Opleving huiszwaluw blijft uit
Stemmen als klokken
Hoeksteen midden
in de samenleving
Werken, adem halen
en verder niet klagen
7
j Hnnr Mieke van der Jagt
j GOES - De Museum Stoomtrein
Goes-Borsele (SGB) lijkt zijn
faam steeds meer te vestigen in
Nederland. Bedrijven die er
gens nog vergeten materieel
hebben staan of instellingen die
iets lang hebben gekoesterd,
denken steeds vaker aan de SGB
als ze iets te vergeven hebben.
Twee spiritus wagons voor stoomtrein
Negatieve ontwikkeling gaat in Deltagebied sneller dan elders
Week van gebed
Soppen en moppen voor straf
Deelnemers Roparun
volop in voorbereiding
Informatie over
borstvoeding
zeeuwse almanak
Grappig
waarin opgenomen
de Zierikzeesche Nieuwsbode
1844 - 1998
SCHOUWEN-DUIVELAND
maandag 5 januari 2004
Vandaag zijn het twee spiri-
tustankvvagons, die op diepla-
ders naar Goes komen.
Vincent Sparacino van de SGB
is heel gelukkig met de gift van
DSM Delft. „Het voegt weer een
stukje toe aan de geschiedenis
van het spoorwezen, die wij in
beeld willen brengen."
De spiritus wagons zijn rond
1920 gebouwd door de Duitse
firma Gastell voor de Neder
landse Gist Spintusfabiek in
Delft. De ketels waren aange
wezen als zogenaamde Particu
lier Wagens. Met die status
mochten ze op het internationa
le spoorwegnet rijden met spiri
tus.
Ze hebben jarenlang rondgere
den totdat DSM nieuwe
ketelwagons kreeg en de oude
ging gebruiken voor de bedrijfs
brandweer. Die oefende erop
met het dichten van gefingeerde
lekken. Toen onlangs het DSM-
terrein in Delft moest worden
opgeruimd, wees een van de me
dewerkers erop dat de wagens
wellicht aan de SGB konden
worden geschonken. De SGB zei
natuurlijk geen nee, en vandaag
komen ze naar Goes. Volgens
Sparacino zijn de ketelwagons
nog helemaal in originele staat.
„Er zijn wel wat dingen die in
het langdurige gebruik versle
ten zijn, maar er is niets aan ver
knoeid. Wij kunnen ze in de
werkplaats zo opknappen, dat
ze als nieuw kunnen meerrij-
den."
door Esme Soesman
OOSTERLAND - Er zijn het af
gelopen jaar iets meer bewoon
de huiszwaluwnesten geteld op
Schouwen-Duiveland dan het
jaar ervoor. Maar dat zijn er te
weinig om van een opleving te
kunnen spreken. In elf jaar tijd
is de huiszwaluwpopulatie met
meer dan de helft gedaald.
In 2003 werden 397 bewoonde
nesten geteld. Het jaar ervoor
383. Dat getal markeerde toen
een enorme dip in de Schouwen-
)uivelandse huiszwaluwpopu-
atie. Er werd toen, ten opzichte
Van 2001, een achteruitgang
van 23 procent geconstateerd.
Een absoluut dieptepunt in een
;och al negatieve ontwikkeling.
Elf jaar geleden telde de regio
nog 832 nesten. In de tussentijd
is de huiszwaluwpopulatie
meer dan gehalveerd.
De achteruitgang is een lande
lijke tendens, schetst Gijs van
denEnde van de Natuur- en Vo
gelwacht Schouwen-Duive
land. Opmerkelijk is echter dat
die negatieve ontwikkeling in
het Deltagebied veel rapper
gaat dan elders in het land. Een
duidelijke verklaring is er niet.
Wel wordt gedacht aan een ver
band tussen luchtverontreini
ging - en daarmee samenhan
gend een tekort aan insecten die
als voedsel dienen - en de dalen-
Ide populatie. Dat verband moet
:hter nog nader worden onder-
:ht, aldus Van den Ende.
