PZC
Efteling stelt bouw Droomrijk uit
BZW vindt dat jongeren meer
uren per week moeten werken
Dagelijkse verhalen uit de
thuiszorg in een boekje
Meidcentrale geopend
Gewoon waar het kan, aangepast waar het moet
Voorhavens versus
verdieping in
nota Westerschelde
15
Roompot kan voorlopig geen nieuw vakantiepark bij Kaatsheuvel bouwen
Gewonde
fietser
dinsdag 18 november 2003
Landhuizen
Kennisvoorsprong
Steunkous
Mishandeling in Heinkenszand
Strijd tegen tarieven fiets-voetveer
Werkstraf voor mishandelen
Boete voor uitdelen klappen
Cheque voor Cliniclowns
Braakman
Stormvloed
Concert
van
nme regioredactie
KAATSHEUVEL - Attractie
park De Efteling stelt de bouw
van het vakantiepark Droom
rijk uit. Dat park zou gebouwd
en beheerd worden door Room
pot Recreatie Beheer uit Kam
perland. De Efteling schuift de
plannen op de lange baan omdat
ie Raad van State geen toe
stemming heeft gegeven voor de
wijziging van het bestemmings
plan die voor de bouw van het
vakantiepark nodig was.
Ineen verklaring, gisteren uit
jeven, meldt de directie van
DeEfteling dat ze zich neerlegt
bij het besluit. Het park wil op
korte termijn alternatieven
voor een verblijfsaccommoda-
tie ontwikkelen.
De Efteling wil extra verblijfs-
i accommodatie realiseren om
meer bezoekers te trekken.
Doordat het park door ver
keersdrukte minder goed te be
reiken is, moet er in de optiek
van het pretpark gelegenheid
worden geboden om langer dan
een dag naar Kaatsheuvel te
gaan. Daarnaast wil het park
bezoekers van zijn nieuwe thea
ter de gelegenheid bieden te
overnachten.
Roompot Recreatie Beheer uit
Kamperland was door De Efte
ling in de arm genomen om een
vakantiepark te bouwen en be
heren. Droomrijk omvat de
bouw van een ridder- en prin-
sessenhotel, bosvilla's en land
huizen met in totaal 3500 slaap
plaatsen. De investering
bedraagt ongeveer 100 miljoen
euro. Voor het beheer van het
park zou Roompot zo'n 160
nieuwe personeelsleden moeten
werven en opleiden.
Wat het uitstel van de plannen
voor Roompot Recreatie Beheer
betekent, is niet duidelijk. Di
recteur H. van Koeveringe was
niet voor commentaar bereik
baar.
Volgens directievoorzitter R.
van der Zijl van De Efteling be
tekent uitstel van de plannen
voor het Droomrijk geen afstel.
,Er is sprake van een technische
fout bij de wijziging van het be
stemmingsplan. We beginnen
opnieuw en zorgen dat het dan
wel volgens alle regels gaat."
Naast de procedure rond het be
stemmingsplan loopt ook een
procedure over natuurcompen
satie. Van der Zijl denkt dat het
anderhalf tot drie jaar kan du
ren voordat het pretpark met de
bouw van het Droomrijk kan
beginnen. „Daarom gaan we op
zoek naar alternatieven. Ook op
andere plaatsen in het gebied
van het park kunnen we accom
modatie bouwen." Hij stelt dat
De Efteling zelfstandig gaat
bouwen of in samenwerking
met een partner. Volgens Van
der Zijl is het uitstel van
Droomrijk een strop van enkele
miljoenen voor De Efteling. Het
Droomrijk moest in het zoge
noemde 'Entenwoud' komen.
Het gebied wordt sinds septem
ber bezet door actievoerders
van GroenFront. Zij zijn tegen
de grootschalige bouw van va
kantiehuizen omdat het bos
grote natuurwaarde heeft. Het
is onduidelijk of de actievoer
ders van GroenFront nu ver
trekken.
De woordvoerder van de groep
was gistermiddag niet bereik
baar voor commentaar.
'door Ron Greqoor
BREDA - De Brabants- Zeeuw-
t Werkgeversorganisatie BZW
wil dat jongere werknemers (tot
veertig jaar) meer uren per week
werken, zonder extra loon.
Door deze arbeidsduurverlen-
willen de werkgevers de
productiviteit opvoeren.
„Door de vergrijzing en de ont
groening komen er de komende
jaren steeds minder mensen die
de bv Nederland draaiende
moeten houden"stelde voorzit
ter J. Janssen gisteren tij dens de
jaarvergadering van de BZW in
la. „Dus moet het draagvlak
worden verbreed."
