Tactiek wint van heroïek
Het bewogen jaar van Braamhaar
United en Arsenal
lopen uit op Chelsea
Hockey coach Walsh
roept zes rebellen op
21
retha Smit
lerrast met
ndsprint
l
IC strikt
lolse spits
Nationale marathontitel Jan Maarten Heideman
m ex Ferguson
I winterstop
Niemann zet in op WK afstanden
Vice-voorzitter IOC verhoord
Fassa Bortolo krijgt hoogste status
Grundig verrast in zeilrace
inli
zaterdag 27 december 2003
mee
[ECHT - Eigenlijk had ze
ski; joosmoeten zijn op het mo-
t Ne I dat een volledig peloton
dki jatste ronde van het Neder-
y„; kampioenschap marathon-
ilsen inging. De sprint was
in: er$ nooit haar sterkste
Maar wanneer is Gretha
tegenwoordig kansloos? In
geval niet langer in de
troefde gisteren in Utrecht
,1 anonnen Linda Verdouw en
a Grimbergen af en pakte
a^ vierde nationale titel op
stijs. Dat ook het nationaal
ipioenschap gisteren op de
ste meters werd vergeven,
aasde Gretha Smit aller-
st. Het is de afloop die de
leb ste wedstrijden van de vrou-
tegenwoordig kennen. Tot
us van Smit zelf. Niet
niets uitte ze eind vorige
d na afloop van een wed-
in Deventer harde kritiek
eandere vrouwen in het pe-
die het verwijt kregen
eike wedstrijd 'een optocht'
PP® aken. Je moet, vindt Smit,
jubliek iets bieden. „En dat
iurt vrijwel nooit", consta-
ie ze. Gisteren probeerde ze
AJ regelmatig zelf, maar haar
gen- egen liepen op niets uit.
[jji: dan kan ik het wel blijven
ret leren, maar dan rijd ik me-
over de kop en dat is zin-
'Haar pogingen kregen na-
ag van wat mindere rijd-
uit het peloton, maar de
hebbers hielden zich rustig,
t begreep Smit opnieuw
,A1 die meiden kunnen
wel schaatsen. Nou, laat
eens wat zien. Probéér eens
voor zo'n overwinning,
rhet lijkt wel of ze gewoon
E lurven.'
werd het NK een wedstrijd
er dit seizoen al zoveel te
waren, waarin de hele
tot het einde bijeen bleef,
als enige verrassing dat
ia Smit bleek te kunnen
„Ach, in de marathon
et nog wel, maar verder zal
fg® pooit wat worden", relati
ve de kampioene. GPD
Con
In een lange sliert jaagt het schaatspeloton over de Vechtsebanen in Utrecht. Jan Maarten Heideman was uiteindelijk de sterkste in de nationale marathontitelstrijd.
foto Toussaint Kluiters
van onze sportredactie
UTRECHT - Eindelijk was er
een vertrouwd onderonsje van
oer-Hollandse marathonrijders
op kunstijs. De buitenlandse
kwelgeesten KC Boutiette en
Cédric Michaud zaten gisteren
van het kerstdiner te genieten.
De Amerikaan en de Fransman
waren uitgesloten van het Ne
derlandse marathonkampioen
schap. Hun collega's werkten in
Utrecht plichtmatig de rondjes
af. Met Jan Maarten Heideman
als winnaar.
Sommigen verschenen met te
genzin op het semi-overdekte ijs
van de Vechtsebanen. Schaat
sen op een feestdag is voor de
meeste rijders niet te verteren.
Toch kwam het hoofdgerecht bij
Heideman terecht. Hij toonde
zich in de eindsprint de rapste
van een kopgroep van 28 man
en veroverde voor de derde keer
de marathontitel op kunstijs.
Henk Angenent en Martij n
Kromkamp werden tweede en
derde.
