'ZC
mij-nieten zijn er volop
Doe maar wat gekker
Valse vergeet-
W3
Tekort
Cabine
Beurs
Vloer
Karavaan
Computer tovert acht verschillende sferen in woonkamer
zaterdag 3 januari 2004
Tussen 1998 en 2002 is het
woningtekort in Nederland
opgelopen van 110.000 naar
166.000. Om iets aan dit tekort
te doen stelt minister Dekker
van Vrom voor om jaarlijks niet
60.000, maar 80.000 nieuwe wo
ningen te bouwen.
Volgens vakblad Bouwned Be
leid is dat niet slecht voor de Ne
derlandse schatkist. Het tijd
schrift berekent dat het Rijk aan
iedere verkochte nieuwbouw
woning 84.656 euro verdient.
Jaarlijks betekent dat een ex
traatjevan 1,7 miljard euro. Bij
komstig voordeel is dat het plan
van de minister ook extra banen
oplevert. Dat zijn er volgens
Bouwned Beleid zo'n 40.000.
Douchecabine Duka 5000-2
oogt zoals iedere doucheca
bine. Toch zijn volgens produ
cent Sealskin de nieuwste tech
nieken verwerkt. Een opvallend
nieuwtje is dat de scharnieren
aan de cabine zijn vastgemaakt
met lijm. Dat de cabine gemak
kelijk schoon te maken is, noemt
Sealskin als belangrijkste voor
deel. Het glas heeft een speciale
bewerking ondergaan, waar
door kalk en vuil zich niet zou
den hechten. Daarnaast kan de
cabine desgewenst op maat
worden geleverd. De serie
bestaat uit onder andere een af
gerond en vierkant model. De
Duka 5000-2 is te koop bij de sa-
nitairspeciaalzaak. Informatie;
www.sealskin.nl
Duurzaam bouwen en reno
veren is het thema van de
beurs Bouw Reno. Die vindt
van 10 tot 18 j anuari plaats in
Antwerpen. Om dat de benade
ring van de consument steeds
individualistischer wordt, is er
veel aandacht voor nieuwe pro
ducten en technologieën. Speci
aal thema is houtbouw. Die past
volgens de organisatoren in het
jvan duurzame ontwikkeling.
Bezoekers kunnen terecht in
Antwerp Expo, Jan van Rijs-
wijcklaan 191 in Antwerpen.
Informatie; www.bouwreno.be
Novilon Plus is de naam van
een nieuwe vloercollectie
van Forbo Flooring. Het bijzon
der aan de vloerbedekking is dat
reflecterende deeltjes zijn toe
gevoegd: gekleurd, transparant
of metallic. Volgens Forbo
Flooring danken de 32 verschil
lende soorten daaraan hun
strakke uiterlijk. De toplaag
van Novilon Plus is een halve
millimeter dik, reden voor For
bo Flooring om twintig jaar ga
rantie op de collectie te geven.
De vloerbedekking is verkrijg
baar voor 2 37 5 per vierkante
meter.
Meer informatie: 075-6477213.
Het zogenoemde
fusion-interieur combi
neert westerse meubelen met
exotische accessoires. Zo heb
ben mediterrane, Zuid-Ameri
kaanse en oosterse spulletjes
inmiddels een plaats in de Ne
derlandse woonkamers gevon
den. Maar het Turkse element
ontbrak tot nu toe. Groothandel
De Woonkaravaan brengt daar
in verandering. Initatiefneem-
ster is Marina Alpay (37), doch
ter van een Turkse vader en een
Brabantse moeder. Na vakan
ties in het land van haar vader
bracht ze vaak souvenirs mee.
Vrienden en kennissen reageer
den erg positief op deze
artikelen. Inmiddels zijn er al
tientallen woonwinkels en ca
deaushops die artikelen van de
Woonkaravaan in het assorti
ment hebben opgenomen.
Informatie:
www.woonkaravaan.nl
Elke dag een andere sfeer
in je woonkamer. Het
kan binnenkort met de sfeer
regelaar van de TU-Delft.
