Gemeenten helpen armen weinig
Russische ikonen in
galerie Terneuzen
Paviljoen van Zeeuwse Kunstkring
licht op in Middelburgse Vleeshal
Ezel ontbreekt in de kerststal
Onduidelij kheid
over reorganisatie
regionale brandweer!
Uit,
r
Kerstmarkt in
Euregiotuinen
0800 - 0231 231 (GRATIS)
Vlissingen doet het meest aan ontwikkelingssamenwerking
kunst
In de Vleeshal wordt de tentoonstelling van de Zeeuwse Kunstkring ingericht.
foto Lex de Meester
bepaald waar het werk van Tes
sa Braat, Jorien Brugmans,
Miems van Citters, Saskia Eg-
gink, Marijke Gussenhoven,
Andre Kappert, Jan Kettelerij,
Marie Louise Kommers, Marja
de Lange, Giel Louws, Renee
Mink, Gerda Rutters, Rijnhard
Schregardus, Van Duivendijk
en haarzelf staat of hangt.
„Het werk zelf bepaalt wat
waar zijn plekje krijgt", aldus
Boone. „Op grond van kleur,
vorm en materiaal kijk is wat bij
elkaar past en wat zeker niet.
Dat gaat gevoelsmatig."
Als leden van de voorbereiden
de werkgroep hebben Van Dui
vendijk en Boone een mandaat
gekregen om het werk van de
Kunstkringleden te presenteren
kunst
kring
Dit is de eerste aflevering
van een serie over de
tentoonstellingenreeks
van de Zeeuwse Kunst
kring.
zoals zij willen. Van Duivendijk:
„In het verleden werd daarover
altijd oorlog gevoerd. Er is wel
eens iemand op de dag van de
opening met het eigen werk on
der de arm de Vleeshal uitgelo
pen om vervolgens het lidmaat
schap op te zeggen. Nu onder
handelen we er niet meer over.
Ieder j aar richt een andere groep
kunstenaars de tentoonstelling
in. Natuurlijk proberen we ie
dereen zo goed mogelijk tot zijn
recht te laten komen. Daarvoor
is het soms nodig een ingeleverd
werk niet te tonen. Wat op zich
altijd jammer is, want de wer
ken zijn naar een thema ge
maakt."
De expositie Mx5 beperkt zich
niet tot de Vleeshal. Voor het
eerst is een directe link gelegd
naar andere tentoonstelling-
plekken in Middelburg. Werk
van de vijftien deelnemende
kunstenaars is ook verdeeld
over de galeries De Vier Geme
ten, Galerie T, In Depot, 't
Haentje te Paart en mediawin-
kel De Drukkerij. In boerderij
galerie De Osseberg is al enige
tijd te werk te zien dat twintig
leden van de Kunstkring heb
ben gemaakt naar aanleiding
van het thema 'Landschappe
lijk'.
„In die galeries word je geatten
deerd op de expositie in de
Vleeshal en hier verwijzen we de
mensen naar de galeries", aldus
Boone. „Zo bevruchten we el
kaar."
Expositie Zeeuwse Kunstkring, van
20 dec t/m 4 januari in de Vleeshal
Middelburg, dagelijks van 11 tot 17
uur, tijdens feestdagen vanaf 12 uur.
vrijdag 19 december 2003 #,ro
door René Schrier
GOES - De Regionale Brand
weer Zeeland staat aan de voor
avond van een reorganisatie,
maar hoe die reorganisatie er
precies uit gaat zien is voor veel
direct betrokkenen nog vol
strekt onduidelijk.
Pas maandag kregen de Zeeuw
se brandweercommandanten
officieel informatie over deze
reorganisatie. Gistermorgen
nam het algemeen bestuur (dat
zijn de Zeeuwse burgemeesters)
van de Regionale Brandweer
Zeeland kennis van de opzet van
de reorganisatie. Daarbij bleek
onder meer dat de extra kosten
die met deze operatie gemoeid
zijn jaarlijks minstens 350.000
Euro bedragen. In januari ko
men er drie regionale voorlich
tingsbijeenkomsten voor
gemeenteraden en andere geïn
teresseerden.
