Ruilen in plaats van betalen
p
PZC
Champignons 'au gratin'
Duitse psychotherapeute wil rijke mensen tot nadenken aanzetten
versluis willeboer
Horizontaal
puzzel
Heer Bommel en de Slijtmijt
Casper Hobbes
recept
het weer
tuin
T9TTTT
zaterdag 3 januari 2004
ndoor Eva-Maria den Balvert
Heidemarie Schwermer oogt
als iedere Duitse hoogop
geleide vrouw van middelbare
leeftijd. Keurig verzorgd blond
haar, parelkettinkje om.
j:pe lerares en psychotherapeute
v.?ette in 1994 een ruilkring op in
,.^aar woonplaats Dortmund.
Veel mensen meldden zich aan
en Schwermer ontdekte dat ze
door het ruilen van minder geld
kon rondkomen. Twee jaar later
besloot ze helemaal zonder geld
te gaan leven. Schwermer zegde
haar huis en verzekeringen op
en trekt sindsdien van het ene
naar het andere logeeradres. Ze
ruilt met iedereen die ze tegen
komt. De biologische winkel
geeft haar de restanten groente,
fruit en brood, Schwermer
Advertentie)
Arnesteinweg 27
4338 PD Middelburg
Telefoon (0118) 629056
4
veegt in ruil daarvoor de stoep
van de winkel of helpt met com-
puterwerk. Doordat ze geen
ziektekostenverzekering meer
heeft, draait het ziekenhuis op
voor de kosten als ze bijvoor
beeld een been breekt. Dat is zo,
erkent de Duitse. „Maar ik ga nu
veel verantwoordelij ker om met
mijn eigen gezpndheid en doe
een beroep op de geneeskracht
die ieder mens in zich heeft."
Ook kent ze inmiddels een paar
dokters die haar in ruil voor een
klusje willen behandelen.
„Voor veel mensen is mijn ma
nier van leven niet te begrij
pen", zegt Schwermer. „Ze den
ken dat ik een afhankelijk,
omslachtig en gecompliceerd
leven leid. IntegendeelZe ver
telt op haar internetsite enthou
siast over de mensen die ze ont
moet. „De stelling 'hoe meer ik
geef, hoe meer ik krijg', bewijst
zich steeds meer."
Ze wil geen missionaris zij nWel
wil de 61-jarige lerares en psy
chotherapeute mensen aan het
denken zetten. „In onze huidige
samenleving zakt de armoede
grens steeds verder en veel men
sen leven op het bestaansmini
mum. Door het ruilsysteem
voelen ze zich gesterkt en hoe
ven ze minder bang te zijn op
een dag in de goot te belanden.
In de hele wereld verhongeren
dagelijks honderdduizend men
sen, terwijl er aan de andere
kant een enorme verspilling
plaatsvindt. Voedsel wordt
doorgedraaid om de prijs stabiel
te houden, miljardairs bouwen
zwembaden in hun privévlieg-
tuig en weten niet meer waar ze
met al hun geld naartoe moeten.
Ik vind die situatie zo absurd,"
Ruilen in plaats van betalen
maakt de wereld een beetje be
ter, denkt Schwermer. Het ver
schil tussen arm en rijk wordt
kleiner, werklozen hoeven zich
niet meer nutteloos te voelen,
buren helpen elkaar, vriend
schappen ontstaan, vereenza
ming wordt tegengegaan, be
toogt ze.
Het lot wikt en het griepvirus beschikt, in dit
geval over mij.
Zodat ik, na voor mijn nageslacht een grote pan
kerstvlees te hebben gebraden die vervolgens
door een kind werd meegevoerd naar de kerst-
verzameleetplek waar men al hongerig uitkeek
naar moeders bijdrage aan het familiediner, mij
koortsig uitstrekte in het Amsterdamse bed, en
aldus vanuit horizontale positie de kerstdagen
heb gesavoureerd.
