PZC
bankstel
Er is maar één Harry de Winter
22
RUDEN RIEMENS
Ambities van een
programmamaker
zaterdag 29 november 2003
o
R
O
Klein blijven is de ambitie van Har
ry de Winter (54), succesvol produ
cent en programmamaker. Geen pre
tenties, geen frustraties. ,,Ik hoef geen
Circustheater.
Harry de Winter: ,,Ik lijd niet aan het
Cliff Richard-syndroom. Als je het zou
omrekenen heeft hij 25 jaar lang elke week
een hit gehad, maar toch is 'ie nog altijd
enigszins ongelukkig. Omdat hij een oude
man is wiens platen niet meer worden ge
draaid. Ik denk dan: 'Wat kan jou dat nou
schelen?' Of neem Joop van den Ende. Die
man heeft zo'n beetje alles bereikt in zijn le
ven, heeft alle succes van de wereld en uit
interviews blijkt altijd weer dat hij zich niet
erkend voelt. Ik heb behoorlijk succes in
mijn leven, maar als morgen niets meer lukt,
kan ik daar echt niet mee zitten. Als dingen
slagen, is dat meegenomen, maar meestal
toeval. Er zit geen enkele pretentie achter.
Daardoor zal ik niet snel gefrustreerd ra
ken.
Ik doe alleen wat ik leuk vind. Als ik zou wil
len, zou ik zelfs helemaal kunnen stoppen
met werken, maar niets doen, ik kan het
niet. Zodra mijn agenda leger wordt, ga ik
'm vullen met andere dingen. Ik ben niet lui,
nooit geweest. Ik ben 25 jaar lang zes keer
per week naar Hilversum gereden om pro
gramma 's te verkopenheb in die tij d zestien
uur per dag gewerkt. Daardoor teer je in op
je gezondheid. Ik ben een workaholic die zal
sterven in het harnas, maar niet door uit
putting. Ik let nu beter op mezelf. Dat is wel
veranderd sinds ik geld heb. Ik ga langer en
vaker op vakantie, bij elkaar zo'n drie
maanden per jaar, ik laat me af en toe door
mijn arts onderzoeken, doe geen vergade
ringen meer waar ik geen zin in heb en ik
hoef niet meer vroeg op te staan.
Ik werk vier maanden aan Wintertijd en
daarnaast ben ik onder andere theaterpro
ducent. Met mijn maatschappij Winterspe
len wil ik helemaal niet groot te worden, ik
heb genoeg aan een theater met hooguit ze
venhonderd stoelen. Ik hoef geen Circusthe
ater.
Klein is mijn ambitie. Succes is meegeno
men, maar niet het uitgangspunt. Bij Win
tertijd is dat mijn nieuwsgierigheid, ik ben
oprecht geïnteresseerd in mensen. Door dat
programma heb ik geleerd dat ieder mens
zijn eigen verhaal heeft, dat het clichébeeld
dat je van iemand hebt niet klopt. Neem Rob
de Nijs. Ik dacht altijd: 'Wat een flapdrol'.
Hij blijkt een hele oprechte, zachte, lieve
man. Een schatje. Zo wordt mijn imago
vaak bepaald door het stempel 'rijk', en dat
is vervelend en eenzijdig. Ik verzamel ra
dio's, tv's en muziek, ik stem en ben maat
schappelijk betrokken. Ik probeer de belan
gen te vertegenwoordigen van mensen die
niet voor zichzelf kunnen zorgen. Dat heb ik
altijd gedaan, en waarom zou je daarmee
ophouden als je veel geld verdient? Ik ben
bevriend met Jan Marijnissen en geef advie
zen aan zijn partij, de SP. That's it.
Ik ben dit j aar eindelijk uit de Quote-500 ge
donderd en daar ben ik zeer gelukkig mee.
De nouveau riche kickt er op om in die lijst
te staan. Ik vind het net de val van het Ro
meinse rijk, dat extraverte, dat te koop lo
pen met je rijkdom. Ik wil juist proberen een
klein beetje bij te dragen aan een rechtvaar
diger samenleving. Ik heb me wel eens afge
vraagd waar dat vandaan komt. Tot ik kort
geleden een interview met Wouter Bos las,
wa'arinverteltdat hij vroeger op schoolvaak
werd gepest en dat hij daardoor later wilde
laten zien waartoe hij in staat is en wil opko
men voor mensen die 'onder' liggen.