Voorzitter A. van Dok lichtte toe
dat de onbekendheid met de
materie mede voortkomt uit het
feit dat de informatie vooral een
informeel karakter had. Daar
komt op korte termijn verande
ring in.
Doorlichten
Als voorbereiding op de veran
deringen heeft een organisatie
bureau de regionale brandweer
doorgelicht. Daarbij is gebleken
dat de organisatie voldoende
opgewassen is tegen allerlei
nieuwe taken en ontwikkelin
gen. Verder zijn problemen ge
signaleerd op het gebied van
aansturing van het personeel en
met de interne- en externei
municatie.
it on
iele si
rtgtsl
'Oj jorhf
Onderdeel van de nieuwe co
is de vorming van drie stf
punten. Daar komt materie
staan en dat is weer
verband met de specifieke!
grafische kenmerken van
provincie Zeeland. Die sta
punten worden ondergebn
bij de grotere Zeeuwse kom
omdat dat materieel ook
mand moet worden. Een van
voorbereiders van de reorg jorN
satie, de Reimerswaalsebtr^"
meester T. Verbree, voegde
aan toe dat het denkbaar fc
drie nieuw aan te stellen vei ilscei
heidconsulenten eveneens ikkee
die steunpunten worden on: railii
gebracht. Maar, zo werd
klemtoond, ze vallen direct
der de verantwoordelijl
van de regionale brandi.
want dat aspect was ietsXrdc
de brandweercommandant idde;
een punt van hebben geniaal
trtrol
inisa
nudei
OOSTBURG - In de Euregio; at
nen in Oostburg wordt mag méé
en zondag een kerstmarkt]
houden.
Verschillende Zeeuws-Vlas en. I
ondernemers stallen hun
uit in het bezoekerscentrum die,
het tuinencomplex. Ook wc d(
er live Nederlandstalige muz va
gespeeld. Beide dagen is
markt vanaf 10.00 uurtebea^ale
ken.
dd
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De 45 jaar ou
de Zeeuwse Kunstkring blijft
zich vernieuwen. In het zoeken
naar nieuwe presentatievormen
is een voorlopig hoogtepunt be
reikt met de expositie die van
daag wordt geopend in de Vlees
hal in Middelburg.
Vijfjaar geleden kregen de jaar
lijkse tentoonstellingen van de
Zeeuwse Kunstkring een nieu
we naam mee. De titel Mx ver
wees naar een andere presenta
tievorm, waarbij vooral een
vermenging van kunstdiscipli
nes centraal staat. Tegelijker
tijd moest cle afkorting het
gevoel overbrengen dat de
Kunstkring met de tijd mee
gaat.
Inmiddels is de jubilerende ver
eniging van'Zeeuwse kunste
naars toe aan Mx5. Alle reden
dus voor een bijzondere aanpak.
„We zijn dit jaar vijfenveertig
geworden", legt voorzitter Leen
van Duivendijk uit. „Dat is een
leef tij d waarop je achteruit gaat
kijken. Dus wilden we iets doen
met thema's als tijcl en reflec
tie."
Dichter Theo Raats, redacteur
van het Zeeuwse literaire tijd
schrift Ballustrada, werd bena
derd met de vraag een gedicht te
schrijven dat de kunstenaars
zou kunnen inspireren. Hij
dichtte: Voorbij de dag volg ik
het licht dat met de tijd ver
dwijnt en nieuw weerbarstig
materiaal wacht hunkerend op
de eeuwigheid.
Deze regels waren niet alleen
leidraad voor de vijftien kun
stenaars die aan Mx5 meedoen.
Ook architect Johan de Koning
heeft ze als uitgangspunt geno
men voor het paviljoen in de
Vleeshal dat hij speciaal voor
deze expositie heeft ontworpen.