Al het kerstbrood en lekkernijen waren in de
Kop van Overijssel geparkeerd, ja zelfs de voor
delige pleerollen en dozen tissues waren op de
verkeerde plek. Hoewel het leven in m'n eentje
mij gepokt en gemazeld heeft in het onderhou
den van noodvoorraden, kwam ik nu niet verder
dan het bekijken van het laatste ei in de koel
kast.'Foute voorzienigheid had mij alle restjes
doen weggooien vóór het kerstreces, zodat ik mij
net als Maarten Luther met dat ene ei op kerst
avond moest behelpen. Nu had Luther, volgens
de overlevering, een kip die iedere dag een vers ei
in zijn schuilplaats kwam leggen. Maar in Am-
Marjan
Berk
sterdam krijg je geen kip via de lift naar de vier
de verdieping om deze vrouw van vers legsel te
voorzien. Gelukkig was er één zoon, die, voor
zien van een Chinees mondkapje tegen mijn vi
rus, een netje perssinaasappels en acht wc-rol-
len naar binnen wierp. En op eerste kerstdag
trotseerde mijn dochter de bacillen, door mij
soep en spruitjes plus de helft van haar kerst
biefstukje te brengen.
Daar lag ik. Je hoort mij wel eens roepen: „O,
kreeg ik maar eens een lekker griepje, dan kon ik
eindelijk al die boeken en kranten lezen." Nu,
het lag allemaal naast mijn bed, maar lezen was
er niet bij. Dan de televisie aangezet. Doch met
39,9 kijkt het niet echt lekker. Vooral Henny
Huisman was niet uit beeld te krijgen: hij scheen
op zoek te zijn en dat was zo heftig actueel, dat,
wanneer hij niet zelf aan het zoeken was op de
raarste plekken, de nieuwsrubrieken van de an
dere zenders hem wel interviewden over zijn
zoektocht.
Ook werd dat gezoek voortdurend herhaald,
waardoor ik wel duidelijk zicht kreeg op zijn
wallen die hij had laten weghalen, tenminste...
ik zag ze niet meer. Op de lokale Amsterdamse
zender AT5 mocht ik hem weer zien aanschui
ven. De ondervrager confronteerde hem met een
van zijn eigen uitspraken: „Toen hij in mijn le
ven kwam, werd alles goed!Henny keek ver
heugd, zijn boodschap was duidelijk bezig ge
meengoed te worden. Maar helaas, de intervie
wer meldde, dat het een uitspraak was van een
Horizontaal: 1. Gewoonte
recht; 4. projectiescherm; 8.
munt; 10. Turkse titel; 11.
gevangenis; 13. spil; 15. loop
vogel; 16. met name; 17.
Amerikaanse staat; 20. slot
woord; 21. windmolenrem; 22.
begeleiding van een zanger
(Eng 24 vanaf; 25. op welke
wijze; 26. operatiekamer; 28.
lof; 29. god (Lat.); 32. steen
soort; 34. slot; 35. vragend
vnw.
Verticaal: 1. Deel v.e. kachel;
2. muzieknoot; 3. uitroep van
pijn; 5. onder andere; 6. land
bouwwerktuig; 7. boterton; 9.
rivier in Oostenrijk; 11. tak van
handel; 12. toetsenbord; 14.
Braziliaanse dans; 16. tropi
sche vrucht; T8. bijb. figuur;
19. echtgenopjf 23. dapper; 24.
leegte (bouwk.); 27. kort
geluid; 30. vogelproduct; 31.
voorvoegsel; 32. Frans lid
woord; 33. oude lengtemaat.
10 11 12 13
Horizontaal:
1. Gedroogde kabeljauw, ruimte met
speelautomaten; 2. eetgerei, pas, vulka
nisch gesteente; 3. brandstof, overal,
verlangen; 4. reukorgaan, roeischip,
bars; 5. gemeenschappelijk, keurig; 6.
halfzacht, livreibediende, familielid; 7.
buit, deel v.e. bureau, zeer hoorbaar; 8.
naar persoon, bediende, duivelsrog; 9.
balspel, voornaam genodigde.
