lol van de ouders
Handboekbinderij heeft altijd werk bkr voorkomt
overkreditering
7
linderen krijgen steeds vaker te kampen met grote schulden
luizenprijs
a oktober
ink omhoog
het bedrijf
profijt
vrijdag 21 november 2003
Buschauffeurs krijgen 2,5 procent
Omzet in horeca gedaald
Hans Verkerk Keukens failliet
Wegener voortaan koninklijk
Greenspan tegen protectionisme
OBI vangt bot
"zaak tegen
fed Elsevier
Welvarend
Negatief
Zwarte lijst
Financiële instelling
Jeugd vult ene gat met het andere
sorMayke Calis
j/ilko Voordouw
JISTERDAM - Jongeren wil-
jconsumeren. Sparen vinden
vervelend. Lenen is de norm,
IK uit allerlei onderzoek,
ijsrdoor raken steeds meer
ugeren koopverslaaf d, zegt de
Ksterdamse psychologe Ca-
j« Karsten. Vooral meisjes
lisen 14 en 18 jaar zijn vatbaar,
«komt niet alleen door de re-
„Soapseries zijn ook een
gevaar. Het drankje dat
inheiden daarin drinken, de
jiding die de acteurs dragen,
ilwillen ze imiteren."
Jongeren," zo zegt Karsten,
,®ven ernaar om origineel te
amaar in de praktijk lijken
jallemaal op elkaar.Ze denkt
hier een belangrijke rol is weg-
voor de ouders. „Die
•oeten duidelij k maken wat het
jmschuld te maken. Straf ge-
Biisgeen goede methode, hoe-
glhet natuurlijk geen kwaad
kan om de pinpas even in te ne
men. Ook de scholen kunnen via
projecten leren dat alleen maar
kopen niet zaligmakend is."
Het Jongeren Informatie Punt
(JIP) uit Rotterdam geeft sinds
september cursussen hoe om te
gaan met schulden. Het JIP
krijgt veel vragen van jongeren
die net op kamers wonen en niet
weten hoe ze bijvoorbeeld ver
zekeringen, studiebeurs en
energierekeningen moeten re
gelen. Het kortetermijndenken
van veel jongeren valt op, vindt
medewerkster Miranda van der
Heul. „Ze komen pas met vra
gen als ze al uit hun huis zijn ge
zet. Voor die tijd hebben ze wel
twintig brieven gekregen, maar
die maken ze niet open of ze
denken dat het vanzelf wel goed
komt." Het wordt ze ook wel
makkelijk gemaakt, vindt Van
der Heul. Bij banken kunnen
jongeren wanneer ze eenmaal
achttien zijn heel simpel een re
kening openen. „Soms hebben
ze wel drie bankrekeningen,
loorMayke Calis
iWilkoVoordouw
ÖISTERDAM - Kinderen kun-
upas zelfstandig een lening of
Letalingsregeling aangaan als
il8 jaar zijn. Vóór de achttien-
iverjaardag moeten de ouders
lijd de aanvraag voor een le-
iigof een aankoop op krediet
tienen. Daardoor kan schuld
n ma worden verhaald.
ïkopers vragen niet altijd om
(handtekening van de ouders,
nemen verkopers van mo-
iltjes met abonnement het
italtijd even nauw.
a enkele keer wordt een
3mmer via een afbetalings-
«eling verkocht aan een
iderjarige zonder dat de ou-
5hun fiat geven. De ouders
jndan in principe nog steeds
sntwoordelijk, maar de
iter zal bij na altijd oordelen
de overeenkomst onrecht-
ig was. De verkoper heeft
waarbij ze het ene gat met het
andere vullen." Ook zwichten
jongeren voor alle mooie aan
biedingen op afbetaling, merkt
Van der Heul. „Het lijkt aan
trekkelijk om zo scooters te ko
pen. Maar ze vergeten dat de
scooter hun eigendom nog niet
is. Als er iets mee gebeurt, moe
ten ze dat ook betalen."