Goed contact
„We hebben goed contact met
directeur Rutger Wolf son van de
Vleeshal", vertelt Van Duiven
dijk. „Zijn voorganger Lex ter
Braak keek op ons neer. Die wil
de onze jaarlijke tentoonstel
ling eruit hebben. Wolf son is
niet zo fundamentalistisch. Wij
maken niet het soort kunst dat
hij hier laat zien, maar hij vindt
het wel goed dat wij ons hier
presenteren. Hij wees ons op Jo
han de Koning. Die zag het me
teen zitten om iets ruimtelijks in
de Vleeshal te creëren."
Het resultaat is een dertig meter
lang, transparant paviljoen met
kamers waarvan 4e omvang
overeenstemt met cle bogen-
structuur in de Vleeshal. De mo
numentale ruimte is'verduis
terd, zodat het licht vanuit het
paviljoen naar buiten straalt.
Kunstenares Coby Boone heeft
Maurits Sep
- Zeeuwse gemeenten
bitter weinig aan interna-
:ionale samenwerking. Alleen
Vlissingen doorstaat de toets
kritiek van het centrum voor
samenwerking,
Zeeland. Kapelle, Terneu-
zen en Hulst doen het minst
Middelburg en Noord-Beveland
draaien volgend jaar de geld
dicht.
Zeeland heeft voor de vijf
de keer in tien jaar onderzocht
wat de gemeenten doen aan ont
wikkelingshulp. Dat is, net als
de laatste meting in 1999,
erg beperkt'. Samen geven
iets meer dan 100.000 euro
uit. Dat is 28 cent per inwoner,
terwijl de overkoepelende Ver
eniging van Nederlandse Ge
haar leden de vuistre
van 50 cent per inwoner (als
minimumbedrag) voor
schrijft.
Geen tijd, geen geld, niet be
langrijk, niet onze taak. Zo lui
den cle verklaringen van de
gemeenten voor hun beperkte
bijdragen aan internationale
samenwerking. En Reimers-
waal verlangt bijvoorbeeld dat
een investering in ontwikke
lingshulp ook belang heeft voor
de gemeente zelf.
Vlissingen, Goes en Sluis komen
het beste uit de test. Als enige
gemeenten hebben zij een beleid
voor ontwikkelingssamenwer
king, geven zij er geld aan uit,
geven ze ook nog losse subsidies
hebben ze contacten met en een
budget voor Oost-Europa. En ze
schenken ook nog Max Have-
laarkoffie, waarvoor de koffie
boeren in de Derde Wereld een
eerlijk loon krijgen.
Van die drie kan alleen Vlissin
gen zich meten met wat lande
lijk door gemeenten aan ont
wikkelingssamenwerking
wordt gedaan. Dat heeft te ma
ken met de stedenbanden met
Ambon en Govan Mbeke in
Zuicl-Afrika. Bovendien is het
redelijk beleid onderbouwd.
Een ambtenaar is speciaal aan
gewezen voor dit werk en hij be
schikt ook over een duidelijke
werkomschrijving.
Wethouder L. Poppe-de Looff is
trots op de pluim die haar ge
meente krijgt. Zij vindt ontwik
kelingssamenwerking, bijvoor
beeld met Zuid-Afrika, 'een
verrijking'. Voor haarzelf, voor
de ambtenaren en daarmee voor
de stad. „Het is de mondiale ge
dachte: niet alleen bezig willen
zijn met je eigen gemeente. Het
geeft mij heel veel input als ik in
Zuid-Afrika ben.
Kapelle, Terneuzen en Hulst
doen het minst aan ontwikke-
lingssamenwerking. Terneuzen
doet helemaal niks. Tot aan de
herindeling met Axel en Sas van
Gent werd ten minste in Axel
nog Max Havelaarkoffie ge
schonken, maar dat is nu ook
voorbij. Hulst presenteert wel
eerlijke koffie, maar dat is dan
ook het enige plusje. Kapelle
heeft alleen twee stedenbanden,
met Skoczów in Polen en met
Melton Mowbray in Engeland.