Het centraal akkoord (afspraak
tossen regering, werkgevers en
vakbonden) concentreert zich
op de aanpassing van de vut en
het prepensioen. Hierdoor kan
de arbeidsproductiviteit ook
rorden verhoogd. „Toch zal
aaatwerk nodig blijken. Want
het nu echt verstandig om een
metselaar of vrachtwagen
chauffeur van veertig dienstja
ren nog een paar jaar langer te
laten werken? Dat lijkt mij, let
terlijk, niet gezond."
Bovendien past arbeidstijdver
lenging voor j ongeren in de ogen
van Jansen prima bij het begin
sel dat de sterkste schouders de
zwaarste lasten moeten dragen.
„Draagvlakverbreding kan
vooral bereikt worden door een
extra beroep te doen op de inzet
van jongeren", vindt Janssen.
De voorzitter denkt dat de situ
atie nu heel anders is dan begin
jaren tachtig, toen er een verge
lijkbare economische dip was.
We hebben met z'n allen te veel
vrije tijd, vindt hij.
„Toen er jaren geleden te veel
mensen op de arbeidsmarkt
kwamen, hebben we het instru
ment arbeidsduurverkorting
uitgevonden. Ik ben ervan over
tuigd dat jongeren in het begin
van hun loopbaan best bereid
zijn, onder handhaving van hun
loon, een paar uur per week lan
ger te werken. Het enorme aan
tal vrije dagen dat we nu heb
ben, is nergens voor nodig en
leidt tot een verwende genera
tie. Als de arbeidsduurverlen-
ging zou worden ingevoerd,
betekent dat een geweldige uit
breiding van het aantal produc
tieve uren." Janssen vindt het
een goede zaak dat binnen het
centraal akkoord afspraken ge
maakt zijn over loonmatiging.
Dat verbetert de concurrentie
positie van het bedrijfsleven.
„Loonmatiging is geweldig be
langrijk, maar het is niet de cru
ciale sleutel om uit het economi
sche dal te komen. Via de hoogte
van de lonen kunnen wij de con
currentieslag met Oost-Europa
en landen als China toch niet
winnen. Wij moeten vooral zor
gen dat we slimmer produceren
dan anderen en gebruik maken
van onze kennisvoorsprong.
Dat hebben wij de afgelopen ja
ren niet goed gedaan."
door Claudia Sondervan
IEWEDORP - 'Achter elk deur
tje een verhaal'. Zo heeft thuis-
lorgmedewerkster Carla Tan-
ge-Davidse haar eerste boek
genoemd, dat woensdag 26 no
vember bij Oosterschelde
Thuiszorg in Goes wordt gepre
senteerd. De bundel van zeven
tien anekdotische verhalen uit
haar praktijkervaring geeft de
15-jarige Lewedorpse uit in ei
gen beheer.
Het boekje leest als een promo-
tieboek voor Tange's vak. Oost,
"est, Thuis best, is haar zorg-
Mo. Al is de verhouding tus
sen de verzorgende en de door
BÏerdom kwetsbaar geraakte
ffiens heel precair, zijn de ar
beidsomstandigheden achter al
die deuren zelden arbo-verant-
woord en zijn de zorgtaken niet
™jdje-dat, thuis wonen is een
grootgoed voor de oudere mens,
vindt Tange. „Ik maak de on
waarschijnlijkste dingen mee.
In schreef ze al langer voor me-
op en sinds kort ook voor het
pffsoneelblad van Oosterschel-
mThuiszorg." Reguliere uitge
dijen bleken niet gehaast om
Jaar verhalen uit te geven,
®arom wendde Tange zich tot
®e-het-zelf-uitgeverij Berg-
,oek w Zwolle. Die voorziet in
amk en webshop-verkoop,
®aar niet in een eindredacteur.
°k al heeft Tange personen, si—
ualies en omstandigheden
'erkenbaar uitelkaar getrok-
en.de verhalen komen behoor-
authentiek over. Niet in het
®mst door het zorgj argon dat
J em in de teksten sloop zon-
,er die ontoegankelijk te ma-
Jen- Ze beschrijft met warmte
e absurditeiten van de ouder-
tmT j 'S eerüjk in haar beken-
7« Sj er zorgbehoevenden
Ji die ze liever niet bezoekt.
