Het boek blijft altijd open liggen
Van blauw van toen naar blauw van nu
Mix van soul, jazz en blues op
album van The Kings of Cool
O
P5Sii
Kottervisserij moet
duurzamer worden
O
kunst
Zeeuws talent
Arsenaaltheatefe
in Vlissingen
Vermist
woensdag 24 december 2003
door Esther Voesenek
Het voelde zo goed met z'n twee
tjes. Tot die ene decemberdag op
Schiphol. Marcel komt niet terug, wist
zijn vriendin Joy's van Lieshout (27).
Ze had gelijk.
Ze had hem wel vaker op Schiphol af
gezet. „Nou schatje, veel plezier."
Joy's vermaakte zich wel. „Reizen was
zijn ding. ik was gewoon heel blij voor
hem." December vorig jaar. Weer die
luchthaven. Ineens is daar die brok in
haar keel. Ze houdt zich sterk tegen
over Marcel. Op weg naar huis komen
de tranen. „Iets in m'n hoofd zei dat
'ie niet terug zou komen. Ik wist het."
Ze dist nog een anekdote op, opnieuw
zon onverklaarbare opwelling. 18 de
cember, amper drie weken na Marcels
vertrek, sneuvelt zijn sleutelhanger.
Dus Joy's op zoek naar een nieuwe.
Tussen al die hangertjes bij de Expo,
moest en zou ze dat ene visje hebben.
„Hij had niets met vissen, lustte ze
niet eens." Een paar dagen later hoort
ze dat hij die dag vermist raakte. Voor
het laatst gezien in een bootje. Drij
vend boven 'het ongedierte uit de zee',
zoals hij de onderwaterwereld zelf
noemde.
Ze zouden die dag van Siquijor naar
Apo gaan, Marcel en Jacco Wilderom
(toen 33 en 30), afkomstig uit Wemel-
dinge, al woonde Marcel inmiddels in
Tilburg. Ze wilden nog veel meer Fili-
pijnse eilanden zien, om na kerst vol
verhalen huiswaarts te keren.
Ze kwamen niet terug. De broers ver
dwenen, in het niets, samen met een
derde Nederlander en twee vissers
mannen, met wie ze in een boot waren
vertrokken richting Apo.
Zitbank
Drie hoog in cle Tilburgse Koopvaar-
dijstraat doet Joy's van Lieshout haar
verhaal. The Doors-zanger Jim Mor
rison kijkt toe vanaf de wand. In een
lijst boven de tv bungelen Marcels voe
ten op een Thais strand. Onder een
groen doek gaat de zitbank schuil. Oh,
wat verfoeiden ze dat onding.
Zijn kamer, zijn spullen. Hier was ze
toen ze over zijn vermissing hoorde,
en is ze sindsdien nooit meer wegge
gaan. „Dit is zijn plek. Ik voel me hier
het prettigst. Van de zeven dagen in
Ondanks een lange zoektocht, waarin Jos de Bruijn (voor) en André Hannewijk een Zeeuws steunpunt vormden, bleven
de broers Marcel en Jacco Wilderom vermist in de Filippijnen. foto Dirk-Jan Gjeltema
Joy's van Lieshout weet dat ze haar
vriend Marcel nooit meer terug zal
zien: „De eerste keer dat ik mezelf be
trapte dat ik hardop zat te lachen,
voelde ik me ontzettend schuldig."
foto John Schouten
te leggen. Dat is niet zo, maar dat ge
voel zit wel in mezelf.
Ze zal het altijd met zich meedragen.
Zolang ze niet weet wat zich vorig
jaar december in de Suluzee heeft af
gespeeld.
„Hadden ze maar een lichaam. Bij een
auto-ongeluk bijvoorbeeld, heb je een
auto, een lijk, een begrafenis. Dan kun
je iets afsluiten. Ik weet niet wat er is
gebeurd, waar 'ie is. Dat maakt het zó
ontzettend moeilijk. Het boek blijft al
tijd open liggen op de laatste bladzij
de."
