Astmapatiënt Mount Everest op
3
3
PZC
PERSONEELS
PROBLEMEN?
Schone lucht zou voordeel kunnen opleveren tijdens medisch experiment
van der wijst advocaten
puzzel
o net t
Heer Bommel en de Pronen
Casper Hobbes
recept
Pasta met zalm en broccoli
het weer
Zeeland: Eerst droog
woensdag 17 december 2003
Een expeditie van Nederlanders gaat in 2005 de Mount Everest be
klimmen. Bijzonder detail: 35 van de expeditieleden zijn astmapa
tiënt. Er gaat ook een uitgebreid medisch team mee voor onderzoek.
van onze redactie binnenland
De verstikkende benauwd-
heidsaanvallen die astma
patiënten meemaken, lijken op
het eerste gezicht niet te combi
neren met een zware bergtocht.
Aan de andere kant zijn astma
patiënten dankzij wilskracht en
medicatie in staat om letterlijk
en figuurlijk bergen te verzet
ten.
„Ik verwacht eigenlijk geen
problemen", zegtEmile Dubois,
longarts bij het Reinier de Graaf
Gasthuis in Delft. „Mensen met
astma hebben in principe een
met gezonde mensen vergelijk
bare constitutie. En alle facto
ren die een astma-aanval kun
nen uitlokken, zoals huismijt,
vocht of pollen, zijn in het hoog
gebergte afwezig."
Dubois behoort samen met Er-
win Sengers, mede-eigenaar
van het Zoetermeerse klimcen-
trum Ayers Rock en bergbe
klimmer René de Bos tot het
clubje organisatoren van wat op
z'n minst een opmerkelijk initi
atief mag worden genoemd.
Erwin Sengers kwam op het
idee voor de unieke tocht, toen
in zijn klimhal een groep kinde
ren met astma kwam klimmen.
Een jongetje kreeg een behoor
lijke aanval. „Ik had zo met hem
te doen dat ik zei: 'zullen we sa
men door een rietje ademen tot
het over is?' Dat viel zeker niet
mee. Ik heb zelf astma, maar in
een milde vorm. Toen dacht ik:
het kan best zo zijn dat deze
mensen, omdat ze dagelijks
moeten knokken voor lucht, in
het voordeel zijn op zo'n berg
waar nauwelijks zuurstof is."
Getest
Segers plaatste een advertentie
in Contrastma, het blad van het
Astmafonds. Daarop reageer
den 70 mensen, die tijdens een
selectiedag uitgebreid werden
getest. Er werd gelet op hun ge
zondheid. maar ook op stressbe
stendigheid, sociaal gedrag,
probleemoplossend vermogen
en algehele lichamelijke condi
tie. Uit deze belangstellendenis
uiteindelijk een groep van 35
mannen en vrouwen tussen de
21 en 60 jaar geformeerd, die in
september 2005 de noordcol van
de 8848 hoge berg gaat bedwin-
Advertentie
WIJ ADVISEREN IN ARBEIDS- EN ONTSLAGZAKEN
bellamypark 27, VLISSINGEN
TEL.: 0118-414910-fax: 0118-413263
gen. De noordcol, aan de Tibe
taanse zijde van de reus onder
de bergen, is 7300 meter hoog.
„De Mount Everest - deze kant
althans - is geen moeilijke
berg", meent Dubois. „Er hoeft
nauwelijks gekletterd te wor
den. Men kan gewoon lopen met
behulp van touwen. Bovendien
gaat de expeditie 'slechts' tot
net boven de 7000 meter." Daar
boven wordt de lucht zo ijl, dat
bergbeklimmers in de proble
men kunnen komen en zuur
stofmaskers nodig zijn.
De opmerkelijke expeditie
krijgt de naam 'Dutch Expedi
tion - Inspired by Climbing Eve
rest 2005', of kortweg: De-ice.
De klimmers worden begeleid
door Emile Dubois en prof. John
B. West, expert hoogtefysiologie
aan de University of California.
Zij bestuderen onder meer de
zuurstofopname bij astma op
grote hoogte, evenals de stof
wisseling in rust bij astma. „De
resultaten van dit onderzoek
kunnen van invloed zijn op de
behandelmethode van astma",
aldus Dubois. „Het astmacen
trum in Davos is daarom erg ge
ïnteresseerd in deze expeditie."
In het hooggelegen Zwitserse
kuuroord zal in het komend jaar
zeker een trainingsweekend
worden belegd. Ook worden er
klimweekenden georganiseerd
in de Ardennen. Plus natuurlijk
de trainingen in Ayers Rock.
