PZC
Je gaat echt door een hel
Waarschuwen voor
loverboys lastige klus
Even van de wereld af
Scoop en Zeeuws Archief staan stil
bij halve eeuw jeugd- en popcultuur
Boete van 20.000 euro
voor vervuilde grond
14
Fashion by the Sea in Meliskerke
Loverboys
kunst
donderdag 27 november 2003
Antwerpse tunnel
mogelijk tolvrij
tijdens grote
reconstructie
I
Onder toezicht
Monumentaal
Boodschappentas
Filmbeelden
Verzamelaars
ANTWERPEN - Wordt de Lief-
kenshoektunnel bij Antwerpen
tijdens de ingrijpende recon
structie van de Grote Ring rond
de havenstad tolvrij of wordt
het toltarief tijdelijk gehal
veerd? De Vlaamse vakbonden
willen daarover snel duidelijk
heid. Een lager toltarief vinden
ze onaanvaardbaar. De bonden
weten zich gesteund door ver
schillende Vlaamse politieke
partijen.
Vakbondsleden deelden de af
gelopen dagen bij de tolpoortjes
van de meest westelijke Schel-
detunnel, die ook veelvuldig
wordt gebruikt door met name
Oost-Zeeuws-Vlamingen, pam
fletten uit, waarin werd gepleit
voor een tolvrije doorgang tij
dens de werkzaamheden aan de
Ring. Woordvoerder L. Van Ha-
vere: „We weten dat er over een
aanpassing van de tarieven
wordt gepraat, maar voor ons is
dat niet genoeg. Want moet er
tóch worden betaald, dan leidt
dat tot extra tijdverlies voor de
tolpoortjes. Dus vragen wij om
afschaffing van de tolheffing
gedurende de werkzaamhe
den." Die beginnen volgend jaar
en nemen twee jaar in beslag.
Vlaams minister G. Bossuyt
(verkeer) sluit een tolvrije Lief-
kenshoektunnel niet uit, maar
hij acht het nu te vroeg die
knoop al door te hakken. „Dat
doen we pas op het moment dat
de problemen zich aandienen."
Onder normale omstandighe
den betalen automobilisten nu
drieënhalve euro per passage en
vrachtwagenchauffeurs veer
tien euro. De Vlaamse regering
bereikte anderhalf jaar geleden
al een overeenkomst met de tun
nelexploitant NV Liefkens-
hoektunnel over tien tolvrijstel
lingen per jaar, gedurende
maximaal twaalf uur per keer.
Daarbij gaat het om het opvan
gen van incidentele problemen
op de Ring. 'Brussel' reserveert
daarvoor één miljoen euro per
jaar. Er ligt ook al geruime tijd
een principe-akkoord over gra
tis gebruik van de tunnel tij dens
de reconstructiewerken, maar
de financiering daarvan is nog
verre van rond. In verband
daarmee wordt ook gekeken
naar tariefsverlaging.
door Raymond de Frel
Loverboys. Klinkt als de naam van
een onschuldig bandje, waarbij tie
nermeisjes wegzwijmelen. De werke
lijkheid is anders. Loverboys doen zich
aanvankelijk fantastisch voor met
mooie cadeaus, vleiende woorden,
kortom alles waar een enigszins labiel
meisje gevoelig voor kan zijn. Eerst
wordt ze volledig ingepalmd. Daarna
begint de ellende, zoals gedwongen
prostitutie. Ze wordt slachtoffer zonder
dat ze dat beseft. En haar ouders? Die
kijken vaak machteloos toe. Een ge
sprek met een Terneuzens echtpaar, dat
de greep op hun dochter Inge volledig is
kwijtgeraakt.