[et het vervaardigen en uitde
in van kunstnesten probeert de
latuur- en Vogelwacht het de
iuiszwaluw zo makkelijk mo-
JERIKZEE - In de rooms-
catholieke Willibrorduskerk in
iierikzee wordt zondag 18
anuari een oecumenische vie-
ing gehouden in het kader van
e week van gebed voor de
enheid van de christenen. De
nterkerkelijke Werkgroep Zie-
rikzee is coördinator van de
ienst.
let streven van de werkgroep is
at de viering breed wordt ge-
ragen en breed zal uitstralen,
let landelijk thema is 'mijn vre-
egeef ik u'. Voor deze viering
'ordt gebruik gemaakt van de
iturgiesuggesties van Syrische
ihristenen (orthodox, rooms-
atholiek en protestant). Voor-
[angers zijn pastor Ria Ombe-
ets en dominee Michiel de
eeuw. Verdere medewerking
vordt verleend door het rooms-
atholieke Willibrorduskoor
inder leiding van Wim Boer. Tij
lens de viering is er kinderne-
lendienst en crèche. Na afloop
s er gelegenheid om elkaar te
ntmoeten in het parochiecen-
rum. De viering begint om 9.30
lur.
gelijk te maken zich ergens op
Schouwen-Duiveland te vesti
gen. Inmiddels zijn er bijna 150
kunstnesten opgehangen. Het
afgelopen broedseizoen werden
daarvan vijftien daadwerkelijk
door de huiszwaluw bezet. Het
zijn kieskeurige dieren, licht
Van den Ende toe. De meeste
kans op bezetting van de nesten
maak je op een plek waar ze al
zitten of ooit gezeten hebben.
Desalniettemin beschouwt hij
de 'kunstnestenactie' als nuttig,
omdat het op z'n minst mensen
bewust maakt van de huiszwa
luw. De vogel vangt allerlei 'las
tige' insecten als vliegen en
muggen en verdient beter dan
dat hun nesten simpelweg wor
den afgestoken, zoals in het ver
leden vaak gebeurde.
De daling die de huiszwaluwpo
pulatie over de langere termijn
laat zien, is een optelsom van
hoogte- en dieptepunten. In
Oosterland werd afgelopen jaar
een - vermoedelijk al langer be
staande - kolonie van zestien
nesten ontdekt op een boerderij.
In de buurt van Nieuwerkerk
groeide een bestaande kolonie
van negen naar dertig broedpa-
ren. In Noordgouwe zijn na twee
jaar van absolute stilte zeven
nesten geteld. In Westenschou-
wen daarentegen is een grote
kolonie van dertien nesten zon
der aanwijsbare reden verdwe
nen. In Schuddebeurs is de huis
zwaluw door een renovatie van
overstekken op de vlucht ge
gaan.
In Zierikzee zijn al jaren geen
huiszwaluwen meer te vinden.
In 't Vrije hingen er vroeger wel
veertig, weet Van den Ende. Elf
jaar geleden telde hij er nog vijf.
Als dichtstbijzijnde broed
plaats voor de huiszwaluw in
Zierikzee is alleen een boerderij
aan de Gouweveerseweg over
gebleven. In die ontwikkeling
speelt vermoedelijk verstening
van het gebied een rol.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - In alle vroegte
werd er gesopt en gestofzuigd,
geveegd en gemopt. Zeven jon
gens werden zaterdag aan het
werk gezet in de brandweerka
zerne in Zierikzee, als straf voor
het te vroeg ontsteken van al
dan niet illegaal vuurwerk.
De Halt-straf die traditiege
trouw aan jeugdige vuurwerk-
overtreders wordt uitgereikt,
bracht dit jaar in het hele Oos-
terscheldebekken 47 'klantjes'
op de been, onder wie één meis
je. In Zierikzee meldden zich al
leen jongens, in de leeftijd van
14 tot en met 16 jaar.
De gang naar de brandweerka
zerne is inmiddels een vaste.
Brandweerlieden hebben hun
handen vol aan de jaarwisseling
en zo krijgen ze eens wat terug,
schetst Halt-medewerker Nyn-
ke Zijda. De Halt-jongens
wacht een dag hard werk. Niet
alleen die mooie wagen oppoet
sen, maar, als het tenminste niet
vriest, ook met een veger de
straat op. Want gêne betekent
ook wat. Daarnaast wordt voor
lichting gegeven via een video
film en met elkaar gepraat
Jochem (14) is er wel wat wijzer
van geworden, geeft hij aan. Hij
nam een strij ker mee het school
gebouw in, wat door de con-
giërge werd gezien en waar
schorsing en een melding bij de
politie op volgde. Met als vol
gende consequentie de Halt-
straf. Nee, vuurwerk meenemen
de school in, dat doet hij niet
meer. Maar illegaal vuurwerk
heeft hij nog altijd niet afge
zworen. „Ik denk dat het veilig
is, als je er maar goed mee om
gaat."
