PZC
1
Ik hou van stevige,
eenvoudige beelden
Natuurherstel Schelde
is niet vrijblijvend
Permanente bewoning
vakantiehuizen geen
groot Zeeuws probleem
Occasionshow
14
Zoute sportvisser kan hele jaar terecht in Deltagebied
Sturm Auto B.V.
0800 - 0231 231 (GRATIS)
Themamiddag
Mantelzorg
kunst
Hilde Vanhove en Chantal Willie in Porgy Bess
woensdag 26 november 2003
Product
Appels
28/ 29 en zondag 30 november
Debuterend illustratrice geeft kinderdichtbundel vorm
Volgorde
Weinig
Hengelen is vooral een volkssport
door Rinus Antonisse
GOES - Met anderhalf miljoen
deelnemers is sportvissen de
derde sport In Nederland, meldt
de Organisatie ter Verbetering
van de Binnenvisserij (OVB)
met trots. Het komt met ere ach
ter voetbal en zwemmen. Veer
tien procent van de mannen,
overwegend tussen 30 en 45
jaar, gaat wel eens hengelen.
Circa 350.000 mensen zijn lid
van een hengelsportvereniging.
Het aantal beoefenaars van de
ze volkssport groeit weer, ook in
de Delta. Een portret.
Ard Verheijen is zelf hengelaar,
maar bovenal een enthousiast
promotor van de sportvisserij.
En over het Deltagebied is hij
bijna lyrisch. „De combinatie
van de ruige zeekust en de naar
verhouding rustiger Deltawate
ren geven de zoute sportvisserij
allerlei keuzes om het hele jaar
in zee te vissen. De openheid, de
ruimte en de rust zijn de belang
rijkste pluspunten voor een vis
dag in het gebied. De zilte zee
lucht, de branding, het gekrijs
van de meeuwen en de rijkdom
aan vissoorten maken de zee-
sportvisserij tot iets bijzon
ders."
Velen hebben dat ook ontdekt,
constateert Verheijen, adviseur
van de Federatie van hengel
sportverenigingen Zuidwest
Nederland. De federatie - om
vattend Zeeland, Noord-Bra
bant en Zuid-Holland - is met
300 verenigingen en circa
120.000 sportvissers de grootste
van Nederland. Eén van de vier
districten, Delta, telt 90 vereni
gingen met 20.000 leden. Naast
veel plezier en ontspanning,
zorgt de sportvisserij ook voor
een grote economische waarde,
zegt Verheijen.
Toch wordt hengelen door de
meeste mensen niet als een 'ech
te' sport gezien. Het is net als
met de postduivenhouders: al
leen de beoefenaars zelf zweren
erbij. Er worden regelmatig
wedstrijden gehouden (tot
en met wereldkampioenschap
pen), maar er zal er niet gauw
een zinderend verslag op televi
sie te zien zijn. Hengelen is voor
Er worden regelmatig viswedstrijden gehouden, maar daarvan zal niet gauw een zinderend verslag op televisie te zien zijn.
foto Dirk-Jan Gjeltema
al een volkssport, weet Ard Ver
heijen, wél met beoefenaars uit
alle lagen van de bevolking.
Kijkend naar de zoute Delta
valt op dat een kwart van alle
sportvissers wel eens in zee hen
gelt (of uitsluitend in zout water
vist). Verheijen wijst erop dat er
veel Belgen en Duitsers komen.
„Gevist wordt vanaf de stran
den of dijken, vanuit bootjes en
vanaf de sportvisboten." Hij
geeft aan dat het brakke Veerse
Meen een speciale plaats in
neemt. „Door de jarenlange uit
zetting van forel is hier een
uniek sportvissersparadijs ont
staan." Als volgend jaar het
doorlaatmiddel in de Zand-
kreekdam voor een verbinding
met de zoute Oosterschelde
zorgt, is het wel afwachten hoe
dat voor de forel uitpakt.
Verheijen tekent aan dat de Del
ta overigens meer biedt dan
zoute visserij. Er is ook genoeg
zoet water voorhanden om vis te
vangen, zoals de randmeren
Krammer-Volkerak en Zoom
meer, het kanaal Terneuzen-
Gent.,En natuurlijk ook de vele
kreken, de verschillende vaar
ten, vijvers, poelen en stadsves
ten. Daar kan goed gevist wor
den op bijvoorbeeld brasem,
snoek en karper." Vooral jonge
lui mogen tegenwoordig graag
in stedelijk water een hengel
uitgooien, in de hoop dat er een
karper zal bijten.
