Een miljard passagiers voor TGV SSiWi W ereldeconomie vindt weg omhoog 6 Centraal Planbureau: vraag naar hoogopgeleiden blijft groeien effectenbeurzen euronext vrijdag 28 november 2003 Duitse bond IG Metall eist vier procent meer loon Lange termijn Kp- fe Ml Sociale kaart Oeso lil FRANKFURT - De Duitse metaal- en elektrobedrij- ven staan volgend jaar wederom zware onder handelingen te wachten met de vakbonden. De machtigste bond van Duitsland, IG Metall, eis te gisteren voor de 3,4 miljoen werknemers in deze belangrijke indu strie een loonsverhoging van 4 procent. De metaal werkgevers hebben de eis gelijk van tafel ge veegd. Vakbondsvoorzitter J. Pe ters zegt 'zakelij ke en con structieve onderhande lingen' te willen voeren. Volgens hem zullen ho gere lonen helpen om de matige consumentenbe stedingen een impuls te geven en daarmee ook de economische groei in Duitsland. De onderhandelingen tus sen IG Metall en de me taalwerkgevers beginnen op 15 december. Niet al leen loon is daarbij een strijdpunt. De onderne mingen in de elektro- en metaalindustrie willen ook af van de korte werk weken in hun industrie, momenteel 35 uur. Zij wil len de werkweek verlen gen tot 40 uur, zonder daarvoor compensatie te geven. IG Metall voerde dit jaar een grote strijd om de werkweek van de Oost- Duitse arbeiders in de elektro- en metaalin dustrie te verkorten. Es tafettestakingen brach ten in die periode bedrij ven als DaimlerChrysler en BMW in grote moeilijk heden. Uiteindelijk moest IG Me tall onder politieke druk de stakingen stoppen. Dat leidde tot een grote crisis bij de vakbond. Beoogd voorzitter Peters kon toen ternauwernood zijn posi tie redden. DPA Kloof arm en rijk neemt toe van onze redactie economie DEN HAAG - De kloof tussen arm en rijk neemt toe door een steeds grotere vraag naar hoog opgeleide mensen. Omdat de vraag naar mensen met een hbo- en wetenschappelijke opleiding groter is dan het aanbod, blijft hun loon sterk stijgen. Deze voorspelling heeft het Centraal Planbureau (CPB) gisteren naar buiten gebracht. Het CPB verwacht dat tot 2020 de lonen van hoogopgeleiden 30 tot 5 5 procent harder zullen stij - gen dan de salarissen van men sen met een lagere opleiding. Het bureau ziet de toename van het aantal mensen met een hbo of universitaire diploma de ko mende jaren afvlakken. Dat le vert een relatieve schaarste van hoogopgeleiden op, aldus de on derzoekers van het CPB. Door automatisering en nieuwe technologieën zijn steeds meer hoger opgeleiden nodig, zeker op de korte termijn. Het idee dat automatisering uiteindelijk het werk gemakkelijker maakt en waardoor ook lager geschool den het kunnen uitvoeren, gaat niet helemaal op. Dat komt om dat nieuwe technologieën zich zullen blijven aandienen. Om de kloof kleiner te maken, moeten meer mensen een hogere opleiding afsluiten. De ver schillen in beloning tussen men sen met een lage en hoge oplei ding blijven alleen constant als 50 procent meer mensen een hbo- of wetenschappelijke op leiding beginnen dan nu het ge val is. De instroom kan enigszins groeien als het hoger onderwijs meer subsidie krijgt van de overheid. Toch lijkt dat niet echt te helpen, aldus het Centraal Planbureau. Studenten kijken namelijk nauwelijks naar de prijs van de opleiding als zij moeten kiezen voor een studie. Het probleem van de groeiende kloof speelt vooral op de lange termijn, niet op de korte ter mijn. Zo nam het aantal werklo zen met een opleiding op hbo- en universitair niveau sterk toe in de twaalf maanden vooraf gaand aan augustus. Het Cen trum voor Werk en Inkomen schreef toen 33 procent meer werklozen in met een afgeron de hbo-opleiding en 25 pro cent meer met een universitai re graad. Onder ongeschool de werklozen werd toen een stijging van 7,6 procent geno teerd. Dat is ook te merken aan het be ginsalaris van hoogopgeleiden. Vergeleken met vorig jaar daal de het gemiddelde bruto jaarsa laris van beginnende hbo- en universitair geschoolde mede werkers deze zomer met 7 pro cent tot 34.795 euro. ANP door Henk Glimmerveen PARIJS - Een miljard reizigers. Dat record staat sinds vandaag in de boeken van de TGV, Frankrijks hogesnelheidstrein, die iets meer dan twintig jaar geleden officieel ging rijden. Te genwoordig is de TGV niet meer weg te denken uit Frankrijk. De Thalys, de bordeauxrood- grijze TGV die de verbinding tussen Nederland en Parijs on derhoudt, is eveneens al jaren lang een bekende verschijning. „En dan te bedenken dat in 19 8 2toen de TGV voor het eerst ging rijden, velen er nog een hard hoofd in hadden", zegt Frangois Lacóte, de technisch directeur van Alstom, de fabri kant van de treinen. Twintig jaar later is het voor de SNCF, de Franse spoorwegmaatschap pij een uitgemaakte zaak dat de toekomst aan de trein is. Mireille Faugère, directeur rei- zigersvervoer, spreekt van de 'psychologische grens' van drie uur. „Tot die grens nemen men sen de trein. Binnen een bestek van twee uur heeft de SNCF zelfs een monopolie. Negen van de tien reizigers nemen de trein. Doet de trein er drie uur over, dan hebben we nog altijd een aandeel van 65 procent. De rest pakt het vliegtuig of huurt een auto. Daarboven daalt het per centage drastisch. Een trein reis van vier uur? Als we een derde halen, mogen we blij zijn", zegt ze. Vandaar dat de SNCF zo'n ophef maakte over de TGV Méditerranée, die in drie uur van Parijs naar Mar seille raast. De TGV heeft de beschikking over een spoornet van zo'n 1500 kilometeren 181 stations, waar door 1200 verschillende verbin- Cc1 WmfX- De TGV op weg naar een bestemming in Fankrijk. dingen mogelijk worden. Iedere dag razen er 665 TGV-treinen door het land met aan boord 200.000 passagiers. Een kwart van hen is zakenman, zo hebben onderzoeken uitgewezen. De sociale kaart van Frankrijk is er drastisch door veranderd. Parijs heeft de afgelopen jaren tienduizenden goedverdienen de kaderleden naar elders zien verhuizen. Het is tegenwoordig absoluut geen uitzondering meer dat midden- en topkader drie uur in de TGV zit. Uitbreidingen zijn er nog wel te verwachten. Er komt een ver binding tussen Parijs en Straatsburg (wordt 2 uur en 20 minuten, een winst van ander half uur) en tussen Parijs en Bordeaux (een winst van een uur). Beide verbindingen zijn rond 2007 gereed, wanneer ook de HSL-verbinding tussen Pa rijs en Amsterdam tot stand foto Fredricde la Mure/GPD moet zijn gekomen. Rond die periode zal zich een netwerk hebben gevormd van TGV-ver- bindingen tussen Amsterdam, Rome, Barcelona, Londen en Keulen. Guillaume Pepy, tweede man bij de Franse spoorwegen, zegt 'uiteraard' trots te zijn op de miljardste passagier. „Maar ik ben er vooral trots op dat we al die mensen hebben vervoerd zonder dat er ook maar één on geluk is gebeurd." GPD door Maurice Wilbrink DEN HAAG - Eindelijk lijkt de wereldeconomie weer op stoom te komen. Het lang verwachte, vaak aangekon digde en ook weer afgeblazen herstel is echt aan de gang. Een waterval van goede ma cro-economische cijfers en positieve ramingen neemt veel twijfels weg. Vooral de Verenigde Staten hebben het recessiegevoel van zich afgeschud. De rege ring geeft vol gas en stimu leert de economie met hogere uitgaven en belastingverla gingen. En de Federal Reser ve (centrale bank) houdt de rente al een jaar op een uit zonderlijk laag niveau. Dat was gisteren in de cijfers te merken. Het derde kwar taal was het beste in twintig jaar en ook de eerste cijfers over oktober en november geven aan dat de economie bezig is aan een breed her stel. Niet alleen de optimisti sche consument houdt de zaak gaande. Ook Ameri kaanse bedrijven voeren nu de investeringen op en ge bruiken een groter deel van hun productiecapaciteit. Dat is voor economen echt een te ken dat er sprake is van een serieus herstel. Daarbij letten ze met name op de vraag hoe andere secto ren dan defensie het doen. De defensiesector wordt sterk gestimuleerd door hogere militaire uitgaven van de Amerikaanse regering. Maar ook elders neemt het vertrou wen toe en dat zorgt ervoor dat de krachtige economi sche opbloei in 2004 aan houdt en waarschijnlijk bo ven de 4 