Gnf ^en 79"iarige fietser uit
üeraafct ,g.lstermiddag gewond
een een aanrijding met
rpori vrachi-wagen. De fietser
vwover de rotonde van de Piet
tang van 6n krueeg geen voor"
fair n vrachtwagenchauf-
n uie sloeg rechtsaf de M.A.
aan 1 laan in. De bejaarde
krach? me^ beenletsel overge-
%nhuïrhet 0osterschelde-
Omdat die, in hun boosheid over
hun lot en lijdzaamheid, de eni
ge mens die zij nog dagelijks
zien de volle laag geven. Of om
dat die de koffie nog zetten met
water uit de regenbak, dat een
wat al te levendige indruk geeft.
Haar collega's en zij zijn oprecht
opgelucht als een 'zwaar adres'
vervangen kan worden door een
'simpele steunkous'. „We spre
ken altijd respectvol over men
sen, maar dat is de omgangs
taal", bekent Tange.
Veel van de verhalen komen on
miskenbaar van het Zeeuwse
platteland en schetsen leefom
standigheden die voorkomen
als uit de voor-vorige eeuw. Met
bedstedes, waskommen, adelij-
ke juffersluiken en tuigkamers
Thuiszorg: Achter elk deurtje
een verhaaltje. Auteur Carla
Tange-Davidse. Uitgeverij
Bergboek.nl, Zwolle. ISBN: 90-
70037-89-0. Prijs 14 euro.
MIDDELBURG - Vanuit een politieauto heeft
minister J. Remkes van binnenlandse zaken
gisteren de gezamenlijke meldcentrale Zee
land officieel geopend. De politie, de brand
weer en de ambulancediensten verwerken
spoedmeldingen voortaan vanaf een centraal
punt. De hulpdiensten kunnen hun werkzaam
heden zo beter op elkaar afstemmen. Volgend
jaar rond deze tijd moet de samenwerking nog
beter verlopen. Dan moet het nieuwe commu
nicatiesysteem C2000 gaan werken. De hulp
diensten kunnen dan, ook onderweg, voor het
eerst rechtstreeks met elkaar praten. De ver
bindingen worden bovendien digitaal, waar
door de verstaanbaarheid verbetert.
foto Mechteld Jansen
door Claudia Sondervan
GOES - Tengere Adinda (3) heeft als al
tijd wat schroom om binnen te komen.
Daan (3), haar speelkameraadje, helpt
haar over de drempel. Ze mag haar koude
handjes tegen zijn warme wangen hou
den. Daan lacht, en dat wordt schateren
als kleuterleidster Rianne hem een stevi
ge kietelbeurt geeft. Adinda begroet on
dertussen blonde krullenbol Stijn (3), die
met een grote auto rondwoelt op een dik
ke matras.
Als Adinda een complimentje krijgt over
haar mooie paardenstaartje, wil Stijn
daar graag even aan voelen. Het wordt
tij d voor de kring en om de liedj esdoos uit
de kast te halen, kondigt leidster Klaske
aan. Met tikjes op de stoelzitting maakt
ze duidelijk waar Adinda kan gaan zit
ten. Een gewone dag op een kinderop
vangcentrum.
Met een verschil: Daan, Adinda en Stijn
zijn blind en hebben daarbij andere be
perkingen. Hun speelplek is uniek in Ne
derland: de eerste voorschoolse revalida-
tiedagop vang voor meervoudig gehandi
capte kinderen. Woensdag krijgt het cen
trum in Goes bij de formele opening een
hanteerbaardere naam. Voorlopig spelen
de kinderen op de bovenverdieping van
instelling Visio aan de Lijnbaan. Een
verhuizing naar het gebouw van Kinder
opvang De Bevelanden Goes-Noord is
echter in de maak.
„Ik wilde de kinderen de eerste tijd graag
vlakbij hebben om bij te kunnen sturen,
vertelt Ria Waelen van Visio, instelling
voor mensen met een auditieve en visuele
handicap. „Het dagverblijf werkt boven
verwachting. Ik had nooit gedacht dat
we twee maanden na de start al zoveel
ontwikkeling bij de kinderen zouden
zien." Alle drie de kinderen komen van
reguliere kinderdagverblijven, maar flo
reerden niet. Temeer omdat ze elke week
ook nog allerlei locaties langsmoesten
voor therapieën. „Nieuwe omgevingen
zijn heel moeilijk voor een blinde. In de
drukte van de dagverblijven bleef de ont
wikkeling van de kinderen achter. Met de
De leidsters en hun blinde pupillen.
ouders heb ik overal rondgekeken naar
voorzieningen. Maar telkens was af
stand een probleem. Daarom besloten we
tot een eigen voorziening. Hier komen de
revalidatiemedewerkers, logopedisten,
fysiotherapeuten naar de kinderen toe."