Net als elke sport is het hengelen
gebonden aan regels, die met
name zijn vastgelegd in de Vis-
serijwet. Verheijen maakt dui
delijk dat voor het vissen in
Nederlandse binnenwateren ie
dereen boven de 15 jaar een
sportvisakte moet hebben.
Daarmee mag met één hengel in
openbaar vaarwater (water dat
de beroepsvaart regelmatig ge
bruikt) gevist worden, mits
goedgekeurde aassoorten wor
den gebruikt (anders is ook een
vergunning van de visrechtheb
bende nodig).
Wie in andere wateren of met
twee hengels aan de slag wil,
moet naast de akte ook een ver
gunning van de visrechtheb
bende hebben. Dat is meestal de
hengelsportvereniging of fede
ratie. Voor het vissen in zee en de
kustwateren is geen akte of ver
gunning nodig (Grevelingen-
meer en Veerse Meer worden tot
de binnenwateren gerekend).
Vanwege het verenigingsleven
en de wedstrijden zijn toch veel
zeesportvissers lid van een ver
eniging, betoogt Verheijen. De
Nederlandse Vereniging van
Sportvissersfederaties geeft een
zogenaamde Grote Vergunning
uit, die door het hele land vis-
mogelijkheden biedt.
Adviseur Verheijen merkt op
dat de hengelsport een flinke
bijdrage levert aan wat zo fraai
wordt genoemd 'het toeristisch
product Zeeland'. Op drukke
dagen vissen in de Oosterschel
de zo'n 240 sportvissers vanuit
hun boot en 400 mensen vanaf
een sportvisschip. In de Voor
delta zijn er tussen 200 en 300
visbootjes te zien. „Enkele dui
zenden sportvissers verblijven
jaarlijks op campings in Zee
land. In de zomer is ruim vijftig
procent van de hengelaars ver-
blijfsrecreant."
In het algemeen gaan de vissers
hun eigen gang en hebben ze van
andere vormen van (water)re-
creatie geen last. Verheijen sig
naleert dat er wel problemen
zijn gerezen met duikers, die in
de Zeeuwse wateren sterk in
aantal toenemen. Vooral als bei
de azen op dezelfde plek. „De
bekendere visstekken zijn vaak
ook de betere duikplekken", be
toogt Verheijen. De Federatie
ZWN gaat hierover met de Ne
derlandse Onderwatersport
bond overleg plegen.
Ook in de sportvisserij slaat de
handel toe. Er is een grote markt
in allerlei materiaal, van haak
jes en loodjes tot hengels van
meer dan 14 meter lengte en ook
van speciale kleding, zoals een
poolpak in de winter en een
waadpak. Becijferd is dat een
hengelaar jaarlijks gemiddeld
260 euro aan zijn sport uitgeeft.
door Rinus Antonisse
GOES - Natuurcompensatie is
geen vrijblijvende aangelegen
heid. Dat blijkt volgens de Ver
eniging Natuurmonumenten uit
de scherpe veroordeling door de
Europese Commisie van de ge
brekkige wijze waarop Neder
land de compensatie bij de
tweede verdieping van de Wes-
terschelde regelt.
Natuurmonumenten wijst erop
dat de Europese Commissie met
de kritiek op de Nederlandse
overheid aangeeft dat het Rijk
bij de natuurcompensatie de re
gie stevig in handen moet hou
den. „De veroordeling heeft een
bredere werking dan alleen de
Weterschelde", stelt P. Nuvels-
tijn, medewerker juridische en
bestuurlijke zaken bij Natuur
monumenten.
„De vrijwilligheid waarop het
Nederlandse natuurbeleid is ge
baseerd, wordt hiermee afge
schoten", aldus Nuvelstijn.
„Want die vrijwilligheid geeft
geen enkele garantie voor een
afdoende bescherming van het
Europees natuurlijk erfgoed.
Hij merkt op dat de Europese
Commissie oordeelt dat de na
tuurcompensatie Westerschel-
de weinig overeenkomt met de
verloren gegane natuurwaar
den.