Toen Hans en Lia dinsdag in de krant
lazen dat de gemeente Terneuzen in sa
menwerking met middelbare scholen,
de Kinderbescherming, politie en het
Zeeuwse Jeugdzorgbureau een voor
lichtingsproject opzet over de handel
wijze van deze gladde jongens - in Ter-
neuzen vooral van allochtone afkomst -
fronsten ze hun wenkbrauwen. Zij
kennen al deze instanties al, sterker
nog: ze kunnen er nog een reeks bij op
tellen. Ze zijn overal geweest om beetje
bij beetje een einde te maken aan de hel
waarin ze nu twee jaar leven. Het resul
taat is nihil. De begeleiding was tot nu
toe ronduit slecht, vindt Lia. Toch moe
ten ze door, om zelf weer rust te krijgen.
De intensieve contacten tussen Inge en
de loverboy, voor wie ze prostitueert,
gaan ondertussen gewoon door.
De ellende begon in het tweede jaar van
de middelbare school in Terneuzen.
„Onze dochter bleef na schooltijd
steeds langer weg van huis. Telkens
kregen we te horen dat ze met een vrien
din was mee geweest. Sterke verhalen,
waarbij we onze twijfels hadden. Waar
ze werkelij k uithingdat wisten we niet
Via via hoorden we op een gegeven mo
ment dat ze vaak bij een man, halver
wege de dertig, in Terneuzen vertoefde.
Ik reed langs dat adres en zag haar fiets
staan. Niet veel later werden alle fiet
sen naar binnen gereden, omdat een
vriendin van Inge mij voorbij had zien
rijden. Later vroegen we Inge naar de
situatie, maar ze ontkende alles", ver
telt Hans.
Een medewerker van Jeugdzorg advi
seerde de familie vervolgens de politie
in te schakelen, ,,'s Nachts om vier uur
werd ze thuisgebracht door politie
agenten, die enigszins vies naar ons ke
ken. Later bleek waarom: onze dochter
had verklaard dat mijn man haar sek-
S iff W
Loverboys doen zich aanvankelijk fantastisch voor om een meisje in te palmen.
Begin dit jaar kwam Inge weer thuis,
maar verbetering in de situatie bleef
uit. „Ze ging verder met dat wat ze al die
tijd al deed: liegen en bedriegen. Wij re
gelden een vakantiebaantje voor haar,
maar daar kreeg ze al snel de zak. Op
school kwam ze nauwelijks meer, wat
natuurlijk ook voor problemen zorgde.
Ze is immers leerplichtig. Inge was al
leen thuis om te slapen, maar zelfs dat
veranderde in september. Ze heeft twee
maanden bij die kerel ingewoond."
Een paar maanden eerder bleef ze ook
al een nachtje weg, waarop Hans actie
ondernam. „Ik ging naar het huis van
die kerel. Hij hing uit het raam en ant
woordde dat Inge inderdaad bij hem
was. Ik wist genoeg. Op naar het poli
tiebureau. Sta ik daar, wie komt daar
aanfietsen? Juist. Nou, toen ging ik
door het lint", vertelt Hans.
Een verblijf in een crisisopvang, meer
dere adviezen van maatschappelijk
werkers, het hielp allemaal niet. Inge
bleef totaal afhankelijk van haar lover
boy en is dat vandaag de dag nog steeds.
„Ze woont weer thuis, want op een ge
geven moment stond ze toch weer bij
sueel had misbruikt. De man bij wie ze
was aangetroffen, had haar in bescher
ming genomen. Nou, ik vertrouw mijn
man voor een dikke tweehonderd pro
cent. Inge? Die ging de volgende och
tend gewoon weer naar die kerel toe",
aldus Lia.
Kort daarop werd het meisje naar een
crisisopvang gestuurd. Lia: „Dat wilde
ze zelf ook wel, want zo kreeg ze meer
vrijheid. En dat op 14-jarigeleeftijd! Ze
bleef wel in Terneuzen naar school
gaan, dus zag ze ook kans om bij die
vent langs te gaan. Echt, daar gaan veel
meer meiden uit het Terneuzense naar
toe. Thuis konden we er gewoonweg
niet over praten, wat natuurlijk tot een
uiterst gespannen situatie leidde."
foto Cor Viveen
ons voor de deur. Dan laat je haar toch
niet staan, je blijft immers verantwoor
delijk. En je laat haar uiteraard ook niet
bij die vent zitten. We hadden inmid
dels een afspraak gemaakt met een ad
vocaat, om de mogelijkheid van onder
toezichtstelling te bespreken. Die af
spraak hebben we toen afgezegd, in de
hoop dat het zou verbeteren", zegt
Hans.