Enthousiast kon men dit seizoen
nog niet over het marathon-
schaatsen zijn. In de zesdaagse
stonden de massasprints cen
traal en daarin toonde eindwin
naar Boutiette zich liefst vier
keer de beste. Verder won hij in
de KNSB/Essent-competitie
twee marathons.
Michaud evenaarde dat aantal
en de niet-buitenlander Heide
man liet ook twee zeges noteren.
De overwinning in Utrecht was
zijn 49e in zijn schaatscarrière
en daarmee vestigde Heideman
zich steviger aan kop van de
overwinningslijst aller tijden.
Richard van Kempen behaalde
ooit 47 zeges op kunstijs.
Tactiek won het in Utrecht weer
van heroïek. Maar dat hoort bij
het moderne marathonschaat
ser Met de groeiende invloed
van de commercie hebben de
wetten van de ploegentactiek be
zit genomen van het peloton.
Het echte gevecht van man tot
man is door de overdekte en se
mi-overdekte banen verleden
tijd.
Aanvankelijk ging het er in
Utrecht steriel aan toe. De
schaatsers hoefden op het fraai
geprepareerde ijsvloertje alleen
maar technisch te rijden. Van
wrijving en weerstand hadden
ze tijdens de verlengde mara
thon over 150 ronden bijna geen
last. Dat resulteerde in een re
cordtijd van 1 uur 24 minuten
en 42 seconden.
De rijders leverden met de re
cordtijd een indrukwekkende
prestatie. Pas na driekwart
koers ging de amusementswaar
de omhoog. Een kleine dertig
waaghalzen vonden elkaar, on
der wie Angenent, Jeroen de
Vries en de ploeggenoten Heide
man, Peter de Vries en René Rui
tenberg. De omvangrijke kop
groep dubbelde in een tijdsbe
stek van enkele minuten het pe
loton.
Pas in de tien extra ronden was
er enig spektakel. Outsider Kurt
Wubben forceerde samen Huize
bosch en De Ronde een ontsnap
ping. Maar de brigade van Hei
deman haalde de rebellen weer
terug. Toen ook een poging van
Jeroen de Vries strandde, was
de sprint tussen de 28 rijders on
vermijdelijk. Daarin toonde Hei
deman zich superieur. „Ik was
vandaag zeer nerveus", bekende
hij. „Mijn ploeggenoten reden al
lemaal voor mij. Ik was bang
dat ik het zou verprutsen."
Henk Angenent eindigde voor
de zesde keer op de oneervolle
tweede plaats. „Opnieuw een ge
miste kans. Maar ik heb er van
daag wel vrede mee. Ik heb geen
ploeggenoten om me heen. Het
wordt tijd dat mijn eenmans-
ploegje uitbreidt, anders heb je
in dit soort wedstrijden geen
succes." ANP
J' (CHESTER - Manchester
-25,5 sd-manager Alex Ferguson
Villa' iok in Engeland een winter-
invoeren.
in de periode dat op het Eu-
e vasteland alle landen een
^reces houden, wordt in En-
evw id volop gevoetbald. In En
tdis de winterstop een ge-
3ei')i l onderwerp. Juist rond de
atten de stadions bomvol,
is ook belangrijk", weet
ison, „maar het is heel hec-
in deze periode. Het zou
zijn als we toch eens naden-
over het houden van een
midden in het seizoen."
ion wil de traditionele
,2.2 rijden rond kerst niet af-
Hij denkt meer aan
top in januari. ANP/AFP
sj).
1,; IEGEN - NEC is er alsnog
slaagd de Poolse aanvaller
■zej Niedzielan aan zich te
dbal-
UMi 1-jarige spits, die lang twij-
sderc tover een overstap, tekent
25-2! k Nijmeegse club een con-
voor 2,5 jaar met een optie
nog een seizoen. Hij wordt
januari medisch gekeurd,
■olgt ook de contractonder-
iJjmg. Niedzielan komt van
iinDyskobolia. Ook andere
evés oese ploegen hadden inte-
rin de aanvaller. ANP
'it Rafter ook
dubbelspel
istralian Open
-BOURNE - Pat Rafter
it ook tijdens de Australian
zijn opwachting in het
'Ispel.
