Plaats bepaalt prijs woning
PZC
Expositie werk Groese
kunstenaars in kerk
Verheije Iaat de liefde overwinnen
ELICHT
SP wil einde aan
kokkelvisserij
in Waddenzee
kunst
Taxeren
Kerstconcert
Khukh Mongol
lezers schrijven
Waterschap VII
Normen
Centrale
Kristalnacht
Recht
Fitness voor
Oeganda
dinsdag 16 december 2003
door Harmen van der Werf
DEN HAAG - De mechanische
kokkelvisserij moet volgend
jaar voor vijftig miljoen euro
worden uitgekocht, stelt de SP
voor. De partij wil ook van de
mosselkweek in de Waddenzee
af.
Vorige week brachten onderzoe
kers verslag uit over het sinds
1993 gevoerde schelpdiervisserij-
beleid. Vooral langetermijneffec
ten beïnvloeden de Waddenzee
negatief, constateert de SP met
hen. De klimaatverandering
werkt door en in het water zit
ten minder voedingsstoffen,
doordat er minder fosfaten wor
den geloosd. „We kunnen daar
echter weinig aan doen", stellen
de socialisten, „des te meer re
den is er de kokkelvisserij aan
te pakken." De SP wil de kokkel
sector daarom uitkopen en
denkt dat vijftig miljoen euro
voldoende is. Dat geld moet uit
de begroting van het ministerie
van Landbouw komen, onder
meer uit de post 'beleidsonder
steunend onderzoek'.
Toeristenheffing
De PvdA pleitte vorige week
voor een speciale toeristenhef
fing in het Waddengebied om de
mechanische kokkelvissers 'ne
tjes' te kunnen saneren. De SP
wijst dit af, omdat 'de kosten
dan op natuurbezoekers worden
afgewenteld'.
De SP wil niet alleen de mecha
nische kokkelvisserij weg heb
ben. De partij vindt dat op den
duur ook de mosselzaadvisserij
en mosselkweek uit de Wadden
zee moeten verdwijnen, omdat
die ook tot voedselschaarste en
massale vogelsterfte zouden heb
ben geleid. Als alternatief stelt
de SP voor het kweken van mos
selen te verplaatsen naar de
Noordzee, in het water in de
vorm van hangcultures in toe
komstige windmolenparken.
Als de mechanische kokkelvisse
rij uit de Waddenzee weg is, ont
staat daar volgens de SP ruimte
voor milieuvriendelijke activitei
ten, zoals handkokkelvisserij,
sportvisserij en ecotoerisme.
door Emile Calon
Makelaar/taxateur Mark Faasse wil
graag een misverstand uit de we
reld helpen: de oppervlakte noch het
aantal kubieke meters is maatgevend
voor de taxatieprijs van een woning.
Hij wijst naar een schaalmodel dat in
zijn kantoor aan de Londensekaai in
Middelburg staat; een ruime twee-on
der-één-kapper met een flinke tuin en
garage. Een tiental daarvan wordt ge
bouwd bij Kamperland; de huizen kos
ten per stuk zo'n 285.000 euro. Als hij
zulke woningen kon bouwen in hartje
Amsterdam zouden ze zeker vier- tot
vijfmaal zo duur zijn.
De prijs van een woning wordt bepaald
door de plaats waar ze staat. Dat is al
lesbepalend, zegt hij met nadruk. Een
huis in een geliefde wijk brengt name
lijk meer op dan eenzelfde woning in
een minder populaire wijk. Vraag en
aanbod, daar draait het immers om bij
het vaststellen van de taxatieprijs. Om
die reden schaalt hij een woning in
Veere in de hoogste prijsschaal in en
telt daar ook nog eens tien procent bij.
Gewoon omdat er altijd veel vraag is
naar een woning in Veere. Dat het daar
moeilijk parkeren is in het toeristensei
zoen en dat onlangs de laatste super
markt in Veere de deuren sloot heeft
geen enkele invloed op de vraag en
drukt dus ook niet de prijs.
Het aantal voorzieningen in de buurt is
meegenomen maar niet bepalend, ver
volgt hij. Als voorbeeld noemt hij Ga-
pinge, een Walchers dorpje waar op het
gebied van voorzieningen bijna niets is.