Kapelle vindt ontwikkelingssa
menwerking 'gewoon niet be
langrijk'. stelt COS Zeeland.
Maar de gemeente ontkent dat.
„Wel belangrijk, maar niet be
langrijk genoeg voor ons als
kleine gemeente. Wij hebben
andere prioriteiten", zegt
woordvoerster L. Hermsen.
Middelburg neemt een opval
lendepositie in. Nu geeft die ge
meente nog veruit het meeste
geld uit aan ontwikkelingshulp:
bijna 20.000 euro, maar vanaf 1
januari helemaal niks meer. „En
dat is zonder discussie door de
raad aangenomen", zegt de be
trokken ambtenaar, W. van
Kooten. „Wij vinden het inder
daad niet belangrijk. Althans,
niet belangrijk genoeg. We stel
len andere prioriteiten." Overi
gens verdwijnt daardoor ook de
subsidie van Middelburg aan
COS Zeeland.
Van Kooten kent de VNG-norm
van 50 cent per inwoner. „Mid
delburg was cle eerste gemeen
ten in Zeeland die zich daaraan
hield. Maar halverwege de jaren
negentig hebben we al bezui
nigd, en nu nog een keer."
Misschien, zegt hij, zal nog wel
eenmalig voor een project geld
worden uitgetrokken. Overi
gens blijft Middelburg wel Max
Havelaarkoffie schenken.
Jozef en Maria en de herders zingen en spelen in de kerststal in Zierikzee. foto Marijke Folkertsma
door Inge Heuff
ZIERIKZEE - Uit de nieuwe stallen van
kinderboerderij de Punt in Zierikzee kwa
men gisteren hele nieuwe geluiden. In
plaats van het gemekker van de schapen en
geilen klonken er een fluit, belletjes, ge
trommel en vrolijk kerstgezang. In een van
cle stallen hadden de medewerkers van de
kinderboerderij een levende kerststal inge
richt.
Een klein meisje kijkt met grote ogen naar
cle verklede muzikanten. Jozef, Maria en de
herders zitten in een kring in het stro rond
de kribbe met een pop clie het kindje Jezus
voorstelt. Allemaal spelen en zingen zij vol
overgave de kerstliedjes. Een schaapje en
een geit lopen nieuwsgierig heen en weer
door de stal. „Er is geen ezel meer", zegt Ad
die voor Jozef speelt. „Die is doodgegaan
van ouderdom."
De andere, jonge, ezel is niet helemaal te
vertrouwen weet herder Arjan. Hij werkt
regelmatig bij biologische kwekerij Zuid-
bos in Noordgouwe, waar de ezel onderdak
heeft gevonden. Er worclt een nieuw liedje
ingezet. Koos, die Maria is, en Jaap (van de
paardenkar), zingen vrolijk mee. De muzi
kanten hebben maar een beetje kunnen oe
fenen en toch klinkt het mooi. Kees plukt
aan een snaarinstrument en Saskia trom
melt er op los. „Ik heb thuis geoefend maar
niet hier", vertelt Lizet. Zij speelt op de
blokfluit.
De levende kerststal zit er warmpjes bij in
het nieuwe onderkomen. Dat was vroeger
wel anders, een kacheltje moest de ergste
kou verdrijven.
Morgen staat de levende kerststal van 11.00
tot 15.00 uur weer op de kinderboerderij.
's Avonds, tijdens koopavond, is de stal te
vinden onder de Beuze.
Dan wordt het eventjes kou kleumen, net als
vroeger.
door Anita Tournois
TERNEUZEN - In galerie
Contrast& zijn tot eind janua
ri negentiende eeuwse Russi
sche ikonen te bezichtigen.
Een bijzondere tentoonstel
ling van fraai beschilderde
houten panelen met religieuze
voorstellingen.
