Strijd om troon Prodi begonnen
PZC
Bot doet frisse wind waaien
in nationaal Europees beleid
PZC
Mislukt
Chronologisch
overzicht
affaire-Oudkerk
Regeringsleiders moeten rekening houden met wankel machtsevenwicht
21 januari 1954
woensdag 21 januari 2004
Vijf jaar lang heeft Romano Pro
di vergeefs geprobeerd om het
politieke gezag te verwerven dat
hij als voorzitter van de Europe
se Commissie nodig heeft. Nu
het tijd wordt voor zijn opvol
ging, staan de EU- regeringslei
ders voor dezelfde moeilijke keu
ze als vijf jaar geleden. Zoeken
ze een zwaargewicht die het hen
moeilijk kan makenOf verval
len ze in hun oude fout, en
wordt het opnieuw een m/v die
ze de baas kunnen?
door Hetty van Rooij
Het gebeurde in maart 1999
in Berlijn, en het was al
voorbij voordat de journalisten
het in de gaten hadden. De ver
kiezing door de EU-chefs van
Romano Prodi tot voorzitter
van het dagelijks bestuur van
de Europese Unie was binnen
een uur gepiept.
Na afloop bejubelde de Duitse
kanselier Schroder de daad
kracht van de staatshoofden en
regeringsleiders. „Ze hebben ie
mand uit hun eigen kring geko
zen en ze dachten dat het dus
wel goed zat", meesmuilt een di
plomaat vijf jaar later.
Romano Prodi, ex-premier van
Italië en ooit onder luid applaus
in de EU gehaald als 'het visite
kaartje van zijn land' en 'de
man die Italië rijp maakte voor
de euro', bleek in Brussel geen
krachtpatser. Hij afficheerde
zich als 'Mr. Europe' en zijn
Commissie als 'de Europese re
gering'. Maar zijn gebrek aan
charisma, onhandige presenta
tie, publicitaire blunders en ha
perende talenkennis, zorgden in
de loop der jaren voor een heel
ander beeld. Er is zelfs hardop
gespeculeerd over een voortij
dig vertrek, maar zover kwam
het niet Het zou in niemands
belang zijn geweest, zeker niet
in dat van de regeringsleiders
die hem in het zadel hielpen.
Binnen de Europese Unie be
staat een moeizaam machtseven
wicht. Een zwakke voorzitter
van de Europese Commissie be
tekent onherroepelijk dat de lid
staten, en vooral de grote, meer
macht naar zich kunnen toetrek
ken. Daarom is de vraag interes
sant wat de regeringsleiders in
juni van dit jaar gaan doen, als
ze een opvolger voor Prodi moe
ten aanwijzen. Kiezen ze uit de
eigen gelederen opnieuw een re
latief 'lichte' Commiosievoorzit-
ter? Dat zou dan, na de kleurlo
ze Luxemburger Santer en de
blunderende Italiaan Prodi,
voor de derde keer zijn. Of over
heerst het besef dat de EU ge
baat is met een sterke Europese
Commissie, en kiezen ze voor
een politieke krachtpatser?
Er valt nog geen verstandig
woord over te zeggen, al wordt
in Brussel het spelletje 'namen
noemen' al volop gespeeld. Offi
ciële kandidaten zijn er nooit
voor dit soort functies, omdat
niemand aan het einde van de
rit een afgewezen kandidaat wil
zijn. Het ontkennen van enige
interesse voor zon baan is dan
ook normaal. Jaap de Hoop
Scheffer hield vorig jaar tot het
laatste moment vol dat Neder
land géén kandidaat had voor
de post van secretaris-generaal
van de Navo, omdat hij wist dat
anders zijn kansen verkeken
zouden zijn. Hoe pijnlijk een
openbare afwijzing is heeft
Ruud Lubbers ervaren in 1994,
toen hij voor het oog van de he
le wereld werd gepasseerd om
dat de Duitse kanselier Kohl
hem niet zag zitten.
Zo ongeveer iedereen wordt ge
noemd als mogelijke kandidaat
voor de opvolging van Prodi,
met uitzondering van Balkenen
de, die nog te kort in functie is.
Zo zijn daar de Belgische pre
mier Guy Verhofstadt, de
Spaanse premier José Aznar en
de Deense premier Rasmussen.
Alledrie kregen ze tijdens het
EU-voorzitterschap van hun
land de smaak van de grote in
ternationale politiek te pakken.