N na de melding dat de ge-
p Australiër begin januari
Mi toernooi in Adelaide
Ijubbelen, meldde toernooi-
KeurPaul McNamee van de
felian Open dat Rafter ook
gegaan op een uitnodiging
het eerste grandslamtoer-
lvan het jaar in Melbourne.
[Australian Open start op 19
i2h. Rafter besloot in janua-
k jaar te stoppen. De kans
[^j nog terugkeert in het en-
is klein, hoewel McNa-
ar geen uitspraken over
Noen. ANP/RTR
door Leon ten Voorde
ENTER - Hij kreeg complimen
ten, maar ook dreigementen.
Eric Braamhaar floot de WK-fi-
nale onder 17 jaar, maar was
ook de baas toen de wedstrijd
PSV-Ajax ontspoorde. Eén van
's lands beste arbiters kijkt te
rug op een bewogen jaar.
Het is even mooi geweest. Ook
scheidsrechters hebben soms
een intens verlangen naar de
winterstop. Even rust, even bij
tanken en even geen gezeur
meer van gefrustreerde, fans,
trainers en spelers. Eric Braam
haar, arbiter uit het Twentse
Enter, kijkt eens over zijn
schouder naar de voorbije
maanden en zegt dan: „Ik ben
niet ontevreden over mijn pres
taties. Ik heb eigenlijk best een
Dat klopt ook nog. Het WK in
Finland voor spelers onder 17
jaar was bijvoorbeeld zo'n
hoogtepunt, de finale Brazi-
lië-Spanje kende onder zijn lei
ding een rimpelloos verloop.
Braamhaar heeft alleen de
pech gehad dat het zich afspeel
de ver weg van alle camera's en
spotlights, waardoor het grote
publiek hem dit jaar associeert
met heel iets anders. Met een
zwarte bladzijde waar achteraf
een boek over te schrijven valt.
PSV-Ajax, 26 oktober in Eind
hoven, de kraker in de eredivi
sie en de eerste klassieker van
de toparbiter in de dop. Wat
een hoogtepunt in zijn loop
baan had moeten worden,
draaide uit op een dieptepunt.
Het duel ontspoorde en dat
was volgens velen de schuld
van Braamhaar die veel te lank
moedig had opgetreden Nu,
een paar maanden later, luidt
zijn conclusie: „Ik heb twee mo
menten niet goed ingeschat en
dat heeft me die dag de kop ge
kost. Dat er kritiek kwam, was
begrijpelijk. Je weet hoe het
gaat: de negatieve punten wor
den er vaak uitgelicht." Daar
kan hij ook best mee leven.
Maar wat het duel voor hem
vooral tot een pijnlijke gebeur
tenis heeft gemaakt, was de el
lende die hij daarna over zich
kreeg uitgestort. Braamhaar
was niet meer die talentvolle ar
biter die op weg was naar de
top. Nee, Braamhaar was plots
die fluitist die PSV-Ajax uit de
hand had laten lopen. „De hele
nasleep van die wedstrijd heeft
Eric Braamhaar: „Ik heb eigenlijk best een goed jaar gehad."
een enorme impact op mij en
mijn gezin gehad."
Hoe dwaas kan de wereld zijn:
Braamhaar werd zelfs twee we
ken lang dagelijks bedreigd.
„Het begon al tijdens de wed
strijd, toen mijn vrouw zeven
dreigtelefoontjes kreeg. Er wo
nen hier in Enter een stuk of
acht Braamhaars, maar blijk
baar hadden ze meteen de
goeie eruit gepikt. Mijn vrouw
heeft na een tijdje de stekker er
uit getrokken en is met ons
dochtertje weggegaan. Wij wo
nen 'op de boer' en het leek
haar verstandiger om even wat
mensen op te zoeken."