Desondanks is het bij huizenzoekers
'absoluut populair'. „Mensen vinden
het niet erg om voor de boodschappen
de auto te pakken."
Als Faasse taxeert, kijkt hij eerst of de
woning zich onderscheidt van wat er
verder is te vinden in de directe omge
ving. Mensen willen namelijk liever
geen eenvormigheid. Een zichtbare
voordeur aan de straatkant is ook be
langrijk. Een entree aan de achterkant
van een woning wordt niet op prijs ge
steld, weet hij met z'n twintig jaar erva
ring maar al te goed. „Een huis moet
aan de verwachtingen voldoen. Een
voordeur aan de achterkant komt niet
overeen met de verwachtingen."
De prijsbepalende factoren in de wo-
L_
Wè
n vr- m
Als Faasse taxeert, kijkt hij eerst of de woning zich onderscheidt van wat er verder is te vinden in de directe omgeving.
foto Willem Mieras
ning zijn keuken, badkamer en vloer.
Hoewel er gemiddeld steeds korter
wordt gekookt, worden er wel steeds
meer eisen aan de keuken gesteld. Een
eenvoudig Bruynzeelkeukenblokje is
niet iets waar kopers enthousiast van
worden. „Luxe en smaakvol zijn op keu-
kengebied de wensen." Een keuken
mag echter ook niet te luxueus zijn,
waarschuwt hij. Dat pakt nadelig uit
voor de prijs. „Een woning moet in even
wicht zijn." Persoonlijk vindt hij dat de
keuken iets te bepalend is bij het vast
stellen van de taxatieprijs. Zijn pri-
vé-mening doet er echter niet toe. „Als
taxateur volg je de markt."
Duurzaam
Als hij in een badkamer komt van een
te taxeren huis let hij vooral op of ze on-
derhoudsvriendelijk is. En op de aanwe
zigheid van duurzaam materiaal. Dat
geldt ook voor de vloeren. Een mooie
parketvloer, 'goed gelegd', komt in de
taxatieprijs tot uitdrukking. Terwijl
een vloer die wel wat weg heeft van de
Utrechtse Heuvelrug, de prijs van een
woning kan drukken. Volgens Faasse
houden redelijk wat mensen bij de in
richting van hun huis rekening met het
feit dat ze het ook weer moeten verko
pen. Gemiddeld om de twaalf jaar wis
selt een huis van eigenaar, wijzen de sta
tistieken uit.
Goede akoestische eigenschappen zijn
volgens de taxateur ook belangrijk bij
het bepalen van de waarde van een
huis. Als hij een woning komt 'opme
ten', let hij daar speciaal op. En natuur
lijk op vochtigheid. Hij tekent daar wel
bij aan dat Walcherse huizen die in
1944 in het water stonden tijdens de
inundatie vaak ongekend populair zijn
omdat ze gebouwd zijn in een 'goede pe
riode'. Als voorbeeld noemt hij de Na-
dorstweg in Middelburg. „Qua prijs
merk je in het geheel niet dat dat alle
maal waterwoningen zijn."
Faasse adviseert verkopers altijd om
het huis op te ruimen voor de potentiële
klanten arriveren. Ook een paar potten
verf kunnen het verschil betekenen tus
sen wel en niet verkopen. Zo herinnert
hij zich een mooie woning met een wel
erg gedateerd donkerbruin interieur.
Zodra de potentiële kopers in het be
wuste huis arriveerden waren ze teleur
gesteld. Het lukte hen niet om die don
kere kleuren te negeren en ze haakten
stuk voor stuk af. Toen de eigenaar het
interieur op advies van de ondernemer
een fris kleurtje gaf was de verkoop bin
nen enkele dagen geregeld.
door Anita Tournois
GROEDE - Veertien kunste
naars exposeren gedurende de
kerstvakantie hun werk in de
Lutherse kerk. Het stichtingsbe
stuur vond het een leuk idee om
de artisticiteit van al deze mo
menteel in Groede woonachtige
mensen eens bij elkaar en onder
de aandacht te brengen. En zo
wel de plaatselijke bevolking
als de aanwezige toeristen de
mogelijkheid' te bieden hun
werk te komen/bezichtigen.
