Hogere straf voor Nikolic Gezondheidskloof arm en rijk groeit fÊkfék' Zuinigste Europese begroting sinds jaren Sharon dreigt met totale isolatie Palestijnse gebieden Middenkader Saddam is doelwit SUPER WINTERSALE 50% KORTING 10% KASSAKORTING Zilverkleurige auto is veiligst in het verkeer VN-hof rekent kampcommandant wreedheid zwaar aan Londen onderzoekt dood Diana Ex-DDR-leider Krenz eerder vrij Zambia handhaaft doodstraffen Spermabank loopt over na actie China zet mobiele executiekamer in Amerikaanse ii seriemoordenaar krijgt levenslang door Hans Gertsen STRAATSBURG - De uitbrei ding van de Europese Unie met tien nieuwe lidstaten kost de Europese belastingbetaler voorlopig nog weinig. Ondanks de uitbreiding per 1 mei volgend jaar, stijgt de begroting van de EU in 2004 met amper 2 procent tot 99,7 miljard euro. Dat komt onder meer doordat er vele tien tallen Europarlementariërs en ruim vijfhonderd ambtenaren uit de nieuwe lidstaten bij ko men. Procentueel gezien komt de 9*9,7 miljard euro neer op 0,98 pro cent van het totale bruto bin nenlands product (bbp) van de lidstaten. Volgens de Neder landse Europarlementariër Mulder (WD) is de begroting voor volgend jaar daarmee 'de zuinigste Europese begroting sinds 1990'. Mulder had als rapporteur een belangrijk rol in het tot stand komen van de begroting. Hij noemde de strakke begroting 'realistisch'. ;,Alle lidstaten moeten bezuinigen. Als EU kunnen we daar niet bij achter blijven", aldus het liberale par lementslid. Instemming De Europese begroting voor volgend jaar kan in diverse Eu ropese hoofdsteden ongetwij feld op instemming rekenen. Eerder deze week pleitten zes landen, waaronder Nederland, ervoor de Europese uitgaven voor de jaren na 2006 aan een maximum van 1 procent van het bbp te binden. Maar het feit dat dit plafond volgend jaar wordt gerespecteerd, wil niet zeggen dat een maximum van 1 procent ook op lange termijn voldoende is, zo waarschuwde Europees Commissaris Schreyer van Be groting. Zeker na 2006, als ook Roeme nië en Bulgarije toetreden en de EU 27 leden telt, kan het vol gens haar nodig zijn meer geld vrij te maken. „Het feit dat het percentage van het bbp dat de lidstaten aan Europa betalen gedaald is, geeft aan dat ieder een van de noodzaak tot bezui nigen doordrongen is. Maar als je op termijn meer profijt wilt trekken uit Europa, moet je daar ook geld voor vrij willen maken." GPD Advertentie domburg men's fashion vanaf zaterdag 20 december OP DE GEHELE COLLECTIE Ooststraat 2, tel. 0118-584303 LONDEN - Zilverkleurige au to's raken veel minder betrok ken bij ernstige ongelukken dan auto's met een andere kleur. Dat blijkt uit een onderzoek van Nieuw-Zeelandse en Australi an; wetenschappers, waarvan bet resultaat vandaag is ver schenen in het Britse weten schappelijke tijdschrift British Medical Journal. De onderzoekers volgden gedu rende twee jaar duizend auto's p te kijken of er een samen hang was tussen de kleur en de kans betrokken te raken bij ern stige ongelukken, waarbij do llen of zwaargewonden vallen. Bestuurders van zilverkleurige auto's bleken vergeleken met die van bijvoorbeeld witte on geveer 50 procent minder kans tehebbenop zo'n ongeval. Brui ne auto's daarentegen zijn vol gens de wetenschappers het vaakst bij ernstige ongevallen betrokken, gevolgd door zwarte en groene. Of de lak wit, geel, grijs, rood of blauw is, maakt voor de veiligheid weinig ver schil. De onderzoekers hebben reke ninggehouden met factoren die van invloed kunnen zijn op de uitkomst, zoals de leeftijd van debestuurder en het dragen van veiligheidsgordels. Zij wijzen geen oorzaak aan voor het ver band tussen de kleur en de kans op een ernstig ongeluk. Wel pleiten zij voor meer zilverkleu rige auto's op de weg als 'effec tieve passieve strategie' om het aantal verkeersslachtoffers te verlagen. ANP/DPA Belg koopt zijn bloemen voortaan uit de automaat BRUSSEL - De Belgen, die graag mogen lachen om de Ne- derlanders die hun kroket uit de muur halen, krijgen hun eigen rariteit: de bloemenautomaat. 