Confrontatie
Ze staat aan de vooravond van een
reis naar de Filipijnen. Voor het eerst
gaat ze de confrontatie met de plek
des onheils aan. „Ik wil lopen waar hij
gelopen heeft, zien wat hij gezien
heeft, voelen wat hij gevoeld heeft, in
de bedden slapen waar hij geslapen
heeft. Wat ik daar hoop te vinden? Ik
weet het niet. In elk geval een stukje
rust in m'n kop."
Ze zal varen op haar gevoel, dat is iets
wat zeker is. Op de Filippijnen, maar
ook als ze na een maand haar Tilburg
se leventje weer oppakt. „Ik zal nooit,
nóóit meer m'n gevoel verloochenen.
Anders had ik 'm toen op Schiphol
toch hooit laten gaan?"
www. marcel-jacco.com
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - Twee werkgroe
pen gaan de komende tijd aan
de slag om de zeevisserij milieu
vriendelijker, duurzamer, te ma
ken. Zij moeten onder meer
voorstellen formuleren om de na
leving van regels voor het motor
vermogen en de netvoorzienin-
gen te verbeteren. Ook externe
deskundigen worden erbij be
trokken.
De installatie van de twee werk
groepen volgt op het voorlopige
advies dat een stuurgroep onder
leiding van de Friese commissa
ris van de koningin E. Nijpels
eerder dit jaar uitbracht. De
stuurgroep onderzoekt of het
zelfbeheer door vissers kan wor
den uitgebreid. Sinds het begin
van de jaren negentig hebben be
heergroepen van vissers al een
grote verantwoordelijkheid
voor het beheer van de visquota.
Nijpels signaleerde bij de pre
sentatie van zijn tussenrapport
dat er in de zeevisserij twee pro
blemen bestaan: de controle op
de motorvermogens en het ge
bruik van verboden netvoorzie-
ningen, zoals binnenzakken.
Ook milieuorganisaties als
Stichting De Noordzee en Green
peace wijzen daarop. Het minis
terie van Landbouw, Natuur en
Voedselkwaliteit (LNV) heeft na
het advies van Nijpels in over
leg met onder meer het Product
schap Vis besloten de twee werk
groepen in het leven te roepen.
Het is de bedoeling dat de stuur
groep Nijpels halverwege 2004
verslag uitbrengt van de vorde
ringen van de werkgroepen. In
de tussentijd wil het ministerie
ook de concurrentieverhoudin
gen tussen alle vissers op de
Noordzee onder de loep nemen.
De controle op vissers in andere
Europese Noordzee-lidstaten
zou veel minder streng zijn dan
in Nederland. Het ministerie
van LNV wil hier een beter
beeld van te krijgen. Begin vol
gend jaar wordt als eerste stap
een bijeenkomst belegd met con
troledeskundigen. Zij zullen
ook worden gevraagd voorstel
len te doen om de sament
king tussen de Noordzee-^
te versterken en controles b,
op elkaar af te stemmen.
ropese Commissie wil in heil
stelplan voor Noordzee-^
jauw en het nog op te
.iziERIb
chou«
stelplan voor schol een asi „rmin!
stappen in dezelfde richtingi pers
ten. Brussel wil er onder; ;|!,(en
op toezien dat controles va; anjSati
lidstaten aan de eisen voldoj ijnsorf
itaalz
elrokk
Kndikl
Is het.
ocess
jnisat
VLISSINGEN - In het Arsejfff
theater in Vlissingen wordti
dagavond een cd gepresents
van Zeeuws muziektalent.
De cd is het resultaat vanee
lentenjacht van de Stichting;
sela en de Stichting Surant,
talentenjacht werd gehoudts
het kader van Walcheren) jmorj
zaiek, een multiculturele»
In het Arsenaal zijn vrijdag
tredens te zien van FayaC slen
01184, Crisuz, V2, Ultima:
DT, Madness, Sweat S
Scwar. De optredens 1
om 20.00 uur.
irnebe
iet Ai
lent ei
Dg uit
aam,
bee
eils)
jmst i
5. aid
iren
Laatste kans om alle 100 portrej-
bij elkaar te zien voor ze naar hui 5 vo
definitieve bestemming verhuiai (Rel
in de 10 deelnemende verzorgt
tehuizen.