„Op zich valt het met de voorbe
reidingen wel mee", denkt
Dubois. „Een aantal mensen
van de Nederlandse Bergsport
vereniging zal de groepsleden
de basale klimtechnieken bij
brengen."
Dubois noemt de expeditie
uniek voor Nederland en daar
buiten. „Dit is nog niet eerder
gedaan. Er hebben zich zelfs
buitenlandse deelnemers aan
gediend. Het gaat ook niet zo
zeer om de sportieve prestatie,
maar vooral ook om de ideologi
sche en psychologische achter
grond. Het is natuurlijk voor ie
mand met astma fantastisch om
te kunnen zeggen: 'Ik heb ast
ma, maar ik heb wel de Mount
Everest beklommen'. Duidelijk
maken dat je niet onder hoeft te
doen voor 'normale' mensen is
De Rotterdamse fotojournalist Arie Kievit is een van de Nederlandse deelnemers aan een expeditie die
in 2005 de Mount Everest gaat beklimmen. Hij is een van de 35 astmapatiënten die meegaan.
foto Jaap Rozema/GPD
minstens zo belangrijk als de
prestatie op zich."
Een van de expeditieleden is de
Rotterdamse persfotograaf Arie
Kievit. Hij heeft nog nooit van
z'n leven een berg beklommen.
„Ik doe het voor de kick, en na
tuurlijk ook voor de foto's. De
tocht moet namelijk een foto
boek gaan opleveren."
Vanaf zijn 17de lijdt Arie (38)
aan allergie. Twee jaar geleden
kwam daar plotseling ook ast
ma bij: „Ik zat in Lille voor een
expositie, en kreeg ineens een
aanval. Ik heb de hele nacht
naar lucht zitten happen, ik
schrok me rot." Met zijn 'pufje'
redt hij het nu in het dagelijks
leven wel, maar bergbeklimmen
- dat is toch wel even een ander
verhaal.
„Ik ben al vanaf juli bezig met
conditietraining. Klimmen op
een klimwand, strandlopen, dat
soort dingen. Ook gaan we met
de groep nog een keer naar
Da vos, om er te klimmen en er in
de sneeuw te overnachten. Dat
is goed voor het groepsgevoel.
Want je stinkt straks allemaal
een uur in de wind - je kunt niet
douchen - en j e moet in een klein
tentje naast elkaar slapen. Ik
bereid me dus ook mentaal voor.
Zo lees ik boeken van en over
klimmers, zoals het verhaal van
een vrouw die de K2 heeft be
klommen."
Ook Kievit heeft een uitgebrei
de selectieprocedure onder
gaan. Een psychologische test
maakte daar ook deel van uit.
,Er was bijvoorbeeld een vraag:
'Als iemand zijn wanten kwijt
is, wat doe je dan?' Nou, dan doe
je bijvoorbeeld samen met één
paar, om beurten de wanten aan
en uit. Of je gebruikt een paar
sokken als wanten. Dat soort
dingèn.GPD
Streep op elke regel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar
beneden en van links naar
rechts een citaat.
1. Autostalling; 2. ontroering; 3.
wasstaaf; 4. tweevoudig; 5. dooier;
6. bedrog; 7. voorstelling in de
slaap; 8. Russische windhond; 9.
moedig; 10. roofdier; 11. zuilvoet;
12. neep; 13. toegang; 14. vogel.
Welk woord is verstopt
in deze letterrebus?
1
G
s
A
R
N
A
G
E
2
E
M
IJ
O
T
I
D
E
3
N
K
A
O
A
R
O
s
4
D
U
I
B
B
T
E
L
5
E
D
I
G
O
E
E
L
6
F
R
O
A
U
D
R
E
7
W
D
R
A
O
T
O
M
8
B
A
J
R
Z
O
E
I
9
D
L
A
O
P
P
E
R
10
P
A
S
N
T
E
K
R
11
s
U
O
K
K
N
E
L
12
P
L
T
O
K
N
O
I
13
E
N
T
O
R
E
P
E
14
K
E
A
T
U
N
I
L
Horizontaal:
4. Gaat het meest op in het
geheel (7); 5. Prachtig land
met vlag en wimpel? (8); 7.
Het hoofd van een gierigaard
(4); 9. Wat stelt het voor? (4);
10. Het werk van een distribu
teur? (8).
Verticaal:
1. Hoofden die gekweekt wor
den (6); 2. De varkens worden
zot van de gevangenis (6); 3.
Vroegere plaats? (9); 6.
Gekruid paardje voor een
Aziaat (6); 8. Dieren met gekke
kuren (4).