procent uitkomt, menen deskundigen. Maar het zijn niet alleen de Amerikanen die de wereld economie trekken. De Oeso, de club van industrielanden, kwam gisteren met nieuwe, tamelijk optimistische groei ramingen. De dertig indu strielanden, die het overgro te deel van de wereldproduc tie voor hun rekening nemen groeien dit jaar met twee procent - een groei die vooral sinds de zomermaanden aan trekt. Volgend jaar gaat het op naar drie procent. Overal doen lage rente en be lastingverlaging hun werk. Ook in Duitsland en Frank rijk, de landen die eerderde- ze week nog de gebeten hond waren, omdat hun genereuze belastingplannen tot hogere financieringstekorten leiden en dus tot een overtreding van de regels die de euro moeten beschermen. Zelfs Japan, dat tien jaar kampte met een stagnerende economie, ziet dit jaar licht aan het eind van de tunnel. De Oeso voorspelt voor dit jaar een groei van 2,7 pro cent. Volgend jaar valt het wat terug naar 1,8 procent. Niet opgenomen in de Oeso- cijfers is China, dat inmid dels is opgeklommen tot de zesde economie van de we reld. Met een door het Inter nationaal Monetair Fonds geraamde groei van 7^5 pro cent is deze opkomende grootmacht een van de loco motieven van de wereldeco nomie geworden. Is er helemaal geen slecht nieuws? Gisteren niet, maar de sfeer kan snel bederven, Als de euro te hard stijgt, doet de eurozone niet meer mee in het wereldwijde eco nomische herstel, want dan stort de export vanuit die landen in. Terreur kan het vertrouwen en de beurzen overal laten kelderen. En ook de Oeso is niet hele maal gerust. Ze wijst op de hoge schulden die particulie ren in de VS en Groot-Brit- tannië hebben opgebouwd. Als het even tegenzit, dan gaat die schuldenlast harder drukken en is het bezuinigen geblazen. Overigens een risi co dat ook speelt in Neder land, waar de hypotheek schuld nooit vertoonde hoogten heeft bereikt. Maar Nederland doet nu en ook volgend jaar niet echt mee in het economisch herstel. GPD AANDFI FN AFX AANDELEN Q Z 5 Z LU z z CE Vorige Laatste Aalberts Ind. 19,90 20,50 Hoop Effectenb. 4,30 4,30 koersen koersen ABN-A pre 2,37 2,39 ICT Autom. 11,70 11,75 Accell Group 22,65 22,35 Innoconcepts 5,26 5,28 +ABN Amro 18,21 18,37 Acomo 2,25 2,27 Isotis 1,68 1,65 +Aegon 11,16 11,32 AFC Ajax 5,15 5,15 Ispat Intern. A 5,80 5,80 +Ahold 7,86 6,29 ahold claim 0,97 Kardan 1,89 1,95 Akzo Nobel 28,86 29,15 Airspray 18,40 18,40 Kas-Bank 15,55 15,60 ASML Holding 15,71 15,87 Alanheri 8,50 Kendrion 4,25 4,20 Buhrmann 6,52 6,51 Amstelland MDC 6,17 6,15 Kühne+Heitz 30,00 DSM 38,22 38,11 AND Intern Publ. 4,48 4,47 Lanschot, Van 38,75 38,77 +Fortis 15,51 15,60 AOT 1,42 1,43 Laurus 1,37 1,34 Getronics 1,74 1,73 Arcadis 9,00 9,00 Macintosh Retail 14,70 14,55 Gucci Group 71,20 71,35 Athlon Hold 14,27 13,80 Magnus Holding 0,43 0,42 Hagemeyer 2,25 2,25 Baan 1,65 1,69 Management Share 0,39 0,39 Heineken 31,23 31,10 Ballast Nedamc. 4,75 4,60 Mc Gregor Fashion 9,20 9,10 IHC Caland 38,40 39,00 BAM Groep 21,99 21,90 Naeff 640,00 645,00 +ING Groep c. 17,84 17,90 Batenburg 27,90 27,15 NEDAP 19,12 19,20 +Kon.Olie 37,73 37,79 Begemann Groep 4,09 Nedcon Groep 16,25 16,15 +KPN 6,40 6,46 Begaclaim 0,58 0,58 Nedlloyd 26,90 27,02 LogicaCMG 4,19 ✓4,15 BE Semicond. 6,14 6,10 Nedschroef H. Kon. 10,30 10,42 Moolen^.d. 5,92 5,98 Beter Bed 8,25 8,25 Ne ways 2,31 2,25 Numico c. 20,80 2>-24 Bever Holding 5,10 New Skies Satellites 5,66 5,55 +Philips, Kon. 23,42 23,98 Blue Fox Enterpr. 5,96 6,00 Nyloplast 6,30 6,31 +Reed Elsevier 9,98 10,11 Blydenst.-Will. 4,70 OpenTV 3.34 3,46 TPGN.V. 18,07 18,27 Brill, Kon. c. 12,80 12,01 OPG eert. 31,60 31,55 +Unileverc. 50,45 ,50,45 Brunei Intern 5,38 5,44 Ordina 9,39 9,44 VNU 26,22 26,30 Cap Gemini e&y 41,80 40,50 Petropluslnt. 6,10 6,30 Wolters KI. c. 12,72 12,65 Centric KSI 1,09 1,09 Pharming Group 1,32 1,28 Copaco 3,10 3,04 Pinkroccade 10,05 10,04 Corus 0,46 0,46 Porc. Fles 19,25 A 19,95 Crown v.Geld.c. 13,55 13,60 Priority Telecom 1,75 Crucell 3,84 4,10 Rabo cap fd trust 26,05 26,05 C/Tac 1,85 1,92 Reesink 49,25 49,45 Delft Instrum. 