Stichting Kunstuitleen 2k
Balans 17 Middelburg
22 december '03-15 janualDl
ma. t/m vrij. 13.00 -17.0:. i
1e kerstdag en 1 januan ges
2e kerstdag geopend
door Ernst Jan Rozendaal
ZIERIKZEE - In Zeeland, maar
ook daarbuiten, bestaan nauwe
lijks bands die te vergelijken
zijn met The Kings of Cool. De
op Schouwen gewortelde band
presenteert zaterdag in Zierik-
zee het eerste volwaardige al
bum Cool swing. „Die plaat
moet ons aan optredens in ten
ten van naam helpen."
The Kings'of Cool is vijf jaar ge
leden vób'rtgekomen uit de
Zeeuws-Brabantse bluesrock
band Rodi Dean. „De muziek
van Rodi Dean was blues tegen
de hardrock aan", vertelt
zanger/gitarist Gerrit Rentier
van The Kings of Cool. „Muziek
voor motorrijders, zeg maar. Na
acht jaar hadden we dat wel ge
zien. We wilden af van de sfeer
van spijkergoed en motorolie.
We wilden iets fris, iets
nieuws."
Met zijn broer Marco Rentier (gi
taar), Hammond-organist
Jeroen van 't Leven, de broers
Lennert Goemans (drums) en
Hans Goemans (saxofoon) en
Collin Clement (bas) vormde
Gerrit Rentier de formatie The
Kings of Cool. Marco Rentier is
geëmigreerd naar de Verenigde
Staten. Zijn plek is ingenomen
door Eric van Doorn.
Rentier: „Na een ontdekkings
tocht van vijf jaar zijn we een
band geworden die verschillen
de achtergronden tot een eigen
mix heeft weten samen te smel
ten. We putten uit soul, jazz en
blues. Hans en Lennert Goe
mans zijn echte jazzmuzikan
ten. Het drumspel bijvoorbeeld
is bij ons ritmisch veel ingewik
kelder dan bij de doorsnee blues
band. Jeroen van 't Leven is een
grote fan van organist Jimmy
Smith. Dat is goed te horen.
Qua geluid komt het gitaarspel
van Eric van Doorn in de buurt
van dat van BB King. Als je die
elementen combineert, krijg je
onze sound."
Op het in de Amsterdamse
Yland Studio opgenomen album
Cool Swing is die vette, swingen
de sound uitstekend vastgelegd.
Naast covers als 'Ain't nobody's
Bizness', 'Barefootin', 'Dance
with me', 'Shake that boogie' en
Benjamin Hermans 'Slow
sixteen' bevat de cd vijf num
mers van Gerrit Rentier. „We be
oordelen elk nummer hetzelfde.
De band moet er iets mee kun
nen. Of BB King het nu heeft ge
schreven of ik, dat maakt niet
uit. Er zijn covers waarvan we
zeggen: 'Nee, toch maar niet', en
er zijn ook nummers van mij die
afvallen."
Rentier hoopt vooral dat het al
bum de deuren van gerenom
meerde jazzclubs opent.
„We willen graag optreden,
maar we zullen nooit mikken op
kwantiteit. We willen kwalita
tief leuke optredens in tenten
met naam. Dat zal nog niet zo
makkelijk zijn. Door die mix die
wij spelen, weten mensen vaak
niet of ze ons moeten boeken.
We vallen buiten het ruige cir
cuit van zalen waar ze muziek
in de stijl van Gary Moore, Wal
ter Trout en Stevie Ray Vaug-
han willen horen. We passen
wat beter in jazzcafés. Dat cir
cuit is kleiner dan dat van de
bluesroek. Anderzijds denk ik
dat het publiek dat voor onze
muziek valt wat gemeleerder is.
