PROVINCIA
IE
ZEE1
IWSE
com
MI
Indonesië koopt korvetten KSG
LEVYkwaliteit zorg holt achteruit
PZC
U«1
A
*5
20% JUBILEUMKORTING
Eerste exportorder voor Vlissingse werf sinds jaren tachtig
outer Bos
iet zich als
;nige redder
PvdA
Premier poogt moreel
mariniers Irak op te krikken
Actie voor ontvoerde cameraman
21 t/m 27
Ruzie tussen 'Brussel' en joden
Politieradio werkt niet in tunnel
Volleyballers naar laatste vier
Rotterdammer gaat in
zee mosselen kweken
Ansichtkaart
alsnog bezorgd
Neem nu een proefabonnement
Vijf weken voor 14,50
z 6
Neerslag
Veelal bewolkt en perioden met regen of
[motregen. Vrij krachtige zuidenwind en
147e jaargang
no. 7
onderdag 8 januari 2004
as nummer 1,20
op onze Golden Tulip
gastronoiQiscne brunches.
WESTDUIN KOUDEKERKE/VLISSINGEN
Reserveer NU ook NU
voor de valentijnsbrunch! 16,50
Westduin 1 Koudekerk© (Oishoekl
i@2^#landnet.[
0118 - 55 25 10 westduin®
p.p.
inr Harmen van der Werf
IJSSINGEN - De Ko-
^klijke Schelde Groep
;SG) in Vlissingen mag
wee korvetten leveren
an de Indonesische mari-
Admiraal B. Sondakh
eeft gisteren het contract
oor de order getekend in
akarta.
chelde-directeur R. Berkvens
jreekt van 'een hele belangrij-
opdracht'. Hij houdt wel een
iagom de arm. Indonesië moet
ch nog financieel garant stel-
n.
tfaar", stelt Berkvens, „de on-
irtekening is een belangrijke
apVoor de militaire export
der is een vergunning nodig
in het ministerie van Eco
Dmische Zaken. Directeur
ferkvens verwacht dat die
ordt verleend, ondanks dat
levering politiek omstreden
en meerderheid in de Tweede
amervan CDA, WD en LPF is
De korvetten, grote
itrouilleschepen, kunnen vol-
msdiepartijenniet worden in
zet in het interne Indonesi-
ihe conflict in Atjeh. Ze zijn
loral bedoeld voor de bestnj-
ing van smokkel en piraterij,
[et name de SP zet daar vraag-
ikensbij.
ïarantstelling
erkvens gaat er vanuit dat hal-
ïwege dit jaar met de bouw
an de bijna 91 meter lange en
pertien meter brede, zeer snelle
metten kan worden begon
nen in Vlissingen. Tegen die tijd
voorziet hij dat Indonesië de fi
nanciële garantstelling rond
heeft. Hoeveel werkgelegenheid
met de Indonesische order is ge
moeid, kon de Scheldedirecteur
niet zeggen. Met de bouw van de
complete schepen is ruim twee
ënhalf jaar gemoeid. De Indone
sische order biedt perspectief
voor De Schelde op de wereld
markt en maakt het mogelijk de
periode tot 2011 gedeeltelijk te
overbruggen, waarin geen nieu
we opdrachten te verwachten
zijn van de Nederlandse marine.
De Koninklijke Schelde Groep
heeft begin jaren tachtig voor
het laatst marineschepen aan
het buitenland geleverd, aan
Griekenland. SP-Kamerlid
K. van Velzen zei gisteren snel
duidelijkheid te willen hebben
over de eventuele betrokken
heid van de Indonesische mari
ne bij het conflict in Atjeh. On
derzoek daarnaar is begin de
cember toegezegd door de toen
malige minister van Buiten
landse Zaken De Hoop Scheffer.
