levisie natuurlijk veel meer geld
om dan bij ons."
Met de oude klassiekers als Evi-
ta My fair lady en The sound of
music lokte het gezelschap de
kele keer volledig de mist in gin
gen.
Hoogtepunten kan Lepomme
volop opnoemen. De titels van
de missers laat ze liever onbe
noemd. „Ik ken die voor mezelf.
Anderen ook wel. En anders
zijn ze misschien uit hun geheu
gen gewist. Dat is dan beter zo.
Laten we het daar bij houden.
Voor de mensen die er bij betrok
ken waren hoef ik dat allemaal
niet meer op te halen." Wat ze
ker ook genoemd moet worden,
is dat het Vlaamse gezelschap
een kweekvijver was voor jong
mensen naar het theater. „Met
die klassiekers konden wij ons
kinderziektes bij het maken van
musicals permitteren. Die stuk
ken zitten zo goed in elkaar, dat
ze altijd wel overeind blijven.
Dankzij die klassiekers hebben
wij het vak geleerd." Nog voor
dat Joop van den Ende zich in
Nederland actief met musicals
ging bemoeien, brachten de Vla
mingen al producties naar ons
land. Vaak voorstellingen die
Van den Ende jaren later met
spectaculaire budgetten nog
eens overdeed. Technisch moch
ten ze dan de perfectie naderen,
qua warmte haalden ze niet al
tijd wat Linda Lepomme en
haar mensen voor elkaar kre
gen. Het 'kleintje' uit Antwer
pen won daarmee veel respect,
zelfs wanneer producties een en-
musicaltalent. Vera Mann be
gon er haar inmiddels indruk
wekkende carrière. Ze was pas
23 jaar toen ze schitterde in Evi-
ta. „Ik heb Addo Kruizinga weg
geplukt bij een bank", herinnert
Lepomme zich. En An Lauwe
reins, Hans Peter Janssens en
Hilde Norga leerden bij haar
het vak en stonden alledrie ver
volgens in het Londense mekka
van de musical: West End.
Theaterkinderen
„Daar ben ik trots op", zegt Le
pomme. „Blij ook dat ik hun ta
lenten juist ingeschat heb. Ze
zijn mijn theaterkinderen. Ze
hebben natuurlijk zelf hun ta
lent moeten ontwikkelen, ik heb
ze alleen de kans kunnen gege
ven binnen ons gezelschap. Ik
weet hoe belangrijk het is dat
iemand jou dergelijke kansen
geeft. Zo heb ik bij KBvV-Musi-
cal ook mijn leerproces mogen
doormaken Ik had alleen erva
ring als musical-actrice en was
nooit eerder met iets van mana
gement bezig geweest." Hoe het
nu verder moet in Vlaanderen?
De Vlaamse regering stelt vanaf
2006 geld beschikbaar voor nieu
we initiatieven. „Het is een wat
ingewikkeld verhaal. Het goede
nieuws is dat de overheid cle
theatervorm musical wil blijven
ondersteunen. Kandidaten kun
nen zich tot september dit jaar
met hun plannen bij het ministe
rie melden. Het jaar daarop
wordt duidelijk wie voor subsi
die in aanmerking komt."
Lepomme overweegt om ook
een plan in te dienen. Veel wil
ze daar nog niet over kwijt. De
kans is groot dat ze kiest voor
de inhoudelijk sterkere musi
cals. Producties die iets te vertel
len hebben. „Als je die me-
ga-musicals niet goed kunt
doen, moet je er afblijven. Daar
naast vind ik dat overheidsgeld
dient om meer risico's te nemen.
Om voor een ander soort pu
bliek voorstellingen te maken
die dieper gaan. Ik heb niks te
gen die grote producties, hoor.
Maar mijn hart ligt bij dat ande
re genre."