De lengte van de straf hangt af
van de ernst van de overtreding.
Te vroeg afsteken van vuurwerk
levert een ochtendje Halt op.
Voor wie met illegaal vuurwerk
wordt gesnapt, staat de maxi
male straf van zes uur te wach
ten. En wie, zoals twee jongens
het zaterdag presteerden, te laat
komt om de straf te incasseren,
moet die tijd dubbel inhalen.
Want een beetje positieve inzet
wordt, zowel door Haltmede-
werkers Zijda en Reinier van
Belle als door de aanwezige
brandweermensen, wel ver
wacht.
Verhaal apart zijn de oudei's, ge-
Brandweerwagens poetsen is inmiddels een traditionele straf voor jongeren die te vroeg vuurwerk afsteken.
foto Mechteld Jansen
ven Zijda en Van Belle aan. Zij
hebben een belangrijke taak te
vervullen, die lang niet altijd
wordt opgepikt. Want hoe maak
je kinderen duidelijk dat ze geen
illegaal vuurwerk uit België
moeten halen, als hun pa er zelf
om rijdt? En, zo maken de in
middels al vaak gevoerde ge
sprekken met Halt-klanten wel
duidelijk, écht een uitzondering
is zo'n vader niet.
foor Esme Soesman
1URGH - Kaarslicht, de warme
eur van glühwijn en stemmen
lie klinken als een klok. Het op
reden van het Zeeuws vocaal
nsemble Voci Miste in de her-
'ormde kerk in Burgh zaterdag
jas een aangenaam treffen. De
Richting Westerschou wen Kul-
ureel begon het jaar 2004 goed.
[ter alten, vier tenoren, vier so-
>ranen en drie bassen. Laat ze
ien reisje langs de seizoenen
laken, met dirigente Ineke
Vi]khuijs-van den Driest uit
)ost-Souburg voorop. Momen
en van verwondering, melan-
holie, bezinning, opgewekt
heid en een gulle lach volgen
Ikaar wonderbaarlijk snel op.
Jat was althans het geval tij-
'ens het traditionele nieuw
jaarsconcert van de Stichting
jVesterschouwen Kultureel
pWK), die het tien jaar jonge
psemble Voci Miste wist te
jtnkken. Het vlotte tempo
paarmee door het programma
heengewerkt maakte dat
iet optreden geen moment ver
Temeer omdat het reper-
van de Zeeuwse club uit
van een traditionele
?arol uit Wales tot hedendaags
van Kees Schoonenbeek,
'an Rest sweet nymphs van
Francis Pilkington tot Conrap-
punto van Adriano Banchieri.
De levendigheid die het werk
van de laatste componist ken
merkt, past ook Voci Miste op
perbest. De zangers en zange
ressen wisselen even makkelijk
van plaats als dat zij dat doen
tussen talen en dier- of ander
soortige geluiden. Op een ma
nierdie ook het publiek lijkt aan
te spreken, getuige de onafge
sproken opeenvolging in gepas
te stilten, applaus maar zeker
ook gelach.
Het publiek kon het optreden van Voci Miste goed waarderen.
foto Mechteld Jansen
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - De uiterste in
spanning laat nog een tijdje op
zich wachten, maar de voorbe
reiding voor de Roparun is al
volop aan de gang. Het Schou-
wen-Duivelandse team maakt
zich op voor zijn derde editie.
Er wordt nog naar fysiothera
peuten en een teamcaptain ge
zocht.
Runner Johan Walpot vervult
die laatste functie op dit mo
ment tijdelijk, maar dat is als er
straks écht gelopen gaat worden
ondoenlijk, schetst mede-loper
William Boot. Twee fysiothera
peuten zijn eveneens onont
beerlijk. Zij verzorgen de deel
nemers die op volle kracht de
afstand Parijs - Rotterdam
moeten aleggen. Dit jaar wordt
voor het eerst in Parijs gestart.