Jongeren lenen bij leeftijdgeno
ten, maar vooral bij hun ouders.
„Ik hoef dat meestal niet terug
te betalen", zegt een dertienjari
ge, die met haar vriendinnen
voor een tassenwinkel staat. Ze
hebben allemaal een mobieltje,
dat door hun ouders wordt be
taald. „Als ik iets wil, dan krijg
ik het gewoon", zegt de 15-jari-
ge Elaiza. Jennifer van zestien
had een schuld van zeshonderd
euro voor haar mobieltje. „Die
rekening hebben mijn ouders
betaald. Nu bel ik met een pre-
paidkaart."
Uit een onderzoek van het Na
tionaal Instituut voor Budget
voorlichting (Nibud) blijkt dat
de meeste jongeren in Neder
land een 'gat in de hand' heb
ben. Van jongeren van 21 tot 25
procent komt zestig procent
geld tekort. Zelfs kinderen van
10 tot 12 hebben schulden. Ook
de incassobureaus merken dat
het aantal jonge schuldenaars
fors toeneemt, constateert het
Nibud. De organisatie zegt dat
banken, grote bedrijven en kre
dietverstrekkers zich verant-
woordelijker moeten gedragen.
Volgend schooljaar presenteert
het Nibud een schuldenproject
aan middelbare scholen. Mocht
een jongere in ernstige financië
le problemen raken (vorig jaar
waren dat er naar schatting
10.000) dan komt hij terecht bij
een lid van de Nederlandse Ver
eniging voor Volkskrediet
(NVVK). Directeur Harry Wet-
zels zegt dat jongeren vaak har
der worden aangepakt dan ou
dere schuldenaars. „We willen
dat ze schuldenvrij raken. Er
wordt heel weinig kwijtge
scholden. Dus als de auto of de
scooter niet per se nodig is, moet
die als eerste de deur uit."
Frans Blanchard, directeur van
de Vereniging Communicatie
Adviesbureau's pleit de reclame
vrij. „Mensen zijn uiteindelijk
zelf verantwoordelijk voor hun
gedrag. Ook al wordt de reclame
aan banden gelegd, zoals bij
voorbeeld bij drank, dan zoeken
fabrikanten de jongeren op. De
ze marketingmethode is vaak
veel effectiever", stelt Blan
chard. „Wij dwingen niemand
iets te kopen. Jongeren moeten
van ouders en op school maar le
ren hoe ze met hun geld om moe
ten gaan." GPD
dan geen poot meer om op te
staan; de jonge klant moet zijn
brommer of telefoon wel inleve
ren.
De ouders hoeven niet altijd de
volledige schuld van het kind te
betalen, ook niet als ze onderte
kend hebben. Als het kind een
inkomen heeft, bijvoorbeeld via
een krantenwijk of een baantje
in een winkel, moet het kind de
schuld zelf deels terugbetalen.
Bovendien is de ouder niet meer
verantwoordelijk voor de
schuld als die ontstaat na de
achttiende verjaardag, als tot
die verjaardag altijd keurig is
betaald.
In een enkel geval kan een kind
van onder de achttien financiële
verplichtingen aangaan zónder
handtekening van de ouders,
bijvoorbeeld als hij een eigen
zaak begint. Die kinderen krij
gen bij het kantongerecht een
zogenaamde handlichting. De
minimumleeftijd hiervoor is
zestien. GPD
Tijdens het kopen van een cd even mobiel bellen. Veel jongeren geven te veel geld uit.
foto Harmen de Jong/GPD
HOUTEN - Vakbonden en werkgevers in het streekvervoer
hebben een onderhandelingsakkoord bereikt over een nieuwe
CAO.
Volgens dit akkoord worden met terugwerkende kracht de lo
nen van de circa 12.000 werknemers, voornamelijk buschauf
feurs, per 1 maart met 2,5 procent verhoogd.