Een computerprogramma
tovert zodanig met licht, mu
ziek en bewegende beelden,
dat je je het ene moment in
Toscane waant en even later
in een hypermodem kan
toorgebouw. Onderzoekster
Julie Beusmans uit Maas
tricht vertelt.
Meubels zijn over het alge
meen duur. De meeste Ne
derlandse interieurs worden
dan ook hooguit één keer in de
zes, zeven jaar dangepast. Jam
mer eigenlijk, want bij een ge
zellig avondje met vrienden
past een heel andere sfeer dan
bij een avondje tv-kijken, of bij
het doorlezen van dossiers. In
het eerste geval dim je het licht,
steek je wat extra kaarsjes aan
en zet j e een lekker muziekj e op
In het laatste geval kan het licht
niet fel genoeg zijn en wil je niet
worden afgeleid.
Bij de Delftse TU-faculteit In
dustrieel Ontwerpen wordt sa
men met TNO-telecom gewerkt
aan een ingenieus computer
programma dat met een simpele
bediening de sfeer in huis in een
mum van tijd kan veranderen.
Het apparaat, de Basic Atmos
phere Controller, zeg maar de
sfeerregelaar, is aangesloten op
de normale verlichting, maar
ook op een speciale LED-lamp,
die duizenden kleurenvarian-
ten kan mixen. Verder zitten in
de database honderden muziek
nummers met de meest uiteen
lopende stijlen, van jazz en pop,
tot klassiek en Afrikaanse
rootsmuziek. Bovendien stuurt
het apparaat een beamer aan
die allerlei (bewegende) grafi
sche voorwerpen op een muur
projecteert, maar net zo makke
lijk geladen kan worden met fo
to- of videobeelden van de
Grand Canyon, de skyline van
New York bij nacht of de eigen
familiekiekjes.
Sferen
Julie Beusmans (28) uit Maas
tricht is onderzoekster bij het
StudioHome Lab in Delft, een
speciaal ingerichte woonkamer
in het universiteitsgebouw.
„Grote bedrijven als Philips en
Siemens zijn ook bezig met
lichtregelaars, maar ons sys
teem combineert én licht én mu
ziek én bewegende kunst. We
hebben nu standaard acht ver
schillende sferen geprogram
meerd; van rustig tot gek en van
romantisch tot chaotisch. Maar
het is de bedoeling dat de consu
ment te zijner tijd een persoon
lijke mix kan maken. Dat bete
kent voor de een een beetje meer
groen licht, voor de ander éen
beetje minder fel, een ander mu
ziekje, een eigen grafisch beeld.
Alles is mogelijk."
Om uit te vinden hoe de toekom
stige consument met de sfeerre
gelaar omgaat, hebben Beus
mans en Liliane Hoyng van
TNO-telecom proefpersonen
naar het Studio Home gehaald.
Beusmans:Het frappante is
dat de meeste mensen in het be
gin helemaal niets willen weten
van nog meer techniek in hun
huis. 'Ik regel zelf wel de sfeer',
luidt meestal het antwoord.
Maar als ze dan in ons testlab
merken dat ze letterlijk met één
druk op de knop de totale sfeer
van de woonkamer kunnen ver
anderen, zijn ze meestal dolent
housiast."
Beusmans toont een plat,
draadloos pc-schermpje met
acht kleurvakjes, dat op schoot
kan worden genomen. Door met
een toetspen het rode vakje aan
te raken ontstaat er een roman
tische sfeer in de Delftse 'woon
kamer'. Het licht wordt rood, er
klinkt Norah Jones-achtige mu
ziek en de beamer laat rode en
foto's GPD
zowel in Limburg als in Zeeland
het licht minder fel wordt.
Een derde systeem in ontwikke
ling is 'het vlaggenschip'. Een
ronddraaiende schijf met vier
kleine houten vlaggetjes er op,
die is aangesloten op de sfeer
computer. Zo kan de consument
zijn eigen sfeer boetseren. Af
hankelijk van hoe snel men de
schijf laat ronddraaien en de
stand waarin men de beweegba
re vlaggetjes laat waaien, zal de
mix tussen het licht, de muziek
en de grafische projecties ver
anderen. De Delftse onderzoe
kers schatten dat de sfeerrege
laar over een jaar of vijf voor een
paar honderd euro te koop is.
