Prijs aidsremmers omlaag PZC Meer geld nodig voor onderwijs meisjes Nobel winnares: VS schenden mensenrechten Schwarzenegger breekt ene belofte na andere Srebrenica-officier krijgt 17 jaar celstraf Iran tekent aanvullend protocol inspecties Ministerspost ultra-rechts in Zwitserland Industrie geeft patent weg en staat lokale productie toe Zware wapens voor Afghaans regeringsleger Haal meer uit uw foto's Moebarak brengt schot in vredesoverleg Bacterie maakt slachtoffers Ernstige luchtvervuiling in Brussel Vier dode bergsporters gevonden Levenslang voor moordenaars Doden bij geweld in Kashmir OSLO - Dc Verenigde Staten ge bruiken dc aanslagen van 11 september 2001 als excuus om ^mensenrechten aan hun laars Ie lappen. Dat heeft de Iraanse advocate Shirin Ebadi gisteren, op de Dag van de mensenrech ten gezegd toen ze in Oslo de t? Nobelprijs voor de Vrede in ont vangst nam. donderdag 11 december 2003 „De afgelopen twee jaar hebben sommige staten de universele principes en rechten van de mens geschonden door de ge beurtenissen van 11 september en de oorlog tegen het interna tionaal terrorisme te gebruiken als voorwendsel", aldus Ebadi. Ze beschuldigde Washington er ook van de Conventies van Ge- nève over de behandeling van krijgsgevangenen te schenden door Afghaanse gevangenen in Guantanamo Bay op Cuba zon der vorm van proces vast te hou den Nog niet één van hen is aan geklaagd, terwijl behalve een Australiër niemand een advo caat heeft toegewezen gekre gen. De VS beschouwen de 660 gevangenen als 'illegale strij ders' die daardoor niet onder het oorlogsrecht zouden vallen. De 56-jarige Ebadi is de eerste moslimvrouw die de Nobelprijs voor de Vrede heeft gekregen. Ze won de prijs voor haar werk voor Iraanse vrouwen en kinde ren. Ebadi was de eerste vrou welijke rechter voordat de isla mitische revolutie van 1979 haar dwong haar positie op te geven. Ebadi zei tijdens haar toe spraak dat het ontbreken van democratie en schendingen van mensenrechten in moslimlan den niet te wijten is aan de is lam, maar aan de traditionele structuren in die samenlevin gen. Volgens haar geldt hetzelf de voor de rol van de vrouw in deze patriarchale samenlevin gen. Ebadi denkt dat mensen rechten en islam heel goed sa men kunnen gaan. De juriste droeg haar prijs op aan 'het volk van Iran'. ANP/RTR TEHERAN - Iran ondertekent het internationaal protocol dat onaangekondigde inspecties van zijn nucleaire installaties mogelijk maakt. Dat heeft de Iraanse vice-presi dent Mohammed Ali Abtahi gis teren bekendgemaakt. „Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft van de regering toe stemming gekregen het aanvul lende protocol te tekenen", al dus de bewindsman. Volgens regeringswoordvoerder Abdollah Ramazanzadeh zal de Iraanse gezant bij het Interna al Atoomenergie Agent- j (IAEA) het aanvullende protocol in Wenen onderteke nen. „Daarna stuurt de regering het als een wet naar het parle ment", aldus Ramazanzadeh. Als het parlement die heeft goedgekeurd, moet de Raad van Wachters, waarin vooral funda mentalistische geestelijken zit ting hebben, zich er nog over juitspreken. De raad bepaalt of leen voorgestelde wet past in de ^grondwet en de sharia, de isla mitische wetgeving. Het protocol is een aanvulling het Non-Proliferatie Ver drag, dat verspreiding van i kernwapens moet tegengaan. Het protocol geeft de IAEA de macht verrassingsinspecties uit te voeren bij verdachte locaties. In het oorspronkelijke verdrag mag de IAEA alleen van tevoren overeengekomen plaatsen in specteren. Iran wordt ervan verdacht zijn civiele programma voor atoom energie als dekmantel te ge bruiken voor de geheime ont