Telefoontjes
In de dagen daarna bleef het te
lefoontjes regenen van gefrus
treerde 'Ajax- en PSV-fans'.
„Het heeft in totaal zo'n veer
tien dagen geduurd", zegt
Braamhaar. „Er waren dagen
bij dat we de telefoon helemaal
niet meer oppakten en het is nu
nog steeds zo dat we de tele
foon laten rinkelen als we een
anonieme beller krijgen." Wat
hem in die hele zaak misschien
nog wel het meest in de ziel
heeft getroffen was de reactie
van radio-verslaggever Jack
van Gelder, die tijdens het li
ve-verslag geen spaan heel
hield van Braamhaar. „Afvoe
ren, naar de C-lijst met die
man. Braamhaar mag nooit
meer een wedstrijd fluiten", gil
de de reporter in de ether.
„Van Gelder heeft geen idee
wat hij met die woorden heeft
aangericht bij mijn familie",
zegt Braamhaar. „Kritiek is pri
ma, en dat was ook terecht na
die wedstrijd, maar dit was or
dinair op de man spelen. Mijn
vrouw kon hier in Enter bijna
niet meer op een normale ma
nier de winkel in. Iedereen had
het erover. Nee, Van Gelder
heb ik daarna niet meer gespro
ken. Daar heb ik ook geen be
hoefte aan. Hij is in mijn aan
zien heel erg gedaald."
Braamhaar praat er rustig
over, zonder emotie, zonder
stemverheffing. „Het heeft
even geduurd, maar ik heb het
een plaatsje kunnen geven."
Dat wil niet zeggen dat hij al
die vervelende uitspattingen
rond het voetbal ook heeft geac
cepteerd. „Ik vind het niet nor
maal dat we met zijn allen zo
diep zijn weggezakt. De nor
men en waarden zijn ver te zoe
ken. Uit gesprekken die ik met
collega-scheidsrechters als Jol
en Temmink na die wedstrijd
heb gevoerd, bleek dat zij veel
vaker met zulke dreigementen
zijn geconfronteerd. Triest,
heel erg triest. En dan roepen
we met zijn allen dat Nederlan
ders zo nuchter zijn..."
Talent
Braamhaar staat er om bekend
dat hij wel tegen een stootje
kan. Hij is geen autoritaire
'scheids' die bij elk wissewasje
met kaarten wappert om zijn
gezag af te dwingen. „Je moet
als scheidsrechter ook ergens
tegen kunnen. Ik was als voet
baller (Braamhaar speelde bij
RKSV en De Zweef) zelf ver
schrikkelijk irritant. Ik kon de
scheidsrechters echt het bloed
onder de nagels halen. Het was
zelfs zo erg dat mijn vrouw in
die tijd niet eens meer ging kij
ken hahaha... Ze schaamde
foto Dinand Buisman
zich gewoon voor mij." Hij be
gon ooit op zijn veertiende met
fluiten, nu is hij 37 en is de tijd
van het oogsten aangebroken.
„Ik vind mezelf geen talent
meer. Ik moet er nu staan. Of
ik een goeie ben, dat moeten an
deren maar beoordelen."
Het WK in 2006? „Dat is nog zo
ver weg." Hij heeft het nu aan
den lijve ondervonden: één
keer een uitglijder, één foute
beslissing bij een topper en je
kunt er volgens de buiten
wacht helemaal niets meer
van. „Ik besef maar al te goed
dat ik voor het grote publiek
pas weer een goede scheidsrech
ter ben als ik het tegendeel heb
bewezen. Pas als ik in een gro
te wedstrijd weer goed heb ge
presteerd, tel ik in hun ogen
weer mee." Aan zelfkritiek
heeft het hem in ieder geval
nooit ontbroken. „Ik weet don
dersgoed of ik goed of slecht
heb gefloten. Neem pas gele
den De Graafschap-Emmen.