De naam van de Oostenrijkse
premier Schüssel valt, evenals
die van zijn Luxemburgse colle
ga Juncker, de Belgische ex-pre
mier Dehaene en de Finse voor
malige premier Lipponen. De
politieke kleur van de 'kandida
ten' speelt een rol, hun nationa
liteit, de vraag of hun land on
langs 'aan de beurt' is geweest
(zoals Nederland met de benoe
ming van De Hoop Scheffer bij
de Navo) en vooral de vraag of
zij voor '25 regeringsleiders op
zijn minst acceptabel zijn.
Op die manier wordt het makke
lijk afstrepen. Verhofstadt
speelde onder een hoedje met
Frankrijk en Duitsland op het
terrein van de Europese defen
sie en dat is in Londen niet lek
ker gevallen, Juncker komt uit
een dwergland dat al twee maal
een Commissievoorzitter mocht
leveren, Aznar heeft zich door
zijn keiharde opstelling tijdens
de onderhandelingen over de
Europese grondwet niet popu
lair gemaakt. Uit de tien landen
die per 1 mei toetreden tot de
Unie wordt overigens niet één
serieuze 'kandidaat' genoemd.
Weifelaar
En Wim Kok? Onze voormalige
premier heeft in Brussel de re
putatie van een weifelaar, ie
mand die zich laat smeken om
een baan te aanvaarden en op
het laatste moment dan toch
'nee' zegt. In 1999 had hij voor
zitter van de Europese Commis
sie kunnen worden, en zijn advi
seurs dachten tot het allerlaat
ste moment dat hij dat ook am
bieerde. Het werd Romano Pro
di. In 2002 viel Koks naam voor
de prestigieuze functie van voor
zitter van de Conventie, de
praatclub die een ontwerp voor
de Europese grondwet heeft ge
leverd. Het werd Giscard
d'Estaing.
Twee keer heeft Kok vervolgens
een werkgroep geleid die in op
dracht van de Europese Com
missie een rapport schreef, en
beide keren werd dat gezien als
een 'opstapje' voor het grote
werk. Was dat zo? Wil hij echt,
heeft hij nog een kans als hij
echt wil? Dan zal hij daar duide
lijk over moeten zijn. „Kok is te
lang weg en te ver weg" oor
deelt een Britse diplomaat'gena
deloos.
Onmogelijk is een keus voor
Kok echter niet. Want mocht de
benoeming van een nieuwe voor
zitter van het dagelijks bestuur
van de Unie in juni op een tota
le verrassing uitlopen, dan is
dat niet voor het eerst. GPD
pagina 5: Zalm noemt Brussel
geen suikeroom
EU-voorzitter Romano Prodi deze week tijdens een openbare lezing over de Europese Grondwet in Londen. In Brussel wordt het spelletje
'namen noemen' voor de vrijkomende voorzittersstoel al volop gespeeld. foto Jim WATSON/AFP
Het integratiebeleid van allochtonen is mi$.
lukt in Nederland. Vrijwel alle politie^
partijen rollen over elkaar heen om die
conclusie te verbinden aan het rapport dat de com-
missie-Blok heeft gemaakf. Dat de commissie on
der leiding van WD-Kamerlid Stef Blok een ande
re mening is toegedaan na grondig onderzoek
doet er weinig toe. Zeker WD, CDA en LPFhad
den. het rapport Bruggen Bouwen helemaal niet no
dig. Zij wisten het al van tevoren.
Sinds Pim Fortuyn het vraagstuk op tafel leg
de beer los. Zo politiek correct als het was 0
thema niet te bespreken, zo politiek correct is f
nu harde maatregelen te eisen om allochtonen a
het gareel te krijgen. De conclusie van de commis.
sie-Blok dat het integratiebeleid 'deels is ge.
slaagd', komt veel politieke partijen niet uit. Voor
nuances is even geen plaats.
Dat zich in Nederland problemen voordoen die
met name allochtonen treffen en betreffen, is hel
der. Zij wonen veelal in wijken met mindere wo
ningen. Zij zijn meer dan gemiddeld werkloos. Zij
zijn vaker dan autochtone Nederlanders actief in
de criminaliteit. Tot voor een jaar of vijf a tien
mocht daar niet over worden gesproken in het
openbaar, of het predikaat 'racist' lag al klaar De
slinger is anno 2004 de andere kant uitgeslagen.
