zc
De ambtswoning
lijkt uit de tijd
Even mijn beitel in zo'n oud stuk hout zetten
mm
I WOON
0113-315680
LjV redactie@pzc.nl
bus31/4460 AA Goes.
Stentié-exploitatie:
Midden-Zeeland: 0113-315520;
Ls-Vlaanderen: 0114-372770;
onaal: 020-4562500.
ifdag 27 december 2003
B Schouwen-Duiveland
Makelaardij
Schouwen-Duiveland Makelaardij BV
Lange Ring 2 4311 BD Bruinisse
Postbus 139 4310 AC Bruinisse
www.sdmakelaardij.nl
-
Telefoon 0111-489400
Telefax 0111-489499
info@sdmakelaardij.nl
Oud-burgemeester H. van Maldegem woonde met zoveel plezier in zijn ambtswoning dat hij besloot de
ze te blijven huren van de gemeente. foto Ruben oreel
'serie woonberoepen staat
^jks een beroep op het ge-
van wonen centraal. De
Uiteenlopende personen
enaan bod: van stucadoor
avenier tot ambtenaar wel-
^commissie of glazenwas-
indaag: de restauratietim-
foto Ruben Oreel
Naam: Boaz Brom
Beroep: Restauratietimmerman
Woonplaats: Middelburg
Meest gebruikte gereedschap:
Hamer
Soul in de muziek en in zijn werk, dat
zoekt Boaz Brom. Als restauratietim
merman en freelance (soul)zanger heeft
hij zijn roeping gevonden. In zijn vrije-
tijd is hij voorman van de formatie Boaz
the black soul patrol en tijdens zijn
werk heeft hij altijd muziek in zijn hoofd.
Een vooralsnog bevredigende combina
tie.
Hout, oud hout althans, leeft voor hem;
heeft een ziel en een leven. Zet hem aan
het werk in een monumentaal pand en hij
voelt zich happy. Hij wil dan nog wel eens
een onvervalste soulsong aanheffen. De
Middelburger heeft al het één en ander
gedaan voor hij het restauratievak in
ging. „Ik heb in Terneuzen een kroeg ge
had, een beetje funky-achtig café, De
Groef. Maar daar ben ik na een paar jaar
mee gestopt. Terneuzen is daar de stad
niet voor. Ik ben toen in de bouw gaan
werken. Ik merkte al snel dat nieuwbouw
me niet boeit. Dat is te clean, te voorspel
baar. Hout heeft me altijd getrokken en
ik ben toen de opleiding restauratietim
merman gaan volgen. Ik vond bij bouw
bedrijf Peters een stageplaats en daar
werk ik nu vast." Boaz rondde dit jaar
zijn opleiding af. „Peters deed en doet al
veel op dat terrein en er werken veel ou
dere timmermannen in de restauratie.
Zij werken vanuit hun ervaring." La
chend: „Ik geloof dat ik de enige in Zee
land ben met die 'titel'."
Paradijsje
De restauratietimmerman verhuisde be
wust naar Middelburg.Terneuzen is een
betonnen stadDaar staat weinig dat ou
der is dan 100 jaar. Middelburg is voor
mij echt een paradijsje. Zoveel oude pan
den. Ook in de omgeving. Als je kijkt naar
die oude buitenplaatsen bijvoorbeeld.
Daar zou ik wel eens een kijkje willen ne
men. Even mijn beitel inzo'n oud stuk
hout zetten."
Brom is nu aan het werk in een VOC-
pand aan de Punt in Middelburg. Zwam
tast daar de constructie van het pand
aan. „Zwam vreet de binnenkant van het
gebouw op. Het is een probleem dat je
veel bij oude panden ziet. Je moet die
zwam isoleren, ervoor zorgen dat 'ie niet
verder kan. Slechte stukken hout halen
we weg, plus een extra stuk erom heen
voor de veiligheid. Dan weet je zeker dat
er niets achterblijft. Wij slopen niets, we
ontmantelen. Rotte stukken vervangen
we door nieuw. Alles wat we weghalen
wordt in kaart gebracht, zodat je het in
oude staat kunt terugbrengen. Profielèn
en dergelij ke brengen we weer terug in de
oorspronkelijke vorm. Dat geldt ook
voor oude houtverbindingen. Het gaat
echt om je vakmanschap. Je moet crea
tief zijn, kunnen improviseren. Je weet
nooit precies wat je tegenkomt. Tijdens
het werk kan er van alles naar voren ko
men. Ik moet soms ook een stukje metse
len. Je moet van alle markten thuis zijn."