Martin Hermens
'Merrily we roll along', de laatste mu
sical van het Koninklijk Ballet van
Vlaanderen, is onder meer te zien in;
29 januari, 20.00 uur. Theater 't Ei
landje Antwerpen; 6 en 7 februari,
20.00 uur, Opera Gent11 februari
20.30 uur. Chassé Theater Breda; 13
februari, 20 00 uur, Stadsschouw
burg Brugge; 14 februari, 20.00 uur,
Schouwburg De Kring Roosendaal;
23 maart. 20.00 uur. Schouwburg De
Maagd Bergen op Zoom, 25 tot en
met 27 maart, 20,00 uur. Theater 't
Eilandje Antwerpen
Meer informatie; www.kbvv.nl
De Canadese soulzanger Gi-
no Vannelli beleefde zijn
commerciële hoogtijdagen in de
jaren tachtig en negentig. Twee
jaar geleden gaf hij een opmer
kelijk concert met het Metropo-
le Orkest op het North Sea Jazz
festival, trad hij voor de paus op
en maakte hij een plaat in de al
oude bel canto traditie. Reden
genoeg om van een bescheiden
comeback te spreken.
Eigenlijk is het gewoon de
schuld van de paus. Nou ja, indi
rect dan. De Canadese zanger
van Italiaanse afkomst werd in
2000 samen met de Deense pia
nist Niels Landokv uitgenodigd
om iets voor de Roomse kerkva
der in het Vaticaan te zingen.
Dat werd het in bel canto-tradi
tie vertolkte Parole per mio Pad-
re - 'Een Woord tot mijn Vader'.
De kerkvorst kreeg tranen in de
ogen en een vertegenwoordiger
van Vannelli's platenmaatschap
pij dollartekens. Hij stelde de
zanger voor om een heel album
in die stijl op te nemen. Canto,
heet die plaat die voorjaar 2003
verscheen, zonder overigens
veel roering en kassagerinkel te
veroorzaken.
Vannelli treedt morgen samen
met het Metropole Orkest op in
de Amsterdamse Pepsi Stage.
Daar zal zeker een handvol num
mers van die plaat gebracht wor
den, zegt de zanger. Plus stuk
ken die hij eerder al met hetzelf
de orkest tijdens North Sea Jazz
uitvoerde. Kortom, een carrière
overzicht in populair symfoni
sche bezetting.
En die carrière mag er wezen.
Hij zal altijd wel de mooie jon
gen blijven, de nu 51-jarige Gi
no Vannelli. De zanger met het
latin lover imago van weleer
heeft zijn lange zwarte krullen
gekortwiekt en zich een - grij
zend - ringbaardje aangemeten.
De dichtgeritste schipperstrui
komt van Calvin Klein. En de
paperbackversie van Tolkiens
'The Hobbit' naast het koffie
kopje op het restauranttafeltje
moet ongetwijfeld onderstrepen
dat hij in zijn vrije tijd niet lou
ter in de Penthouse bladert.
In 1974 veroverde hij Europa
met zijn tweede album Poiverful
Peoplevol zelfgeschreven jazzy
soul. Eind jaren zeventig viel
het Amerikaanse publiek voor
de jazzy Canadese discomacho.
Vannelli raakte de weg kwijt in
succesland, kwam zichzelf te
gen en ging op zoek naar zaken
die belangrijker waren dan zijn
carrière. Toen hij die eenmaal
gevonden had ging het alleen
maar beter. Hij scoorde ook in
ons land twee hits - Hurts to be
in Love (1985) en Wild Horses
(1987) - en deed het verder rus
tig aan. In 1990 trad hij voor het
eerst in ons land op. In de loop
van dat decennium maakte hij
nog een paar weinig opvallende
jazzy middle-of-the-road pla
ten, maar verder werd er weinig
van hem vernomen. Totdat hij
het zingen met een orkest weer
herontdekteen hij uitnodigingen
op zijn deurmat vond van res
pectievelijk Johannes Paulus II
te Vaticaanstad en North Sea te
's-Gravenhage.
„Ik ben ervan overtuigd dat ik
sinds de jaren zeventig alleen
maar beter ben gaan zingen en
betere songs schrijf. Ik weet dat
ik altijd weer geassocieerd
wordt met die plaat Powerful
People, maar dat is natuurlijk
alleen maar een kwestie van nos
talgie. Niet dat daar iets mis
mee is, maar zelf vind ik dat al
bum zeker niet mijn beste."