Wie ooit de film van The Blues-
brothers heeft gezien, snapt wat
wij doen. En de agressie van de
bluesrock mag dan uit onze mu
ziek zijn verdwenen, dat wil
niet zeggen dat we de zaak niet
op zijn kop kunnen zetten. Er
zijn genoeg concerten waarbij
Jeroen van 't Leven uiteindelijk
op zijn Hammond staat in
plaats van dat hij erachter zit."
Vlugzout
Voor The Kings of Cool zou een
droom uitkomen als zij, zoals
eerder de Feen Brothers, Cham
pagne Charlie en The Juke
Joints, als Zeeuwse band door
het North Sea Jazz Festival wor
den uitgenodigd. Rentier: „Als
dat ooit gebeurt dan moet ik
meteen vlugzout halen voor de
gebroeders Goemans."
Cd-presentatie The Kings of Cool:
zaterdag 27 december om 20.30
uur in Café De Biet in Zierikzee en
zondag 11 januari om 16 uur in Ca
fé The Duke in Middelburg.
de week, zaten we vijf dagen hier." In
januari zegt ze de huur van haar eigen
flat in Tilburg op. Trekt ze voorgoed
bij hem in.
„Ik ga in m'n eentje samenwonen",
omschrijft ze de stap waar ze zo ver
schrikkelijk tegenop ziet. „Ik moet
keuzes gaan maken, die ik helemaal
niet wil maken. Hij is er zelf niet bij.
Wie ben ik dan om te bepalen wat er
met zijn spullen gebeurt." Samenwo
nen. natuurlijk zou het er ooit van ge
komen zijn. Het voelde zo goed met
z'n tweetjes. In haar omgeving ziet ze
continu spiegels. Generatiegenoten
die wél samen gelukkig mogen zijn.
Die trouwen, kindjes krijgen.
„Je bent snel geneigd dat op jezelf te
projecteren. Dat is heel erg moeilijk",
verbijt Joy's zich. „Je wilt zo ontzet
tend blij voor ze zijn. Dat probeer je
ook, maar..." Ze gluurt door een minie-
me opening tussen wijsvinger en
duim. „Ik was er zó dichtbij." Maar ze
put ook hoop uit de spiegels om haar
heen. Ziet daarin een toekomst, een
wereld die doordraait. „Dat geeft mij
de motivatie om ook door te gaan.
Want zo móet het als je 27 bent. Kijk,
als je zestien bent en zoiets meemaakt,
kun je intens verdrietig zijn. Je ver
liest misschien een jaar op de middel
bare school. Boeien! Ik denk dat het
op onze leeftijd wat meer op de essen
tiële dingen van het leven aankomt.
Kinderen, huis kopen, carrière. Daar
wil ik ook naartoe."
Ze moet door. Ze wil door. Gelukkig
worden, het gaat haar lukken. Ze
merkt aan kleine dingen dat ze goed
op weg is. Een wandeling, concert,
avondje doorzakken in de kroeg, of ge
woon lekker luieren op die rotbank.
Schuldig
Genieten, het lukt haar zowaar weer
eens. „De eerste keer dat ik mezelf be
trapte dat ik hardop zat te lachen, ik
voelde me ontzettend schuldig. Zo
van: 'shit, je hebt een leuke avond ge
had'. Dat schuldgevoel heb ik nog
steeds bij vlagen." Want stel dat Mar
cel ooit, ooit haar/zijn kamer weer bin
nen wandelt. En ziet dat het leven is
doorgegaan. „Dan heb ik hem iets uit
The Kings of Cool heeft zijn eerste volwaardige album voltooid: Cool swing.
De houtsnede 'Die wat spaart die wat het' van J.C. van Schagen in
galerie De Vier Gemeten, een van de exposities waarmee wordt te
ruggekeken op 45 jaar Zeeuwse Kunstkring, foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Onder het
motto 'Voorbij de dag' blikt de
Zeeuwse Kunstkring dezer da
gen door middel van een aantal
exposities onder meer terug op
het eigen, vijfenveertigjarige, be
staan. Een van de tentoonstellin
gen vindt plaats in de Middel
burgse galerie De Vier Gemeten.