Een 'leuk project' vond hij de restauratie
van drie oude panden aan de Middel
burgse Kromme Weele. Hij heeft daar de
beste herinneringen aan een trap. „Ik
moest daar een spiltrap restaureren. Dat
was echt mijn projectje. Te gek. Ik heb
drie weken op 'mijn' trapje gezeten. Tree
voor tree; stukje hout eruit, nieuw stukje
erin. Het was echt fijn pielwerk. Het leu
ke is dat je soms heel fijn werkt, op de
millimeter en soms heel grof. Als je met
balken bezig bent, heb je gelijk van die
gigantische eiken balken. Ik kan mezelf
helemaal verliezen in dit werk. Ik moet
soms worden weggesleurd om even een
kop koffie te komen drinken."
„Ik vind het fijn om te werken met oude
materialen en met 'echt' hout. In dit vak
gebruik je goed hout; eiken, grenen en zo.
Dat voelt goed aan en de geur ervan...
Heerlijk. Als iemand hier boven staat te
zagen ruik je helemaal beneden die hout
geur. Ik moet ook altijd even voelen aan
hout. Ik merk dat ik nu andere dingen zie.
Als ik in een andere stad ben, bijvoor
beeld Utrecht of Amsterdam, dan kijk ik
de hele tijd omhoog. Hoe zijn gebouwen
daar opgeknapt, wat voor oplossingen
hebben ze gevonden. Ik ben me ook gaan
verdiepen in bouwkunde en oude archi
tectuur. Zo'n oud pand heeft een heel le
ven achter zich, een verhaal. Dat boeit
me."
„Er is hier nog genoeg te doen in de buurt.
Misschien kom ik ooit zelf eens in zo'n
oud pandje te wonen. En dan alles op
knappen. Ja, ik haal hier mijn pensioen
tje wel."
Annemarie Zevenbergen
Het markante pand aan de Noordhavenpoort Zierikzee biedt huisvesting aan burgemeester J. Asselbergs.
foto Dirk-Jan Gjeltema
In Zeeland woont alleen de
burgemeester van de ge
meente Veere nog in een
ambtswoning. En daar is de
constructie zo dat het die ge
meente geen geld kost. Over
al elders in de provincie is
sinds het einde van de jaren
zeventig het gebruik van de
ambtswoning afgeschaft.
Misschien te voorbarig,
want er zijn weer ontwikke
lingen die een ambtswoning
zouden rechtvaardigen.
Een ambtswoning voor bur
gemeesters is een woning in
eigendom van de gemeente
waarvoor de burgemeester een
door de minister vastgesteld
percentage van zijn bruto inko
men aan huur betaalt, momen
teel is dat twaalf procent. In
Zeeland is er eigenlijk geen en
kele gemeente die nog voor deze
constructie kiest. Sinds het eind
van de jaren zeventig werden
ambtswoningen successievelijk
verkocht, met name als er een
nieuwe benoeming gaande was.
Gemeentes wilden af van het
onderhoud van het pand en zien
de handhaving van ambtswo
ning als een oneigenlijke taak.
Aan de andere kant wilden
steeds meer burgemeesters zelf
kiezen waar zij zouden wonen.
In Zeeland werd dat proces flink
in de hand gewerkt door de ge
meentelijke herindelingen. Zo
heeft de nieuwe gemeente Sluis
nog maar twee maanden gele
den de ambtswoning van de
voormalige gemeente
Sluis/Aardenburg verkocht. Er
was geen reden om dit huis in
gemeentelijk bezit te houden nu
de nieuwe burgemeester, J. Sa-
la, er voor koos om in Water
landkerkje te wonen.