Verticaal:
1. Slordige vrouw, varkensvlees; 2. ver,
slagader; 3. verdovend middel, flink; 4.
levendige waakhond, optocht; 5. dun
doek, rechtskundige term; 6. gods
dienst, sierplant; 7. glazen klok, los
plaats; 8. tennisterm, elk; 9. voorkeurs
recht, honingbij; 10. toon, zode; 11.
kring rond zon of maan, dierenwereld;
12. scheepsschade, stopplaats bij auto
races; 13. wapen, voegwoord.
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep.
Wat doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
-b-h-d-s-
vocaliste
-tarok-el
naber-lef
-nameten-
min-loc-e
-c-eeltig
suomi-ode
-sla-trol
STUIVEN
Cryptogram:
Horizontaal:
4. Priemen; 5. gladiolen; 8. ara; 9. Hals;
10. beroep
Verticaal:
1. Opslaan; 2. windmaker; 3. peil; 6.
omhoog; 7. ellips.
Zoekwoord:
Sensationeel (p\ ipo nii
Hij belande op een rotsblok, dat boven de stofvlakte uit
stak. „Hierheen, heer Ollie!" riep hij. „Een klein eindje
nog; dan kan ik u op deze steen trekken!"
Heer Bommel keek hem smartelijk tussen de stofwolken
aan, maar de aanwezigheid van hulp gaf hem hernieuwde
moed en moeizaam begon hij zich voort te slepen. Memel
Parduin en Maaike Prut schonken geen aandacht aan zijn
getob, want hun blik was gevallen op het koord, dat boven
het hoofd van Tom Poes heen en weer slingerde in de zo-
merbries.
„Zie je dat?" vroeg het vrouwtje met fonkelende ogen.
„Dat ding daar is beter dan die waardeloze jas! Nylon!"
Champignons behoren tot de meest
gekweekte paddestoelen van de ge
hele wereld. Nederland neemt daarbij
een voorname plaats is. De grootste
champignonkweker is Taiwan met een
paddestoelenproductie die anderhalf
maal zo groot is als de onze. De meeste
gekweekte champignons worden gecon
serveerd.
Hoofdgerecht voor 4 personen:
1 kg kleine champignons
40 gram boter
3 bosuitjes, met veel fris groen, gesnip
perd
witte peper uit de molen
1/2 theel. limoen- of citroensap
30 gram bloem, gezeefd
1.25 dl (kook)room
2 dl groentebouillon
75 - 100 gram geraspte extra belegen (of
nog oudere) Goudse kaas
2 eetl. fijngehakte (blad)peterselie
Maak de paddestoelen schoon. Verwij
der de voetjes van de steeltjes.
Snijd grotere exemplaren in vieren.
Verhit een (braad)pan en laat de boter
smelten.
Wacht tot het schuim grotendeels is
weggetrokken. Schep de champignons
door de hete boter. Temper de warmte
bron.
Strooi de bosuitjes over de paddestoe
len. Schep alles opnieuw om. Leg het
deksel op de pan en laat alles 10 minuten
zachtjes smoren. Voeg daarna wat zout,
Zeeland: Kou verdwijnt
Toch loopt Heidemarie Schwer
mer - ook na zeven jaar - nog te
gen muren op. Ze bood de bur
gemeester van Dortmund aan
om voor de gemeente wat werk
te doen in plaats van belasting
te betalen. Ze kreeg een kort
briefje terug, waaruit bleek dat
de gemeente Dortmund de be
lasting maar in één vorm wil in
nen: in gewone euro's. GPD
Heidemarie Schwermer uit Dortmund: „Door het ruilsysteem voelen mensen zich gesterkt en hoeven ze
minder bang te zijn op een dag in de goot te belanden. foto GPD
jaar of vijf geleden. Met deze 'hij' bedoelde Hen
ny in die periode van zijn leven niet de Heer,
maar Joop van den Ende!
Zo zie je maar, hoe de boel in mensenlevens kan
gaan schuiven.