Dat hebben de CNV Bedrij venbond en FNV Bondgenoten gis
teren bekendgemaakt. De CAO kent een looptijd van twee
jaar en geldt vanaf 1 januari 2003. ANP
ZOETERMEER - De horeca heeft in het derde kwartaal de
omzet met 3,4 procent zien afnemen vergeleken met het het
zelfde kwartaal vorig jaar. Dat komt vooral doordat minder
mensen hotels, restaurants en cafés bezoeken.
De cijfers zijn teleurstellend omdat de zomermaanden in de
cijfers zijn verwerkt. Het warme weer heeft geen positieve in
vloed gehad op de omzetten. Bedrijven in de hotel- en dran
kensector zagen hun omzetten met 5,2 en 4,1 procent het
meest dalen. Restaurants hebben 3,1 procent minder omge
zet.
Voor heel 2003 verwacht het bedrijfschap uit te komen op een
omzetverlies van 2 procent. GPD
ALPHEN AAN DE RIJN - Hans Verkerk Keukens heeft giste
ren faillissement aangevraagd. Het bedrijf dat de keukens
van Verkerk installeert, Home Retail Facilities, dreigt ook
over de kop te gaan. Klanten van Hans Verkerk dreigen de du
pe te worden van de financiële problemen van het bedrijf.
De twee bedrijven proberen met investeerders een doorstart
te maken. Een deel van de ongeveer 130 werknemers zou hier
door hun baan kunnen behouden. Ook moeten consumenten
die een aanbetaling hebben gedaan zo toch nog hun keuken
krijgen. Maar de vakbond heeft hier een hard hoofd in. ANP
APELDOORN - De uitgeverij Wegener mag zich koninklijk
noemen. Dat is bekendgemaakt bij de viering van het hon
derdjarig bestaan van het bedrijf.
In november 1903 begon Johan Wegener in Apeldoorn met
een nieuws- en advertentieblad. De latere Apeldoornse Cou
rant was geboren. Tegenwoordig is Wegener een beursgeno
teerde onderneming die dagelijks 1,2 miljoen dagbladen -
waaronder de PZC - produceert. Wekelijks maakt Wegener
ruim 7 miljoen nieuwsbladen en huis-aan-huiskranten. ANP
WASHINGTON - Het opkomende protectionisme in de Ver
enigde Staten en andere landen is een bedreiging voor de we
reldhandel.
Dat heeft Alan Greenspan, de president van de Amerikaanse
centrale banken, gisteren gezegd. In een verhulde waarschu
wing aan de Amerikaanse regering zei Greenspan dat 'het te
genhouden en het omkeren van protectionisme dringend
noodzakelijk is.'
De VS zijn op het ogenblik met enkele landen in handelscon
flicten verwikkeld, die zijn ontstaan doordat de Amerikaanse
regering de eigen industrie wil beschermen tegen concurentie
van buitenaf. Zo ligt er een geschil met de EU over extra in
voerrechten op staal en is er ruzie met China omdat de VS de
invoer van Chinees textiel willen beperken. ANP/AFP/RTR
KLDOORN - Een doorsnee
aingis in oktober flink duur-
i geworden. De gemiddelde
«psom lag vorige maand op
i.OOO euro, 3 procent meer
«in dezelfde maand een jaar
it Week uit gisteren vrijgege-
acijfers van het Kadaster,
ml appartementen stegen
akin prijs. Dit type woning
•ginoktober gemiddeld voor
MOO euro van de hand tegen
ÜOOO euro een jaar geleden,
it is een toename 3,9 procent,
gezinswoningen brachten
aüddeld 226.000 euro op, 2,7
tent meer dan een jaar gele-
a
sde stijging ten opzichte van
tierde kwartaal is opvallend.
®demaanden juli, augustus
'september constateerde het
liaster een prijsstijging van
'procent bij een gemiddelde
ójsvan205.000 euro. Oktober
5? 1,2 procent boven dat peil
aantal verkochte huizen
Wot 17.343. Dat is in verge
ving met september een toe-
van 3,2 procent. Ten op-
We van oktober 2002 was de
Wmet 7,1 procent nog veel
ster.
