PZCi|!
Hogeschool Zeeland uit topdrie
Werk van Jacques Tange
draait om het verlangen
Tekenen voor Rechten van de Mens
Centrum voor
Beeldende Kunst 'I
Zeeland krijgt vorm l
Ml
lezers schrijven
Jeugdterreur II
Jeugdterreur III
Jeugdterrreur IIK
Opleidingsinstituut in Keuzegids Hoger Onderwijs afgezakt naar zevende plaats
kunst
Historische
tekenmaterialei
Cabaretshow
Samen Slapen
Werk Zeeuwse schilders
wordt geveild in Arneville
0800 - 0231 231 (GRATIS)
door Mieke van der Jagt
woensdag 10 december 2003
GOES - Honderden mensen,
Goesenaren en andere bezoekers
van de weekmarkt en van de spe
ciale Kerstmarkt in de Grote
Kerk in Goes, hebben hun hand
tekening gezet onder een petitie
over de mensenrechten.
Vandaag wordt de Internationa
le Dag van de Rechten van de
Mens gevierd omdat op 10 de
cember 1948 de Universele Ver
klaring werd ondertekend. Am
nesty International greep de
Kerstmarkt in de Grote Kerk aan
om alvast handtekeningen te
verzamelen. Ze zijn bedoeld om
regeringen van een groot aantal
landen te bewegen mensenrech
tenactivisten te steunen. In veel
te veel landen in de wereld wor
den voorvechters van de mensen
rechten vervolgd.
De hele week zullen op verschil
lende plaatsen in Nederland ac
ties worden gevoerd, niet alleen
door Amnesty, maar ook door tal
van landencomités.
In de grote steden staan vandaag
circustenten waarin bekende ac
teurs de waar gebeurde verhalen
vertellen van mensenrechtenac
tivisten. De verhalen zijn be
werkt door scenarioschrijvers
als Maria Goos. In Goes werden
de verhalen gisteren verteld door
leden van de Vertelkring Mid
den-Zeeland, onder wie Engel
Reijnhoudt. Leden van Amnesty
gingen de straat en vooral de
weekmarkt op om handtekenin
gen te verzamelen.
Tijdens de kerstmarkt in de Grote Kerk te Goes zamelen vrijwilligers van Amnesty International handtekeningen in.
foto Willem Mieras
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor reacties op in de PZCv<
nen redactionele berichten, artikelen of commentaren. De reai,
beloopt uiterlijk 7 dagen. Plaatsing van bijdragen betekent niet
redactie de meningen en stellingen van de inzenders onderschrijft
Open brieven, oproepen, gedichten en anonieme inzendingen woii
niet geplaatst. Bijdragen mogen niet langer zijn dan 250 woorden, Dt
dactie behoudt zich het recht voor inzendingen te bekorten. Oven
weigerde brieven wordt niet gecorrespondeerd.
tdet,
Noordgouwe opnieuw in de
krant en wederom op niet mis te
verstane wijze. Ik vraag mij af of
er werkelijk geen andere moge
lijkheden voor handen waren
om problemen met een absolute
minderheid aan puberende jon
geren aan te kaarten. Als brie
ven met noodkreten door de ge
meente nagenoeg onbehandeld
blijken te blijven dan lijkt mij
dat er alternatieven genoeg res
teren om grieven tegen de gang
van zaken kenbaar te maken.
Uit de stukken heb ik nergens op
kunnen maken dat dat pad be
wandeld is. Er zijn vele wegen
die naar Rome leiclen. Linea rec
ta op de krant afstappen met een
zwaar beladen verhaal over een
bevolking die zuchtend haar lot
ondergaat is er een van. Het
komt op mij over als een over
dreven reactie op problemen die
het niveau van terreur bij lange
.na niet benaderen. De jongeren
in kwestie krijgen in het kran
tenartikel meer toegedicht dan
zij feitelijk verdienen. Alsof het
hier zou gaan om systematisch
uitgedachte plannen om ande
ren de stuipen op het lijf te ja
gen. Dit gaat mij echt te ver. De
manier waarop de aanzet gege
ven is om tot oplossingen te ko
men is voor allen die hier wonen
en werken schadelijk en baart
mij persoonlijk zorgen. Ik vind
het jammer dat er geen journa
list te bekennen was bij de
geweldig gezellige sinter
klaasintocht en aansluitende
playbackshow om maar iets van
die goede sfeer vast te leggen.
Want die is er, echt!