Toen reed ik echt met de shit in
mijn lijf naar huis en had ik
drie extra bacootjes nodig om
in slaap te komen." GPD
BERLIJN - Gunda Niemann-Stirnemann stemt haar vol
ledige seizoen af op de WK afstanden, half maart in Se
oul. De Duitse schaatsster, die vanwege zwangerschap en
de geboorte van een dochter een kleine twee jaar uit de
roulatie was, heeft zich afgemeld voor het Duits kam
pioenschap allround. Eerder had Niemann al laten weten
zowel het EK (9-11 januari, Heerenveen) als het WK all
round te laten schieten. „Gunda heeft zich de laatste da
gen niet honderd procent gevoeld, we willen geen risico
nemen", meldde haar man en manager gisteren. De 37-ja-
rige veelvoudig wereldkampioene belegde begin decem
ber een trainingskamp op Lanzarote. Haar doel is een po
diumplaats op de 3000 en 5000 meter bij de WK afstan
den. ANP/SID
SEOUL - Un-Yong Kim, vice voorzitter van het interna
tionale olympisch comité IOC, moet zich maandag bij het
parket in Seoul melden voor verhoor. Dat hebben justitië
le bronnen in Zuid-Korea gisteren gemeld. Kim is moge
lijk betrokken bij een omkoopschandaal. „De procureurs
hebben Kim opgedragen zich op 29 december om 10.00
uur te melden", aldus de bron. De 72-jarige IOC-bestuur-
der ontkent de aantijgingen dat hij steekpenningen zou
hebben geaccepteerd om voor de onlangs gearresteerde
Kwang-Tae Lee een plaats in het Zuid-Koreaaans olym
pisch comité te ritselen. Lee was van november 2000 tot
juli 2002 inderdaad lid, maar werd onlangs opgepakt na
dat bij Kim bij een huiszoeking documenten waren meege
nomen. ANP/AFP
AIGLE - De leiding van de Italiaanse wielerploeg Fassa
Bortolo heeft van de internationale wielerunie UCI te ho
ren gekregen dat het team komend seizoen definitief de
status van Trade Team I krijgt, de hoogst mogelijke. De
formatie had eerder deze week al een voorlopige status ge
kregen, maar moest nog enkele gegevens aan de UCI ver
strekken. Dat is inmiddels naar tevredenheid van de wie
lerunie gebeurd. Daardoor is de ploeg waarin onder ande
ren de Italiaan Alessandro Petacchi en de Belg Frank Van-
denbroucke rijden verzekerd van optredens in de grote
wielerwedstrijden. ANP
SYDNEY - Niet de favoriete boot Skandia van Grant
Wharington en evenmin de grote rivaal Zana heeft giste
ren de leiding genomen in de befaamde zeilrace Syd-
ney-Hobart. Voor duizenden toeschouwers vertrok de
Skandia weliswaar het snelst uit de haven van Sydney,
maar enkele uren later nam het jacht Grundig van meer
voudig wereldkampioen in de olympische 49'er klasse
Chris Nicholson de leiding over. De veel kleinere Grun
dig, met slechts acht bemanningsleden, is een jacht van
ongeveer 20 meter. Vooraf werd in de 59e editie van de be
roemde zeilrace een tweestrijd verwacht tussen de van de
nieuwste technische snufjes voorziene Skandia, favoriet
bij de bookmakers, en de klassiekere Nieuw-Zeelandse
Zana. Beide boten meten circa 30 meter. ANP/AFP
door Marc van Veen
LONDEN - Manchester United
en Arsenal zijn in Engeland zon
der problemen hun thuiswed
strijden op 'Boxing Day' doorge
komen. United hield zonder
topscorer Ruud van Nistelrooij
de koppositie in handen door
Everton met 3-2 te verslaan. Ar
senal volgt na de eenvoudige ze
ge (3-0) op hekkensluiter Wol
verhampton nog steeds op één
punt.