Het is blijkbaar nodig om een nieuw evenwicht te
vinden, maar het is ook pijnlijk. Succesvolle al
lochtonen moeten meer onder de aandacht worden
gebracht om negatieve beeldvorming te voorko
men. Als het goed is, passen ze voor die rol. Wi?
om zich heen kijkt zonder al te veel vooroordelen
ziet genoeg immigranten die het in de Nederlandse
samenleving ondanks alles redden.
Tal van voorstellen als spreiding van allochtonen,
verplichte inburgeringscursussen en een minimum
leeftijd voor huwelijkspartners uit het buitenland,
komen uit de Kamer in reactie op het rappor.
Bruggen Bouwen. Al te gek zijn die niet, maar tege
lijkertijd wordt vergeten dat het huidige bezuini
gingsbeleid zulke maatregelen teniet doet. Het
schrappen van gesubsidieerde banen is een voor
beeld, terwijl juist dankzij die banen veel allochto
ne én autochtone Nederlanders aan de slag zijn ge
komen. Dat er niet veel meer wordt geïnvesteerd
in de vernieuwing van achterstandswijken, ook ii
Zeeuwse steden als Vlissingen, is even schrijnend
Het integratiebeleid is niet mislukt, het dr
mislukken door de gure politieke wind.
door Judith Katstra
De Amsterdamse PvdA-wet-
houder Rob Oudkerk is in
de nacht van maandag op dins
dag afgetreden. De commotie
ovei4 Oudkerk liep de afgelopen
tijd hoog op. Hieronder volgt
een chronologisch overzicht
10 januari, columniste Heieen
van Royen schrijft in Het Pa
rool dat Oudkerk pornosites en
prostituees .'bezoekt en cocaïne
gebruikt. Van Royen heeft dat
opgetekend, (dén zij samen wat
gingen drinken na deelname
aan het Groot Dictee eind vorig
jaar. Burgemeester Job Cohen
(ook PvdA) heeft daarop in het
weekeinde contact met Oud
kerk.
12 januariOudkerk spreekt in
een verklaring aan burgemees
ter Cohen tegen dat hij cocaïne
heeft gebruikt. Cohen blijkt de
wethouder erop te hebben aan
gesproken dat hij thuis op een
computer die eigendom is van
de gemeente, pornosites heeft
bekeken.
In een uitzending van Nova ver
klaart Van Royen nog steeds
achter haar verhaal te staan.
14 januari: tijdens de gemeente
raadsvergadering tikt Cohen
Oudkerk publiekelijk op de vin
gers. Hij noemt het 'naïef' om
op deze manier met een colum
niste te praten. De gemeente
raad beschouwt de hele affaire
vooral als een privé-kwestie.
Oudkerks positie komt niet in
gevaar.
Chantabel
17 januari Van Royen schrijft
in haar Parool-column dat onbe
kenden in maart 2000 hebben
gedreigd beeld- en fotomate
riaal openbaar te maken van
een bezoek van Oudkerk aan
een prostituee. De politie onder
zocht - na Oudkerks aangifte -
de zaak, maar vond niets. Oud
kerk (destijds Tweede-Kamer
lid) bevestigt de bedreigingen,
maar zegt nooit chantabel te
zijn geweest.
De wethouder neemt de colum
niste niets kwalijk en zegt er
niet over te denken om op te
stappen.
De Volkskrant meldt dat de Al
gemene Inlichtingen- en Veilig
heidsdienst destijds een dossier
heeft aangelegd over de bedrei
gingen aan het adres van Oud
kerk. De dienst ontkent dat.
De wethouder biecht partijleden
schriftelijk excuses aan voor de
ontstane commotie over zijn per
soon. Hij stelt dat hij nooit iets
onwettigs heeft gedaan. „Wat
ik in mijn privé-tijd doe, wens
ik als privé te beschouwen(...)."
18 januari: Cohen vindt dat
Oudkerk zich moet rehabilite
ren door keihard aan het werk
te gaan. In het tv-programma
Buitenhof zegt Cohen dat hij
laat uitzoeken hoe politiegege
vens over de wethouder in de
publiciteit zijn gekomen.
Cohen zegt sinds vorig najaar
op de hoogte te zijn van het be
zoek van Oudkerk aan prosti
tuees, ook op de tippelzone aan
de Theemsweg. In november be-
ëloot de gemeenteraad deze zo
ne te sluiten.
19 januari: de zaak-Oudkerk is
niet alleen schadelijk voor de
Amsterdamse wethouder, maar
ook voor zijn partij en de poli
tiek in het algemeen. Dat zegt
PvdA-partijvoorzitter R. Koole
voor het Radio 1 Journaal.