wikkeling van kernwapens. miDPA/RTR BERN - Christoph Blocher, lei der van de extreem-rechtste Schweizerische Volkspartei, [hijgt een ministerspost in de Zwitserse federale regering. |Met een krappe meerderheid van vijf stemmen werd de Zü- richse multimiljonair door het parlement gekozen in plaats van minister van Justitie Ruth Metzier, die pas drie j aar lid was van de uit slechts zeven minis ters bestaande federale rege ring. Zij treedt onmiddellijk af. De verkiezing van Blocher, wel eens de Zwitserse Pim Fortuyn 1, betekent een ruk naar door Eelco van der Linden PRETORIA - De farmaceuti sche industrie is opnieuw ge zwicht voor druk van Zuid- Afrikaanse actiegroepen. Ze stemde er gisteren mee in goed kope kopieën van vier cruciale aidsremmers lokaal te laten produceren. Dit zal leiden tot een enorme verlaging van de kosten van de behandeling van aids, de zogenoemde 'triple the rapie'. Alleen in Zuid-Afrika, het land met het grootste aantal geïnfec- teerden ter wereld, hebben 500.000 personen deze me dicijncocktail direct nodig. „Een gigantische doorbraak", noemde Zackie Achmat, leider van de Treatment Action Campaign (TAC), gisteren het akkoord dat cle giganten GlaxoSmithKline (GSK) en Boehrin-ger Engelheim hebben bereikt met onder andere TAC, de vakbondsfederatie Cosatu en Garpp, een door vooral Neder landers gedragen importorga nisatie van merkloze medicij nen. „Het levert levens en banen op", aldus Achmat, die is geno mineerd voor een Nobelprijs. Enkele familieleden van overle den aidspatiënten hadden ge dreigd de twee farmaceutische bedrijven aan te klagen wegens moord, omdat ze hun dominan te marktpositie zouden hebben misbruikt door te hoge prijzen te vragen voor hun medicijnen. Een Zuid-Afrikaanse organisa tie die toeziet op eerlijke con currentie, liet weten dat ze geen ongelijk hadden en verwees de zaak door naar het Constitutio neel Hof. Kort voor de uitspraak van het Hof, gingen de twee gi ganten door de knieën en accep teerden een door de activisten gedicteerde formule. GSK kondigde gisteren aan dat ze de patenten van drie medicij nen ter beschikking stelt voor meerdere producenten. Dit laatste is gedaan om onderlinge concurrentie te bevorderen, wat moet leiden tot nóg lagere prij zen. Verwacht wordt dat BI van daag of morgen hetzelfde zal doen voor het beroemde medi cijn Nevirapine. GSK stemde gisteren toe de royalty's die ze heft op deze zogenaamde 'vrij willige patenten', terug te bren gen van 30 naar 5 procent. Een flinke concessie, maar vanwege de enorme aantallen pillen die geproduceerd worden, blijft een bedrijf als GSK er toch goed op verdienen. GSK en Boehrin-ger Engelhem accepteerden ook dat de in Zuid-Afrika geproduceerde ko pieën mogen worden geëxpor teerd naar de 47 andere Afri kaanse landen ten zuiden van de Sahai-a. Ook kunnen de medi cijnen nu worden verkocht aan zowel de staat als de particulie re sector. Kopieën Daar het tijd kost om de lokale productie op gang te brengen, mag Zuid-Afrika per direct de nu al in landen als India ge maakte kopieën straffeloos im porteren. Met een prijs van 130 euro per jaar per patiënt, komt de cocktail voor heel veel aids patiënten binnen handbe reik. GPD rechts in de Zwitserse politiek en het einde van de coalitie, die Is het eind van de jaren garant stond voor poli tieke stabiliteit in de Zwitserse In de parlements verkiezingen van 19 oktober wonBlochers SVP ruim 26 pro cent van de stemmen. GPD PANSJIR VALLEI - Afghanen begeleiden een konvooi van vrachtwagens langs een diepe afgrond. De wagens komen uit de Pansjir Vallei en zijn beladen inet raketten en gra naten. Ook tanks maken deel uit van het