Minister-president Balkenende schept zijn bord vol in de eetzaal van Camp Smitty. Rechts naast de premier staat staatssecretaris Van der Knaap van Defensie.
foto Juan Vrijdag/ANP
lorAnnetvan Eenennaam
)EN HAAG - Partijleider Bos
an de PvdA ziet zichzelf als de
nige die de partij als grote mid-
enpartij kan redden. Hij zei dit
steren in een interview in Het
arool. „Als het mij niet lukt,
ukt het niemand."
los ziet het als zijn taak om ver-
mllende categorieën kiezers
s achtergestel den, intellectu-
en en leden van de midden
voor de PvdA te behou-
en Lukt dit niet, dan zal de
artij uit elkaar vallen, ver
acht Bos. Kiezers zullen weg-
ipen naar partijen als de SP en
BWD.
os zegt niet te willen beweren
at hij de enige is die geschikt is
m de problemen van zijn partij
p te lossen. Maar de urgentie is
groot dat er simpelweg geen
d is om een andere partijleider
m te stellen, vindt hij.
®s krijgt sinds zijn aantreden
Is partijleider veel kritiek van
tonen en buiten de partij. Hij
-gt het nu eenmaal nooit goed
kunnen doen. Binnen de
vdA bestaan verschillende
ïomingen. Bos ziet het als zijn
aak de verschillende opvattin-
fn bij elkaar te brengen. Hij
indt dat de PvdA socialer moet
'orden ten opzichte van de bur
et's die hulp verwachten van de
^•Tegelijkertijd moet de
vdA liberaler worden voor kie-
?rs die meer ruimte willen voor
'gen initiatief.
r is volgens hem geen alterna-
et voor de aanpak die hij en
art i] voorzitter Koole voor-
Sm "Tenzij ie partij in een
-.r jaos vv'l storten door
Kr?1. Opraken van de
artijleider over allerlei onder
terpen "ANP
door Lianne Sleutjes
AS SAMAWAH - Zijn bruine suéde
schoenen komen direct onder de mod
derspatten. Premier Balkenende
springt woensdagnamiddag uit de heli
kopter op de Nederlandse basis nabij
As Samawah in Zuid-Irak. Het heeft de
hele dag gegoten. De basis is in een
modderpoel veranderd.
Balkenende komt het moreel opkrik
ken. Het slechte weer deert de mari
niers niet. Wel dat een van hun collega's
wordt verdacht van moord of doodslag
na het overlijden van een Irakees, en
daarvoor is opgepakt. De Irakees pro
beerde een container te plunderen en
werd daarbij doodgeschoten. Het voor
arrest van de 43-jarige marinier is in
middels opgeheven. Dat zorgde voor
een tevreden grijns op het gezicht van
bataljonscommandant Richard Oppe-
laar en over de vijf Nederlandse bases
in de provincie Al Muthana ging een
golf van opluchting.
Want het begrip voor de arrestatie van
de marinier ontbrak bij de meeste Ne
derlandse militairen.,,De teneur was
echt, verdomme, als je doet waarvoor je
bent ingehuurd, is dit de reactie", zeg
gen diverse mariniers. De werkwijze
van de militairen is niet aangepast na
het incident.
Uit de reactie van de lokale bevolking
halen de militairen wellicht nog een
bevestiging voor hun werkwijze. De ge
dode man was een outcast; aan zijn
overlijden zijn niet veel woorden vuil
gemaakt. Er heeft zich ook nog geen fa
milie gemeld die genoegdoening eist,
aldus Oppelaar.
In de kantine staan een paar honderd
militairen in de houding. De komst van
de premier is een verrassing voor de
troepen. Hij vond het belangrijk om het
juist nu door te laten gaan. ,„U moet
hier werken in een sfeer van bedreiging
en onzekerheid. Ik wil u danken voor
wat u hier doet", zegt Balkenende.
De peptalk lijkt zo op het oog gelukt.
Het is toch de minister-president die
speciaal komt en dat heeft wel iets, oor
delen aanwezigen, ook al laten ze dat
niet met uitbundig gejuich en geklap
blijken. En dat de premier dan een keer
Iran zegt als hij Irak bedoelt, ach dat
kan de beste overkomen. GPD
door Laurens Kok
DEN HAAG - De crisis in de
zorg is nog lang niet voorbij.