In de kiem ontsprongen is de ti
tel van het beeld van Edwin de
Smet dat uitnodigend aan de in
gang van de kerk is geplaatst.
Dit abstracte stalen beeld van
een cirkel op een ronde staaf,
daarbinnen een zaadvorm als
TERNEUZEN - De Slichting
Folkart Zeeland-Vlaanderen
haalt op tweede kerstdag de
Mongoolse groep Khukh Mon
gol naar de Terneuzense jazz
club Porgy Bess.
Dit gezelschap is opgericht in
Ulan Bator, de hoofdstad van
Mongolië, met als doel de tradi
tionele cultuur levend te hou
den. Khukh Mongol staat voor
lofzangen over gebergten, step
pen en de opgaande zon. Voor
vurige, klagende, poëtisch getin
te werken waarin de markante
sonore boventoonzang centraal
staat. Het concert begint om
15.00 uur.
kern, is sober van vormgeving
maar veelzeggend. Een eigen
schap die ook geldt voor zijn
overige beelden, die binnen
staan zoals Weg van de golf.
De Smet is autodidact en een
van de kunstenaars die meerde
re werken exposeert. De meeste
exposeren er slechts twee of
drie dat is inherent aan het feit
dat de ruimte voor zeventien
mensen natuurlijk beperkt is en
men een keuze heeft moeten ma
ken.
Feit is ook dat de Smet meerde
re disciplines beheerst. Er han
gen tevens twee schilderijen van
hem: De moderne Mona Lisa,
een realistisch portret van een
jonge vrouw in een bijzondere
omlijsting en Bezinning, een in
trigerend werk, uitgevoerd in
witte acryl op board.' De subtie
le lijnvoering wordt mede be
paald door de structuur van dit
materiaal. In de rechterhoek
ziet men de vorm van een kop
met een neus, slechts gevormd
door een scherpe verticale lijn.
Diezelfde vorm komt in twee
voud terug, maar dan verwerkt
achter glas en geplaatst in een
kleine rechthoek aan de linker-
bovenkant.
De andere kunstenaars verras
sen met schilderijen in olieverf
en acryl, aquarellen en monoty
pes. Met een enorme variatie
aan thema's en werkwijzen,
waarbij het figuratieve over
heerst. Er zijn stillevens, plaatse
lijke winterlandschappen met
wilgen, vissersboten, bloemen,
een boerenwerktuig, een onder
waterwereld of landschappen in
Sicilië en de Provence, beelden
uit Irak van lezende wouwen on
der de zon en krachtige impres
sies in monotype. Respectieve
lijk weergegeven, in een vormge
ving die neigt naar abstract, ex
pressionistisch, surrealistisch of
realistisch, door Berendsen, de
Hullu, Tanja, Wilma van der
Lee en Coulet, Theo Jordans, Ko
renbrits, Krijn Doolaard, Karna-
bi en Lis Rumburk.
Krachtig
Fascinerend zijn de aquarellen,
abstracte werken zonder titels,
van Red Lücken, die zich be
perkt tot wit- en blauwtinten.
Josef van Mierlo verstaat de
kunst met slechts een enkele en
simpel lijkende lijnvoering een
bijzonder krachtige vormgeving
te bewerkstelligen. Zijn tentoon
gestelde paarden zijn, net als de
beelden van De Smet, in staal
uitgevoerd. De vier glasobjecten
van Hardy, een soort komme
tjes, eenvoudig van vorm maar
fraai door de in het doorzichtige
glas gevangen helder gekleurde
deeltjes, doen warm en vrolijk
aan. Veelzijdig werk van geïnspi
reerde mensen, bijeengebracht
in een fraaie tentoonstelling, die
gedurende de hele kerstvakan
tie gratis bezichtigd kan wor
den.
Tentoonstelling vanaf 20 december
tot 3 januari, dagelijks van 13.00
16.00 uur. Geslotenlste en 2de
Kerstdag en Nieuwjaarsdag.