14,50 14,35 Rood Testhouse 0,64 0,64 De Vries Robbé 1,33 Roto Smeets 26,10 25,45 AANDELEN AMX DICO Intern. DNC De Nederl.Comp 1,85 0,63 1,75 Sa'mas Groep Sarakreek 4,45 0,37 4,56 0,38 DOCdata 3,59 3,45 Scala Business 3,10 3,05 ASM Int. 15,56 15,90 DPA 3,60 Schuitema 16,10 Boskalis Westm 20,71 20,63 Econosto, Kon. 1,35 1,37 Seagull 1,65 1,71 Corio 29,72 29,67 EMBA 10,00 A SimacTechniek 1,90 1,84 CSM nrc 18,12 18,12 Eriks Group c. 28,35 27,75 Sligro Food Gr 24,87 24,35 Draka Holding 14,65 14,56 Euronext 19,76 19,73 Smit Intern. 24,50 24,49 Fugro eert. 46,01 46,98 EVC Intern. 1,65 1,58 SNS AEX Gar.click 91,30 91,30 Heijmans 16,90 17,08 Exact Holding 21,27 21,20 SNS EurGar.plan c 86,05 86,05 Hunter Douglas 35,75 36,25 Exendis 2,50 SNS Intern.Gar. 92,50 91,30 Imtech N.V. 18,50 18,50 Fornix Biosciences 12,70 13,23 SNSTripleBest 102,00 102,00 KLM 13,35 13,35 Fortis Nikkei Gar.c. 44,00 44,25 SNT 12,50 12,50 Nutreco Hold. 22,81 22,51 Fox Kids Europe 6,09 6,10 Stern Groep 29,40 Océ 12,21 12,22 Frans Maas cert. 25,60 25,25 Stork 16,23 16,20 Randstad Hold. 17,08 16,89 Gamma Holding 36,30 35,50 Telegraaf De 17,95 17,76 Rodamco Asia 17,26 17,12 Gamma pref. 3,00 A Ten Cate 34,49 34,90 Rodamco Europe 45,73 45,25 Gouda Vuurvast 11,45 11,45 Tie Holding 0,26 0,28 United Services 16,69 17,15 Groothandelsg. 23,50 Tiscali 5,78 6,15 Vastned Off/Ind 20,65 20,75 Grolsch eert. 22,70 22,51 Tulip Computers 0,27 0,26 Vastned Retail 43,30 43,45 Grontmij eert. 22,25 21,35 Twentsche Kabel 17,71 17,80 Vediorc. 12,67 12,53 HAL Trust 23,05 22,65 Unilever cum pref 5,64 5,65 Vendex KBB c. 10,76 10,84 Heineken Hold, a 27,85 27,82 Unit4Agresso 9,00 8,85 Vopak 14,42 14,70 Hes Beheer c. 5,50 Univar 13,10 13,00 Wereldhave 58,80 58,80 Hitt 5,07 5,10 Versatel 1,69 1,68 Wessanen c. 9,51 9,65 Holl. Colours 28,50 Via Networks 1,26 1,25 Vilenzo 7,80 8,00 VNU cum pref 8,25 Wegener eert. 7,06 7,05 Wester 32,50 NIET OFFIOIEEI 11 bredconv81 11,71 Ceteco eert. 0,10 0,09 63/<daf 88-93/96 5,05 KPNQwest 0,12 0,12 6'A verto 85a 5,59 5,59 AANDELEN NMAX_ AntonovPIc Newconomy Prolion Sopheon Plc 0,28 0,27 0,15 0,15 0,13 0,13 0,24 0,24 _CBS-INDEXEN_ 26/11 27/11 CBS algemeen 470,90 471,00 Herb, algemeen 969,60 Staatsleningen 4,06 4,12 -looptijd 3-5 jr 3,47 3,58 -looptijd 5-8 jr 4,00 4,05 INDEXEN A'dam AEX-index 332.32 334.35 A'dam AMX-index 355.04 355.33 CBS koersindex 470.90 472.90 Eurotop-100-index 2051.35 2060.25 DAX-30 3712.98 3744.99 Nikkei-225 10144.8 10163.3 FTSE-index 4370.30 4361.10 Dow Jones 9779.57 gesl. Nasdaq Composite 1953.31 GOUD EN ZILVER. Amsterdam - Prijzen van 14.00 uur: Goud on bewerkt 10.438-10.892, vorige 10.396-10.850, bewerkt 11.618 laten, vorige 11.576 laten, zil ver onbewerkt 127-159, vorige 127-159, be werkt 177 laten, vorige 177 laten. a: laten; b: bieden; c: exclaim; d: exdiv.; e: gedaan-bieden; f; gedaan-laten; g: bieden exdiv.; h: laten exdiv.; k: gedaan-laten exdiv.; I: gedaan-bieden exdiv.; p: put; A: adviesprijs; Z: adviesprijs en exdiv.; Nederlands AEX-fonds in de Eurotop 100. OVERIGE AANDELEN VS_ AANDFI FNFUROTDPinn DOW JON FS Abbey National 540,92 530,00 Repsol 14,55 14,50 Allianz AG 92,40 93,65 Reuters Group 255,30 250,00 AstraZeneca 347,50 348,50 Rio Tinto 1404,00 1412,00 Aventis 47,85 48,15 Roche Holdings GS 116,00 117,25 Aviva 483,95 471,66 Roy.Bnk of Scotland 1625,42 1622,00 AXA 16,00 16,10 RWE 26,40 26,65 BAE Systems 177,00 174,64 Sanofi-Synthelabo 56,30 56,70 Banca Intesa 3,19 3,15 San Paolo-IMI 10,71 10,65 Banco Bilbao Viz 9,89 9,97 SAP 128,75 128,90 Barclays 511,53 507,00 Scottish Power 358,10 361,00 BASF 41,10 41,35 Shell Transp.