■verwachting in de huizen-
kleeft dat aan het eind van
"relatief slappe jaar 2003 de
!®pen zullen oplopen. Veel
kgbezitters met verhuis
den willen hun huis voor 1
Hiari verkocht hebben om de
baarde nog fiscaal gunstig
te mogen financieren.
iI]a' 1 januari mag dat niet
»r-ANP
^lERDAM - Reed Elsevier
"'ets fout bij de af schij ving
goodwill. De onderne-
'er van het hof in Am-
-- wees gisteren een
'tegen de uitgever af.
Stichting Onderzoek Be-
informatie (SOBI) van
r Lakeman had de zaak
gezwengeld. Hij stelde dat
Elsevier onterecht overna-
™nies sinds 2001 in veertig
ging afschrijven, terwijl
»e tijd twintig jaar ge-
door Inge Heuff
tik
iefde Reed Elsevier zo de
ANP
was. Volgens Lakeman
MIDDELBURG - Aan de Rot
terdamse Kaai in Middelburg
wordt een eeuwenoud ambacht
nog dagelijks uitgeoefend. Met
een minimum aan machines
binden de acht medewerkers
van Handboekbinderij Van de
Woestijne BV jaargangen van
tijdschriften in net als boeken in
kleine oplagen. „Er is veel ver
anderd in de branche en toch is
het principe hetzelfde geble
ven", zegt directeur John Joos-
sens.
Het met de hand inbinden van
tijdschriftjaargangen en boe
ken is erg arbeidsintensief. De
reden dat dit nog steeds gebeurt,
is dat voor tijdschriften - met
hun wisselende formaten en in
kleine oplagen - het niet renda
bel is daar machines op af te
stemmen. Bovendien moeten de
nietjes handmatig verwijderd
worden en willen veel opdracht
gevers dat de advertenties niet
mee ingebonden worden. Die
snijden de boekbinders met de
hand uit de tijdschriften. Dat
bespaart de opdrachtgever aan
zienlijke ruimte op de plank.
Ook boekuitgaven in kleine op
lagen (tot circa vijfhonderd
stuks) worden, om dezelfde re
den, met de hand ingebonden.
Het oude ambacht leeft dus nog
steeds, ook aan de Rotterdamse
Kaai in Middelburg. Daar is
Handboekbinderij Van de
Woestijne gevestigd. Dit bijna
140 jaar oude bedrijf vindt in
december twee panden verder
op nieuw onderdak bij Drukke
rij Meulenberg. „Mijn vader
heeft zeventien jaar geleden de
handboekbinderij overgeno
men", vertelt John Joossens.
„De boekbinderij werkt zelf
standig naast onze drukkerijac
tiviteiten. Maar omdat we vol
doende ruimte over hebben,
trekt in december de boekbin
derij bij de drukkerij in."
De klantenkring van de hand
boekbinderij is divers, maar
over het algemeen niet welva
rend. Vooral ziekenhuizen, uni
versiteitsfaculteiten en instel
lingsbibliotheken uit het hele
land weten de Middelburgse
handboekbinderij te vinden. De
afgelopen jaren waren deze in
stellingen echter wat terughou
dend in het laten inbinden van
hun tijdschriftjaargangen.
Joossens: „Er ligt voor ons veel
werk op de planken, maar er is
lang niet altijd geld om het te la
ten uitvoeren. Wij proberen ons
in elk geval goed te profileren,
Antonio Wood is bezig met boekbinden bij Meulenberg/Van de Woestijne.
zodat de opdrachtgevers aan
ons denken. Netwerken en een
uitstekend contact met be
staande klanten zijn belangrijk.
Behalve via onze site bestaat
werving ook door mond-tot-
mond reclame. En uiteindelijk
worden de tijdschriften inge
bonden. Als het nu niet is, dan
gebeurt het later. Wij maken ons
dan ook geen zorgen."