Het apparaat kan tegen die tijd
onderdeel zijn van de Residenti
al Gateway (RG), een centrale
computer die via speciale servi
ce-providers meerdere zaken in
huis stuurt en bewaakt, ook als
de bewoners afwezig zijn. Bij
voorbeeld de telefoon, de
alarminstallatie, de oven, de vi
deo, de koelkast enzovoorts.
Gsm
Vastenburg: „Straks kan ie
mand onderweg naar huis, via
zijn gsm, al de sfeer in de woon
kamer activeren en de oven aan
zetten. Of op zijn gsm zien wie er
voor de voordeur staat. Vasten
burg onderzoekt ook in hoever
re de sfeerregelaar zelfstandig
kan reageren op veranderende
situaties in de woonkamer. Bij
voorbeeld door automatisch het
geluid te dempen als de telefoon
gaat of het licht te dimmen als
het camera-oog ziet dat de be
woner op de bank in slaap is ge
vallen. Vastenburg: „Iets soort
gelijks zou ook in de zorgsector
van pas komen. Ouderen of zie
ken zouden in hun eigen woon
kamer bewaakt kunnen worden
door een systeem dat reageert
op afwijkend gedrag van de be
woners. Of ouders zouden door
een geluidssignaal gewaar
schuwd kunnen worden als hun
kleuter in de buurt van het trap
gat of het fornuis komt. Het be
hoort allemaal tot de mogelijk
heden."
Ron Buitenhuis
Van romantisch naar gek en van rustig naar chaotisch, alles kan met één druk op de knop
Het computersysteem combineert én licht én muziek én bewegende kunst.
groene bollen over de muur
zweven. Eén tikje op het gele
vakje en de woonkamer krijgt
binnen twee seconden een dis
coachtig sfeertje. Verdere sfeer
typen zijn: gezellig, yoga, co
coonen, zakelijk, actief en
melancholisch. Uit de test met
de proefpersonen blijkt dat als
mensen het systeem eenmaal
doorhebben, ze graag de acht
voorgeprogrammeerde sferen
aanvullen met hun eigen mu
ziekcollectie en persoonlijke fo
to's. Ook de verhouding tussen
licht, muziek en beeld wordt
meer dan eens aangepast, want
wat het apparaat romantisch
noemt, kan voor de ene gebrui
ker mierzoet zijn en voor de an
dere nog net iets te kil. Sfeer is
net als smaak nogal persoonsge
bonden.
De bediening van de sfeerrege
laar is een verhaal apart. Naast
het eerder genoemde pc-
schermpje, werkt TU-promo-
vendus Martijn Vastenburg aan
een spraakherkenningssys
teem. De bedoeling is dat de toe
komstige consument de sfeerre
gelaar activeert door woorden
als 'romantisch' of 'gezellig' te
roepen. Met woorden als 'meer
actief', 'minder knus' of 'beetje
gekker' vindt vervolgens de fi
ne-tuning plaats, Uiteraard
dient de spraakherkenner ook
op afwijkende accenten te rea
geren, zodat bij 'bietje zuniger'
bloemen zijn nauwelijks een
millimeter groter dan die van de
gewone soort. De bloemen van
'Alba' zijn wit, en sommigen
vinden het aardig om de blauwe
en de witte Omphalodes door el
kaar te planten. De Duitsers
noemen - om de echte van de
nep-vergeet-mij-niet te onder
scheiden, de eerste vergissmein-
nicht, en de tweede gedenke-
mein. Slim gevonden.
De Kaukasische vergeet-mij -
niet, Brunnera macrophylla,
wordt meestal vaste vergeet-
mij-niet genoemd, maar ook on
der de naam valse vergeet-mij-
niet kom je deze plant soms te
gen. Dat bevordert de duidelijk
heid niet. Brunnera is een effec
tieve bodembedekker voor
beschaduwde plaatsen, met
groot, hartvormig blad en naar
verhouding piepkleine hemels
blauwe bloempjes - het lijkt net
of de verhouding tussen blad en
bloem danig zoek is.