Het beeld In de kiem ontspron
gen van Edwin de Smet is uitno
digend bij de ingang van de Lu
therse kerk in Groede geplaatst;
veertien kunstenaars exposeren
hun werken tijdens de kerstva
kantie in de kerk.
foto Wim Kooyman
Hm
door Marianne van de Polder
's-GRAVENPOLDER - Wat is
gezond en wat is gek? Jos Verhe-
ije uit 's-Gravenpolder heeft
met deze vraag in zijn achter
hoofd het boek Optimale nabij
heid. (Met behoud van distantie)
geschreven. De roman gaat over
de liefde tussen een man en zijn
vrouw, die een psychose krijgt.
Verheije: „Je kunt naar een gees
telijke ziekte op verschillende
manieren kijken. Ik zie het niet
zomaar als een ziekte, maar als
een extreem communicatiemid
del." Al jaren werkt Verheije in
de zorg als psychiatrisch ver
pleegkundige. „Het boek is fic
tie, maar ook weer niet hele
maal, want ik heb zelf meege
maakt dat mijn vrouw proble
men kreeg", zegt hij. „Hoe ga je
daar nu mee om als echtpaar?
Hoe plaats je het in je kijk op
het leven? Eigenlijk krijg je zo
iets samen. Mensen met een reac-
tieve psychose, dat wil zeggen:
een psychose die niet op genen
is terug te voeren, zijn superac-
tief, gaan door grenzen heen.
Dat op zich is al schokkend.
Vaak spelen er allerlei dilem
ma's, bijvoorbeeld: ben ik nu
gek of zijn de anderen het?"
Wezensvreemd
Verliezen mensen met een psy
chose zichzelf? Verheije: „Nee,
ze zeggen wel eens dat ze 'we
zensvreemd' zijn, maar daar ge
loof ik geen barst van. Dat be
trokkenen het allemaal vreemd
vinden, komt denk ik meer door
dat ze degene met de psychose
niet goed genoeg kennen. Maar
ik wil zeker niet suggereren dat
ik het allemaal weet."
Verheije wordt nog steeds ge
boeid door wat hij in zijn werk
tegenkomt. „De ontmoeting met
de mens, en het deelgenoot zijn
van zijn heel essentiële zoekac
tie, strubbeling, strijd, dat is
wat ik fascinerend vind. Het we
zen van de mens komt volgens
mij in de psychiatrie vaker aan
de orde dan in het dagelijks le
ven", vindt de schrijver.
Natuurlijk is het werken in de
psychiatrie ook beangstigend,
maar toch weet hij het al zo
lang vol te houden. „Ik denk dat
het me lukt omdat ik heel
nieuwsgierig ben naar wat de
mens drijft, hoe hij met het le
ven omgaat, ook met ellende. En
daardoor hoop je ook te vinden
wat jou drijft. Het doet me goed
als ik even contact krijg met die
mensen, dat je een stukje mede
leven kunt overdragen, zodat
hun lot even wat lichter is."
Het boek is niet in het bijzonder
bedoeld voor mensen die in hun
naaste omgeving te maken krij
gen met een psychose. Verheije:
„Het is een serieus boek, maar
ik hoop dat het ook gewoon een
aardig boek is om te lezen. Ik
zou graag zien dat het boek her
kenning oproept, dat mensen
gaan nadenken en ook wel dat
ze meer open gaan staan voor de
materie. Hoe een relatie een psy
chose overleeft? Wat mij betreft:
door terug te gaan naar je ge
voel. Naar de basis: zij is mijn
vrouw en ik hou van haar."
Het boek van Jos Verheije is te
bestellen via www.bergboek.nl.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op de in depft,
schenen redactionele berichten, artikelen of commentaren. DeieJ
tijd beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent nisti!
de redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrift
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen^,
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woords/'
redactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Ov^
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
doo
De PZC van 10 december meldt
een promotieteam. Waarom zou
het schap zichzelf willen promo
ten? Hierdoor zullen zij toch
geen cent meer binnen krijgen.
Links en rechts worden hen de
goede heffingsgegevens aange
reikt, ingezetenen en bedrijven
hebben maar te betalen anders
innen ze het wel onder dwang.