1 Op de luchthaven in Zaventem kunnen afhalers een ruikertje trekken uit een speciaal voor Jf verse snijbloemen ontworpen koelautomaat. Een lokale bloe menverkoper vult de automaat bijmet zelf ontworpen boeket- jesJNP vrijdag 19 december 2003 van onze redactie buitenland DEN HAAG - Verdachte num mer één van het Joegoslavië- Tribunaal, Dragan Nikolic, heeft gisteren een veel zwaarde re straf opgelegd gekregen dan die waar de aanklagers om had den gevraagd. In plaats van de vijftien jaar waar de aanklagers om vroegen, kreeg de Bosnische Serviër 23 jaar opgelegd door het VN-hof. Namens de drie magistraten zette de Duitse rechter W. Schomburg uiteen dat de uit een akkoord met de verdachte voortgevloeide aanbeveling van vijftien jaar cel niet juist zou zijn gezien de wreedheid. Ook het aantal misdaden en de on derliggende intentie van de be klaagde om medemensen te ver nederen en te onteren droegen er aan bij dat de strafmaat zo hoog uitviel voor Nikolic. Bij het voorlezen van het vonnis stond Schomburg uitgebreid stil bij de wreedheid en het 'sys tematische sadisme' die de ge daagde Nikolic toonde in het ge vangenkamp Susica dat hij van mei tot september 1992 leidde. Hij genoot duidelijk van zijn misdaden en weigerde zelfs ge hoor te geven aan de smeekbe den van zijn broer te stoppen met de wreedheden, aldus Schomburg gisteren. De inmiddels 46-jarige Nikolic was in november 1994 de eerste persoon die het toen nieuwe Joegoslavië-Tribunaal. aan klaagde. Hij wist echter uit han den te blijven van dit tribunaal tot hij in april 2000 in Bosnië- Herzegowina door onbekenden in handen werd gespeeld van Sf or-troepen. Zijn omstreden aanhouding werd door Nikolic' advocaten vergeefs aangegrepen om be rechting te voorkomen. Nikolic ontkende aanvankelijk alles, maar in september bekende hij toch schuld aan de iets uitge dunde tenlasteleggingen. Nikolic toonde volgens de rech ters berouw en werkte voorbeel dig mee met de aanklagers. Zo droeg hij bij aan de waarheids vinding rond de gebeurtenissen in het Susica-kamp en ontliep hij, in de woorden van Schom burg, een levenslange gevange nisstraf. De ernst van de misdrijven, waarvan de slacht offers tot op de dag van vandaag nog onder de psychologische ge volgen lijden, gebiedt volgens de Duitser een hogere straf dan die aanklagers hadden aanbe volen. Nikolic heeft als kampcom mandant mishandeld, gemoord en gemarteld en vrijwel dage lijks vrouwen 'uitgeleend' aan verkrachters en folteraars. Het ging om dagelijkse wreedheden tegen de naar schatting acht duizend niet-Servische burgers die er onder mensonterende om standigheden gevangen zaten. Toen de gevangenen tegen het najaar allemaal naar niet-Ser vische gebieden waren gedepor teerd, had de streek vrijwel uit sluitend Servische bewoners over. ANP LONDEN - Groot-Brittannië begint 6 januari een gerechte lijk onderzoek naar de omstandigheden waaronder prinses Diana en haar vriend Dodi Fayed in 1997 in Parijs door een auto-ongeluk omkwamen. Dat heeft de lijkschouwer van de koninklijke familie, Michael Burgess, gisteren gezegd, zo be richtte de Britse omroep BBC. Het onderzoek, dat door