In de jaren tachtig bezwoer de
Canadees een crisis in zichzelf
door te 'shoppen' en 'grazen' bij
een groot aantal spirituele lera
ren in Japan, India, Latijns Ame
rika en waar al niet meer. Hij
heeft er baat bij gehad, zei hij in
tal van interviews. Maar heeft
het ook zijn muziek beïnvloed?
„Niet zozeer de muziek. Voor
dat je weet wat je kunt doen,
moet je weten wat je wilt zijn
En voordat je kunt weten wat je
wilt zijn, moet je er achter ko
men wie je bent. Je moet leren
vragen te stellen. Als het dan
wat minder met je carrière gaat,
dan gaat het ook gelijk minder
met je als mens. En dat is nou
precies waar ik mijzelf vanaf
heb weten te helpen. Ik laat mij
niet meer leiden door de angst
En zeg nu zelf, de hele wereld
wordt toch in feite door angst ge
stuurd?"
Peter Bruyn
Gino Vannelli: morgen (vrijdag 30 ja
nuari) met het Metropole Orkest in
de Amsterdamse Pepsi Stage.
Gino Vannelli
et is meer dan vijftien jaar geleden dat
ühe Doobie Brothers in Nederland op-
ffl. maar zanger/gitarist Pat Simmons
ttuitstapje nog steeds met vergeten. In-
adeeL hij koestert zijn herinneringen
ons land
waren destijds op tournee door Europa
the Allman Brothers en deden bij jullie
openluchtconcert. Man, het lijkt wel als-
tt gisteren was. Als ik aan Holland
[denk ik in de eerste plaats aan Am-
n. Lekker door de straten van die
nteren, hasj roken, barretje in, barre-
We zijn in Paradiso nog aan het jam-
jeweest met Gregg Allman en Dickey
tEen geweldige tijd."
J klokken der herinnering luiden, is
odag in het hart. En dat geldt zeker
[Pat Simmons, de man die in 1969 aan
l stond van de inmiddels tot legenda
proporties uitgegroeide Doobie
"s. Op woensdag 4 februari geeft de
een eenmalig concert in de Amster
damse Heineken Music Hall. Simmons staat
te trappelen van ongeduld. „Ik hoop dat de
jongens van Golden Earring ook naar onze
show in Amsterdam komen. Want als wij
vroeger in Nederland optraden, waren zij er
altijd bij. Ze hebben meerdere malen ons
voorprogramma gedaan en in die tijd zijn
we goede vrienden geworden. Het zou leuk
zijn als we na ons concert even ergens kon
den jammen. Goeie liedjes hadden die jon
gens."
The Doobie Brothers maakten zich in 1972
onsterfelijk met de hit Listen To The Music,
een jaar later gevolgd door Jesus Is Just Al
right. In 1973 zette de groep ook met Long
Train Runnin' en China Groove twee 'kra
kers' op z'n naam, maar vervolgens zou het
tot 1986 duren voordat opnieuw de hitlijs
ten werden gehaald met What A Fool Belie
ves. Het laatste hitje The Doctor stamt al
weer van 1989, maar dat betekent aller
minst dat de groep in de vergetelheid is ge
raakt. In Amerika treden The Doobies nog
een slordige honderd maal per jaar op en
daarbij weten ze zich per keer verzekerd
van een publiek van op z'n minst twee- tot
drieduizend man. Maar hun mix van
southernrock, jazz, country en blues is dan
ook tijdloos.
„Nou ja, het is natuurlijk net zo goed een
kwestie van doodgewoon geluk dat we er
nog steeds zijn", relativeert Simmons. Anno
2003 bestaan The Doobie Brothers naast
Simmons uit zanger/gitarist Tom Johnston,
drummer Mike Hossack, gitarist en violist
John McFee en percussionist Keith Knud-
The Doobie Brothers
sen Muzikanten die volgens Simmons na al
die jaren nog steeds een vriendenclub vor
men en ook dat is een reden waarom The
Doobies er niet over peinzen met pensioen
te gaan. „Maar wat net zo belangrijk is: mu
ziek is voor ons nog altijd een uitdaging", al
dus Simmons. „We schrijven voortdurend
nieuw materiaal en daardoor blijft het span
nend om met The Doobie Brothers op pad te
zijn."