Los van Henny, die nu op zoek is naar een andere
Heer, moet ik Joop van den Ende grote lof toe
zwaaien Hij ontwikkelt zich tot een waar mece
nas grote stijl. Zo mocht ik laatst in de Kleine
Zaal van het Concertgebouw luisteren naar een
heerlijke avond muziek van de Spaanse compo
nist De Sarrasate, uitgevoerd door begaafde
j onge violisten op schitterende oude violen .aan
gekocht door het Nationaal Muziekinstrumen
ten Fonds, waarvan hij een grote sponsor is. Mijn
favoriete violist Daniel Rowland speelde en Vera
Beths, begeleid door het Willem BreukerKollek-
tief ook. Maar het meest opgewonden werd ik
van de sensuele toon van de jonge Rus (17 jaar),
wiens naam ik vergat, maar zijn toon allerminst.
Bij het bedanken was hij al weg. „Hij is nog zo
jong, hij moest vroeg naar bed", werd er gefluis
terd.
TbcmderStudio's
Het winterse weer van dit moment
lijkt geen lang leven beschoren.
Vanavond en de komende nacht al dringt zachtere lucht vanuit:-
westen Nederland binnen. Eerst gaat het sneeuwen, later regen
en zondag stijgen de temperaturen weer tot waarden ruim bov:
het vriespunt. Vandaag zit de winter in Zeeland echter nog stev 1
het zadel. Na een nacht waarin het op veel plaatsen matig karn,
ben gevroren, laat de zon zich behoorlijk zien. Later trekken var j
het westen ook wat hoge wolkenvelden over; de eerste voorba
van de op handen zijnde dooiaanval. De wind is zwak tot matig 1
draait geleidelijk naar zuidelijke richtingen en de temperaturen
komen niet boven het vriespunt. Vanavond en vannacht gaat hi
weer veranderen. Eerst neemt vanuit het noordwesten de bewo
king toe, later vanavond gaat het sneeuwen. Complicerende fad
is dat er ook kans is op ijzel. De temperaturen die vanavond no;
even kunnen dalen, beginnen al vrij snel weer op te lopen waa-
de sneeuw in regen overgaat.
Morgen wordt de wind weste
lijk, het regent nog even, maar
in de middag wordt het droog.
De temperatuur komt in de
middag alweer op een niveau
van ongeveer 4 graden uit.
En misschien stijgt het kwik
nog wel verder. De eerste
dagen van de volgende week
keert de winter niet meer
terug. In een stevige westcir
culatie komen storingen onze
kant op die van tijd tot regen
brengen. Tussendoor zijn er
ook droge perioden met nu en
dan zon. Er waait een stevige
westelijke wind en de tempera
turen schommelen 's middags
rond 8 graden.
Vooruitzichten
Nu en dan zont
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
weer
a.
max.
4°
8°
10°
9°
min.
-2°
3°
6°
8°
wind
W 4
W 5
ZW 5
NW 4
Nautisch bericht
Tot matig toenemende zuidenwind. Vanavond mogelijk vrij j
krachtig. Het zicht is goed. Watertemperatuur 6 graden.
fluisterde Memel begerig. „Eerlijke, sappige nylon! Ach,
dat is te mooi om waar te zijn! Heb je kracht genoeg om te
vliegen? Het is maar een klein eindje". „Een klein eindje",
bevestigde Maaike. „Dat haal ik net; met mijn laatste
krachten. Kunnen we de eiertassen hier laten staan?"
„Tuurlijk", riep het ventje uit. „Die reusachtige vreemde
lingen hebben wel wat anders te doen dan zich daar aan te
vergrijpen. Kom mee!" Zo sprekende spreidde hij zijn
vleugeltjes uit, en gevolgd door het wijfje snorde hij naar
het koord. Ze haalden het net, en terwijl Tom Poes heer Ol
lie op de rots trok, zetten ze gretig hun eetorganen in het
smakelijke materiaal.
door Bill Watterson
Waterstanden
ZATERDAG
3 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers
ZONDAG
4 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Robmpot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
MAANDAG
5 JANUARI
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog water
uur cm uur cm
11.20 158 23.55 163
11.40 179
10.56 149 23.32 155
11.30 123 23.54 128
12.04 106 ---
00.10 127 12.30 125
00.16 133 12.35 133
12.02 193 -.