De hoop blijkt vergeefs. De
Kinderbescherming komt binnenkort
praten over ondertoezichtstelling. Lia:
„Het klinkt misschien gek, maar ik zie
ernaar uit dat ze in een internaat wordt
geplaatst. Dan kunnen wij eindelijk
eens volledig tot rust komen." Hans:
„Op wie we vooral boos zijn? Nee, niet
op onze dochter. Inge is er gewoon inge
tuind door al die mooie praatjes. Soms
heeft ze kleding aan waarvan ik denk:
die hebben wij echt niet betaald. Siera
den net zo." Lia: „Ze is heel erg labiel,
heel beïnvloedbaar. Ze was op allerlei
fronten actief, maar het enige wat ze nu
nog doet is zich in opdracht van hem
prostitueren."
Uit privacy-overwegingen zijn de namen
Hans, Lia en Inge gefingeerd.
door Raymond de Frel
TERNEUZEN - In Terneuzen
zijn zo'n vijftien meisjes slacht
offer geworden van loverboys,
een verhullende naam voor
pooiers. De gemeente Terneu
zen begint in samenwerking
met diverse instanties een voor
lichtingsproject, maar de mid
delbare scholen in Terneuzen
zien nu al in dat dit een ver
draaid lastige klus is.
De leerlingen van het Zelden-
rust-Steelantcollege (ZSC) zijn
grotendeels op de hoogte van de
activiteiten van loverboys, al is
het onderwerp zeker geen ge
sprek van de dag.
„Nee, we praten er niet veel
over. Wel is het zo dat mijn moe
der me al tijden voor dit soort
dingen waarschuwt", vertelt
Lieneke Knuyt (16). De veer
tienjarige Sterre Nijsten vindt
het loverboy-verhaal voor Ter
neuzense begrippen eigenlijk
onwerkelijk. „Je leest in blaad
jes als de Fancy weieens verha
len van meisjes die in de trucjes
van deze mannen zijn getuind.
Maar dan denk je toch niet dat
dit hier gebeurt? Dan heb je het
toch eerder over steden als Am
sterdam?"
ZSC-directielid J. Nout kan niet
echt concreet zijn over de pro
blematiek. „Het lastige is datje
over vermoedens praat. Bewij
zen, dat is het probleem. Ik heb
begrepen dat het vooral om
mannen van in de dertig, soms
zelfs veertig, gaat. Maar ik zou
graag meer duidelijkheid heb
ben om dit probleem goed aan te
pakken. Intern geven we wel al
voorlichting, bijvoorbeeld tij
dens lessen maatschappijleer en
verzorging."
In probleemgebieden in de
Randstad lopen al enkele voor
lichtingsprojecten. Daaraan
wordt een Zeeuwse draai gege
ven. Wethouder C. Liefting
(jeugdzaken) werd door de
wijktafel Triniteit (een overleg
orgaan van een wijk in Terneu
zen) op de hoogte gebracht van
de activiteiten van loverboysin
Terneuzen. Scholengemeen
schap De Rede grenst aan deze
wijk. Sectordirecteur havo/
vwo/brugklassen J. Begijn: „De
wijk Triniteit is inmiddels ver
bouwd, dus ik weet niet of het
daar nu nog speelt. Maar wij zijn
in ieder geval heel alert op de lo
verboys. Met name de lagere
klassen lichten we in, de oude
ren weten immers wel dat dit
soort dingen niet alleen in de
Randstad gebeurt. Het moeilij
ke blijft dat je een loverboyniet
kan aanwijzen. Er is geen eti
ketje opgeplakt", aldus Begijn.
door Aector Doorns
MIDDELBURG - De rechtbank
in Middelburg heeft gisteren
een 45-jarige landbouwer uit
Kruiningen 40.000 euro boete,
waarvan de helft voorwaarde
lijk, opgelegd voor het storten
van vervuilde grond.