De Roparun is de langste non
stop estafetteloop ter wereld
met als doel - behalve de spor
tieve topprestatie - geld bijeen
te krijgen om de kwaliteit van
leven van kankerpatiënten en
hun naasten te verhogen. Het
Schouwen-Duivelandse team is
volledig - voor zover mogelijk -
samengesteld uit gemeentelijke
ambtenaren. De gemeente is
ook hoofdsponsor van het team.
Tijdens de eind mei gehouden
Roparun wordt de afstand Pa
rijs-Rotterdam hardlopend af
gelegd, door twee - elkaar af
wisselende - ploegen van elk
vier personen. Om dat waar te
maken staat elke woensdag een
gezamenlijke training op het
programma. In de praktijk trai
nen de deelnemers echter al snel
drie of vier keer in de week, al
dus Boot. Daarnaast moeten tal
van organisatorische maatrege
len worden getroffen om straks
te kunnen deelnemen. En van de
deelnemende ploegen wordt een
doorlopende inzet voor het be
oogde goede doel verwacht.
Verkoop
Zo moeten zij minstens duizend
Roparunloten verkopen, waar
door zij minimaal met 2500 euro
'op zak' instappen. De verkoop
van deze loten begint binnen
kort. Ook op andere wijzen pro
beren de teams geld te vergaren.
De Schouwen-Duiveland Run
ners brachten bijvoorbeeld
kerstkaarten rond voor vrien
den en familie. Dat leverde dit
jaar 355 euro op. In de aanloop
naar de Roparun worden drie
trainingslopen gehouden, die
tevens bedoeld zijn om sponsors
te bezoeken en aandacht op het
goede doel te vestigen. De eerste
trainingsloop is 14 februari ge
pland.
door Esme Soesman
SCHARENDIJKE - Een kerk
die midden in de samenleving
staat, met een gebouw dat door
zowel leden als niet-leden van
de kerkelijke gemeente wordt
bezocht. Dat is het uitgangs
punt van verenigingsgebouw
De Hoeksteen van de Samen-
op-Weg gemeente in Scharen-
dijke, dat zaterdag werd ge
opend.
Naar schatting tweehonderd
mensen namen een kijkje in het
opgeknapte gebouw, dat ge
noemd is naar het inmiddels af
gestoten - oorspronkelijk gere
formeerde - kerkgebouw De
Hoeksteen. Met meer dan één
bedoeling, lichtte predikant B.
Trouwborst toe. Want Jezus als
hoeksteen van het leven én het
verenigingsgebouw als hoek
steen van de Scharendijkse sa
menleving zijn eveneens in de
naam vervat. Ook aan dat laat
ste aspect hecht de SOW-ge-
meente veel waarde.
Tentoonstelling
Dat was de reden dat de feeste
lijke opening hand-in-hand met
de dorpsraad van Scharendijke
werd georganiseerd. Het vereni
gingsgebouw is nadrukkelijk
niet alleen bedoeld voor de ei
gen kerkgemeenschap, maar
ook voor de rest van het dorp.
Nu al wordt het gebouw onder
meer gebruikt door de Anbo. De
fototentoonstelling over de wa
tersnoodramp die afgelopen
jaar in het - nog niet opgeknapte
- gebouw werd gehouden, haal
de heel wat niet-kerkelijke dor
pelingen over de drempel.
Laagdrempelig zijn is precies
wat de SOW-gemeente graag
wil, aldus lid van het feestorga-
nisatiecomité en kerkenraadlid
M. Gaanderse. En daarin speelt
De Hoeksteen een duidelijke
rol.
Dat ligt voor de gemeente
Schouwen-Duiveland niet an
ders, deed ook wethouder L. Ge-
luk-Poortvliet een duit in het
zakje. Elke vereniging zijn eigen
gebouw is niet haalbaar, dus
zullen mensen met verschillen
de identiteiten zich onder het
zelfde dak thuis moeten kunnen
voelen. „Dat is precies zoalshet
gemeentebestuur het voorstaat
en propageert."
Dorpsraadvoorzitter J. Prins,
die zijn verbazing uitsprak over
de massale opkomst, stak direct
stekken voor een andere dorps-
dicussie: de plannen voor een
zorgzone. Hij verwees in dat
verband naar de ingrijpende re
novatie die dorpshuis De Put-
meet wacht. Angst voor concur
rentie is er niet, verklaart Gaan
derse. „Dat zou ook de verkeer
de weg zijn. De Putmeet is
groter en je kunt daar helemaal
verzorgd terecht. Het vereni
gingsgebouw is wat knusser,
bedoeld voor kleinere gezel
schappen."