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
Er komt een 2 in
de combinatie voor
Oplossing van gisteren:
Anagram:
1moed-demon-modern
2keer-keren-inkeer
3even-leven-delven
4dier-diner-griend
5neer-deren-eender
6rede-reden-tender
7deeg-degen-genade
8. gnoe-groen-onager
9. telg-getal-laagte
10. lift-filet-filter
Eindoplossing: MIDGETGOLF
Cryptogram:
Horizontaal:
1. Kreng; 3. malen; 4. toch; 7. drost; 10. eigen
dunk; 11. beenslag.
Verticaal:
1. Komedie; 2. niets; 5. ooruil; 6. hoekig; 8.
oogje; 9. tanen.
Toonder Studio's
„Zo is het", gaf heer Bommel toe. „En ze zullen wel niet
meer komen ook, want de hele ruïne is in elkaar gevallen,
toen ik er met levensgevaar uitgespoeld ben..." „Ik begrijp
niet wat je bedoelt", zei de magistraat bevreemd en wet
houder Zx sprak klagend vanaf zijn hoge zitplaats: „Geen
nieuwe pronen? Kwantiteit is beter dan kwaliteit. Er zijn
meer medeklinkers dan klinkers in het alfabet. Ik vraag in
voeling."
„Ik weet wat", zei heer Ollie zonder naar het ventje te luis
teren. „Joost gaat voor vanavond een eenvoudige doch
voedzame maaltijd klaarmaken. Als u ook komt, kunnen
we gezellig een beetje praten." De heer Dickerdack nam de
uitnodiging graag aan. „Die Bommel is een rare", dacht
hij, terwijl hij de wegrijdende auto naoogde. „Hij weet
meer van die pronengeschiedenis af. Maar ik dring niet op
een verklaring aan, want zijn maaltijden zijn goed; dat kan
gezegd worden." De Oude Schicht remde niet lang daarna
voor Bommelstein en terwijl Joost zich naar boven haastte
om zich te verschonen, liep heer Ollie naar Tom Poes en
Wammes Waggel, die op hem stonden te wachten. „Leuk,
dat jullie me komen begroeten", riep hij uit. „Ik begrijp
niet helemaal, wat er allemaal gebeurd is. Maar het is goed
afgelopen, en nu ben ik erg moe." „Wij ook", zei Tom Poes.
„En wij weten wél wat er gebeurd is. Maar Wammes moet
een vat levertraan hebben, want zonder zijn slaolie zou u
hier niet staan."
door Bill Watterson
EN PU5 KAN IK NIEMANN
INZEPEN. EN (71JS PEN IK
0PAAF. EN PUS KRI36 IK HEEL
VEEL KER5TCAPEAUTJ£S.' HA/
Klassiek restaurantgerecht waar
voor de vis in kokende room
wordt gaar gemaakt. Broccoli ver
leent er een bijzonder accent aan.
Voor 2 hoofdgerechten:
250 gram broccoliroosjes
7 5 gram tagliatelle
zout
200 gram gefileerde Noorse zalm
1.25 dl (kook)room
1/2 theel. rasp van limoen-
of citroenschil
1/2 theel. droge witte vermouth (Noil
ly Prat), witte peper uit de molen, 2
eetlepels fijngeraspte Parmezaanse
kaas.
Kook de broccoliroosjes niet langer
dan 4 minuten in water waaraan wat
zout is toegevoegd. Laat de roosjes
even uitlekken en houd ze daarna
warm.
Kook de pasta zoals op de verpakking
is aangegeven in water waaraan wat
zout is toegevoegd. Laat de pasta na
het koken even uitlekken. Houd ze
daarna warm
Snijd de zalm in in smalle reepjes of in
Europa:Turkije koud
Hans Belterman
minuscule blokjes. Breng de room aan
de kook en schep de zalm er door. Voeg
vermouth en geraspte limoen- of ci
troenschil toe. Houd alles 2 minuten
tegen de kook aan. Voeg naar smaak
wat zout en peper toe. Spreid de pasta
en de broccoliroosjes er over uit en
schep alles enkele malen voorzichtig
om.
Presentatie: verdeel het gerecht over
voorverwarmde borden. Strooi Par
mezaanse kaas er over. Geef er groene
sla met rode paprikareepjes en uien
ringen bij.
Een hogedrukgebied boven het continent duwt de koude no»-
delijke stroming via het oosten van Europa naar Rusland.