De helft van de boete komt voor
rekening van de BV, de rechts
persoon.
De aardappelsorteergrond (dro
ge tarra) was afkomstig van de
fritesfabrieken in Kruiningen
en Bergen op Zoom. Gedurende
vier jaar, eind jaren 90 en begin
2000, was er met containers
restgrond van de aardappelen
naar het Kruiningse bedrijf ver
voerd. Voor het verwerken en de
opslag van de tarragrond had
het akkerbouwbedrijf geen mi
lieuvergunning.
Van drie feiten werd de Krui-
ninger vrijgesproken. De recht
bank achtte niet bewezendatde
man op zijn bedrijf sloopafval
en mest heeft opgeslagen. Ook
werd hij niet schuldig bevonden
aan het verontreinigen van het
oppervlaktewater in een sloot,
vlakbij zijn woning. De officier
van justitie had 100.000 euro,
waarvan 40.000 euro voorwaar-
delijk, geëist.
De boer is inmiddels overge
stapt op biologische landbouw
producten.
door Annemarie Zevenbergen
MELISKERKE - Ooit gaat ze
vliegen. Op eigen kracht. Ge
woon weg, 'effe .van de wereld
a£'. Icarus achtefna. Hoewel ze
liever niet dezelfde noodlan
ding in zee wil maken. Tamaar
Tóth Varjü is ervan overtuigd
dat ze een keer het luchtruim zal
kiezen en ze is er op voorbereid.
Haar collectie vliegkleding is
om te beginnen wind-, water- en
luchtdicht. En er zit zwemkle-
ding bij, 'voor als het toch mis
gaat'. De ontwerpen van Ta-
maar zijn tot begin januari zien
op de expositie Fashion by the
Sea in het zijdemuseum in Me
liskerke.
Tamaar Tóth Varjü (Utrecht)
zoekt in haar werk de monu
mentale kant. „Ik ben heel ver
halend, literair-filosofisch be
zig. Ik wil in mijn werk direct
reageren op dingen die in mijn
omgeving gebeuren. Ik zoek al
tijd naar vormen rondom het li
chaam met al zijn 'rare' bewe
gingen. Mijn ontwerpen moeten
dat volgen. Daarbij heb je altijd
te maken met taille, armen en
benen die bewegen. Mijn ont
werpen zijn heel ruimtelijk en
zowel letterlijk als figuurlijk
heel luchtig. Ik vind sowieso dat
je niet alles zo zwaar moet ne
men. Ik hou niet van hoogdra
vendheid. Je moet luchtigheid
in je leven houden. Humor is ze
ker in mijn werk een belangrijk
aspect. Ik wil er altijd een knip
oog in. Ik zie mezelf ook niet al
leen als kunstenaar of alleen als
mode-ontwerpster. Ik wil niet in
een hokje worden gestopt. Ik
weet wel dat mijn docenten
vroeger zeiden 'je bent een kun
stenaar die zich met mode bezig
houdt'. Daar zit wel wat in. Ik
zou me niet kunnen binden aan
een bepaald modemerk. Altijd
binnen één stramien werken
kan ik niet. Dan zou ik me dood
gaan vervelen. Ik wil open en
fris blijven."
In Meliskerke springt een van
haar ontwerpen uit haar vlieg-
collectie in het oog. Een monu
mentale creatie in helderblauw.
De onderkant van de jurk is ge
vormd uit opvouwbare vierkan
ten die zich met lucht kunnen
vullen. Daardoor ontstaat een
vervreemdend effect, alsof de
draagster kan opstijgen. Het
jasje heeft driehoeken als mou
wen en het rugpand, eveneens
met driehoeken, kan zich met
lucht vullen. „Er zitten allemaal
kiertjes in de stof waardoor de
lucht als het ware door het hele
kledingstuk heen stroomt. Door
bewegingen van de draagster
zet je die lucht ook in beweging.