Zij hebben de goodwill van hun
zgn. klanten niet nodig. De beta
ler staat immers machteloos en
leuker kunnen ze het niet ma
ken. Geen mens betaalt graag
belasting. Tollenaars zijn nooit
geliefd geweest. Laat het schap
maar liever bezuinigen i.p.v. ta
riefsverhoging toe te passen, dat
is ook promotie en dat zal de be
taler meer waarderen. Overi
gens niets ten nadele van de
veldwerkers; daar moet je het in
eerste instantie niet zoeken. Ten
slotte de waterschapsverkiezin
gen. Die waren zeker voor de in
gezetenen een rad van avontuur.
Behoorlijke verkiezingsprogram
ma's zoals bij politieke partijen
waren er niet, ook al is dat ook
niet alles, maar wel beter en de
mocratischer. Om nog even in te
gaan op afsluiting van wegen,
dat roept kennelijk agressief
vandalisme op, bijv. in De Poel
en rond Hoogelande. Wie be
taalt die nu ontoegankelijke we
gen eigenlijk? Ingezetenen kij
ken, nu het geld duurder wordt,
steeds meer naar kosten-baten?
Het waterschap doet er goed
aan geen weerstanden op te roe
pen, de kiezers niet te veel te
provoceren: dat is ook promo
ten. Anders wordt men er op af
gerekend als het kiesstelsel is ge
wijzigd.
R.'J. Burgmeijer
Halve Maanstraat 6
Oostkapelle
Uit onderzoek van de Weten
schappelijke Raad voor het Re
geringsbeleid kwam de aanbeve
ling dat het geen goed idee zou
zijn om een apart vak normen
en waarden op school in te voe
ren (PZC 9 december). De Raad
is blijkbaar onbekend met het
keuzevak Humanistisch Vor-
mings Onderwijs (HVO) dat in
middels bijna 25 jaar bestaat.
Een bijzonder vak; kinderen le
ren op een kritische en creatieve
manier om te gaan met vragen
die betrekking hebben op waar
den en normen. De lessen wor
den gegeven vanuit de Humanis
tische levensvisie, maar alle kin
deren zijn welkom en leren res
pect te hebben voor eikaars me
ning en achtergrond. Natuurlijk
hoort het leren van waarden en
normen thuis in de opvoeding
en houdt de school er gedragsre
gels op na. Maar HVO kan in
dat ene uurtje per week de kin
deren net dat beetje extra aan
dacht geven. HVO leerkrachten
(15 in Zeeland), zijn afhankelijk
van de gemeentelijke subsi
die-verordeningen. Enkele jaren
geleden werd een motie om het
HVO landelijk te bekostigen, no-
tabene ingediend door het CDA
(samen met GroenLinks), afge
wezen. Een en ander heeft tot ge
volg dat vele HVO leerkrachten
gedemotiveerd raken, uiteinde
lijk afhaken en vaak kiezen
voor werk met rechtspositie.Dit
terwijl er nog steeds vraag is
vanuit de scholen naar deze leer
krachten! Het zou goed zijn ge
weest als het WWR had gekeken
naar het effect van het HVO in
het basisonderwijs. Wellicht
had het HVO dan erkenning ge
kregen als het vak om waarden
en normen over te brengen!
HVO-werkgroep Zeeland,
Elly Vleugel, Truus Scheepstra,
Dick Zwitser en
Dineke Krutwagen
Axelsestraat 79
Terneuzen
Vergunning Borssele tot 2013 is
een mooie zaak voor onze kern
centrale. Niet dat hij dan geslo
ten kan worden, want evenmin
als met de eerdere borrelpraataf-
spraak voor sluiting per eind
2003, ontbreekt de wettelijke
grond daartoe. In de kernener
giewet ligt vast dat kernreacto
ren in bedrijf kunnen blijven zo
lang als op juiste wijze aan de
veiligheidseisen voldaan wordt.