J. Kuipers
Pauwstraat 19
Noordgouwe
Ikheb het stukje uit de krant ge
lezen en ben het er niet mee eens.
Diverse kinderen zouden blade
ren gegeten hebben, of diverse
kinderen die een hersenschud
ding geslagen zijn. Dat klopt
niet. Ik kwam ook tot de conclu
sie dat er in ons dorp nog nooit
iemand een hersenschudding
geslagen is. En het stukduidjj
op dat er een heleboel kind*
zijn die anderen pesten of zo|
kwam maar tot een stuk o!i
kinderen en er zijn gewoont
kinderen die andere kinds
nooit zullen pakken. Ik hebzi
zes/zeven jaar op de Spit
plank in Noordgouwe gezet ner;
en nooit was er echt een a
bleem. Ik heb bij de meeste!;
deren in de klas gezeten die
dat vreselijk gepeste kindste
pakken. Ik weet niet waaroa
dat doen maar ik weet welt
hij er soms naar vraagt. Not
dat geen reden om iemand li
deren of zo te laten eten, h«
daarom niet netjes wat zet: lan
ben gedaan. Ook vind ik aan';
stukje vervelend dat heeli
dorp voor gek wordt gezet
dat er ook gewoon hele le,
dingen gebeuren, zoals depÏDit
jecten op de plaatselijke bs wii
school of de koninginnedag^ act
het Sinterklaasfeest. Danst; No
er geen journalisten om in eet me'
andere krant een stuk erove
schrijven. Nee, er staat alle
maar hoe een stom dorp Nog-
gouwe is terwijl dat dus 'ny
maal niet waar is. Want Nocc
gouwe is juist heel stil enri- uui
Maartje Hoek? pri
Rk
Noordgoi.
Ik ben een moeder van Noor
gouwe. Ik wilde ook graag es
een mededeling doen oven
bux-gemeester. Het is
schandalig dat hij de kinds
een kankei'gezwel noemt,
vind dat als je in een dergeii.
positie zit die woorden en i
scheldingen niet kan maken.!
ben namelijk een moedern Ar
drie kinderen en heb zelfde;
gelopen 3 jaar gevochten iep
die ziekte en nu scheldt hij
kindei'en (ook van een andei:
voor zo'n ziekte. Ik wil ooh
hij persoonlijk zijn var-
schuldiging voor die uitspré
levert. Het heeft me tot die;;
mijn hart geraakt.
Francien Fh
VijverbergstK
Noordgox
door Henk Postma
VLISSINGEN - De Hogeschool
Zeeland heeft het afgelopen
jaar wat aan populariteit inge
boet. Een jaar geleden behoorde
het Vlissings opleidingsinsti
tuut nog tot de topdrie van ho
gescholen waar een grote diver
siteit aan studies kan worden
gevolgd. Inmiddels is de HZ af
gezakt naar een gedeelde zeven
de plaats. Daarmee behoort de
school nog wel tot de subtop.
Dat blijkt uit de nieuwe editie
van de Keuzegids Hoger Onder
wijs, het meest gezaghebbende
naslagwerk voor middelbare
scholieren die een vervolgoplei
ding zoeken. De Zeeuwse hoge
school dankt die plaats in de
subtop in de eerste plaats aan de
opleiding aquatische ecotech-
nologie, die nog steeds met kop
en schouders boven alle andere
milieu-studies in den lande uit
steekt. De twee andere opleidin
gen, waarmee Vlissingen vorig
jaar het hoogst scoorde, com
municatie en commerciële eco
nomie, zijn wat gezakt. Aan de
positie van de HZ wordt afbreuk
gedaan door de opleiding bouw
kunde. Die scoort op veel onder
delen onvoldoende. De Viis-
singse bouwopleiding is op één
na de slechtste in het land. Al
leen Haarlem scoort nog min
der.
Favoriet
De HZ gooit evenmin hoge ogen
met de opleiding logistiek en
veivoerskunde. Van de vijf op
leidingen die Nederland in die
soort kent, scooi*t die in Vlissin
gen het laagst. Maar daarbij kan
worden aangetekend dat de vijf
opleidingen nauwelijks voor el
kaar onderdoen. De meeste op
leidingen van de HZ behoren tot
de sub-top en de middenmoot.
De Vlissingse opleiding com
merciële economie is bij studen
ten nog steeds favoriet, maar
het deskundigenoordeel ver
wijst de Zeeuwse studie naar
eèn gedeelde derde plaats, ach
ter Den Bosch en Breda.