Als kroon op de dag vond 's
avonds nog een lampionnenop-
tocht en kerstboomverbranding
plaats. De lange stoet (er wer
den zo'n honderd lampionnen
uitgedeeld) bleek succesvol.
Zondag werd tijdens de kerk
dienst het tienjarig bestaan van
de SOW-gemeente gevierd.
ZIERIKZEE - Borstvoedings
organisatie La Leche League
(LLL) houdt woensdag 14 janu
ari een bijeenkomst die gewijd
is aan de eigenschappen van
moedermelk en een goede voor
bereiding op het geven van
borstvoeding.
Elke bijeenkomst van de orga
nisatie is opgehangen aan een
thema dat verwant is aan borst
voeding, moederschap en ba
by's. Daarnaast wordt echter
alle ruimte geboden om met el
kaar van gedachten te wisselen,
twijfels en onzekerheden te ui
ten of vragen te stellen. Baby's
en partners zijn ook welkom op
de bijeenkomst.
De informatieavond wordt ge
houden in het Multifunctioneel
Centrum in Zierikzee en begint
om 20.00 uur.
door Esme Soesman
ZIERIKZEE - Ze zijn beiden 86
jaar, goed gezond en uitstekend
gehumeurd. M. Evertse en me
vrouw M. Evertse-Speelman uit
Zierikzee waren gisteren pre
cies 65 jaar getrouwd. Het re
cept? „Werken, adem halen en
niet klagen mevrouw", advi
seert mevrouw Evertse.
Het harde werken van vroeger is
voorbij en ook het uitoefenen
van hobby's is grotendeels ver-,
leden tijd geworden. Niet dat
mevrouw Evertse het breien
niet meer kan. „Maar de kinde
ren moeten het niet meer, ze vin
den dat het kriebelt." Stil is het
echter bijna nooit in het huis
van het Zierikzeese echtpaar.
Genoeg 'vriendinnetjes' om het
gezellig mee te hebben. Mensen
die het echtpaar nog van vroe
ger kent, maar ook nieuwe bu
ren. „Er is altijd wel bezoek."
Beide echtelieden werden op
Noordgouwe geboren, maar
vertrokken al op jeugdige leef
tijd (2 en 6 jaar) naar respectie
velijk Zierikzee en Kerkwerve.
Zij leerden elkaar uiteindelijk
op hun zestiende kennen, flane
rend over de Oude Haven. „De
jongens liepen links, de meisjes
rechts. En ja, het was liefde op
het eerste gezicht." Na hun
trouwen gingen ze in Kerkwer
ve wonen. Na het uitbreken van
de Tweede Wereldoorlog dreef
woningnood het echtpaar naar
Zierikzee, daar woonden zij ja
ren in de wijk Malta.
De heer Evertse werkte als land
bouwer en later als vrachtwa
genchauffeur. Zijn echtgenote
verzorgdê 39 jaar lang het huis
houdelijk onderhoud bij het
Waterschapskantoor in Zierik
zee en 33 jaar lang deed ze dat
zelfde bij het postkantoor. Ja
renlang begon de werkdag van
mevrouw Evertse om kwart
over vijf 's ochtends met het kof
fie zetten voor de postbodes.
Daarnaast bracht het tweetal
een zoon en twee dochters groot.
Inmiddels telt de familie negen
kleinkinderen en vijftien ach
terkleinkinderen. Een zestiende
nakomeling is op komst.
Het echtpaar Evertse-Speelman.
foto Mechteld Jansen
Het echtpaar lag al een paar
uur op één oor en was diep in
slaap toen rond twee uur 's
nachts de telefoon ging. Sla
perig nam de man des huizes
de telefoon op. Het duurde
dan ook even voor het tot
hem doordrong wie er aan de
andere kant van de lijn ivas.
„Bel morgen maar terug",
was het enige dat de man zei
en hij legde de hoorn weer
neer. Op de vragende blik van
zijn vrouw antwoordde hij:
„Kinderen die grappig wa
ren.
Nou,zei de vrouw, „ik vind
kinderen die om twee uur 's
nachts bellen helemaal niet
grappig!"