De enig juiste manier om gelijk
waardige natuur te compense
ren, is het teruggeven van bin
nendijks land aan het water
(ontpolderen), zo is Nuvelstijn
het met de commissie eens. „We
hebben vaak gezien dat bij com
pensatie andere, minder bijzon
dere natuurwaarden worden te
ruggebracht. Je levert peren in
en krijgt appels terug."
Hij onderstreept dat de Europe
se Commissie helder is: je moet
dezelfde natuurwaarden en
leefgebieden tot ontwikkeling
brengen.Je kunt dus niet, zoals
bij IJburg in Amsterdam is ge
beurd, deels op land goedmaken
wat je kwijt bent geraakt doorte
bouwen in een ondiep zoetwa-
termeer. Het betekent dat je ook
niet zomaar agrarisch natuur
beheer als compensatie kunt in
zetten. Weidevogels zijn j
vervanging voor moerasvo
gels."
Q. Smeele, medewerker voor
Zeeland van Natuurmonumen
ten, constateert dat de commis
sie geen begrip heeft voor het
argument dat er in Zeeland on
voldoende draagvlak is voor
ontpolderen. Voordat een na
tuurgebied wordt aangetast,
moeten er concrete maatregelen
liggen voor compensatie.
„Het kan niet zo zijn dat er al
leen maar voorstellen lig
waarvan de uitvoering later
strandt op weerstand bij het
grote publiek of omdat er onvol
doende grondeigenaren zijn die
hun grond willen verkopen."
Het Rijk heeft afspraken gt
maakt met Vlaanderen over de
verdieping, betoogt Smeele.
„Die zijn zelfs wettelijk vastge
legd. Dan moet je niet voorde
natuurcompensatie weglopen,'
Hij vindt dat de overheid duide
lijk moet maken dat de veilig
heid bij ontpolderen absoluut
niet in het geding is.
,Het Rijk moet de voorwaardea
voor ontpoldering scheppen,
zonder de samenleving
bruuskeren."
Advertentie
Lezersservice - bezorgklachten - informatie over abonnementen
door A. J. Snel
MIDDELBURG - De perma
nente bewoning van recreatie
woningen is in Zeeland geen
groot probleem. Tot die slotsom
komt het provinciebestuur van
Zeeland in een notitie over dit
fenomeen. In Zeeland wordt on
geveer zes procent van de recre
atiewoningen permanent be
woond.
Het dagelijks provinciebestuur
meent dat minister S. Dekker
van Volkshuisvesting, Ruimte
lijke Ordening en Milieubeheer
voor een juiste benadering kiest
door aan provincies en gemeen
ten meer ruimte te geven voor
woningbouw in het buitenge
bied. De verruiming van het be
leid heeft tot gevolg dat het mo
gelijk is voor complexen van
recreatiewoningen, die nu in
grote mate onrechtmatig wor
den bewoond, een bestem
mingswijziging door te voeren
van recreatie naar wonen.
Ingrijpende gevolgen zal dat in
Zeeland niet hebben. Er moet
nog het een en ander worden
uitgezocht, maar als er al com
plexen zijn die kunnen worden
omgezet, dan gaat het slechts
om een beperkt aantal. De
meeste voldoen niet aan de
voorwaarden die worden ge
steld: het moet gaan om com
plexen die op 31 oktober van dit
jaar al in grote mate onrechtma
tig werden bewoond, ze moeten
liggen buiten waardevolle ge
bieden, ze mogen op dit moment
niet bedrijfsmatig worden ge
ëxploiteerd, moeten voldoen
aan het bouwbesluit en mogen
niet strijdig zijn aan de milieu
wetgeving.
Het provinciebestuur gaat er
van uit dat in complexen waar
nu niet of nauwelijks wordt ge
woond ook in de toekomst geen
permanente bewoning wordt
toegelaten. Gemeenten kunnen
permanente bewoning op indi
viduele basis wel toelaten dooi
aan eigenaren van recreatiewo
ningen een persoonsgebonden
beschikking af te geven die niei
overdraagbaar is en vervalt bi
verhuizing of overlijden. Hel
gaat dan om recreatiewoningei
die op 31 oktober dit jaar al per
manent werden bewoond. Dooi
toestemming te binden aan een
persoon, komen de huizen van
zelf weer voor de recreatie 1*
schikbaar.