Adinda bewoog niet uit zichzelf, zo druk
was ze met luisteren, vertelt Waelen. Nu
probeert Adinda zelf haar stoel terug aan
tafel te schuiven. Daan zat niet goed in
z'n vel op zijn oude kinderdagverblijf.
Nu wappert hij enthousiast met zijn han
den na het liedje over het helicoptertje,
knuffelt Rianne en volgt dan neuriënd de
conversatie over het theeserviesje tussen
Adinda en Klaske. Stijn is slechthorend,
maar reageert op het rustige dagverblijf
weer op wat er gezegd wordt. In het tu
mult op zijn vorige dagverblijf ging
spraak verloren. Hier wordt alles be
noemd.
Rianne verdwijnt naar de keuken om
fruit klaar te maken. „En dan doet Rian
ne met de mixer," weet Adinda. „Dat zal
Riannne nog wel even zeggen," stelt
Klaske gerust. Als Rianne terugkomt
met een kan sap en bakjes fruit, staat
Stijn uit zichzelf op om naar de tafel te
foto Dirk-Jan Gjeltema
komen. „Daar staat een stoel", laat Klas
ke terloops voelen.
In januari komen nog twee kinderen op
het centrum. Op de nieuwe locatie gaan
de kinderen geleidelijk aan spelen met
ziende leeftijdgenootjes. „Zoals ze zich
nu ontwikkelen, denk ik dat de aanslui
ting met het basisonderwijs mogelijk is.
Misschien niet op hun vijfde, misschien
een jaartje later, daar moet ik nog afspra
ken over maken," zegt Waelen. „Ons uit
gangspunt is: gewoon waar het kan, aan
gepast waar het moet. De ontwikkeling
van de kinderen staat voorop."
HEINKENSZAND - Een 15-jarige jongen uit Heinkenszand
is zondag in de Marktstraat in zijn woonplaats mishandeld.
Dat gebeurde toen hij een vriend te hulp schoot, die werd be
laagd door een onbekende jongeman. De jongen sprong tus
sen beiden en kreeg een vuistslag op zijn neus en enkele klap
pen in het gezicht. Hierdoor liep hij een gebroken neus op en
een wond boven het oog. De jongen deed aangifte.
TERNEUZEN - Oud-Terneuzenaar Dennis van Nieuwen-
huijzen (nu namens D66 gemeenteraadslid van Tilburg) ver
wijt het gemeentebestuur Sluis een lakse houding in de strijd
tegen de te hoge tarieven voor het fiets- voetveer tussen Bres-
kens en Vlissingen. Sluis reageerde niet toen hij de klachten
over het tunnel- en veergebruik inventariseerde en liet zelfs
niets horen toen hij de resultaten van zijn onderzoek opstuur
de. Aan de hand van de inventarisatie (van klachten van reizi
gers met het openbaar vervoer) stelde de D66-er een notitie
op, die hij indiende bij de Vaste Kamercommissie van Verkeer
en Waterstaat in Den Haag. Verschillende Kamerleden be
loofden hem de kwestie op te pakken. Op 24 november maakt
Van Nieuwenhuijzen gebruik van het spreekrecht in de sta
tencommissie Economie en Mobiliteit. De problematiek staat
ook op de agenda van de gelijknamige raadscommissie in Ter-
neuzen.
MIDDELBURG - Een twintigjarige inwoner van Vlissingen
is gisteren in Middelburg wegens zware mishandeling van een
portier conform de eis veroordeeld tot 150 werkstraf en een
maand voorwaardelijke gevangenisstraf. Het slachtoffer liep
4 j uli dit jaar in Vlissingen een ernstige hoofdwond op toen hij
met een stok werd geslagen. „Dit zijn maffia-achtige praktij
ken", verzekerde politierechter B. Doorewaard Boekhout. De
Vlissinger wilde het slachtoffer een lesje leren, omdat die zijn
vriendin zou lastig vallen. Met dat verhaal schakelde hij een
kennis in. Met zijn tweeën gingen ze naar het Vlissingse res
taurant, waar ze het slachtoffer met een smoes naar de hal
lokten. Volgens de Vlissinger had zijn vriend met de stok ge
slagen. „Een foutje. Dit kan gebeuren", merkte hij noncha
lant op.