Eigenaar Joost Bakker heeft het
werk van hedendaagse Kunst
kringleden gecombineerd met
dat van een van de oprichters,
J.C. van Schagen (1891-1985).
Hij heeft van blijdschap een
'klein sprongetje' gemaakt toen
de Zeeuwse Kunstkring aan
klopte met de vraag of hij wilde
meedoen aan de jubileumten
toonstelling. „Ik liep al geruime
tijd met het idee rond iets te
doen met het werk van Van
Schagen", verklaart Bakker.
„Hij was mede-oprichter en eer
ste secretaris van de Zeeuwse
Kunstenaars Kring. Daaruit is
kunst
kring
Dit is de vierde aflevering
van een serie over de ten
toonstellingsreeks van de
Zeeuwse Kunstkring.
de Zeeuwse Kunstkring voortge
komen."
Bakker heeft de afgelopen tien
jaar flink wat werk van Van
Schagen verzameld. In De Vier
Gemeten toont hij vooral gra
fiek. Ook ligt er een aantal bun
dels met literair werk. Bakker:
„Als mensen Van Schagen nog
kennen, dan is het vanwege zijn
literaire werk. Als beeldend kun
stenaar is hij de laatste decen
nia een beetje in de vergetelheid
gei-aakt. Ik kom wel eens men
sen tegen die zeggen: 'Goh, deed
hij dat ook?' Misschien moet je
hem zelfs een driedubbeltalent
noemen, want hij was ook zeer
muzikaal. Het schijnt dat hij
enorm goed piano kon spelen."
In de titels van Van Schagens
beeldende werk komt zijn lite
raire talent tot uiting, vindt Bak
ker. De kunstenaar gebruikte
graag woordspelingen. Op de
achterkant van zijn prenten
maakte hij vaak aantekeningen.
Het mooiste werk in de tentoon
stelling is volgens de galeriehou
der de houtsnede 'Die wat
spaart die wat het'gemaakt op
cadeaupapier. In zwart-wit is
een regelmatig patroon van eek
hoorntjes te zien.
Katoenbollen
Herhaling en regelmaat zijn ook
trefwoorden om het werk te ka
rakteriseren van Marijke Gus-
senhoven, een van de huidige
Kunstkringleden die in De Vier
Gemeten exposeert. Op drie
schilderijen in acryl op papier
speelt zij met de uitbeelding van
katoenbollen. Het werk sluit pri
ma aan bij dat van Van Scha
gen.
Zo zijn meerdere lijnen te trek
ken. Bakker heeft zelf bijdragen
gevraagd van Marie-Louise
Kommers en Giel Louws, Kunst
kringleden die hij goed kent.
Kommers woont tegenover de
galerie, die dan ook permanent
werk van haar toont. Daar zijn
nu beelden bij gekomen die niet
misstaan naast de Afrikaanse
kunst in De Vier Gemeten. Kom
mers heeft ook het hoofd van
Giel Louws geboetseerd.
In de serie 'The death of Saint
Narcissus' (naar T.S. Eliot) is
Lous door zichzelf geportret
teerd. Op de kleurige prenten lo
pen meerdere afbeeldingen door
elkaar. Verder is werk te zien
van Miems van Citters, Gerda
Rutters en Leen van Duiven-
dijk. Een mooi lijntje loopt van
een bronzen paard van Van Cit
ters naar een prent met paarden
van Van Schagen. Het blauw
daaruit komt weer terug in c
grote schilderijen van Van ft
vendijk, uit zijn serie 'Exploii
the blue in search of you'.'
kleurovereenkomst n
één keer als link worden ger
tussen verleden en heden vat
Zeeuwse Kunstkring. Var.:
blauw van de eerste secret»
naar het blauw van de huit
voorzitter.
De expositie in de Vier Geri
duurt t/m 17 jan, open do
van 12.00 tot 18.00 uur.
(advertentie)