00.15 126 12.24 126
Hoog water
uur cm uur cm
12.09 168 -.
00.16 184 12.32 191
11.48 160 --.
12.15 129 --.
00.55 10913.25 111
01.10 131 13.30 132
01.05 13813.25 139
00.40 203 12.55 205
01.10 13113.35 133
Laag water
uur cm uur.
05.10 1 25 1 7.46
05.24 131 18.06
04.44 116 17.26 Dl
05.04 093 1 7.45 ,e
06.16 088 18.30 w
06.10 1 04 1 8.40*.
06.16 103 18.40"!
05.44 146 18.26*"
06.16 102 18.45 ïi
le
Laag water je
uur cm uur..
05.54 135 18.31
06.26 1 42 1 8.56"
05.46 127 18.05'
05.55 10118.23 p»
06.54 094 19.14 rc
07.05 111 19.30 «j.
07.10 111 19.35'
06.50 158 19.16 7
07.04 1 09 1 9.36"
Hoog
uur cm
00.39 174
00.59 196
00.16 164
00.45 134
01.45 115
01.55 136
01.55 144
01.28 215
02.05 138
180
water
uur
12.55
13.15 203
12.35 171
12.59 137
14.16 118
14.25 140
14.14 146
13.46 218
14.26 141
Laag water ia
uur cm uur m
06.45 147 19.08
07.16 154 19.32
06.30 139 18.46
06.50 110 19.10 J
07.55 101 20.16 e
07.55 117 20.15 J(
08.00 119 20.26 v
07.38 1 70 1 9.56'
08.05 117 20.15 f-
Europa: Winters
Hans Belterman
peper en limoen- of citroensap toe.
Schep alles weer enkele malen om.
Strooi de bloem er over en schep alles
nogmaals goed om. Schenk de room en
de bouillon er bij. Breng alles, onder
voortdurend roeren, aan de kook. Strooi
de helft van de geraspte kaas en de pe
terselie er over en blijf hierna nog zolang
roeren tot de kaas is gesmolten en in de
saus is opgenomen.
Doe het gerecht over in een grote bebo
terde ovenvaste schaal of in vier kleine
beboterde ovenvaste schaaltjes. Strooi
de rest van de kaas er over.
Leg er hier en daar een flintertje boter
op. Plaats de schaal(tjes) onder een
reeds zeer hete ovengrill en laat een fraai
goudbruin kleurtje op het gerecht ver
schijnen.
IK V0ÊL ME N
IN ELK £EVAL
EEN 5TUK
V5LIMMEK^
0KE, PE PENKH0EP
l 19 KLAAK V00K
i 'i\ÓE0KÜIK. ZET HEM
T MAAK AAN.
IK ÓEL00E
VAN WEL.
3 JANUAF'i
In een groot deel van Europa is het dit weekeinde behoorlijk
winters. De middagtemperaturen komen op heel wat plaatse",
niet boven het vriespunt uit en in Zweden en Noorwegen val:
nu en dan wat sneeuw. Het sneeuwdek in zuidelijk Duitsland!
de noordelijke Alpen wordt vanaf maandag nog een beetje ai
gevuld. Mildere lucht is echter alweer in aantocht, vanuit het.
westen. Deze nieuwe luchtsoort veroorzaakt vandaag enige
regen op de Britse eilanden en trekt vannacht langzaam oost
waarts richting Frankrijk en de Benelux. Daar waar het vanm
dag te Parijs rond -1 graad is, wordt het morgen alweer 3 grê
den. Maxima hoger dan 15 graden manifesteren zich nagenoj
alleen in Zuid-Spanje en dan nog op beperkte schaal.
ge
)OSt
nm
9'~<
jnoi;