Hoewel de groep stilistisch gezien nauwe
lijks een andere koers is gaan varen, laat
Simmons zich bij het schrijven van liedjes
voortdurend beïnvloeden door nieuwe na
men die hij ontdekt. Zo luistert hij recente
lijk veel naar platen van de Afrikaan Habib
Koité. „Van zulke mensen steek ik heel wat
dingen op die ik voor mijn eigen liedjes kan
gebruiken. Maar die vertaal ik dan wel naar
mijn eigen stijl", legt hij uit.
Simmons' eerste liefde was folk- en blues
muziek, maar toen hij deel uit ging maken
van The Doobie Brothers kreeg hij ook be
langstelling voor jazz, soul en r&b. De veel
heid aan stijlen die de groep vanaf het begin
integreerde, werd overgoten met een com
mercieel sausje en zou binnen enkele jaren
leiden tot de eerste hit Listen To The Music.
Simmons: „Dat nummer hoor je nog dage
lijks op de radiostations die zijn gespeciali
seerd in classic rock. Je kunt rustig stellen
dat die zenders ervoor zorgen dat onze mu
ziek blijft leven en van generatie op genera
tie wordt doorgegeven. Heel wat jonge men
sen van nog geen twintig kunnen zo de tekst
van Listen To The Music meezingen."
Hoewel The Doobie Brothers na 35 jaar nog
steeds bestaan, is het de afgelopen decennia
niet altijd rozengeur en maneschijn ge
weest In 1982 besloten de muzikanten er
zelfs definitief een punt achter te zetten om
dat het heilige vuur leek te zijn gedoofd.
Afstand
„We moesten gewoon even afstand van el
kaar en onze muziek nemen", vertelt Sim
mons. „Vanaf 1969 hadden we vrijwel con
stant op eikaars lip gezeten en het leek een
verademing om iets voor onszelf te kunnen
doen." Simmons bracht in die periode een
aantal solo-platen uit en scoorde in 1983
zelfs een bescheiden hit met So Wrong.
„Dat was wel leuk, maar ik putte er eerlijk
gezegd lang niet zoveel bevrediging uit als
spelen met The Doobies", bekent Simmons
twintig jaar later. „Ik miste de anderen, ik
kon als solist m'n draai niet vinden. Toen
ontdekte ik pas hoe diep het bandgevoel in
mij zat, hoezeer ik verknocht was aan The
Doobie Brothers.
De andere leden dachten er kennelijk pre
cies zo over. want eind 1986 werd de draad
weer opgepakt. Eerst met een aantal reü
nie-optredens. maar al snel besloten de mu
zikanten definitief naar het Doobie
Brothers front terug te keren „Als een soort
hechte familie", aldus Simmons. „Muzikaal
had het ons zeker goed gedaan dat we vier
jaar waren gestopt, want het gevoel van
eind jaren zestig was er weer helemaal. En
we grepen ook weer meer terug op ons oor
spronkelijke geluid, veel gitaar en weinig
toetsen."
Sindsdien zijn The Doobie Brothers niet
meer van het toneel geweest, al doen ze het
een stuk kalmer aan. Simmons: „We treden
ongeveer honderd keer per jaar op, de helft
minder dan vroeger. En daarbij gaan we
nog regelmatig naar Nieuw-Zeeland. Au
stralië en Japan, want daar krijgen ze maar
niet genoeg van onze muziek."
Simmons zou trouwens ook best vaker naar
Nederland willen komen. „Ik heb een zwa
ger in Vlaardingen wonen en dan zie ik die
jongen ook eens wat meer. Ik ga hem in ie
der geval opzoeken als we straks in Amster
dam zijn. Mijn vrouw en zoon reizen mee en
we maken er echt een familie-uitje van."
Harry de Jong
The Doobie Brothers spelen op woensdag 4 februa
ri in de Heineken Music Hall in Amsterdam.