Daardoor krijg je een soort har
monica-effect. Het ziet er heel
groots uit, maar het is op te vou
wen tot een pakketje dat je ge
woon in je tas kunt meenemen."
Tamaar is al langere tijd bezig
met het aspect vliegen. „Moet je
je voorstellen, dat je een jurk of
eenjashebtdieje kunt aantrek
ken en waarmee je dan weg
vliegt. Gewoon, effe weg van de
wereld." Lachend: „Zoiets wil
iedereen toch in de kast heb
ben." De textielkunstenares
heeft heel wat onderzoek ver
richt naar mogelijheden om op
eigen kracht te kunnen vliegen.
Zo stak ze haar licht op in de me
dische wereld. „Er bestaan al
mogelijkheden om spieren te
transplanteren. Waarom zou
het niet ooit mogelijk kunnen
zijn om spieren die je nodig hebt
om te kunnen vliegen, te laten
transplanteren." Dat ze ook het
werk van Leonardo da Vinei be
studeerde laat zich raden. Deze
kunstenaar-wetenschapper
uitvinder had een vliegdroom
en liet talloze tekeningen na,
waarop vliegtechnieken zijn
verbeeld.
Behalve door het thema vliegen
is Tamaar ook geboeid door
vouwtechieken. Kinderen kun
nen al met speciale kleine vouw
blaadjes beweegbare, soms
harmonica-achtige, objecten
maken. En Japanners zijn met
hun origami-technieken ware
meesters van het vouwen. Die
elementen zijn duidelijk terug
te vinden in het werk van Ta
maar. Haar ontwerpen zijn, hoe
monumentaal ook, vrijwel al
tijd opvouwbaar.
Het zijdemuseum toont verder
de 'boodschappentas-collectie'
van de Utrechtse. „Ik hou ervan
om te experimenteren met stof
fen. Uitgangspunt van deze col
lectie is een simpele plastic tas.
Als grapje heb ik verder kleine,
felgekleurde boodschappentas-
jes gemaakt van een luxe, hand-
geborduurde stof."
De voormalige raadszaal in het
museum biedt daarnaast ruimte
aan modeontwerpen van de uit
Zeeland afkomstige Rianne de
Wit, Cora Kok en Ineke Vink. De
beide laatste exposanten wer
ken veel samen en tonen een col
lectie kleding en hoeden waarin
het boek een grote rol speelt.
Hoeden die als een opengeval
len boek het hoofd sieren naast
luchtige creaties in organza met
opgedrukte gedichten en bijbel
teksten.
Fashion by the Sea: te zien in het Zij
demuseum in Meliskerke t/m3 jan.
I and the Night Revellers, met (vlnr) Ron Castel, Davy van Roggen, Cyriel van de Hemel, Wijnand van Gessel en Charles Bukkens, eindl96j
tijdens een optreden in Vlissingen. popcollectie HenkFeij.
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - Popmuziek en jongeren
cultuur hebben een stevig stempel gedrukt
op de afgelopen vijftig jaar. Toch is daarvan
weinig gedocumenteerd. Met een tentoon
stelling en een boek over jeugd- en jonge
rencultuur in Zeeland hoopt het Zeeuws Ar
chief in Middelburg over twee jaar een in
haalslag te maken. Daaraan vooraf gaat een
project van Scoop dat is gewijd aan vijftig
jaar popmuziek.
Het zit een beetje in de lucht, zegt adjunct
directeur Peter Sijnke van het Zeeuws Ar
chief. Jaargangen van het jongerentijd
schrift Hitweek verschijnen in facsimilé,
musea wijden exposities aan de jaren zestig
en zeventig, er verschijnen boeken over
beatmeisjes en nederbeat. „We zitten vijftig
jaar na het begin van de rock 'n' roll", ver
klaart Sijnke. „Dat nodigt uit tot terugkij
ken. Dan blijkt dat van de pop- en jongeren
cultuur verrekte weinig is gedocumenteerd.
Dat komt waarschijnlijk omdat popcultuur
lange tijd niet als cultuur werd beschouwd.
Dat is nu aan het veranderen."