De term ambtswoning is niet ge
koppeld aan een bepaald pand.
Binnen een gemeente kunnen
verschillende huizen ooit als
ambtswoning gediend hebben.
Zo woonden de laatste vier bur
gemeesters van Zierikzee op
verschillende adressen. Burge
meester F. Dijckmeester aan de
Oude Haven 48, zijn opvolger D
Kastelein in 't Vrije, de volgende
burgemeester, Th. de Meester,
eerst aan de Noordhavenpoort
en later in Poortambacht en de
laatste, J. Asselbergs, weer aan
de Noordhavenpoort. Maar toen
was dat pand geen ambtswo
ning meer.
Al voor de tendens om ambts
woningen af te schaffen, waren
er burgemeesters, of hun vrou
wen, die weigerden in de ambts
woning te trekken. Zo wilde de
vrouw van burgemeester D
Kastelein in de jaren zestig niet
in de nieuw aangestelde ambts
woning van de toenmalige ge
meente Zierikzee trekken. Het
huis, een monumentaal pand
dat aan de uit de middeleeuwen
daterende Noordhavenpoort is
gebouwd, was al helemaal in ge
reedheid gebracht maar me
vrouw Kastelein vond het pand
te donker, de raampjes te klein.
Het burgemeestersgezin trok in
een woning in 't Vrije, die daar
mee ambtswoning werd. „Toen
ik Kastelein in 1971 opvolgde,
vond ik dat geen passende bur
gemeesters woning", vertelt Th.
de Meester, oud-burgemeester
van Zierikzee. „Het pand was
helemaal uitgeleefd. Ikhad juist
wel belangstelling voor het
poortgebouw als ambtswo
ning."
De raad ging akkoord, er wer
den enkele aanpassingen ver
richt - grotendeels op kosten
van de burgemeester - en het ge
zin De Meester trok erin.,Ik heb
er met plezier gewoond, het is
een glorieus pand. Maar in die
negen jaar werden de toch al ho
ge stookkosten drie keer duur
een probleem na de herindeling.
Waar veel gemeentes al eerder
hun ambtswoningen hadden af
gestoten, bleek deze gemeente
na de herindeling in het bezit te
zijn van drie ambtswoningen:
die van Veere, Koudekerke en
Westkapelle. Oud-burgemees
ter van Westkapelle, H. van
Maldegem, woonde met zoveel
plezier in zijn ambtswoning dat
hij besloot deze te blijven huren
van de gemeente. „Het is een
vrijstaande woning die als
ambtswoning niet langer nodig
was. Dan is het heerlijk om hier
te kunnen blijven", vindt Van
Maldegem." Naar verwachting
wordt de woning als de
oud-burgemeester vertrekt,
verkocht.
In Veere woonde oud-burge
meester Henk den Boon. Hij
werd in 19 9 9 benoemd in een ge
meente elders in het land en zou
verhuizen. „Mij is toen ge
vraagd om naar de Kaai te ver
huizen", vertelt De Bruijn. „De
gemeente Veere was enerzijds
bang dat als er nu een andere
huurder in de ambtswoning zou
gaan zitten, er nooit meer een
burgemeester in kon komen te
wonen. Je kan immers niet zo
maar een huurder uit zijn huis
zetten omdat een burgemeester
er wil wonen. Bovendien kost de
ambtswoning in Veere de ge
meente geen geld omdat Hend-
rick de Keijser voor alle groot
onderhoud verantwoordelijk is.
In Koudekerke daarentegen,
moest de gemeente alles zelf be
talen."
Renovatie
En hoewel het huis in Koude
kerke de burgemeester prima
beviel, besloot zij toch te ver
huizen. „Ik heb wel over het
comfort en de kwaliteit van het
huis gesproken want die waren
niet zo geweldig." Wat een klei
ne opknapbeurt leek te zijn,
werd uiteindelijk een flinke re
novatie. Achter de zachtboard
plafonds kwamen bijvoor
beeld mooie maar slechte bal
ken te voorschijn. Bouwkun
dig moesten er noodzakelijke
verbeteringen aangebracht
worden en pas in 2000 kon De
Bruijn het pand betrekken.