konvooiHet wapentuig is afkomstig van een van.de vele Afghaanse krijgsheren en wordt afgeleverd bij het nieuwe nationale leger op een basis in de buurt van hoofdstad Kaboel. Het transport is een nieuwe stap in de ontwapening van de ongeregelde troepen die twintig jaar oorlog hebben gevoerd. foto Aijaz Rahi/AP van onze redactie buitenland NEW YORK - De internationale gemeenschap moet meer aan dacht en geld besteden aan het onderwijs van meisjes in ont wikkelingslanden. Dat is cruci aal voor het aanpakken van an- Advertentie SONY Foto's nemen met een Cyber-shot digitale fotocamera en direct laten zien op een Memory Stick™ televisie. dere problemen in die landen zoals honger, ziektes en econo mische achterstand. Dat staat in het rapport The State of the World's Children 2004 van Unicef, het kinder fonds van de Verenigde Naties. Wereldleiders hebben afgespro ken dat er in 2025 onder meer geen extreme honger of armoe de meer is in de wereld, dat in elk land basisonderwijs is, mannen en vrouwen gelijk zijn, kinder sterfte is teruggedrongen en ziektes bestreden. Twee van die doelen liggen aan de basis voor het oplossen van de andere problemen: univer seel onderwijs en gelijkheid van sekse. Als eerste stap naar uni verseel onderwijs is afgespro ken dat erin 2005 gelijkheid van sekse moet zijn in het basis- en middelbaar onderwijs. Volgens Unicef gaan er wereld wijd 121 miljoen kinderen niet naar school, van wie 65 miljoen meisjes. De laatsten lopen zon der onderwijs meer risico te worden uitgebuit en zijn vat baardervoor ziektes als aids, en seksuele exploitatie. Daarom is het onderwijzen van meisjes het urgentste doel voor Unicef. Op school leren meisjes, die voor het overgrote deel verantwoor delijk zijn voor het huishouden en verzorging van zieke familie leden, over voeding en hygiëne en hoe ze zich kunnen bescher men tegen ziektes als aids en malaria. Op die manier lopen hun kinderen later minder kans op ziektes en zal de kindersterf te teruggedrongen worden. Hierdoor wordt indirect de le vensstandaard van de hele fa milie verhoogd. Meisjes die onderwijs hebben genoten, zullen eerder geneigd zijn hun eigen kinderen naar school te sturen. Bovendien zijn ze door de kennis die ze opdoen verbaal sterker en zo beter in staat zich te weren tegen uitbui ting op de werkvloer, huiselijk geweld en seksuele uitbuiting. De meeste landen richten hun economische ontwikkelings programma's puur op de econo mische prestatie en gaan voor bij aan het belang van een goede opleiding. Volgens Unicef blijkt uit onderzoek dat het bruto na tionaal product per hoofd van de bevolking evenredig stijgt met het aantal inschrijvingen van meisjes in het basisonder wijs. In landen die geen aan dacht besteden aan het gelijk trekken van de sekses in het onderwijs, groeit de economie langzamer en liggen de inko mens lager. Schoolgeld Unicef pleit voor geld en aan dacht voor onderwijs door het een prominente plaats te geven in ontwikkelingsprogramma's. Ook zou geen kind schoolgeld moeten betalen voor basison derwijs. ANP Cyber-shot DSC-U30 bij een Sony Memory Stick™ TV er 2003. de actievoorwaarden en de actiecoupon. door Robert Bloemen GENÈVE - Topoverleg tussen Israël en de Palestijnen over het vastgelopen vredesproces is gis teren een stap dichterbij geko men. De Israëlische premier Sharon en diens Palestijnse ambtsgenoot Qurei kunnen el kaar binnen enkele dagen ont moeten. Israël eist alleen dat aan het ge sprek vooraf geen voorwaarden worden verbonden, verklaarde de Israëlische minister Shalom van Buitenlandse Zaken giste ren na een ontmoeting met de Egyptische president Moeba rak. Volgens Shalom