Burgess wordt geleid, richt zich vooral naar de omstandigheden waaronder Diana (36) en Fayed (42) om het leven zijn gekomen. De auto waarin ze in augustus 1997 zaten botste met hoge snelheid tegen een tunnelpilaar, terwijl persfotografen de wagen achtervolgden. ANP BERLIJN - Het laatste communistische staatshoofd van het voormalige Oost-Duitsland, Egon Krenz, is gisteren ver vroegd vrijgelaten uit de gevangenis. Het gerechtshof in Ber lijn had daartoe besloten, aldus zijn advocaat. Krenz (66) zat sinds 2000 een celstraf van 6,5 jaar uit wegens doodslag. De rechter hield hem indirect verantwoordelijk voor het doodschieten van Oostduitsers die naar het Westen probeerden te vluchten. Het gerechtshof heeft de resterende straftijd omgezet in een voorwaardelijke straf, aldus de advocaat. Hij wees erop dat het geen kwijtschelding van de straf is. ANP/DPA LUSAKA - Het hooggerechtshof van Zambia heeft gisteren de doodvonnissen gehandhaafd tegen 44 voormalige militai ren wegens deelname aan een couppoging in 1997. De vijf rechters achtten de gedaagden schuldig aan hoogverraad en veroordeelden ze tot de dood door ophanging. Tien andere verdachten mogen van het hoogste rechtscollege in het Afri kaanse land evenwel niet worden opgeknoopt. De coupplegers probeerden in 1997 het toenmalige staats hoofd Frederick Chiluba te verdrijven. In de nasleep van de mislukte machtsgreep arresteerden de autoriteiten in totaal 59 soldaten die er aan deel zouden hebben genomen. Enkelen van hen werden echter korte tijd lator op vrije voeten gesteld. Anderen overleden in gevangenschap. ANP/AFP SYDNEY - Een Australische spermabank is overspoeld door reacties, toen zij in een studentenkrant in Calgary (Canada) adverteerde met een gratis reis. Dat zei de directeur van de sperinabank in de stad Albury gisteren. De organisatie belooft potentiële donoren ruim 4000 euro in clusief retourticket, verblijf van twee weken en een dagelijkse toelage. Kandidaten tussen achttien en veertig jaar oud moe ten in ruil daarvoor om de dag doneren. ANP/AFP PEKING - De Chinese Hoge Raad heeft de rechtbanken in het land toestemming gegeven om mobiele executiekamers in te zetten. Dat heeft een hoge verantwoordelijke binnen de Chi nese justitie gisteren gezegd. Een rechtbank in de provincie Liaoning in het noordoosten van het land kocht onlangs al een speciale vrachtwagen, meldde de krant Xin Jing Bao. De executiewagens maken het mogelijk ook in kleinere ge meenschappen de doodstraf, uit te voeren, aldus de justitie- woordvoerder. Grote steden hebben veelal een speciaal ter rein voor de macabere taak. ANP/AFP s SEATTLE - De Amerikaanse seriemoordenaar Gary Ridg- way, de 'Green River Killer' is gisteren in Seattle tot levens- lang veroordeeld voor de moord op48 vrouwen. 3 De doodstraf blijft hem he ro spaard, omdat hij de politie keft beloofd te helpen zoeken naar de lichamen van de vfou- wen die hij heeft omgebracht. Ridgway, een voormalige schil der van vrachtwagens, toonde nauwelijks emoties toen hij voor de rechtbank werd gecon fronteerd met de woede en het verdriet van de nabestaanden van zijn slachtoffers. Ridgway bekende in november dat hij 48 vrouwen heeft ver moord. Hij doodde tussen 1982 en 1998 vooral prostituees, drugsverslaafden en weggelo pen meisjes. Een aantal licha men werd bij Green River ge vonden. ANP/AFP/RTR door Bob Kroon GENÈVE - Een in Nederland geboren baby heeft een levens- vcnvachting van zo'n 80 jaar, Jfijgt inentingen, goede voe ding en redelijke scholing. Als ten vrouw moeder wordt, dan san ze rekenen op goede kraam- terzorging. Op