Wie communicatie wil studeren,
is nu het best uit in Ede of Den
Haag. De opleiding in Vlissin
gen. vorig jaar nog nummer één,
is gezakt naar de vierde plaats.
In de sector werktuigbouwkun
de komen Rijswijk en Venlo als
de toppers uit de bus, op de voet
gevolgd door Vlissingen, Den
Bosch en Alkmaar.
Tot de subtop behoren ook de
Vlissingse opleidingen taal en
economie (international busi
ness and languages), bedrijfs
economie en civiele techniek.
De Zeeuwse pabo blijkt een goe
de middenmotei'. De meeste Pa
bo-opleidingen zijn dik in orde,
ook die in Vlissingen. Wat dat
betreft, concludeex-t de Keuze
gids, kan je Breda beter links la
ten liggen. Ook Zuid-Holland
kent geen echte toppers. Tot de
middenmoters behoren in Vlis
singen ook de opleidingen ma
nagement, economie en recht
(daaxvoor kan je het best naar
Breda), chemie (daarvoor kan je
het best naar Utrecht) en elek
trotechniek (in die sector zijn
Den Bosch en Rijswijk de top
pers). Van alle studenten elek
trotechniek zijn die in Vlissin
gen het minst tevreden over hun
opleiding.
De beste verpleegkunde-oplei-
dingen staan in Ede, Zwolle en
Eindhoven. Die in Vlissingen
hangt onder in de middenmoot.
De opleidingen algemene ope
rationele techniek verschillen
nauwelijks van elkaar. Vlissin
gen blijft wat die sector betreft
overigens buiten beeld. De Keu
zegids kreeg daar te weinig stu
denten te spreken om een be
trouwbaar beeld te kunnen
schetsen. Wat betreft woon
ruimte komt Vlissingen, samen
met Venlo, Wageningen, En
schede en Leeuwarden uit de
bus als een stad waar de voor
zieningen goed zijn. Overal el
ders zijn die minder. Wat betreft
sportvoorzieningen en uit
gaansleven scoort Vlissingen
voldoende, maar wel beneden
het landelijk gemiddelde.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Het provinci
aal Centrum voor Beeldende
Kunst, Architectuur en Vorm
geving (CBK Zeeland) krijgt
vorm. Via internet kan inmid
dels van achtenzestig Zeeuwse
kunstenaars informatie worden
opgevraagd. De Zeeuwse vorm
gevers hebben onlangs het initi
atief genomen voor een eigen
platform onder de paraplu van
het centrum. Onduidelijk is nog
hoe de architectuur wordt aan
gehaakt.
De naam luidt nu nog Stichting
Kunstuitleen Zeeland (SKZ). Al
vier jaar is er sprake van dat de
ze organisatie wordt omge
vormd tot een CBK Zeeland. De
vier afzonderlijke kunstuitle
nen la-ij gen meer zelfstandig
heid en het centrum voor beel
dende kunst gaat zich vooral
richten op afstemming, voor
lichting, advies en organisatie
op het terrein van de Zeeuwse
kunst.
Uit een vei'kennend ondei-zoek
ten behoeve van een toekomstig
CBK Zeeland, uitgevoerd door
Scoop, blijkt dat kunstenaars,
vormgevers en architecten
enerzijds en mogelijke klanten
anderzijds positief staan tegen
over de komst van een dergelij
ke instelling. Er blijkt vooral
behoefte te zijn aan het in kaart
brengen van alle Zeeuwse kun
stenaars, vormgevers en archi
tecten in een provinciaal ken
nis- en informatiecentrum, aan
ondersteuning van en bemidde
ling voor kunstenaars, vormge
vers en architecten en aan het
zichtbaar maken van actuele
kunst door middel van tentoon
stellingen.
Een deel van deze taken wordt
al door het SKZ uitgevoerd,
geeft directeur Kathrin Gins-
bei'g aan. Er zijn zogenoemde
kunstenaarsformulieren rond
gestuurd om documentatie over
Zeeuwse kunstenaars te verza
melen. Ginsberg: „We zijn ons
kunstenaarsbestand helemaal
opnieuw gaan opbouwen." Van
honderddrieënvijftig Zeeuwse
kunstenaars is inmiddels een
bestand opgebouwd. Van acht
enzestig van hen kan informatie
worden opgevraagd via de in
ternetsites www.cbkzeeland.nl
en www.kunstenaars.nu.