Er zijn volgens Joossens nog
maar weinig bedrijven in Ne
derland die dit handwerk op de
ze schaal uitvoeren. „Wij zijn in
zuidwest-Nederland de groot
ste, meestal gaat het om hele
kleine ondernemingen of druk
kerijen die het binden van boe
ken met de hand erbij doen. Tot
enkele jaren terug had een groot
aantal universiteiten, zieken
huizen en andere instellingen
met veel tijdschriftabonnemen
ten eigen boekbinders in dienst.
Die afdelingen zijn echter gro
tendeels opgedoekt, zowel door
bezuinigingen als door de komst
van de digitale tijdschriften."
De digitalisering is voor de
handboekbinderij niet echt een
bedreiging. Er verschijnen wel
meer titels op cd-rom maar het
gros van de tijdschriften blijft
op papier uitgegeven worden.
Alle ingebonden tijdschriften
en boeken worden bij Van de
Woestijne in de band gezet
waarop de titel en jaargang
naam:
Handboekbinderij
Van de Woestijne BV
plaats:
Middelburg
opgericht:
1865
aantal werknemers:
acht
omzet:
340.000 euro
worden gestempeld. Ook dat is
handwerk. „We hebben wel wat
machines", vertelt Joossens.
„Maar alleen de snijmachine is
echt modern en computerge
stuurd. Die kan alles tot op de
tiende millimeter strak snijden
en is veilig in gebruik. De rest
wordt alleen gebruikt als hulp
middel bij het handwerk."
Regelmatig krijgt de boekbin
derij oude boeken ter reparatie
aangeboden. Zo ligt op een van
de tafels een grote, oude fami
liebijbel waarvan de lederen
kaft beschadigd is door brand.
„Wij verrichten wel restauratie
werk, maar dat is zo arbeidsin
tensief dat de kosten erg hoog
liggen. Bovendien kan veel res
tauratiewerk de productiviteit
naar beneden halen. Want de
stroom tijdschriftjaargangen is
constant. Dan kun je niet opeens
enkele medewerkers op restau-
ratieklussen zetten. Daarom
zijn we kritisch met het werk
dat we aannemen en binnen
welke termijn het af moet zijn."
Behalve het inbinden van boe
ken en tijdschriften heeft de
handboekbinderij een extra
specialiteit: het op maat maken
van zuurvrije opbergcassettes
foto Ruben Oreel
voor bijzondere uitgaven. Mu
sea als het Rijksmuseum en Ste
delijk Museum in Amsterdam
en het Haags Gemeentemuseum
zijn opdrachtgever voor zulke
dozen en cassettes.
„Waardevolle prenten en boe
ken moeten zuurstofarm en
zuurvrij opgeborgen kunnen
worden om verval tegen te gaan.
Wij maken cassettes op maat die
aan museale eisen voldoen. Dat
is een enorm precies en arbeids
intensief karwei dat maar wei
nig bedrijven in Nederland nog
doen."
De medewerkers voor dit speci
ale werk, maar ook voor de
handboekbinderij, worden in
tern opgeleid. In Nederland is er
geen opleiding voor, wel in Bel
gië, maar Joossens zegt dat alle
benodigde kennis in huis is. „Ei
genlijk kan iedereen die zorg
vuldig en geconcentreerd kan
werken en van mooi handwerk
houdt, dit werk doen. Wij heb
ben dan ook geen probleem om
mensen te vinden, er komen
zelfs open sollicitaties binnen.
Maar het is wel zo dat de gemid
delde leeftijd rond de veertig
ligt. Jongeren willen misschien
liever met machines werken."
door Brenda van Dam
Misschien bent u zich er niet
eens van bewust, maar de
kans is groot dat u vermeld staat
in het Centraal Krediet Infor
matiesysteem (CKI) van BKR in
Tiel. Bureau Krediet Registratie
registreert het leen- en aflosge-
drag van meer dan acht miljoen
consumenten in ons land. Dit
om 'overkreditering' te voorko
men, wat natuurlijk een prima
doelstelling is.
Toch is de organisatie in de ogen
van veel consumenten de
kwaaie hond: „Van BKR moch
ten we geen lening afsluiten",
wordt er vaak gedacht. Waar
komen de vooroordelen van
daan?