Chelsea liep als enige van de top
drie forse schade op. De ploeg
verloor met 4-2 van Charlton
Athletic en heeft nu vier punten
minder dan United. Manager
Alex Ferguson liet op tweede
kerstdag toppers als Ruud van
Nistelrooij en Ryan Giggs op de
bank tegen Everton. Het aan-
valskoppel bestond uit Forlan
en Bellion. Butt zorgde voor een
prima begin. Na acht minuten
tekende de middenvelder voor
1-0. Kort daarop maakte Ever
ton verrassend gelijk. Gary Ne
ville was zo vriendelijk de bal in
eigen doel te koppen. Vlak voor
de rust zorgde IGeberson weer
voor afstand: 2-1. Na de 3-1 van
Bellion - zijn eerste van het sei
zoen - geloofde United het wel.
Het publiek scandeerde nog wel
even de naam van Van Nistel
rooij, maar de Nederlandse in
ternational bleef op de bank.
Everton scoorde in de slotmi
nuut nog tegen.
Arsenal bleef ook schadevrij.
Voor The Gunners, met Dennis
Bergkamp de hele wedstrijd ac
tief, scoorde Thierry Henry twee
keer en Craddock scoorde in ei
gen doel.
"Klappen
Chelsea liep harde klappen op
bij.Charlton. De eerste tegentref
fer van Hreidarsson na 42 secon
den maakte John Terry nog
goed. Daarna liep Charlton uit
naar 4-1. Gudjohnsen tekende
nog wel voor 4-2, maar de neder
laag bleef ontluisterend voor de
nummer drie. Hasselbaink speel
de hele wedstrijd, Mario Melchi-
ot keek negentig minuten toe
van de bank. ANP
van onze sportredactie
UTRECHT - Bondscoach Terry
Walsh heeft de 'Bende van zes'
opgeroepen voor de eerste bij
eenkomst van het Nederlands
hockeyteam op 6 januari in Am
sterdam. Oranje begint kort na
de jaarwisseling aan de voorbe
reiding op het olympisch kwali
ficatietoernooi in Madrid, dat in
maart op het programma staat.
Daar moeten de Nederlandse
mannen bij de eerste zes of ze
ven eindigen om later in het jaar
in Athene de olympische titel te
kunnen verdedigen. Hoeveel
plaatsen er precies te vergeven
zijn, hangt af van de kwalifica
tie van gastland Griekenland.
Walsh volgde op 27 november
Joost Bellaart op, die na zware
kritiek van zes gelouterde inter
nationals de eer uiteindelijk aan
zichzelf hield en opstapte. Doel
man Guus Vogels, Bram Lo-
mans, Erik Jazet, Sander van
der Weide, Jeroen Delmee en
Piet Hein Geeris waren na de te
leurstellende vierde plaats op
het EK verantwoordelijk voor
het vertrek van Bellaart en ma
ken nu deel uit van de groep van
22 spelers die Walsh naar Am
sterdam haalt.
In voorbereiding op het kwalifi
catietoernooi gaat de selectie on
der meer nog naar een trainings
kamp in Zuid-Afrika. Daar zul
len de spelers nog wel even uit
gebreid stilstaan bij alle gebeur
tenissen in de laatste maanden,
verwacht Lomans. De strafcor
nerspecialist was niet verrast
door zijn selectie. „Ik heb me er
geen zorgen over gemaakt", al
dus Lomans. „Ook met de bond
hebben we weer goed contact,
vrij snel nadat Joost was ver
trokken, hebben we gesproken
met de voorzitter. Achteraf be
schouwd ben ik tevreden met
het resultaat dat we met onze ac
tie hebben bereikt, niet met de
manier waarop. Ik verwacht ech
ter niet dat er in de groep nog
wrijving zal zijn tussen ons en
degenen die Bellaart wilden be
houden." ANP