oudere leeftijd is Medische hulp beschikbaar en gemiddeld 400 euro per jaar (of meer) aan medicijnen voor chronische aandoeningen. Daarentegen heeft een meisje dat in Sierra Leone wordt gebo den een levensverwachting van do jaar, Zij krijgt meestal geen vaccinaties of redelijke voe- haalt geen normaal hchaamsgewicht, wordt ver moedelijk in haar puberteit al zwanger en brengt gemiddeld zes kinderen ter wereld, zonder of met minimale kraamhulp. Als ze het kraambed overleeft, dan haalt een van haar zes kin deren de vijf jaar niet. En als ze ziek wordt is voor haar twee eu ro per jaar beschikbaar aan me dicijnen. Dit soort schrijnende tegenstel- j aarrapport van de Wereldge zondheidsorganisatie. De WHO constateert dat de 'volksge- zondheidsklooftussen de arm ste landen en de rest van de wereld in 2003 weer groter is ge worden, ondanks de voortuit- gang van de medische wetens schap. Weliswaar is de levensverwach ting van de gemiddelde wereld burger de laatste vijftig jaar ge stegen van 46,5 jaar tot 65,2 jaar, maar de armste landen, vooral in Afrika, hebben hier niet van geprofiteerd. Verbetering van de volksge zondheid in ontwikkelingslan den blijft dus voor de WHO de allerhoogste prioriteit. Het is niet alleen een kwestie van geld, maar ook infrastructuur en een betere motivatie van de over heid in arme landen zelf. Aids Voorbeeld is de ravage die aids de laatste twintig jaar heeft aangericht. In Afrika zou hi- v/aids niet de 'killerziekte' nummer een zijn geworden, als regeringen meer aandacht en energie hadden besteed aan Wereldwijd stierven ruim tien miljoen peuters voor hun vijfde verjaardag aan infecties van de luchtwegen of longen, gevolgd door diarree, malaria en maze len. Voor de leeftijdsgroep van 15 - 59 jaar was aids de voornaamste doodsoorzaak, met 2,3 miljoen, merendeels mannelijke, slacht offers. Op de tweede plaats ko men hart- en vaatziekten met 1,3 miljoen doden, gevolgd door tbc en malaria met elk ruim een miljoen slachtoffers. Voor we reldburgers boven de zestig staan hart- en vaatziekten bo venaan de lijst, gevolgd door kanker en diabetes. De WHO re kent ook verkeersongelukken tot een 'epidemie', want die eis ten dit jaar wereldwijd 1,2 mil joen doden en 20 miljoen gewonden: voor 70 procent mannen. Maar er zijn ook lichtpunten. Dank zij een razendsnel tegen offensief wist de WHO de nieu we en levensgevaarlijke long aandoening sars binnen een half jaar te bedwingen. Het dodental bleef beperkt tot 916 van de 8422 patiënten in een dertigtal Advertentie wow famfoteib en jd&tvtix. Medisch personeel draagt de lichamen van twee Palestijnen weg die zijn gedood tijdens een treffen met het Israëlische leger in Nabloes. foto Nasser Ishtayeh/AP van onze redactie buitenland BAGDAD - Amerikaanse mili tairen vermoeden dat het mid denkader van het verdreven re gime van Saddam Hoessein een sleutelrol speelt in de reeks aan slagen in Irak. Het Amerikaanse leger heeft daarom de jacht op die vertrouwelingen van de ge vangengenomen dictator geïn tensiveerd. Dat heeft de Amerikaanse gene raal Abizaid gisteren op een persconferentie in de noord- Iraakse stad Kirkoek gezegd. Abizaid liet weten dat in het hol waar Saddam zaterdag is opge pakt, documenten zijn gevon den waaruit blij kt dat niet de al lerhoogste medewerkers van de oud-dictator achter de huidige reeks terreuracties zitten. De minder hooggeplaatste be stuurders in het regime van Saddam zouden een veel be- Abizaid noemde het uitschake len van dit middenkader de sleutel tot het succes. „Als zij onze luitenant-kolonels en ko lonels zouden weghalen, zou