Bureau Kredietregistratie is
zo'n veertig jaar geleden opge
richt om te voorkomen dat con
sumenten méér geld lenen dan
ze kunnen aflossen. Als een con
sument een lening wil afsluiten,
is een instelling verplicht om
eerst bij BKR te toetsen. Lopen
er nog andere leningen? Heeft de
klant misschien producten
waaraan een mogelijk krediet
gekoppeld is, zoals een credit
card of een klantenkaart? Gege
vens die een kredietverstrekker
nodig heeft bij de beslissing of
een krediet verantwoord is. Te
genwoordig staan trouwens ook
gsm-abonnementen bij BKR ge
registreerd.
„Ook die gegevens zijn belang
rijk. Als mensen schulden heb
ben, is dat vaak ook bij telecom-
bedrijven. Door gsm-abonne
menten aan CKI toe te voegen,
ontstaat een beter beeld van ie
mands financiële verplichtin
gen", legt woordvoerder Karin
Schreuder van BKR uit.
BKR wil consumenten bescher
men, maar kampt met een boel
vooroordelen. Het grootste
vooroordeel is wel: BKR beslist
of je een lening krijgt. „BKR
krijgt hierbij een veel te grote
rol toebedeeld", legt Schreuder
uit. „Als een financiële instel
ling op grond van onder meer
een BKR-toetsing besluit dat
het niet verstandig is om een
krediet te verstrekken, dan is
dat de beslissing van de instel
ling.
Bij de afwijzing wordt de naam
BKR vaak genoemd en die blijft
bij de mensen hangen. Als onze
naam valt, dan is het vaak bij
een negatieve ervaring: je krijgt
immers die gewenste lening
niet. Wordt de lening wél toege
kend, dan heeft ook toetsing
plaatsgevonden, maar dan
wordt BKR niet genoemd." Een
financiële dienstverlener houdt
inderdaad niet alleen rekening
met BKR-gegevens, maar kijkt
ook naar inkomen, gezinssa
menstelling, woonlasten en der
gelijke.
Een ander hardnekkig misver
stand is dat er een zogenaamde
'zwarte lijst' bij BKR zou be
staan. „Diverse media maken
daar zelfs melding van", vertelt
Schreuder. „Maar er bestaat
helemaal geen zwarte lijst. Wij
registreren alle consumenten
die gebruik maken van krediet.
Dus niet alleen mensen met een
betalingsachterstand." 95 pro
cent van die consumenten ko
men hun betalingsverplichtin
gen overigens zonder proble
men na.
„BKR weet alles over mijis het
derde grote vooroordeel. „Ook
dat is niet juist", weerlegt Karin
Schreuder. „Wij registreren al
leen de meest noodzakelijke
persoonsgegevens zoals naam,
adres, geboortedatum en verder
de objectieve kredietgegevens."
Dan gaat het om de krediet
vorm, het geleende bedrag, het
moment dat de lening moet zijn
afgelost. Ook het moment dat er
daadwerkelijk is afgelost wordt
genoteerd. Deze gegevens blij
ven daarna nog vijf jaar in het
systeem staan.
Instellingen zijn verder ver
plicht om betalingsachterstan
den te melden. Dit gebeurt ech
ter pas na een paar maanden en
nadat de consument gewaar
schuwd is. „Verder weten we
een heleboel ook niet", vertelt
Schreuder. „We hebben geen ge
gevens over studieschulden of
achterstanden in huur, energie
of de belasting."
Al met al staan toch heel wat ge
gevens in het Centraal Krediet
Informatiesysteem. Op basis
van de Wet bescherming per
soonsgegevens zijn deze alleen
beschikbaar voor de financiële
instelling die mogelijk de lening
gaat verstrekken én voor de
consument zelf.
Wie zijn BKR-gegevens wil op
vragen, kan hiervoor terecht bij
elke bank in Nederland. Neem
4,50 euro en legitimatie mee.
GPD