Hoewel er steeds meer handen
aan het bed komen, holt de kwa
liteit in met name de verzor-
gings- en verpleeghuizen verder
achteruit. Er wordt steeds meer
laagopgeleid personeel aange
nomen, dat onvoldoende in
staat is gezondheidsproblemen
te herkennen.
Het verzorgend en verplegend
personeel staat het water aan de
lippen, zo blijkt uit onderzoek
in opdracht van het Landelijk
Expertisecentrum Verpleging
Verzorging (LEW). De oude
renzorg in tehuizen wordt vol
gens het LEW steeds vaker uit
gevoerd door zelfs ongeschoold
personeel. De zorg is zó veelom
vattend geworden, dat juist
hooggekwalificeerd personeel
onontbeerlijk is. Ouderen ko
men op latere leeftijd in een te
huis dan vroeger en hebben zeer
intensieve zorg nodig. Hun
klachten zijn vaak complex en
ze slikken veel verschillende
medicijnen. Met de toenemende
vergrijzing wordt die zorg al
leen maar veeleisender, ver
wacht het LEW.
Neerwaarts
Ook de Algemene Vereniging
van Verpleegkundigen en Ver
zorgenden (AVW) is die mening
toegedaan. „Als de expertise
ontbreekt raakt de zorg in een
neerwaartse spiraal", legt
woordvoerder B. Vogel uit
„Laagopgeleide hulpverleners
zien bijvoorbeeld niet dat dikke
voeten bij een oudere wel eens
op hartfalen kunnen duiden.
Deskundigen kunnen in zo'n ge
val snel ingrijpen en erger voor
komen." Het valt met name de
verpleeghuizen zwaar om goed
personeel te krijgen. Zij kam
pen volgens Vogel met een
slechte reputatie, waardoor
hoogopgeleiden liever kiezen
voor een ziekenhuis. „Er is veel
slechte publiciteit geweest rond
de tehuizen. Kijk maar naar de
commotie om de pyjamadagen
JAKARTA - Een cameraman geeft een duif de
vrijheid in Jakarta. Een groep van vijftig journa
listen protesteerde gisteren tegen de al zeven
maanden durende ontvoering van een camera
man door seperatistische rebellen in Atjeh. De re-
bellenbeweging Vrij Atjeh bood de Indonesische
regering gisteren de vrijlating van tachtig gevan
genen - inclusief de cameraman - aan in ruil voor
een staakt-het-vuren in de door oorlog verscheur
de provincie Atjeh. foto Bay Ismoyo/EPA
Rijksmuseum
tijdens
verbouwing
toch open
Wilfried Finkers
gaat door
Al een tijdje botert het niet tussen de Europese Commissie en
joodse organisaties. Commissie-voorzitter Prodi is
het zat en wil voorlopig niet meer met de j oodse clubs
praten.
Er zijn technische aanpassingen in tunnels nodig om de hulp
diensten met elkaar te laten communiceren via het
nieuwe digitale radionetwerk C2000. Vooral de Wes-
terscheldetunnel blijkt een zwakke plek te zijn.
De Nederlandse volleyballers
hebben zich in Leipzig ge
plaatst voor de halve finales
van het olympisch kwalifica
tietoernooi. Nederland ver
sloeg Spanje gisteren met 3-0.
De setstanden waren 25-20,
25-14 en 25-12. Oranje
speelt vandaag nog tegen
Frankrijk. Dat duel is
beslissend voor de O
groepswinst. U
varia: 2; binnenland: 3; feiten en meningen: 4; buitenland: 5;
economie: 7; radio en televisie: 9; zeeland: 11, 12, 13,15 en
17; sport: 19 en 20; kunst: 21,22 en 23; uit: 25 en 27.
op de Egmontshof in Oud-Beij-
erland. Dat tehuis presteert
echter helemaal niet slechter
dan andere instellingen."
Vogel merkt dat de motivatie
van het verplegend personeel te
lijden heeft onder de negatieve
berichtgeving. „Ik bespeur een
zekere vermoeidheid. Velen van
hen vragen zich af of het ooit
nog goed komt in de zorg. Dat is
fnuikend voor het werkplezier."