Volgens Gedeputeerde Statei
heeft het provinciebestuur
belangrijk drukmiddel in h
den om permanente bewonini
in grootschaliger recreatieco®
plexen tegen te houden. Als go
meenten een omzetting will®
en de provincie acht dat abso
luut ongewenst, dan kan wor
den gekort op het aantal nieuw
te bouwen huizen. De gei
ten hebben tot eind volgend jas
de tij d om te bepalen of ze recre
atiecomplexen willen omzeild
in complexen voor permanent!
bewoning.
ZIERIKZEE - De \verkgK*P
'Dag van de Mantelzorg °1
Schouwen-Duiveland how
morgen vanaf 14 uur in heOjh
in Zierikzee een themamilt®
waarin taken en ervaringen»
mantelzorgers centraal staan
De themamiddag begint fl®
een inleiding over het SteW'
punt Mantelzorg. Daar®
brengt het duo Encore, bestaan
de uit Ans Schilders en W
Hoogstrate, een serie sketcne
over de zorg. Tot slot is er a®
discussie onder leiding van
recteur J. de Looff-de Wild1®
de Stichting Welzijn Ouderen
Advertentie
Vestiging Roosendaal
Mimnsastruat 50, 4021 I1V llergen op Zoom
lol. 0104 - 25 211 110, fax 0104 25 37 12
Brodaxoweg 225 227, 4705 RN Roosendaal
lel. 0105 - 55 74 00, lax 0105 - 54 55 30
Mercedes-Benz
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De auteur is
een gerenommeerd kinderboe
kenschrijver, de uitgeverij is de
meest prestigieuze als het om
kinderboeken gaat, en de vorm
geefster/illustratrice is een
debutant. Toch kreeg de in Mid
delburg opgegroeide kunstena
res Fleur van der Weel (1970)
van uitgeverij Querido de vrije
hand bij de vormgeving van de
dichtbundel Superguppie van
Edward van de Vendel. „Ik
kreeg die vrijheid omdat ze op
timaal wilden profiteren van
mijn creativiteit."
Hoewel Van der Weel van jongs
af aan heeft getekend, geschil
derd, geknipt en geplakt, was ze
aanvankelijk niet van plan
daarvan haar beroep te maken.
„Ik ben thuis voortdurend gesti
muleerd en zeker ook op de
basisschool. Als ik daarop te
rugkijk, lijkt het wel of we niets
anders deden. Ik heb honden ge
maakt van papier-maché,
stripboeken, doolhoven. Thuis
was ik er ook altijd mee bezig. Ik
vond het zoiets vanzelfspre
kends dat ik niet op het idee
kwam daar mijn beroep van te
maken. Dus ben ik in 1988 rech
ten gaan studeren in Amster-
Op het eerste gezicht doen Van
der Weels tekeningen wat den
ken aan die van Fiep Westen
dorp. „Ik zal het maar als een
compliment beschouwen", ver
zucht ze. „Het liefst heb ik na
tuurlijk dat die vergelijking niet
wordt gemaakt. Doordat ik al
leen gebruik heb gemaakt van
zwart en een steunkleur, hebben
de illustraties iets ouderwets.
Zou dat hondje rood zijn, dan
zou misschien niemand die ver
gelijking maken. Mensen zeg
gen me ook vaak dat het hun
eerste indruk is. Als ze iets ver
der kijken, zien ze hoe groot de
verschillen zijn."
Van de Vendel en Querido waren
zo enthousiast over de proeven
die Van der Weel inleverde, dat
ze de hele vormgeving van de
bundel aan haar overlieten.
Zelfs de volgorde van de gedich
ten is door haar bepaald. „Ik
vind het knap dat een schrijver
zijn werk zomaar uit handen
durft geven. Het is ook bijzon
der dat een uitgever die vrijheid
geeft. Ze zeiden dat ze mijn cre
ativiteit niet wilden inperken,
maar juist de ruimte wilden ge
ven. Dat hondje is een figuur ge
worden waarmee ik verder kan
werken. Er is al afgesproken dat
ik een tweede bundel ga illustre
ren. En Querido heeft me ook
gevraagd tekeningen te maken
voor een verhalenbundel van
Gerard Berends. Daarin draait
het om een koning en een konin
gin die in een rijtjeshuis wonen.