&Trade 373,32 368,50 Bayer 22,39 22,71 Siemens 60,15 60,75 BMW 37,10 37,55 Skandi Enskil 96,00 99,00 BNP B 46,46 46,88 Societe Generale 66,90 67,05 Bouygues 26,04 26,38 Suez 14,41 14,58 BP Amoco 410,16 408,00 Swisscom Namen 383,50 385,50 British Gas 279,49 275,93 Swiss Re Namen 82,20 82,05 Brit.Sky Broadcast 688,55 674,90 Telecom Italia 2,36 2,40 British Airways 230,50 233,23 Telecom Italia Mobile 4,36 4,33 BSCH 8,58 8,61 Telefonica 10,74 10,82 BT Group 172,64 171,35 Tesco 250,53 247,96 Cable Wireless 133,00 133,00 Total Fina Elf 134,30 135,20 Cap Gemini 42,00 42,13 Unicredito Italiano 4,20 4,20 Carrefour 45,00 45,10 Unilever(GB) 518,75 511,27 Ciba SC Namen 91,10 91,85 Utd Bnk Switzerland 82,95 83,25 Clariant Namen 18,00 18,20 Vivendi Universal 19,20 19,20 Colt Telecom 97,00 97,81 Vodafone 135,80 135,50 Commerzbank 15,92 15,84 Zurich Financial 168,75 167,50 Compass Group 357,02 353,96 Credit Suisse Group 42,90 43,20 DaimlerChrysler Danone 32,01 129,60 32,05 130,10 BANKPAPIER Deutsche Bank Deutsche Telekom 57,20 13,64 57,60 13,67 STAATSLENINGEN van u novemoer 11 /.uu uur) tot zb novem Diageo 727,15 721,50 ber (tot 17.00) hanteert het GWKde volgende Dixons 135,00 134,02 83A NL 92-07 115,89 115,67 advieskoersen (kosten aankoop/verkoop tot Dresdner Bank 51,50 51,50 8'A NL 91-06 112,80 112,64 2250 euro 2,25pct 2,25 euro, boven 2250 Electrolux B 159,00 159,00 8'A NL 92-07I-U 114,80 114,47 euro 1,75pct 13,50 euro): Endesa 13,68 13,70 8'A NL92-07I-II 116,66 116,37 Enel 5,26 5,30 73ANL 95-05 106,33 106,27 amerikaanse dlr 0,82951 0,84621 ENI 14,11 14,15 7'ANL 93-23 132,00 132,00 antiliaanse gulden 0,45775 0,48091 E.ON 46,40 46,95 7'ANL 95-10 119,32 119,18 australische dlr 0,58946 0,61927 Ericsson Tel Lm B 12,20 12,40 7'ANL 94-04 104,00 103,97 Canadese dlr 0,62336 0,65494 France Telecom 21,40 21,29 7 NL 95-05 106,37 Cyprus pond 1,61391 1,77918 Gen.Assicurazioni 20,89 20,87 63ANL 95-05 107,24 107,06 deense kroon 0,13036 0,13695 GlaxoSmithKline 1334,50 1334,00 6 NL 96-06 106,36 106,17 engelse pond 1,42020 1,45232 Granada 124,12 124,12 53ANL 94-04 100,41 100,41 estlands kroon 0,05384 0,07115 HSBC Holdings 890,00 881,00 53ANL 97-07 107,47 107,21 hongkong dlr 0,10187 0,11231 Infineon 11,85 11,92 5'ANL 98-28 107,00 106,70 hong, forint 0,36212 0,39479 Invensys 20,25 20,77 5'ANL 00-10 108,40 108,07 israel shekel 0,15374 0,19721 Lloyds TSB Group 416,00 411,25 5'ANL 98-08 106,74 106,47 japanse yen 0,00747 0,00785 L'Oreal 62,05 62,00 5 NL 01 -11 105,31 104,86 marokdirh 0,08770 0,09666 LVMH 57,15 57,75 5 NL 02 104,90 104,55 nieuw zeeland dlr 0,50683 0,55874 Marconi 595,20 595,00 4'ANL 03-13 98,78 98,43 noorse kroon 0,11886 0,12483 Muench.Ruck Namen 93,75 94,58 4 NL 02-05 102,09 101,98 poolse zloty 0,20193 0,22262 Nestle Namen 296,50 298,50 33ANL 99-09 99,60 99,25 slow, koruna 0,02176 0,02627 Nokia 15,05 15,17 3 NL 03-06 99,83 99,69 tsjech. koruna 0,03057 0,03208 Novartis Namen 54,40 54,40 27* NL 03-09 95,35 95,09 turkse lira (1 mln) 0,50 0,60 Pearson 678,30 663,61 3'ANLgrb 69,20 zuid-afr. rand 0,11906 0,13754 Pinault Printemps 81,90 83,25 3 NL grb 60,01 zweedse kr. 0,10754 0,11295 Prudential Corp 470,85 453,14 2'ANLgrb 60,00 A 60,00 A zwitserse frank 0,64233 0,64872 STIJGERS. Vorige Laatste koers koers Tie Holding 0,26 0,28 7,69 Rolinco pr 45,62 49,00 7,41 Crucell 3,84 4,10 6,77 Tiscali 5,78 6,15 6,40 Eur.ass.tr. 6,10 6,43 5,41 Rob eurol. aand 34,11 35,70 4,66 Fornix Bioscien 12,70 13,23 4,17 Gen euro icteq d 7,94 8,27 4,16 Rente plusf. 1 25,16 26,15 3,93 C/Tac 1,85 1,92 3,78 Seagull 1,65 1,71 3,64 Porc. Fles 19,25 19,95 3,64 OpenTV 3,34 3,46 3,59 Petroplus Int. 6,10 6,30 3,28 Kardan 1,89 1,95 3,17 DALERS Vorige Laatste koers koers +Ahold 7,86 6,29 19,97 Brill, Kon. c. 12,80 12,01 6,17 DICO Intern. 1,85 1,75 5,41 Holl.sel.fds 72,20 68,35 5,33 EVC Intern. 1,65 1,58 4,24 Grontmij cert. 22,25 21,35 4,04 Holland fund 64,80 62,20 4,01 T&Presglobalf 13,94 13,39 3,95 DOCdata 3,59 3,45 3,90 Holl.obl.fnd 69,80 67,10 3,87 Tulip Computers 0,27 0,26 3,70 Antonov Plc 0,28 0,27 3,57 Av Ach ned aan 11,70 11,30 3,42 Athlon Hold 14,27 13,80 3,29 Simac Techniek 1,90 1,84 3,16 ABN Aaex-indfd 338,30 340,00 ABN Aaexdisccrt 306,80 ABN A all-in fds 51,35 51,45 ABN Aamerica fd 68,20 68,65 ABN Aasiantfd 43,90 43,55 ABN A duurzaam fd 24,84 24,75 ABN A energie fd 24,19 24,30 ABN Aeur.fund 67,75 68,20 ABN A euro cred.f. 49,55 49,55 ABN A euro fund 15,74 15,76 ABN A euro obl fd 104,80 104,90 ABN Af.eastf 32,60 32,90 ABN A groen f 45,40 45,25 ABN A global f 75,15 75,50 ABN Aglob.lifes.f. 18,95 19,05 ABN Aglob.pr.sec.f. 41,59 41,35 ABN A high yield fd 49,39 49,40 ABN Ahigh ine f 10 28,70 28,95 ABN A high ine eq.f 51,95 52,45 ABN Ainf.techn.f. 15,27 15,41 ABN A internet f. 4,33 4,31 ABN A li.plus f4. 