Ook de Kaukasiche vergeet-
mij-niet wordt meestal per vier
kante meter aangeplant, maar
in grote oppervlakken gaat het
doffe blad snel vervelen. Kwe
Brunnera macrophylla, Kaukasische vergeet-mij-niet.
kers hebben dat bezwaar onder
vangen door in de laatste tien
tallen jaren een groot aantal
nieuwe selecties op de markt te
brengen waarvan sommige
spectaculaire bladplanten zijn,
'Dawson's White' heeft groen
blad met een brede witte rand,
die bij te veel zon en droogte snel
bruin wordt. Dezelfde plant is
onder de naam 'Variegata' in de
handel. Mijn voorkeur gaat uit
naar die cultivars waarvan het
blad met zilver gemarmerd is,
zoals 'Silver Wings', 'Lang-
trees', 'Millenniumsilber' en
'Jack Frost'. Bij 'Silver Wings'
en 'Langtrees' zijn de zilveren
vlekken in een regelmatig pa
troon langs de bladrand ver
deeld - alsof iemand met een
kwastje aluminiumverf is
langsgeweest; bij 'Millennium
silber' is het blad meer beschil
derd, zodat nog maar de helft
groen is, en het blad van 'Jack
Frost' is vrijwel geheel metallic
zilver - alleen de nerven zijn hier
nog groen. De Kaukasische ver
geet-mij-niet zaait zichzelf vro
lijk uit, vooral in humusrijke
grond, waardoor een grote vari
atie in bladtekening ontstaat.
Ze zijn niet goedkoop, deze zil
veren cultivars, maar het zijn
fantastische bladplanten. Koop
er desnoods een paar, en maak
daarvan zelf meer door ze te
zaaien.
De vergeet-mij-niet van de
Chatham Eilanden lijkt meer op
een schoenlappersplant, maar
dan met blauwe bloemen. Deze
plant, Myosotidium hortensia,
is net wel, of net niet winter
hard, en alleen al het in leven,
laat staan het in goede gezond
heid houden van deze plant is
een huzarenstukje voor extreem
gevorderden.
Romke van de Kaa
Zelfs wie geen tulp van een
krokus kan onderscheiden,
weet nog wel hoe een vergeet-
mij-niet eruit ziet. Doordat de
hemelsblauwe bloempjes van de
vergeet-mij-niet al eeuwenlang
bezongen worden in liederen en
gedichten, van Schubert tot in
rijmelarij voor poëziealbums, is
de plant stevig in ons nationale
bewustzijn verankerd. Zozeer
zelfs dat we de neiging hebben
om iedere plant met blauwe
bloemen een vergeet-mij-niet te
noemen. Net zoals wij alles wat
maar enigszins op een lelie lijkt
ook voor lelie uitmaken - dagle
lie, incalelie, waterlelie - zo
kennen we de voorj aars vergeet-
mij-niet, de Kaukasische ver
geet-mij-niet, en zelfs de exoti
sche vergeet-mij-niet van de
Chatham Eilanden die in niets
op een vergeet-mij-niet lijkt,
behalve in het blauw van zijn
bloemen.
Deze 'onechte' vergeet-mij-nie
ten zijn vaste planten. De be
kendste is de voorj aars-vergeet-
mij-niet, Omphalodes verna.
Het verhaal gaat dat Marie An
toinette deze plant in Oosten
rijk zag, in de tuinen van kasteel
Schönbrunn, en er zo van ge
charmeerd was dat zij tiendui
zenden planten naar Frankrijk
liet sturen. In een gewone tuin
zou u geen tienduizend Om-
phalodesplanten kwijt kunnen,
maar het is wel degelijk een
plant die pas effect heeft als je er
een paar vierkante meters van
plant. De voorjaars-vergeet-
mij-niet bloeit vroeg, in april,
met de bekende hemelsblauwe
bloempjes. De plant houdt van
schaduw en de bloemen kleuren
prachtig bij de lichtgele bloe
men van Primula vulgaris, de
stengelloze sleutelbloem.
Omphalodes verna kent twee
cultivars: 'Grandiflora' en 'Al-
ba'. De naam 'Grandiflora' be
rust op wishful thinking; de