Die verhalen zijn zo grappig,
dat de tranen van het lachen me
bij het lezen over de wangen lie
pen."
Edward van de Vendel, Supergup
pie, met tekeningen van Fleur van
der Weel, Uitgeverij Querido, isbn
9045100428, prijs: 10,95 euro.
Fleur van der Weel: „Ik kwam al heel snel op een hondje. Ik ben dol
op hondjes. Daar ben ik in die bundel mee gaan spelen."
foto Lex de Meester
TERNEUZEN - Het Hilde Vanhove Quartet en
Quantize geven op zondag 7 december een concert
in de Terneuzense jazzclub Porgy Bess.
Tijdens dit dubbelconcert staan twee zangeressen
centraal: de Belgische Hilde Vanhove en Zuid-
Afrikaanse Chantal Willie. Vanhove brengt zowel
covers als eigen werk, waarin stijlen als samba,
swing, bebop, blues en bossa nova de boventoon
voeren. Chantal Willie maakt deel uit van de
groep Quantize en trad al eerder op in Terneuzen
met formaties van pianist Jack van Pol. Peer Bai-
erlein is tijdens dit zondagmiddagconcert trom
pettist. Jef Neve en Ewout Pierreux spelen piano,
Piet Verbist en Leen van Reyn spelen bas, Yves
Peeters en Lieven Venken verzorgen de drumpar
tijen.
Het concert begint om 16.00 uur.
dam. Dat ging best goed, maar
ik vond het niet echt geweldig.
Als ik daar wel eens over klaag
de, zei mijn moeder: 'Smijt die
studieboeken toch in het water
en ga iets leuks doen'. Ik ben
toen overgestapt naar de kunst
academie in Utrecht. Daar vond
ik het helemaal super.
Ze studeerde af in de richting
grafische vormgeving. Daar
naast schilderde ze veel. Na
haar studie vond ze werk als de
corateur in een kinderwinkel.
Parttime, zodat ze freelance als
vormgever aan de slag kon en
tijd had om te schilderen.
„Gaandeweg is het illustreren
belangrijker geworden. Het
gaat nu in scheuten. Ik stort me
een paar weken op het één en
dan weer een paar weken op het
ander. Vooral bij het schilderen
is dat belangrijk. Ik kan niet één
dag per week aan een schilderij
werken."
Van der Weel schildert zowel
bijna abstracte taferelen als
grote, realistische portretten.
Eenvoud is wat al haar schilde
rijen en illustraties gemeen heb
ben. „Ik zoek naar heel eenvou
dige oplossingen om iets weer te
geven. Bij presentaties op de
academie zeiden mensen al te
gen me: 'O Fleur, wat heb je wei
nig'. Ik toon liever één ding dan
vijf. Ik hou van stevige, eenvou
dige beelden die op een essentië
le manier een gevoel uitdrukken
dat ik erin heb willen leggen."
Uitgeverij Querido nodigde Van
der Weel uit haar werk te laten
zien, nadat ze een kinderboekje
had gemaakt met teksten van
haar moeder Marijke. Ze wer
ken vaker samen. Vorig jaar ex
poseerde Fleur van der Weel in
de Middelburgse galerie 't
Haentje te Paart schilderijen
waarbij haar moeder poëtische
teksten had geschreven. De Am
sterdamse uitgeverij verleende
Van der Weel een proefop
dracht. Of ze wat illustraties
wilde maken bij gedichten van
Edward van de Vendel. „Het
verbaasde me eerst wel dat het
niet begon met een kennisma
king met de auteur. Achteraf be
greep ik dat dat juist goed is. Zo
kreeg ik de gelegenheid hele
maal mijn eigen weg te gaan. Ik
hoefde me niet te bekommeren
om wat hij precies bedoeld had,
ik kon mijn eigen visie geven. Ik
heb illustraties gemaakt naast
de verhaaltjes. Ik kwam al heel
snel op een hondje. Ik ben dol op
hondjes. Daar ben ik in die bun
del mee gaan spelen. Ik heb de
tekeningen gemaakt met een
kroontjespen en een penseel om
het zwart in te kleuren
Illustratie uit de bundel Superguppie.