90,75 90,75 ABN A model fund 1 55,55 55,65 ABN A model fund 2 49,74 49,35 ABN A model fund 3 44,49 44,60 ABN A model fund 4 38,74 38,90 ABN A model fund 5 32,84 32,99 ABN A model fund 6 27,55 28,10 ABN A neth.f. II 100,10 100,30 ABN A prop.s.am. 51,00 51,25 ABN Aprop.s.eur. 41,35 41,30 ABN A prop.s.f e. 21,55 21,75 ABN A ratio inv.f. 36,49 36,30 ABN A rented.f. 72,95 73,00 ABN Asm.c.euro f. 42,25 41,35 ABN Asm.c.net.f. 49,99 49,05 ABN A telecom f. 2,84 2,85 ABN A trans eur f. 93,60 93,70 ABN Aunifsuaex 42,70 42,50 Achm euraand-18 16,65 16,65 Achmeurmix-19 22,65 22,65 Achm eurmix-20 25,30 25,30 Achm eurobli-7 27,75 27,75 Aegon Gl Inv Fd 36,40 36,40 Aegon GIF Spaarpl 2,32 Aldoll.bf. 48,79 48,40 Allianz europe f. 2,70 2,71 Allianz mixf. 4,77 4,78 Allianz plusf, 5,62 5,61 Allianz top f. 3,58 3,60 Alpha rente f 39,10 Alrente 201,10 200,60 Asian cap.f. 85,50 85,00 ASN aandelen fd-3 49,55 48,35 ASN milieufd-2 9,70 9,55 ASN mixfonds 59,85 58,50 ASN obl.fds 27,30 26,95 Av Achmamaand Av Achmeuraand AvAchmeuroobl Av Achm euro mix Av Achm nedaand AXAaand.euro AXA aand.int. AXAaand.ned. AXA act.beh.ned AXAfin.sector AXA mondiaal beh AXAobl.intern AXAobl.euro AXA portfolio Bap.int.fd Boipharma CB Achmamaand CB Achm euro aand CB Achm eur mix CB Achmeurobl CB Achm nedaand CB Achm wereld Columbia sec. Corio D.Uoyd deelnf D.Uoyd dlrf D.Uoyd donau D.Uoyd eurof D.Uoyd euro erf D.Uoyd inv. D.Uoyd jade f D.Uoyd mixf D.Uoyd ned f D.Uoyd rente Dim vastgoed Dres VPVholl Dres VPV igm Ducatus Eur.ass.tr. Euro cap.hold 11,75 9,75 29,65 19,50 11,70 31,90 49,85 65,15 62,85 36,75 18,40 33,00 45,35 59,25 285,00 A 11,70 12,45 20,45 27,30 11,80 12,75 127,10 29,72 25,90 10,10 11,24 6,03 11,06 5,82 5,97 9,56 5,20 12,97 13,00 30,68 31,39 58,05 6,10 160,90 12,05 10,05 30,20 20,10 11,30 31,85 49,90 65,35 63,05 36,85 18,35 32,85 45,65 59,40 11,65 12,45 20,50 28,15 11,75 12,70 127,80 29,67 26.10 10.11 11,20 6,10 11,07 5,94 6,01 9,79 5,20 12,98 13,09 30,73 31,56 58,05 6,43 160,00 BELEGGINGSFONDSEN. Euro comm prop Euro dutch eqf Europ.dev.cap FBTO am aand FBTO ned euro aand FBTO ned euro mix Finlesoblfd Fortisamerfd Fortisaziefd Fortis europaf Fortiseurosm Fortis japanfd Fortis ned f Fortis obam Fortis obam gare Fortis obl.df Fortis sec.click-07 Fortis tmt fd Fortis wereld mf Fortis wereld vastg Friesl aandelenf Friesl eurorentef Friesl mix fd Gen dutch eq a Gen dutch eqc Gen euro bond b Gen euro iet eq d Gen mix fund e Gilissen qual gr Haslemere Hend.h.am.sm.cf Hend.h.eur.sm.cf Hend.h.gl.em.mf Hend.h.gl.techf Hend.h.jap.sm.cf Hend.h.pac f 21,05 20,90 Holl.eur.fnd 46,20 46,50 ING high yield ob.f. 28,20 28,20 14,80 14,80 Holl.euro self. 23,43 23,43 ING hoog div aandf. ING idx link sicv 21,16 21,20 9,55 Holl.obl.fnd 69,80 67,10 25,25 25,30 11,75 11,70 Holl.pac.fnd 43,35 43,70 ING industrials f. 29,50 29,40 12,50 12,50 Holl.sel.fds 72,20 68,35 ING int.obl-f. 61,20 61,00 20,70 20,10 Holl.sel fds 2% ING int.dep-f. 54,30 54,10 36,40 Holland fund 64,80 62,20 ING internet f. 12,99 13,02 16,35 16,31 Holland Fund 2% ING it-fund 33,50 33,86 26,85 27,00 IDB global f 41,10 ING liric aexlll 53,65 53,80 21,00 20,90 IDB real est eq 57,60 57,70 ING liric aex03/08 59,60 59,80 47,45 47,85 IDB world eqf 37,50 37,60 ING liric aex12/09 54,20 53,75 16,90 17,25 IDB emerg 24,70 24,90 ING liric dowjones ING liric nasdaq 64,70 64,80 35,00 34,20 IDB eur opt. 25,70 25,70 68,40 68,40 80,00 80,10 IDB eursel. 42,20 42,30 ING liric eur st50 43,05 42,90 43,30 IDB global 154,00 154,00 ING liric eur st50 56,70 56,65 52,75 52,60 IDB rent. 38,40 38,20 ING liric eur tec 42,30 42,40 45,00 ING basic mater.f. 29,95 30,20 ING liric usa 500 59,50 59,70 6,93 6,85 ING biotechnf. 