20 januari: na een lange verga
dering besluit de PvdA-fractie
in Amsterdam dat Oudkerk niet
langer kan aanblijven als wet
houder. Een geëmotioneerde
Oudkerk maakt zijn aftreden
zelf bekend. Volgens voorzitter
T. Halbertsma is het vertrou
wen en gezag zo geschaad dat
hij niet meer kan functioneren.
Coalitiegenoot WD stelt dat
het vertrek van de wethouder
'uitermate droevig' is voor Oud
kerk, maar dat het voor de stad
goed is dat er nu weer rust
komt. ANP
Met het aantreden van minister
Bot van Buitenlandse Zaken
verstommen de schrille antige-
luiden die de regering-Balken
ende tot nog toe produceerde in
de discussie over Europa. Bot
slaat een andere toon aan; hij be
seft dat er geen kruit gewassen
is tegen de Europese zwaarte
kracht.
door Thijs Wöltgens
Een maand is Bernard Bot nu
minister van Buitenlandse
Zaken, als opvolger van Jaap de
Hoop Scheffer. Deze laatste zag
zijn loyaliteit aan Bush beloond
met de hoogste functie in de Na
vo: secretaris-generaal. Loyali
teit aan Bush betekende af
stand nemen van Schroder en
Chirac in de gevoelige
Irak-kwestie. Bot is bezig om
deze kloof weer te overbruggen.
Daarom was hij afgelopen week
in Berlijn.
Zijn Duitse ambtgenoot Josch-
ka Fischer vond dit bezoek een
bijdrage aan de verbetering van
de onderlinge relatie. Dat komt
omdat Bot een ander toon aan
slaat dan het kabinet-Balkenen
de tot nu toe. In de discussies
over het Stabiliteitspact en over
de Grondwet produceerde het
kabinet schrille anti-geluiden.
Beoogde beeldvorming was die
van een dappere David tegen
twee Goliaths - Duitsland en
Frankrijk. Feitelijk was het min
der een ruzie van klein tegen
groot, maar stonden twee opvat
tingen over Europese samenwer
king tegenover elkaar.
De Nederlandse regering denkt
meer nationaal en minder Euro
pees. Vandaar de eis voor een ei
gen commissaris, vermindering
van de eigen bijdrage en de eis
om in de Grondwet uitgavenpla
fonds vast te leggen. Het zijn
geen eisen die getuigen van
groot Europees enthousiasme.
Nederland is geen motor meer
van de Europese integratie, eer
der een remmer. Door deze op
stelling laat Nederland zelf het
initiatief aan de as Berlijn-Pa-
rijs. Wij hebben ons gedegra
deerd tot vaste mopperaar in de
kantlijn.
Bot heeft zich kennelijk voorge
nomen om uit die marginale po
sitie te geraken. Niet omdat hij
een blinde Eurofiel is. Daarvoor
kent deze ervaren diplomaat de
binnenwereld van de EU te
goed. Hij is eerder een Euro-rea
list, die weet hoe de hazen lo
pen. En die weet, dat er voor Ne
derland niets te verdienen valt
als het zich voortdurend keert
tegen de Europese zwaarte
kracht. Die zwaartekracht ligt
nu eenmaal bij de Frans-Duitse
samenwerking.
In de tweede helft van dit jaar
is ons land voor zes maanden
voorzitter van de EU. Het is
'not done' dat een voorzitter
zijn eigen hobby's uitleeft. En
zeker niet als het om zoiets be
langrijks als de Europese
Grondwet gaat. De kans is
groot dat de huidige voorzitter,
Ierland, dit onderwerp door
schuift naar ons land. Een suc
cesvol voorzitterschap van Ne
derland is alleen mogelijk als
wij ons onthouden van vaste
stellingnames. Vandaar dat Bot
probeert onze manoeuvreer
ruimte te vergroten.
Op de achtergrond speelt nog
een andere kwestie: welke mi
nister is veraptwoordelijk voor
het Europees beleid? Deze
vraag speelt meestal tussen de
minister van Buitenlandse Za
ken en de minister-president,
tussen Van den Broek en Lub
bers of tussen Van Mierlo en
Kok. Balkenende heeft op het
terrein van buitenlandse zaken
nog een laag profiel. Een keer
passeerde hij De Hoop Scheffer
(bij de inzage van Britse gehei
me documenten over de massa
vernietigingswapens in Irak)
maar daarna hield hij zich rede-
sr
Minister van Buitenlandse Zaken Bernard Bot is bezig de kloof met
Duitsland en Frankrijk te overbruggen, die tijdens de gevoelige
Irak-kwestie was ontstaan. foto Phil Nijhuis/GPD
lijk gedeisd. Het vacuüm, dat
op die manier ontstond, is ge
vuld door Zalm.