Eind november is een begin ge
maakt met een platfoi-m voor
voimgevers in Zeeland. Des de
doeling is ook daai'bij teinvs
tarisei-en wie in de provincies va
tief is, niet alleen in de grafisch jei
vormgeving, maar bijvoorbe hi;
ook op het gebied van prods
ten, mode, tuin en webdesj
Via het CBK Zeeland kun Ij
publiek en klanten de vong
vers vinden en het platform
de onderlinge contacten bev; E*
deren. Ook wordt gewerkt^
een reizende tentoonstelee
van Zeeuwse vormgevers, Gis *a
bei-g schat dat die op i
vroegst eind volgend jaarkli de
is. Het is nog onduidelijk o:
hoe de architecten wordend f'
gehaakt bij het CBK Zeek »J
Daarvoor woi'dt overlegdal
de Zeeuwse afdeling vanj
Bond van Nederlandse AreD|
tecten en de stichting en
Zeeuwse Gezicht. Ginsbergs
wacht dat het CBK Zeeland»
terlijk 1 januari 2005 een feit;
„We veranderen pas van na
als we ook echt een centr.
voor beeldende kunst zijn
zijn nu al een stichting kus
uitleen die veel meer doet dar
kunstuitleen coördineren.^!
liever zo, dan dat we met?
centi-um voor beeldende kir
beginnen dan nog niks vco
stelt. Veel respondenten heb!
aangegeven dat we zorgvk
te werk moeten gaan om?
neutraal en onafhankelijke
trum van de grond te krijger
lopen in Zeeland misschien*
achter in de vorming van i
centi'um voor beeldende kir
maar het voordeel is wel dat
kunnen leren van fouten die
ders zijn gemaakt."
MIDDELBURG - Ton dfU
kunstenaar uit Amsterd!
geeft morgeneen lezing
historische tekenmaterialen
Galerie T aan (le Turkaai
Middelburg.
De bijeenkomst is geoig»
seerd door de Zeeuwse V<t
universiteit in samenwerk
met de galerie. De Laat K
aan de hand van oude recej-
veel van de uitgestorvennw'
alen gei-econstrueerd en ertö
ningen van gemaakt. De 1®
wordt gehouden tussen Her
uur.
door Ernst Jan Rozendaal
VLISSINGEN - The Rolling
Stones hebben zijn thematiek
prachtig verwoord in het liedje
'You can't always get what you
want'. In het wefft van beeldend
kunstenaar Jacques Tange uit
Schiedam draait het om verlan
gen. „Het is een beetje dubbel.
Er zit verlangen in naar de din
gen die je niet kunt krijgen,
maar ook weemoed over de din
gen die geweest zijn."
Tange (1960) is geboren en opge
groeid in Vlissingen. Hij is een
van de acht kunstenaars die op
16 december in Utrecht kunnen
worden uitgeroepen tot Neder
lands kunstenaar van het jaar.
Het doet hem wel wat dat hij in
één adem woi-dt genoemd met
Corneille en Karei Appel. „Dat
Appel bij de genomineei'den zit
is volkomen terecht. Hij is een
geweldige kunstenaar die zich
tot op hoge leeftijd blijft ver
nieuwen. Als ik zelf niet in com
petitie was, zou ik zeker op Ka-
rel Appel stemmen."
Op zijn veertiende wist Tange al
dat hij kunstenaar wilde wor
den. Na zijn militaire diensttijd
volgde hij de kunstacademie in
Rottei'dam. Sindsdien is hij
daar in de buurt blijven hangen.
„Mijn hele generatie is uit Zee
land weggetrokken. Ik sluit niet
's-HEER HENDRIKSKINDE
REN - De van oorsprong
Zeeuwse cabaretier Robbert
Jan Proos speelt vrijdag en za
terdagzijn nieuwe cabaretvoor
stelling.
In Samen Slapen, zoals de voor
stelling heet, worstelt Proos met
de i-ealiteit. Hij vraagt zich af of
duidelijkheid in het leven 'wel
altijd even prettig is'. Proos
haalde vorig seizoen de halve fi
nales van het Amstei'damse
Kleinkunst Festival. Zijn show
is op diverse plaatsen in het land
te zien.
De première wordt gehouden
in het Heer Hendi'ikshuis in
's-Heer Hendrikskinderen,
waar Proos is opgegroeid. De
voorstellingen beginnen om
20.30 uur.