13,20 13,21 ING lux cons goods 29,65 29,65 39,35 39,20 ING comm techn f. 4,70 4,73 ING north amf. 17,35 17,35 43,20 42,65 INGcont elfam 25,15 25,25 ING oblig.f 15,49 15,47 19,15 18,75 ING daily cons good 27,25 27,20 ING onr.aandf. 48,40 49,00 26,50 26,65 ING dutch f. 46,65 46,60 ING protec.mix-70 21,00 21,20 20,50 ING duurzaam rend 13,80 13,80 ING protec.mix-80 22,80 22,90 8,95 A ING em.e.e.f. 27,90 27,90 ING protec.mix-90 24,70 24,75 9,90 ING energy fd 26,60 26,70 ING telecom serv.f. 25,80 25,85 21,50 A INGeurocreditf5 27,55 27,55 ING Utilities fd 27,60 27,65 7,94 8,27 ING eur growth f. 15,80 15,90 ING verre oostf. 23,51 23,55 17,81 ING euro obl f. 32,28 32,30 Intereff.jap.af. 12,35 12,29 10,00 9,85 ING euro sm cap f. 27,25 27,20 Intereff.jap.w. 1,28 1,32 15,70 15,51 ING europe f. 18,00 18,16 IS himal.f 13,80 17,90 17,95 ING farmacie f. 24,30 24,20 Jap.conv.fund 27,56 27,69 9,93 9,99 INGfinancialsf. 16,99 16,81 Japan fund c Labouch.glob.af 4,02 11,85 11,85 ING japan f. 9,70 9,57 22,20 22,00 20,59 20,05 ING geldmarkt f 32,97 32,98 Labouch.obl.fd 53,55 53,35 16,50 16,87 ING global gr.f. 13,85 13,90 Lanschot eq.f. 25,85 25,65 34,60 34,75 ING global f 43,63 43,49 Lanschot euro credf. 49,00 48,95 Lanschoteuro eq.f. Lanschot far east eq.f. Lanschotgl.bond f. Lanschot gl.eqf. Lanschot iet f. Leveraged Nieuwe Steen inv Ohra aand.fds Ohra caref Ohra commtechf Ohra internet f Ohra med techn f Ohra milieutechf Ohra multimediaf Ohra new energy f Ohra obl.div. Ohra onr.goed Ohra spaardivf Ohra totaalf. Opt biotech fd Opteurope fdD Opt income fdC Opt mix fd E Opt techn. fd A Orange deeln fd Orange eur mcf Orange eur prop fd Orange eursmcf Orange fund Orange eur.largecapf Orange largecapf Orange sense fd Orange wine fund Pacific r.c.f. Pan globconvf. Postb.aandf Postb.aex click 00/05 Postb.aex click 03/10 Postb.amerika f. Postb.beleggf 16,95 25,40 57,85 30,55 9,44 160,10 15,46 11,62 14,70 3,73 6,51 19,99 9.64 7,05 5.65 30,30 42,00 22,20 20,43 25,20 76,00 36,45 25,00 9,30 34,30 13.80 12,25 14,40 23,70 6,00 6,10 12,10 101,50 31,15 30,27 45.81 23,67 32,90 16,61 33,64 16,65 25,74 57.95 30,06 9,42 160,00 15,40 11,60 14.64 3,76 6,57 20,00 9,67 7,05 5,66 30,78 42,15 22,20 20,37 25,20 76,25 36,35 25,00 9,40 34,40 13,84 12,35 14,45 23,94 5,97 6,00 12,15 31,12 45.89 23.65 32.96 16.90 33,67 AEX-index 27 nov 334,35 +2,0 RENTE 27 nov 4,11 +0,05 EURO/DOLLAR 1,21 27 nov 1,1902 +0,0074 DOW JONES 27 nov gesloten Wall Street gesloten wegens Thanksgiving beurs Amsterdam periode van 40 dagen periode van 40 dagen middenkoers in dollar periode van 40 dagen Postb.biotech f Postb.com techf Postb.duurzaandf Postb.easy bluefd Postb.euraandf Postb.eurcontclf Postb.euroobl.f. Postb.euro small c.f. Postb.farmacief. Postb.fin.wereld fd Postb.hoog div aandf Postb.hoogdivoblf Postb.it fonds Postb.internetfd Postb.cont elf japan Postb.multimedia fd Postb.ned.fonds Postb.obli.f. Postb.opk.landf. Postb.vastgoedf. Postb.wereldmf. Rente plusf. 1 Rob amerika Rob balanced mix Robdivirentefnd Rob dynamic mix Rob duurz aand Rob econ recovery Rob emerging mrkts Rob euroland aand Rob euro mïdcaps Robeurope Robeur.obl div. Rob growth mix Rob high yield o. Rob holl. bezit Rob hypotheek Rob milieu techn Rob pacific Rob private eq Rob safe mix Rob solid mix Rob young dyn. Robzelfs.capital Robzelfs.commt, Robzelfs.cons.g Robzelfs.e-bus. Rob zelfs.energy Robzelfs.finan. Robzelfs.fdsagr Robzelfs.health Robzelfs.it hardw Rob zelfs.it Robzelfs.media Robzelfs.med.bio Robzelfs.property Robzelfs.soft&ser 12,85 9,75 16,60 20,45 18.39 25,20 37,58 14,70 18,90 21.40 23.37 23,20 23,25 6,02 24,45 6,19 28,72 23,80 16.85 25,50 24,90 25.16 37.41 43.83 24,01 33.38 40,27 19,95 51.60 34,11 48,70 27.86 24,19 45.17 28,78 19,33 51,40 16,77 56,00 80,00 42.61 41.84 10.62 34,97 3,62 38.15 5,35 47,95 37,40 40.16 44,10 7,86 36.60 37.61 10,80 61,50 9,05 12,60 9,58 16,60 20,45 18,11 25,20 37,60 14,45 18,80 21,35 23,40 22,90 23.09 6,08 24.55 6,24 28,90 23.75 16,60 25.50 25.00 26,15 37,73 43,85 24.01 33,44 40,18 19.51 51.60 35.70 48,01 28.18 24.19 45,14 28.76 19.10 51,30 16,76 55,40 42,63 41,06 10.56 34.71 3,51 38,05 5,23 46,79 