Ik ben niet zo veel gepest, maar ik was op de
middelbare school wel een klein jongetje.
Vermoedelijk heb ik daardoor geleerd voor
mezelf op te komen. Maar zeker zo belang
rijk is volgens mij dat ik ben opgegroeid met
ouders die in de Tweede Wereldoorlog vre
selijke dingen hebben meegemaakt, daar op
geen enkele manier verbitterd door zijn ge
raakt, maar juist altijd hebben gestreefd
naar een menswaardige samenleving. Mijn
vader heeft in de oorlog zijn vrouw en kind
verloren, mijn moeder haar verloofde Har
ry, naar wie ik ben vernoemd. Ik zal nooit in
een BMW of Mercedes rijden en als ik met
mijn ouders op vakantie ging, dan reden we
altijd via Frankrijk naar Zwitserland. Maar
ik ben niet in haat opgevoed. Ik heb juist van
ze geleerd dat je vooruit moet kijken.
Wat ik zie, is dat mensen die de concentra
tiekampen hebben overleefd vaak tachtig,
negentig jaar worden. Terwijl om mij heen
vrienden en kennissen rond hun vijftigste
stervenMij n vader woog 3 8 kilo toen hij te
rugkwam uit Auschwitz, maar blijkbaar
Harry de Winter: „Succes is meegenomen, maar niet het uitgangspunt."
foto Phil Nijhuis/GPD
heeft dat geen fysieke gevolgen voor zijn li
chaam gehad. Die man heeft een pantser op
gebouwd waarop al die gebeurtenissen geen
invloed hebben gehad. Ik daarentegen hoor
bij de generatie van de watjes, wij hebben
geen flikker meegemaakt. Wij zijn opge
groeid met centrale verwarming, met een
huisarts, een tandarts, wij zijn goed ver
zorgd. Ik ben een zondagskind, mijn gene
ratie bestaat uit zondagskinderen, maar bij
de eerste de beste hobbel vallen we om. Toen
ik met mijn productiebureau IDTV voor het
eerst financieel in problemen kwam, werd
ik meteen ziek.
Niet dat ik wil pleiten voor een ouderwets
Spartaanse opvoeding. Dat vind ik weer te
puriteins-calvinistisch. Ik ken rijke mensen
die tegen hun kinderen zeggen: 'Zes weken
vakantie, dan ga je ook zes weken werken',
omdat ze vinden dat hun kinderen het alle
maal zelf moeten verdienen. Dat gaat mij te
ver. Ik zou zeggen: 'Twee weken werken,
vier weken vakantie'. Ik zal mijn kinderen
vast wel verwennen, maar ik probeer het
evenwicht te vinden tussen jezelf leren red
den en van het leven genieten. Ik heb altijd
geprobeerd mijn kinderen een eigen verant
woordelijkheidsgevoel bij te brengen: Dit
betaal ik, voor de rest moet je zelf zorgen.
Dat is heel moeilijk, want het is zeer verlei
delijk om je kinderen alles te geven. Mijn
dochter is nu 24, mijn zoon 19 en als ik zie
hoe ze in het leven staan, zeg ik: 'Goed ge
daan Harry
Verder zul je van mij niets horen over mijn
privé-leven. Als ik iets haat is het inbreuk
op privacy. Je mag wel weten dat mijn kin
deren net als ik gewoon joods zijn. Maar het
speelt geen grote rol in ons leven, omdat we
niet religieus zijn. Joods zijn is voor ons
hoofdzakelijk cultureel, dat wil zeggen dat
Israël prominent aanwezig is in ons levenIk
ben heel erg betrokken bij dat land, al was
het maar door mijn opvoeding.
Met Anneke Mouthaan heb ik twee jaar ge
leden de beweging 'Een ander joods geluid'
opgericht, omdat ik vind dat het helemaal
de verkeerde kant opgaat met Israël. Als ie
mand zich zorgen maakt over het voortbe
staan van Israël, dan ben ik het, maar omdat
ik me kritisch opstel, krijg ik erg veel kri
tiek. Er zijn mensen die mij zelfs antisemiet
vinden. Dat is wel grappig, voor een semiet.