den we ook in de problemen komen", aldus de generaal. Abizaid zei dat de afgelopen 48 uur leiders van enkele strijd groepen van de Baath-partij van Saddam zijn gearresteerd. Hij noemde geen namen. Een andere Amerikaanse mili tair, sergeant Cargie, liet weten dat sinds woensdag bij de plaats Samarra, ten noorden van Bag dad, in de Operatie Ivy Blizzard 86 mogelijke opstandelingen zijn opgepakt en twee gedood. Onder de arrestanten zijn twaalf personen die op de lijst staan van gezochte guerrilla strijders. Ondanks de aanhoudingen zijn er de afgelopen dagen opnieuw aanslagen gepleegd. Een Ame rikaanse militair kwam woens- vijandelijke actie om het leven. Hij voerde een patrouille uit in de wijk Karkh, toen zijn voer tuig werd aangevallen. Een col lega en een Iraakse tolk raakten gewond. Ook een lid van de Op perste Raad voor de Islamiti sche Revolutie in Irak (Sciri)de partij van de Iraakse sjiitische moslims, moest het ontgelden. Een woordvoerder van Sciri liet gisteren weten dat partijfunc tionaris Muhannad al Hakim woensdag vlakbij zijn huis werd doodgeschoten. Hij zou al eer der met de dood bedreigd zijn door aanhangers van Saddam. Sciri meldde tevens dat in Na- jafeen heilige stad voor de sjiie ten, een voormalige functiona ris van Saddams Baath-partij door 'boze inwoners' is gedood. In navolging van Frankrijk en Duitsland toonden Groot-Brit tannië en Rusland zich gisteren bereid mee te werken aan ver mindering van de schuldenlast van onze redactie buitenland HERZLIYA - De Israëlische premier Sharon heeft gisteren gedreigd de Palestijnse gebie den van Israël af te snijden. Als de Palestijnen niet binnen enke le maanden optreden tegen ge wapende organisaties als de Ha mas, dan versnelt Israël de bouw van de veiligheidsmuur. Enkele nederzettingen worden dan verplaatst. „Wij zijn niet van plan om de Is raëlische samenleving als een gijzelaar in Palestijnse handen te laten", zei Sharon in een toe spraak in Herzliya. Gisteren had Sharon het voor het eerst in het openbaar over het verplaat sen van nederzettingen die aan de Palestijnse kant van de muur komen te liggen. Sharon zei niet welke nederzettingen moeten worden verplaatst. Het is een riskante politieke stap voor de premier: hij is drie decennia lang de drijvende kracht achter de bouw van nederzettingen ge weest. De veiligheidsmuur is bedoeld om terroristen buiten Israël te houden en is omstreden omdat hij forse stukken land afsnoept van de Palestijnen. Als de j oodse kolonisten naar de Israëlische kant van de muur worden ge haald, dan kan Israël van de muur de grens maken en alle overgangen op slot doen. „Dit is nieuwe taal van de Israë liërs", zei een leider van de Isla mitische Jihad, sjeik Assam, in reactie op Sharons toespraak. „Dit is nieuw bewijs dat de (Pa- lestijnse) opstand een nieuwe situatie op de grond heeft gecre- eerd." Azzam zei dat het Pales tijnse verzet doorgaat zolang er sprake is van Israëlische bezet ting. De Islamitische Jihad is te gen de 'routekaart naar vrede', het internationale vredesplan. Wallerstein, een prominente lei dervan de kolonisten, heeft zich uitgesproken tegen het ver plaatsen van nederzettingen. Tijdens een inval van het Israë lische leger in de stad Nabloes, op de Westelijke Jordaanoever, zijn in de nacht van woensdag op donderdag vier Palestijnen gedood. ANP/AFP/RTR/AP Saddam Hoessein (r) in zijn cel, terwijl hij bezoek ontvangt van Ahmad Chalabi, lid van de Iraakse re geringsraad. foto Al Mutamar/AFP Advertentie Witte Paardstr. I -3 (0113)21 27 29 Goes

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 5