Deze wet kan niet zomaar vol
gens de waan van de dag en zon
der gegronde redenen buiten
werking gesteld worden. Borsse
le als private instelling behoeft
zich dus niet te onderwerpen
aan een beperkende vergun
ning, die met handjeklap door
de Kamers wordt gejaagd, Pet
ten en Delft. Welke dwingende
redenen zouden er kunnen be
staan om zo verdwaasd te ;s
ren tegen de kerncentrale?^
wordt geen straling van betst
nis uitgestoten en men m*
hier geen grondstof voor k*
wapens. Als het opwerkmate
aal niet terug zou komen
wordt het ergens in ons bui's
land wel ingezet voor kemp.
pens. De totaalstraling inden
tuur wordt langzaam vredige
minderd door kerncentrales:
daar zou men blij om moe;; iiii
zijn. Alle nog bestaande vernié;. de
gende kernbommen, onze sur.
macht heeft er het grootste^
tal van, kunnen naar brands
voor kerncentrales omgezet p ^an
den. Er is dan nog voor
kernenergie. Nog twee kern®
trales bijbouwen in Boi®
lost de energieproblemen C((
vrij op. De middeleeuwen-
gen dan op eigen kosten
hun windhandel doorgaan,
niet op subsidiebasis.
N.A. Blom
Ruys de Beerenbrouckstm
Vim»
ZIE
kla
In de PZC trof ik een artikele iet
der de kop Commotie op sce
over Kristalnacht. Nu is Kris'; f°n
nacht voor mij gewoon ^n'-
bijna ritueels. Daarvoor mosïer
we terug naar de nacht vanii
10 november 1933. In die nu:
werden in Nazi-Duitslandsji W
gogen en winkels alsmede V
zen van joden in brand ge?
ken. Scholen, ziekenhuizen
joodse begraafplaatsen werd
geplunderd en vernield.
haalt het in zijn hoofd om
slemppartij deze naam te gei
Voor de goede orde; ik hebmefso
tegen enigszins ruige feests
Wel heb ik moeite met c
wanneer deze alleen is
omdat de glazen worden stukge-
smeten is men gewoon dom te-
zig. Het betuigt ervan dal ma
zijn verleden onvoldoende fan
en hierover zouden de sier
raad en schoolbestuur zübe
ter druk maken. Dat dews
van het Zwin College geen uit
werking wil verlenen blijkba:
vindt enkel en alleen zijn oorj
sprong in het feit dat hij eenaa
tal leerlingen met een stevige I
ter niet leuk .vindt. Dagelij
spreekt men over normen
waarden. Ik geef allen, oud
studenten, docenten, direa in
bestuur etc. daar v.
mee te beginnen. Vorig h 1
richtte Bravo nog een tentooi-
stelling in, samen de bibliotheeln
Vlissingen, onder de titel Mas! F
je toekomst. Ken je verleden.
N.J. van
Esdoornstraai
Oost-Soir:
Een boze reactie op het stuk a Ige
de PZC van 10 december j
'Geen dood door schuld'. Hel j
toch te zot voor woorden dal te
iemand dood kunt rijden zor.o
dat je daar voor moet
want dit is toch geen straf I
uur werkstraf en het inleven
van een rijbewijs voor 8 mss
den. Het is wel heel gemakketj
om de verantwoording maarr
te schuiven. Te hard rijdeni
niet, ook niet met landbouw® -
tuigen. Daardoor breng je a
verkeer in gevaar, maar da:
mede daardoor iemand ;öoc
rijdt telt niet mee. We weten:
lemaal dat we Jaap niet meerit
rugkrijgen wat de strafmaat td
moge zijn, maar dit is een aa;
fluiting. Dat de ouders van Ja"'
en velen met hen het moei
kunnen verteren is niet ms
dan normaal. Wat is een men»
leven nog waard?
Carla Gefi
Maasstraat
Oost-Soubv
BRESKENS - FitncsscraW I
Way of Life in Breskens hof-
zaterdag een spinning-®"*
thon ten bate van beter onöf
wijs in Oeganda.
De marathon maakt deel uitv'd
de acties die vijf studenten)*
de Hogeschool Zeeland dit
samen met de landelijke hulp*:
ganisatie Edukans houden
de zomermaanden vertoef
de vijf Zeeuwen in Oeganda®
met eigen ogen een indruk
het onderwijs in dit Afrikaar»
land te krijgen. Ook wistent
de popgroep Blof te strik»
voor een benefietconcert, r
Breskens moeten deelnerr-
vier uur lang hun best doen;,
spinningfietsen. De fietsenA-
'geadopteerd' door verscfe^
de bedrijven uit Zeeland. De-
rathon begint om 9.45 uur.