„Ik vind het fantastisch dat
me de mogelijkheid werd ge
boden deze ikonen te mogen
tentoonstellen. Bovendien
sluit deze tentoonstelling
mooi aan bij deze tijd van het
jaar", deelt Frits Jansen, gale
riehouder van Contrast&,
mee. Jansen kreeg te horen dat
ikoon geschreven moet wor
den met een k. Ikoon is af
komstig uit het Grieks, van
het woord 'eikoon' en moet
daarom dus gewoon met een
'k' worden geschreven. De
Dikke van Dale schrijft icoon
met een 'c'. Volgens van Dale
komt het uit het Latijn en dat
is dus fout."
Hoe het ook zij, deze taalkun
dige 'misstap' doet geen enke
le afbreuk aan het wonder van
deze bijzonder fraaie kunst
zinnige afbeeldingen. Stee
vast met een religieuze
thematiek, vervaardigd in de
negentiende eeuw, waarna de
productie vrijwel stil kwam te
liggen; tijdens het communis
me mochten namelijk geen
christelijke voorstellingen
worden geschilderd. Ook de
ikonen die tentoongesteld
worden bij Contrast& zijn af
komstig uit deze periode. Het
formaat van het werk is
meestal klein, bijna vierkant
of rechthoekig. Binnen dit
formaat ziet men één" of ver
schillende taferelen.
Levensloop
Vaak worden een levensloop
van een heilige of de kruisweg
van Jezus uitgebeeld. Bij de
ikonen met slechts één tafe
reel vormt Jezus de hoofdfi
guur, maar er zijn ook opval
lend veel voorstellingen van
Maria, de moeder en het kind,
Jezus. Andere afbeeldingen
worden ingenomen door heili
gen of voorstellingen met en
gelen.
Al deze ikonen zijn vervaar
digd op authentieke wijze. Ze
zijn gemaakt op een houten
paneel, soms met een onder
grond van zilver of bladgoud,
waarop de figuren werden ge
schilderd. Ze werden afge
beeld tegen een architecturale
of landschappelijke achter
grond. De ikonen zijn meestal
ragfijn en uitzonderlijk gede
tailleerd weergegeven. Het
craqueléeffect, inherent aan
deze techniek, draagt bij aan
de sfeervolle uitstraling.
Kleur
Frappant is evenwel het ver
schil in kleur van de diverse
ikonen. Veelal geschilderd in
diepbruin, x'ood en oranje tin
ten, maar soms ook met zeer
felle tinten, in een ruime
kleurschakering. Jansen: „De
felgekleurde voorstellingen
zijn afkomstig uit de Oekra-
ine."
Naast de geschilderde ikonen
zijn er ook werken waarin de
aura's van de hoofdfiguur om
vat zijn door een koperen om
lijsting. Er zijn ikonen waar
bij deze koperen omlijstingoi
in enkele gevallen zelfs om
hulsels de hoofdtechniek be
draagt. Fraai bewerkt, uitge
sneden en gestanst wordt hel
schilderwerk naar de achter
kant teruggedrongen. Achtei
deze omhulling blijven alleen
de hoofden onbedekt van de
uitgebeelde figuren. Afhan
kelijk van welk werk men ook
aanschouwt kan men slecht»
constatex'en dat de devotie
van zowel het Griekse als he:
Russische volk tot bijzondere
staaltjes van kunst en am
bacht heeft geleid. De ten
toonstelling van ikonen wordt
gecompleteerd met toepasse
lijke schilderijen, onder ande
re kerkinteriexxrs van de Ant
werpenaar Leo Engels.
Tentoonstelling tot eind janm
in Galerie Contrast&, De Blokte
3-4, Terneuzen.
Openingstijden: dinsdag-, i ooes-
dag-,donder dag-,en zondagmid
dag van 14.00-17.00 uur.
Ikoon van Jezus omhuld door koper.