Ondergeschikt
De minister van Financiën
vindt geld te belangrijk om aan
diplomaten over te laten. Dat
vinden in principe alle minis
ters van Financiën, maar die
worden gelukkig in toom gehou
den door hun premiers. Voor
echte staatsheden geldt het ge
zegde van de grote generaal De
Gaulle: de intendance volgt, dat
wil zeggen het geld is onderge
schikt aan de politiek. Begro
ting en wisselkoers zijn instru
menten in dienst van politieke
doeleinden. In Nederland lijkt
al jaren het omgekeerde het ge
val: de politiek dient het begro
tingssaldo.
Een Nederlander zou nooit de
grootheid van Kohl hebben op
gebracht om de ijzersterke
D-Mark in te ruilen voor de eu
ro. Kohl op zijn beurt zou het
nooit hebben toegelaten, dat
zijn minister van Financiën de
toon zou zetten in de Europese
discussies. En dat geldt ook
voor een beetje minister van
Buitenlandse Zaken. Bot eist
het primaat van de Europese po
litiek op. Daarin verdient hij al
le steun, ook die van de minis
ter-president.
Nederland heeft veel te winnen
bij een slagvaardige EU. Bij die
slagvaardigheid horen geen ve
to's, ook niet van Zalm. De
Irak-crisis heeft overduidelijk
de politieke zwakte van Europa
gedemonstreerd. Op het wereld
toneel speelt Europa geen rol zo
lang het met meerdere tongen
spreekt. Wie dat anders wil, zal
moeten accepteren dat democra
tische meerderheden beslissen.
Zoals ik als PvdA'er accepteer
dat Balkenende voor Nederland
spreekt, zo zal Nederland zich
moeten neerleggen bij een Euro
pese meerderheid. Het is aan
Bot en zijn diplomaten om er
voor te zorgen dat Nederland
zich zo min mogeüjk bij de over
stemde minderheid bevindt.
Thijs Wöltgens is voormalig
fractieleider van de PvdA in de
Tiueede Kamer en thans voorzit
ter van de Kamer van Koophan
del Zuid-Limburg en bestuurs
voorzitter van de Open Universi
teit.
pagina 5: Bot wil Thaise
minister spreken
UITBREIDINGSPLAN - Tij
dens een officieuze vergade
ring van de gemeenteraad van
Goes is gisteren het ont-
werp-uitbreidingsplan van de
stad gepresenteerd. Het plan
voorziet in de bouw van ruim
duizend woningen tot 1960.
De meeste huizen (406) staan
gepland voor de nieuwe woon
wijk Noord-Oost I, ten noor
den van de Heernisseweg. Met
de nieuwe woonwijken zou het
inwonertal van Goes tot onge
veer 16.000 kunnen stijgen.
MOERDIJKBRUG - De werk
zaamheden aan de Moerdijk-
brug vorderen gestaag. De
brug krijgt een dubbel spoor
en bestaat uit een stuk van der
tig meter op twee steunpuntal
en uit rijf stukken van 208me
ter op drie steunpunten. Het is
de bedoeling dat de Moerdijk-
brug eind volgend jaar in ge-
bruik wordt genomen.
AMBTSWONING -
meester J. Stieger krij
ambtswoning in Hoedekss-J
kerke. Het voorstel is g
in de gemeenteraad met vier ie-
gen drie stemmen verworpen,.
Er wordt al ruim een h
gezocht naar een geschikte lo
catie voor de burgemeesters»*
ning.
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationpark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454647
Fax: (0111 >454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17,00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden,
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
(bij acceptgïrobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19,45
per kwartaal: 56,60
per jaar: €217.00
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoc
het einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v lezersservice,
Postbus 314460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,20
zaterdag: 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig de
Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de Regelen
voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16.00 tot 18-00 uur
Tel. (0113)315555
Fax (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax:(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes/
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Internet: www.pzc.nl/adverteren
Uilgeverii Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van
aan ons verstrekte gegevens hebben wi| opgenomen in een bestand dat wordtg<00™
(abonnementen/administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante eit aesertt*
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvu 4'0 8 f
de derden. Als u op deze informatie geen prijs steil dan kunt u dit schriftelijk merte
:e, Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot meqener