was het een erg goed gesprek. Egypte is met Jordanië het enige Arabische land dat diplomatie ke betrekkingen met Israël on derhoudt. Wel bekoelde de rela tie van Cairo met Israël sinds het begin van de tweede Palestijnse opstand in september 2000. Egypte werptzich in jongste tijd echter weer meer op als bemid delaar tussen Israël en de Pales tijnen. Shalom reisde gisteren door naar Rome om daar zijn Pales tijnse evenknie Shaath te ont moeten. Het gesprek tussen de bewindslieden moet de weg be reiden voor de ontmoeting tus sen Sharon en Qurei. De Pales tijnen hopen op de conferentie van veertien staten en organisa ties 1,2 miljard dollar bijeen te krijgen. Ondertussen bevestigde de Isra ëlische onderminister Boim van Defensie dat niet wordt begon nen met de bouw van de omstre den anti-Palestijnse veilig heidsmuur in de Jordaanvallei. Gisteren zei een Israëlisch par lementslid dat Jeruzalem zijn plan opschort om de muur langs en door de Westelijke Jordaan- oever uit te breiden. ANP/AFP PARIJS - In diverse ziekenhuizen in het noorden van Frank rijk woedt een bacterie die resistent is tegen bijna alle anti biotica. Van de 112 patiënten die sinds de zomer zijn besmet, zijn er achttien overleden. Dat heeft de Franse krant Le Figa ro gisteren gemeld. De ziektekiem - acinetobacter baumannii - is een ziekenhuis bacterie die vaak bestand is tegen tal van antibiotica. Hij ver oorzaakt vooral besmettingen in inrichtingen waar verzwak te patiënten komen, zoals afdelingen voor intensieve zorg. De verspreiding van de besmetting over de ziekenhuizen komt voornamelijk door het reizen van patiënten tussen ge zondheidsinstellingen. Momenteel hebben 21 ziekenhuizen in Frankrijk met de besmetting te maken. ANP/AFP BRUSSEL - Inwoners van Brussel werden gisteren opgeroe pen de auto de komende dagen thuis te laten en zoveel moge lijk met het openbaar vervoer te reizen vanwege een ernstige stijging van de luchtvervuiling. Door een stabiel koufront en de aanhoudende windstilheid is de luchtvervuiling tot een ni veau gestegen dat schadelijk kan zijn voor de gezondheid, al dus het Instituut voor het Milieubeheer van de stad. Meteoro logen verwachten eind deze week een weersverandering die wind en regen met zich meebrengt. AP WELLINGTON - Op Mount Cook, de hoogste berg in Nieuw- Zeeland, zijn gisteren vier dode bergbeklimmers gevonden. De vier, drie mannen en een wouw uit Letland, waren met touwen verbonden en hebben elkaar waarschijnlijk meege sleurd in een val, aldus de politie. Hun lichamen zijn met heli kopters geborgen en naar een nabij gelegen dorp gebracht. Mount Cook is 3754 meter hoog. Minstens 95 mensen zijn in de afgelopen 75 jaar bij de beklimming ervan omgekomen. AP ATHENE - Een aanklager heeft gisteren voor een rechtbank in de Griekse hoofdstad Athene levenslang geëist tegen de lei der en de belangrijkste moordenaar van de Griekse guerrilla beweging '17 November'. Justitie houdt het tweetal verant woordelijk voor moorden, bomaanslagen en overvallen die sinds 1975 plaatsvonden. De rechtbank achtte het duo en dertien andere leden van de marxistische terreurgroepering maandag al schuldig aan honderden misdaden. „Zij zijn slecht, laf en doodden om rijk te worden", aldus de aanklager. Leden van de organisatie ver moordden onder meer Amerikaanse, Britse en Turkse diplo maten. ANP/RTR JAMMU - Bij een confrontatie tussen rebellen en agenten in de stad Punch in Indiaas Kashmir zijn gisteren drie mensen omgekomen, onder wie een burger. Zestien mensen raakten gewond. Dat heeft de politie gemeld. Twee rebellen gooiden in het centrum van de stad een hand granaat naar een politiewagen en