Ik kom geregeld in Israël, ik heb er familie
en vrienden, en ik kan niet anders conclude
ren dat het onder Sharon aan zijn eigen on
dergang werkt. Het land is van underdog
een upperdcg geworden. In plaats van daar
zorgvuldig mee om te gaan, voert het een po
litiek van bezetting en onderdrukking. Isra
el lijkt slachtoffer te worden van een merk
waardig psychologisch proces waarin het
slachtoffer van de beul later zelf beul wordt.
Kijk wat er gebeurt met die muur die ze nu
aan het bouwen zijn. Die staat nog niet eens
op Israëlisch gebied, maar voor 99 procent
op Palestijns gebied. Het is een onaccepta
bele manier van landjepik, waarover niet
eens democratisch is beslist, het parlement
is er niet aan te pas gekomen. Ik heb net een
film gezien die op het documentairefestival
IDFA wordt vertoondwaarin j e ziet hoe het
er aan toe gaat bij de checkpoints. Daar
word ik onpasselijk van. Jonge soldaten van
zeventien, achttien jaar, die duizenden
mensen uren in de brandende zon laten
wachten, moeders met kinderen. Het zijn
gerichte vernederingen. En dan is die film
nog door de censuur gekomen.
Er is nog een andere film, Arna's Children,
over het vluchtelingenkamp Jenin. In 1988
leefden daar kinderen van een jaar of acht,
die nu allemaal dood zijn. De film volgt het
spoor van die kinderen en daarin zie je dat
onderdrukking terreur creëert. Die kinde
ren zijn allemaal terroristen geworden,
hebben zichzelf opgeblazen of zijn gesneu
veld! In Israël ziet niemand die kant meer,
omdat iedereen wel een dierbare heeft ver
loren en zo gaat de spiraal van wederzijdse
haat maar door. Dat moet doorbroken wor
den.
Op dit moment ben ik heel erg zwartgallig.
Toen ik die film zag, dacht ik: 'Ik ga ook
nooit meer naar dat kloteland toe.' Dat
duurt dan een dag. Ik kan me niet voorstel
len dat ik me afzijdig zou houden. Ook in
mij n naam wordt er door Israël een heel volk
onderdrukt. Ik wil proberen daar iets te
doen en het enige wat ik kan, is de publieke
opinie proberen te bewerken voordat het te
laat is.
Joden die het niet met mij eens zijn, zeggen:
'In de Tweede Wereldoorlog hebben wij ons
laten afslachten en dat mag geen tweede
keer gebeuren'. Ja, juist om te voorkomen
dat het nog een keer gebeurt, maak ik me zo
druk. De manier waarop Israël nu bezig is,
leidt ertoe dat het ons een tweede keer ge
beurt. Er zijn miljoenen Israëliërs en hon
derden miljoenen Arabieren, dus 'in the
end' verliest Israël het altijd.
Laat ik héél duidelijk zijn: Ik ben geen
vriend van de Arabische staten. Negenen
negentig procent van de Arabische regerin
gen is dictatoriaal, stupide, fundamentalis
tisch. Daar wil ik niets mee te maken
hebben, maar de weg die Israël nu bewan
delt, speelt die landen alleen maar in de
kaart. Met Sharon zijn ze heel erg op weg
naar nergens.
Of ik mijn leven zou willen geven voor vre
de? Jeetje, eh, nou, op dit moment niet. Zo
lang Bush, de VS, bepaalt hoe het daar gaat,
is het zinloos je leven te offeren voor de goe
de zaak. Door mijn leven te geven, zou er
niets wezenlijk veranderen. Maar als ik echt
een reële oplossing zou zien, dan zou het
denkbaar zijn. Ik kan mij welverplaatsenffl
de mensen die aanslagen hebben gepleegd
op Hitier, omdat ze dachten daarmee de we
reld voor een groot kwaad te behoeden.
Hoewel, ik woon hier en het houdt me ook
niet op een manier bezig dat ik er niet van
kan slapen, dat ik er nachtmerries van krijg.
Laat ik nou maar proberen op mijn manier
een beetje bij te dragen aan een betere situa
tie. Ik ben betrokken, maar ook relative
rend. Als ik in Wintertijd mijn eigen gast zon
zijn, wat ik best zou willen, zou ik niet in
eens andere dingen zeggen, zou je geen
ander mens zien. Er is maar één Harry de
Winter. Dat is de man zoals hij ook hier over
komt."
Dick Hofland