Woensdag vallen nog sneeuwbuien in Finland, Polen, op°e
Balkan en in het noordwesten van Turkije, rond Istanbul.O?1"
plaatsen blijft het overdag licht vriezen. In het westen van
Europa wordt het juist zachter. In Ierland en Schotland woroi
ruim 10 graden en valt er regen. Op het vasteland is het rn®--
droog met wolken en zon. In Duitsland en in de Alpen g38'C;
vorstgrens weer flink omhoog en blijft de gevallen sneeuw
alleen boven de 1500 meter liggen. De landen rondom de
Middellandse Zee blijven gevoelig voor een bui. Langs dei--
lijke stranden wordt het 15 tot 20 graden.
I
Middelharni^
i Zierikzee
Tholen
Middelburc
Oostburg
.Terneuzen
Meteo Consult
onderlijf ;ci
vandaag
op 0.32
onder 13,
Zuid tot zuidwest, kracht 4. Goed zicht. Kustwatertemperatuui
graden. Kans op mist en onweer: nihil.
Waterstanden
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
Koufront
Warmtefront
Samengesteld front
lichte sneeuw
matige sneeuw
ffr** zware sneeuw
lichte regen
matige regen
zware regen
twerp^
Door: Jordi
Het weer blijft de eerstkomende
dagen droog en relatief rustig in
Zeeland en het westen van Brabant. Vrijdagavond volgt eent;
gang naar een nieuwe wisselvallige periode. Het weekeindefcle 3
er dan ook allesbehalve droog uit. Met nog iets meer dan één fits:
week te gaan, begint nu alweer de vraag bij velen op te kom?
we al dan niet een witte kerst kunnen verwachten. Op dit mm -t
zijn er al gegevens beschikbaar en die wijzen toch op eenwir.
scenario vlak voor de feestdagen. Kortom, de kansen opeen
sneeuwrijke kerst zijn zeker niet nul, maar vooralsnog wel kies
De lat ligt wel erg hoog aangezien beide dagen een sneeuwds
van tenminste 1 centimeter moeten opleveren. Als maatstaf^ jen
De Bilt in het midden van Nederland genomen. Sneeuwziter D0E
vandaag niet in. Sowieso is er geen neerslag in zicht. Eenhogi
drukgebied böven Midden-Europa heeft een uitloper naar Zei:
en dat betekent een droge dag met regelmatig zonneschijn.Ds 'PP
wind uit het zuiden tot zuid
westen is matig, rond kracht
3 en het wordt ongeveer 6
graden. Vanavond koelt het
snel af en wordt het helder.
Vannacht blijft het helder en is
het koud met minimumtempe-
Zon en woikei
raturen dichtbij het vriespunt.
Het komt dan lokaal tot een
graadje vorst. Morgen over
heerst de zon en wordt het
een graadje warmer dan
vandaag, 7 graden. Vrijdag
neemt de bewolking geleide
lijk toe maar pas in de avond
gaat het regenen. De tempera
tuur stijgt naar 8 graden.
Zaterdag lijkt het herfstachtig
met regen en veel wind, daar
na is het een afwisseling tus
sen zon en (winterse) buien.
Vooruitzichten
weer
donderdag
O
vrijdag
ÜL
zaterdag
zondag
max.
7°
8°
8°
7°
min.
1°
4°
5°
5°
wind
Z 4
ZW 4
ZW 5
NW 4
Maan
Nautisch bericht
WOENSDAG
Hoog
water
17 DECEMBER
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
07
48
160
20.25
177
Terneuzen
08
06
180
20.51
198
Cadzand
07
25
151
20.06
169
Roompot Buiten
08
00
121
20.34
141
Roompot Binnen
08
36
110
21.14
122
Zierikzee
08
50
125
21.45
145
Krammersl. West
09
06
137
21.55
153
Hansweert
08
36
195
21.16
215
Stavenisse/Yers.
09
00
131
21.46
145
Laag water
uur cm uur
01.25 12914.05
01.45 13814.36
01.06 12113.45
01.24 09014.05
02.14 08615.00
02.35 101 15.10
02.35 1041515
02.10 15514.49
02.41 10215.16
DONDERDAG
Hoog
water
18 DECEMBER
uur
cm
uur
cm
Vlissingen
08.55
161
21.35
185
Terneuzen
09.21
182
21.58
207
Cadzand
08.35
153
21.16
177
Roompot Buiten
09.10
124
21.45
148
Roompot Binnen
09.35
109
22.35
125
Zierikzee
10.05
124
23.00
150
Krammersl. West
10.15
137
22.55
157
Hansweert
09.45
197
22.26
223
Stavenisse/Yers.
10.11
130
22.56
149
Laag water
uur cm uur
02.36 12615.26
02.55 13515.34
02.16 11814.54
02.44 09015.09
03.35 08516.04
03.45 101 16.15
03.39 10316.13
03.15 15116.05
03.46 1001625