36.61 39,89 44,54 7,76 36,26 37,60 10,53 62,50 8,78 Rob zelfs.telecom Rob zelfs.austr. Robzelfs.brazil. Robzelfs.canada Robzelfs.china Robzelfs.duitsl. Robzelfs.frankr. Robzelfs.hongk. Robzelfs.japan Robzelfs.mal. Robzelfs.mexico Rob zelfs.nederl. Rob zelfs.polen Robzelfs.sing. Robzelfs.spanje Robzelfs.usa Robzelfs.z-afr. Rob zelfs.zwits. Robeco Rodamco asia Rodamcoeurope Rolinco Rolinco pr Rorento Select Winner f SNS amerika aandf SNS azie aandf SNS duurz aandf SNS eurobligatief SNS eur aandf. SNS eur mixfd SNS eur vastgoed SNS eur liquiditeitenf SNS innovisief. SNS ned.aandf. SNS optimgeel SNS optim oranje SNS optim rood SNS sp.pl aandf SNS wereld aandf T&PPesultf T&Presglobalf Trans Eur.fd Transpac.fnd Triodosgroenf Triodos mw.aandf Triodos mw.mixf Triodos mw.oblf Tsjechiesl.f Vastgoed mixf Vastned off/ind Vastned retail VHS onr.goed Wereldhave Wereldhave o/n WPSwewart h. 25.03 64,00 29.69 80,35 18.25 52.45 68,10 35,33 33.46 16,21 85,05 49,28 35,00 25,05 50,50 71.90 52.85 65,20 20.94 17.26 45,73 17.86 45,62 39,26 4,03 13.09 14,81 17,50 25.04 19,84 22.91 30.10 22.95 12,10 38.70 26.05 26,40 26,15 18,25 14,09 9,30 13,94 93,60 118,10 57,80 19,58 25,45 29,83 12,65 19,00 20,65 43,30 17,85 58,80 1,92 1245,50 25,30 63,75 29,09 80.30 18.29 53,75 68,05 35,18 33,47 15,94 84.55 49,28 34,53 25,78 49.31 71,45 53,05 65.30 20,99 17,12 45,25 17.94 49,00 39,12 4,10 12,80 14.85 17,45 24.86 19.56 23.14 30,25 22.95 12,00 38,25 26,00 26,35 26,05 18.15 14,00 9,06 13,39 93,70 118,80 57,80 19.57 25,69 29,84 12,60 18,90 20,75 43,45 58,80 1,92 1245,00 AMSTERDAM - De beleggersin Europa hielden zich gisteren zeer gedeisd. Ze kampten met een tekort aan nieuws en ook de Verenigde Staten boden geen steun, omdat Wall Street gesloten is vanwege Thanks giving. „De handel is zo plat als een dubbeltje", aldus analist André Sirks van effectenbank Stroeve. In Amsterdam bleef de handel steken op de helft van een nor male dagomzet. Bovendien kwam een kwart van de handel op het conto van Ahold. Een dag eerder gaven de aandeel houders hun fiat aan eenclaim- emissie en presenteerde hel supermarktconcern kwartaal cijfers. Het aandeel daalde gis teren 5,4 procent tot 6,29 euro, Beleggers straften het concern af voor de tegenvallende winstcijfers. Ook calculeren zij een verwatering van hun be lang in, omdat niet iedereen gebruik maakt van het recht om nieuwe aandelen bij te ko pen. Het koersgemiddelde van de hoofdfondsen op het Damrak steeg 0,6 procent. De AEX-in dex noteerde bij het slot 2,03 punten hogertot een stand van 334,35 punten. De grootste stij- ging werd in Duitsland neerge zet, waa r de DAX-index 0,9 pro cent winst pakte. De CAC-40 in Parijs moest genoegen ne men met een plus van 0,5pro cent. Londen kon de stijgers niet bij benen en verloor 0,2 procent De Britse beleggers hebben geen baat bij de dollarkoers, die licht steeg ten opzichte van de euro. De Europese munt eenheid ging voor 1,1895 dol lar de handel uit. Een dageer der deed de euro 1,1920 dol lar. De grootste stijger op Beurs plein 5 was Philips met een plos van 2,4 procent. Het elektroni caconcern profiteerde van bei nieuws dat de Zuid-Koreaanse concurrent Samsung verwacht 40 procent meer platte beeld schermen te verkopen. Ook Philips haalt een deel van de omzet uit deze producten. Voedingsconcern Numico volgde Philips op de voet met een winst van 2,1 procent. Hei- neken behoorde tot de beperk te schare aandelen die wel op nieuws reageerden. De brou wer moet voor de Amerikaans® rechter verschijnen, omdat Heineken zich in advertenties bewust op jongeren zou rich ten. In de VS is het gebruik van alcohol onder de 21 jaarverbo den. Heineken verloor 0,4pro cent. De Duitse reisgigant TUI pre senteerde een beter bedrijfsre sultaat dan verwacht en was ook positief over het aanta winterboekingen tot dusver. Dat resulteerde in de ochtend- handel in een koerswinst.Late op de dag roomden voorzrchti ge beleggers hun winst a, waardoor TUI uiteindelijk U, procent lager eindigde. AN" far

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 6