schoten vervolgens wille keurig om zich heen, waarbij veertien omstanders werden geraakt. Een agent in de auto kwam om het leven en twee an deren raakten gewond. Agenten die in de buurt waren schoten een van de twee rebellen dood. De ander verschanste zich in een gebouw. In het vuurgevecht dat tussen de agenten en de rebel ontstond, werd een burger dodelijk geraakt. AP door Patrick Selbach LOS ANGELES - Voor de twee de keer in een week heeft gou verneur Schwarzenegger van de Amerikaanse staat Californië verkiezingsbeloften zonder blikken of blozen verbroken. Volgens The Los Angeles Times heeft de gewezen acteur publie kelijk afstand genomen van twee centrale politieke thema's van zijn campagne eerder dit jaar. Dinsdag bleek al dat 'T{ie Governator' toch geen onder zoek instelt naar beschuldigin gen van seksuele intimidatie van vrouwen in zijn bodybuil ding-periode en tijdens zijn loopbaan als acteur in geweld dadige actiefilms. Nu heeft hij in een televisie-in terview gezegd dat lokale over heden niet de beloofde compen satie krijgen voor een door hem geschrapte forse verhoging van de motorrijtuigenbelasting. De gemeentebesturen zijn hier woedend over, omdat hun be grotingen nu nog meer uit de pas lopen. Ontzetting is er ook over de op stelling van 'Arnie' als het gaat om onderwijs. Schwarzenegger beloofde kortgeleden nog dat er niet gekort zou worden op de budgetten van openbare scho len ('over my dead body'), maar daarop hoeven de instellingen nu toch niet te rekenen. Volgens Schwarzenegger heeft Califor nië zo'n groot tekort (14 miljard dollar) dat iedereen maar zijn steentje moet bijdragen. De drie nu gebroken beloften vormden eerder voor een groot deel de ruggegraat van de cam pagne die Schwarzenegger in oktober het gouverneurschap opleverde. Tijdens de campagne hadden critici er al op gewezen dat de gespierde Republikein in gepolijste one-liners weliswaar veel beloofde, maar nauwelijks aangaf hoe hij dacht dat te gaan uitvoeren. ANP door Thomas Verfuss DEN HAAG - Het Joegoslavië- Tribunaal heeft gistermiddag de Bosnisch-Servische officier Dragan Obrenovic (40) veroor deeld tot zeventien jaar cel. Obrenovic had in mei een ge deeltelijke schuldbekentenis afgelegd over zijn rol bij de mas saslachting van Srebrenica in 1995. In ruil daarvoor lieten de aan klagers de zwaarste aanklacht, volkenmoord, vallen en vroegen zij de rechters het te houden op een straf van vijftien a twintig jaar. De verdediging had acht a twaalf jaar bepleit. De strafkamer hield zich aan de aanbeveling van de aanklagers. Vorige week legden dezelfde rechters nog 27 jaar op aan Mo- mir Nikolic, terwijl de aankla gers eveneens maximaal twin tig jaar hadden geëist Obrenovic en Nikolic waren of ficier in het Bosnisch-Servische Drina-korps dat in juli 1995 de moslimenclave Srebrenica ver overde. De Nederlandse VN- soldaten van Dutchbat konden de enclave niet beschermen. Na de val op 11 juli 1995 werden ze ker 7000 moslims vermoord. Nikolic had een actieve rol bij de selectie van de massa-ecexutie- plaatsten, terwijl Obrenovic' schuld voornamelijk bestaat uit het beschikbaar stellen van zijn manschappen voor de massa moord. Obrenovic was stafchef en waarnemend commandant van de Zvorknik-brigade van het Drina-korps. In het geval van Obrenovic za gen de rechters tal van verzach tende omstandigheden. Zo werkte hij al voor zijn arrestatie in april 2001 samen met het bu reau van de hoofdaanklaagster van het tribunaal. Hij heeft tij dens zijn verhoren open en eer lijk geantwoord. ANP Advertentie Witte Paardstr. 1-3 (0113)21 27 29 Goes JUNGHANS

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 5