MIDDELBURG - Veilinghuis
Ben Witte biedt vrijdag tijdens
een veiling in Hotel Arneville in
Middelburg veel werk aan van
schilders die in Zeeland hebben
gewoond of gewerkt.
Het gaat in totaal om drieën
veertig werken.
Het oudste werk is gemaakt
door J.H. Haccou (1798-1839)
en C. Kimmel (1804-1877). Bei
den zijn in Middelburg geboren.
Het werk van deze schilders
wordt weinig aangeboden.
Veerse schilders van wie werk
wordt geveild zijn Maurice
Góth, zijn dochter Sarika Góth
en J.A. van Dijck. De Domburg-
se Mies Elout-Dx-abbe was een
leerling van Jan Toorop. An-
dries Minderhout en Louis Hey-
mans zijn schilders die in Mid
delburg woonden en wex'kten.
De veiling bevat ook twee wer
ken van Rudolf Hagenaar uit
Goes en Klaas Boonstra uit
Schox'e. Van de Zeeuws-Vla
ming Pieter de Bodt komen acht
werken onder de hamer.
Deze schilder uit Zaamslag
stond stei'k onder de invloed
van de Vlaamse schilder Perme-
ke.
Behalve schilderijen veilt Witte
ook Zeeuwse streeksieraden,
zilver, juwelen, bijbels, meube
len, poppen en aardewerk.
De kijkdag is morgen van twee
tot acht uur, de veiling begint
vrijdag 12 december om half
twee.
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
uit dat ik ooit nog eens terug
kom. De zee blijft trekken. Ik
hoef het water niet te zien, maar
ik moet wel het idee hebben dat
de zee dichtbij is, andei*s krijg ik
het benauwd."
Het verlangen naar i'uimte - een
gevolg van zijn jeugd in Zeeland
- beeldt Tange vaak uit op zijn
schilderijen. Zijn figuren zijn
dikwijls omsloten door flatge
bouwen die zich zelfs over hen
heenbuigen. „Dat is Rottei'dam
hè", verklaart Tange. „Allemaal
beton. Maar er gloox*t altijd
hoop. Ergens zie je een gaatje
tussen de flats. Ik vind het ook
een aantrekkelijk decoratief
element. Die ramen in die flats
zorgen voor een mooie xitmiek.
Ik val wel op die herhaling en
die x-egelmaat. Dat noem ik de
poëzie in mijn werk. Zoals in een
gedicht klanken worden her
haald, zo herhaal ik in mijn
werk beeldelementen. Erotiek
is ook belangrijk. Die loom luie
rende vrouwen op mijn schilde-
x-ijen weten natuurlijk dat ze be
keken wox'den. Daarom nemen
ze zo'n pose aan. Zij hebben de
macht in handen. De mannetjes
kijken alleen maar."
Het kleurige, aan strips referen
de werk van Tange komt vrolijk
over, maar volgens hem zit er
een duistex'e kant aan. „Dat is
het idee dat je niet altijd krijgt
wat je wilt. Overal loert de dood
om de hoek. Hoe mooi iets ook is,
je kunt je niet onttrekken aan
het besef dat het eens ophoudt.
Juist daarom moet je wel naar
nieuwe dingen blijven verlan
gen. Verlangen doet ons mens
zijn. Zonder verlangen kom je
geen cent verder."
Tange is aangenaam verrast dat
hij behoort tot cle genomineer
den voor de kunstenaar van het
jaar 2003. Dat anderen er blijk
van hebben gegeven onaange
naam verrast te zijn, steekt hem.
In de Volkskrant zei hoofdre-
dacteur Robbert Roos vaxi
Kunstbeeld, die zitting heeft in
de raad van advies voor de Kun
stenaar van hel Jaar, teleurge
steld te zijn. Hij kan leven met
Appel en Corneille maar vindt
niet dat de overige zes de kunst
in Nederland vertegenwoordi-
g en.
„Belachelijk", i'eageert Tange.
„Dat is elitaire kinnesinne. In
eens komt die man tot de ont
dekking dat het grote publiek
niet kiest voor de kunstenaax's
waarover hij al die tijd heeft ge
schreven. Er zijn tienduizend
stemmen uitgebracht via inter
net. Dat is heus niet gebexmd
door J an van de straat, maar wel
degelijk door kunstliefhebbex's,
want dat zijn degenen die naar
zo'n site surfen. Dan vinei ik zo'n
uitspraak van nogal wat dédain
getuigen."
'Siësta' van Jacques Tange
Jacques Tange.
foto Lex de Meester