Vogel ergert zich bovendien aan
de opstelling van de burgers.
„Iedereen weet dat het niet goed
gaat in de ouderenzorg en toch
accepteren we dat. Nederland is
de schaamte voorbij." De ver
eniging pleit voor meer samen
werking tussen personeel, di
recties, zorginspectie en de
politiek. De knelpunten moeten
op tafel komen en er is een in
vestering in scholing nodig,
meent Vogel. „Anders loopt het
echt uit de hand." GPD
PRAAG - Een ansichtkaart ver
stuurd dooreen vakantieganger
in 1988 in Bulgarije is eindelijk
aangekomen op zijn plaats van
bestemming in Tsjechië.
Dat meldde de Tsjechische
krant Dnes gisteren. De afzen
der wist het huisnummer van
zijn zus in het Boheemse Tan-
vald niet meer en omschreef het
met 'het nieuwe huis dat naar de
straat gericht staat'. ANP/AFP
door Harmen van der Werf
GOEDEREEDE - Rotterdam
mer P. Buizer gaat mosselen in
zee kweken op zes kilometer uit
de kust van Goeree. Hij ver
wacht binnen vier jaar een pro
ductie te halen van één miljoen
kilo. Niet eerder zijn mosselen
op zo'n grote schaal in zee ge
kweekt.
Buizer, die techneut en zelf
standigondernemer is, heeft vo
rig jaar een proef uitgevoerd.
Aan vijf meter lange palen die
als dobbers met de zee meebe
wegen, bevestigde hij touwen
waarop mossellarven zich vast
zetten. Het experiment was zo
succesvol dat Buizer een ver
gunning heeft aangevraagd
voor een constructie van hon
derd in zee drijvende palen. Hij
wil komend voorjaar beginnen
en verwacht dit jaar een eerste
oogst op de mosselveiling in
Yerseke te brengen.
Uiteindelijk wil Buizer tiendui
zend palen in zee aanbrengen,
waarvoor volgens hem een op
pervlakte van één vierkante ki
lometer nodig is. „Op zee is dat
niets." Hij moet een milieuef
fectrapportage maken om te
kunnen uitbreiden. Hij begint
daar dit jaar mee.
De productie die Buizer voor
ogen heeft, één miljoen kilo
mosselen per jaar, is fors. De to
tale aanvoer in Yerseke liep de
afgelopen jaren uiteen van 100
miljoen kilo in 1999 tot 45 mil
joen kilo in 2002.
De Rotterdammer heeft zijn
licht opgestoken bij Zeeuwse
mosselkwekers, voordat hij vo
rig jaar met zijn proef begon. Ze
gaven hem geen schijn van kans.
In Zeeland worden wel hang-
cultuurmosselen gekweekt,
maar dat gebeurt op beschutte
plaatsen. Mosselen kweken in
open zee is volgens de kwekers
vragen om problemen. Buizer
zegt niet te betwijfelen dat zijn
project slaagt,
pagina 15: Waddenzee blijft basis
Advertentie
naam:noteert u mij voor een
proefabonnement van
voorletters:m/v 5 weken voor 14.50.
trg nr Ik geef daarbij éénmalig
toestemming voor auto
matische incasso van onder
postcode staand rekeningnummer
(proef geldt eenmalig bin-
plaats:..nen zes maanden)
telefoon: D noteert u mij voor een
abonnement. De eerste
e_maj|. twee weken ontvang ik de
krant gratis. Daarna wil ik
Voor automatische incasso stem ik toe in betalen
afschrijving van mijn (post)bankrekening- c per maand met
nummer: j j I automatische incasso
19,45).
handtekening: L kwa«aal me>
automatische incasso
56,60).
d per jaar met
PZC bv gaat zorgvuldig om met persoonsgeqe- F
«en,. In de colofon treft u naderimformatie aan.
Stuur deze bon naar
PZC, afdeling lezersservice
8'i711688"555530" 5 JSÏÏfö bIJST"
di wo de y za (postzegel niet nodig)