De Bruijn: „Qua huur maakte
de verhuizing niets uit, die
ligt wettelijk vast. Maar in
Veere betaal i k nu wel veel ho
gere energiekosten, ondanks
dat er best veel geïsoleerd is.
Ook de stoffering en inrich
ting van de grote, hoge ka
mers hebben flink wat ge
kost. Dat heb ik zelf betaald.
Mensen denken vaak dat bur
gemeesters gratis wonen,
maar dat is een misvatting."
Nu vrijwel alle ambtswonin
gen afgeschaft zijn, gaan er in
Nederland weer enkele stem
men op om deze in ere te her
stellen.
„Burgemeesters die van een
goedkoop woongebied naar
een duur verhuizen, hebben
huisvestingsproblemen"
weet de Goese burgemeester
Dick van der Zaag. „Zij kun
nen moeilijk betaalbare
woonruimte vinden. De ver-
huisplicht, die stelt dat je bin
nen het jaar in de gemeente
moet wonen, is dan lastig. De
ontwikkelingen rond geko
zen burgemeester die de ko
mende jaren zijn intrede gaat
doen, hebben er al vobr ge
zorgd dat de verhuisplicht
voor benoemingen na 1 juli
2003 is opgeschort." Ener
zijds verwacht Van der Zaag
dat de gekozen burgemeester
waarschijnlijk al in zijn ge
meente woont en dus geen
ambtswoning nodig heeft.
„Aan de andere kant hoeft
dat niet altijd het geval te
zijn. En zo'n benoeming is
voor vier jaar. Dan moet je als
gemeente eigenlijk wel voor
passende woonruimte zor
gen."
Inge Heuff
Veere heeft nog steeds een ambtswoning, waar burgemeester A. de
Bruijn nu woont. foto Lex de Meester
der. En het onderhoud was ook
verrekte duur, terwijl de ge
meente niet gedegen was over
een degelijke Verbouwing en
verbetering van de onprakti
sche stookinrichting te praten.
Daar is een heftige raadsdiscus-
sie aan vooraf gegaan. Het sala
ris van. een burgemeester is ge
relateerd aan het aantal inwo
ners. Zierikzee had toen nog
geen tienduizend inwoners.
geen topsalaris dus. Ik had drie
studerende kinderen en kon de
kosten domweg niet opbren
gen." De Meester verhuisde met
spijt zijn ambtswoning in 1980
naar een nieuwbouwwoning in
Poortambacht.
De nieuwe huurder, een parti
culier, heeft het pand op eigen
kosten verbouwd en verbeterd.
Sinds 1987 woont de huidige
burgemeester van de gemeente
Schouwen-Duiveland, J. Assel
bergs in het historische pand.
Het huis is nog steeds in het be
zit van de gemeente maar wordt
niet langer als ambtswoning
aan de burgemeester verhuurd.
Vereniging
De enige gemeente waar nog
over een ambtswoning wordt
gesproken, de gemeente Veere,
bezit het pand aan de Kaai in
Veere niet. „Deze ambtswoning
is in 1989 vooreen
niet-commerciële prijs overge
dragen aan vereniging Hend-
rick de Keyser, die monumenta
le en architectonisch opmerke
lijke panden wil behouden",
vertelt burgemeester Adrie de
Bruijn. „Daarbij heeft de toen
malige gemeente Veere wel en
kele eisen gesteld aan de vereni
ging. Zo moet er altijd een bur
gemeester in kunnen wonen,
zorgt de vereniging eeuwigdu
rend voor het groot onderhoud
en betaalt de burgemeester de
wettelijk vastgelegde ambts-
huur."
Adrie de Bruijn werd midden
1993 burgemeester van de toen
malige gemeente Valkenisse.
Die gemeente bezat een ambts
woning in Koudekerke waar zij
introk. „Dat was een prima wo
ning waar ik ruim zes jaar in ge
woond heb", zegt De Bruijn. „In
1997 werd ik burgemeester van
de nieuwe gemeente Veere.
Koudekerke viel daaronder en
dus kon ik gewoon blijven zit
ten."
De nieuwe gemeente Veere had