Sijnke is een groot popliefhebber. Hobby en
werk komen in dit onderwerp samen. „Al
jaren wil ik iets doen met de recente geschie
denis, maar dan vanuit het gezichtspunt
van jongeren." En als iets in de lucht hangt,
duurt het niet lang of je komt een geestver
want tegen. Dat was Cor de Jonge, consu
lent popmuziek bij Scoop. „Peter Sijnke en
ik bleken een vergelijkbaar idee te hebben",
zegt hij. „Ik wilde iets met vijftig jaar pop
muziek en hij met vij ftig j aar j eugd- en j on-
gerencultuur. We zijn bij elkaar gaan zitten
om dat uit te werken."
De Jonge heeft de Vlissingse coverband Co
pycat gevraagd een programma samen te
stellen met hoogtepunten uit vijftig jaar
popmuziek. Hij heeft 'Rock around the
clock' van Bill Haley his Comets aange
wezen als begin van de popmuziek. De Jon
ge: „Natuurlijk is aan die plaat veel vooraf
gegaan, maar dat was het eerste rock 'n'
roll-nummer dat een echte wereldhit werd.
Het is geschreven in 1953 en uitgebracht in
1954. Je kunt dus stellen dat de popmuziek
in 2004 vijftig jaar bestaat."
Vorige week heeft Copycat een succesvolle
try out gedaan voor studenten van de Hoge
school Zeeland. De bedoeling is dat het mu
ziekprogramma nog wordt verlevendigd
met filmbeelden. Volgend jaar zou het dan
op poppodia en in theaters in Zeeland kun
nen worden uitgevoerd. In het seizoen
2004/2005 worden in het kader van het vak
Culturele Kunstzinnige Vorming scholen
aangedaan.
Zodoende is het project van Scoop een op
maat voor dat van het Zeeuws Archief, dat
medio 2005 zijn beslag moet krijgen. „Vol
gend jaar besteden wij grootscheeps aan
dacht aan de slavernij, dus moest de jeugd-
en jongerencultuur wachten tot 2005", al
dus Sijnke. Bovendien is de voorbereidings
tijd hard nodig, want het wordt groot aan
gepakt. Het Zeeuws Archief wil een zoge
naamde 'belevingstentoonstelling' inrich
ten, inclusief een jaren zestig stijlkamer.De
auteurs Jan Kuipers en Robbert Jan Swiers
zijn gevraagd een boek te schrijven over
vijftig jaar jeugd- en jongerencultuur ffl
Zeeland, te verschijnen bij uitgeverij Apri-
lisuitZaltbommel. Sijnke: „Daarin komtde
popmuziek aan bod, maar ook jeugdhon
ken, het actiewezen, de kleding, de mentali
teit. Wellicht is dat ook te relateren aan de
ontsluiting van Zeeland."
Voor boek en expositie is het Zeeuws Ar
chief naarstig op zoek naar materiaal.
„Openbare instellingen hebben vrijvvel
niets gedocumenteerd", aldus Sijnke. .,»e
zijn dus aangewezen op privéverzarae-
laars." Een van hen is Henk Feij, muzieK-
programmeur bij Omroep Zeeland. A'et
Sijnke en publicist Jan Dirk van Scheven
vormt hij de redactie voor het te schrijven
boek. Inmiddels is ook contact gelegd me
Mare Pauwels en Ariël Meeusen uit Terneu
zen, die bezig zijn met een geschiedenis van
de popmuziek in Zeeuws-Vlaanderen. Sijn
ke: „Maar we hopen nog een heleboel parti
culiere verzamelaars op het spoor te komen.
Ze kunnen bij dragen aan het documented
van een tot dusver vergeten stukje contem
poraine geschiedenis."
Wie materiaal heeft over vijftig jaar jeugd-en P"
gerencultuur in Zeeland kan dat melden bi]
Zeeuws Archief: info@zeeuwsarchief.nl, of: 01
678800.
De ontwerpen van Tamaar Tótli Varjü zijn, hoe monumentaal ook,
vrijwel altijd opvouwbaar. foto Lex de Meester