Tijdens de schermutselingen in het restaurant was de ver
dachte zijn portemonnee verloren. Toen hij daarvan aangifte
deed werd hij aangehouden. De strafzaak tegen de 23-jarige
medeverdachte uit Vlissingen werd uitgesteld.
MIDDELBURG - Voor de mishandeling van een zestienj arige
jongen is gisteren in Middelburg een 35-jarige man uit Rotter
dam veroordeeld tot 250 euro boete en een week voorwaarde
lijke gevangenisstraf. Aan het slachtoffer moet hij 50 euro
smartengeld betalen. De Rotterdammer had 29 mei dit jaar in
Vlissingen klappen aan de jongen uitgedeeld, omdat hij vond
dat hij werd uitgedaagd.
ZOUTELANDE De organisatie van de Cliniclowns heeft zon
dag tijdens viswedstrijden in Zoutelande een cheque van
2500 euro gekregen. De federatie Hengelsportvereniging
Zuid-West Nederland zamelde de afgelopen wedstrijden geld
in voor de Cliniclowns. De ambassadeur van de organisatie
nam de cheque in ontvangst.
door Ben Jansen
ANTWERPEN - Verdiepen of
niet? Moeten grote contai
nerschepen in de toekomst de
Westerschelde blijven opvaren
naar Antwerpen of kunnen ze
net zo goed terecht in Vlissingen
en Zeebrugge? Deze vragen
staan centraal in de grensover
schrijdende milieueffectenrap
portage voor de toekomst van
het Schelde-estuarium, waar
van gisteren in Antwerpen de
kennisgeving ofwel startnotitie
is gepresenteerd.
Wanneer Vlissingen en Zee-
brugge als voorhavens van Ant
werpen worden gebruikt, hoeft
de vaargeul in de Westerschelde
niet verder te worden verdiept
en hoeft daardoor optredend
verlies van natuurwaarden niet
te worden gecompenseerd. Daar
staat tegenover dat in dit geval
vracht moet worden getrans
porteerd van en naar de havens
aan de monding van de Wester
schelde en dat heeft ook milieu
effecten.
Behalve gevolgen voor natuur
en milieu speelt ook geld een rol.
Verdiepen betekent baggeren,
obstakels opruimen en gebieden
inrichten om de schade aan de
natuur te herstellen. De keus
voor benutting van Vlissingen
en Zeebrugge brengt uitbrei
ding van havenfaciliteiten en
verbetering van achterlandver
bindingen met zich mee. De fi
nanciële afweging daarvan
komt niet aan bod in de mer,
maar in een maatschappelijke
kosten-batenanalyse, die in het
voorjaar van 2004 wordt ge
maakt.
De milieueffectenrapportage en
de kosten-batenanalyse zijn en
kele van de bouwstenen voor de
ontwikkelingsschets Schelde-
estuarium, waarvoor Neder
land en Vlaanderen gezamen
lijk de projectorganisatie Proses
hebben opgezet. Die schets
moet aangeven welke maatre
gelen noodzakelijk zijn om de
veiligheid tegen overstromen,
de toegankelijkheid van de
Scheldehavens en de natuur
lijkheid van het gebied op de
wat langere termijn te behou
den en te verbeteren.
In het kader daarvan is ook een
natuurontwikkelingsplan ge
maakt, waarin onder meer de
ontpoldering van de Braakman,
de omgeving van het Zwin en de
polders bij Saeftinghe als moge
lijkheden zijn genoemd. In de
mer worden ze als voorbeeld
project opgenomen, samen met
de inrichting van enkele loca
ties stroomopwaarts in Vlaan
deren als gecontroleerd over
stromingsgebied of als na
natuurterrein. De discussie over
de mer moet ook duidelijk ma
ken of het graven van een ver
binding tussen de Wester- en de
Oosterschelde door de hals van
Zuid-Beveland (in de wande
ling Overschelde genoemd) een
goede oplossing is om overstro
ming in het oosten van de Wes
terschelde en aan de Zeeschelde
te voorkomen. Door de Ooster-
scheldekering in het geval van
dreigende hoge stormvloeden
bij laag water te sluiten, kan de
ze zeearm worden gebruikt om
via het Overscheldekanaal wa
ter op te vangen dat de trechter
van de Westerschelde wordt op
gestuwd.
Een knelpunt daarbij kan zijn
dat aan de Oosterschelde ook
een functie wordt toegekend als
opvangbekken ten tijde van ho
ge waterstanden op de rivieren.
Daarom zal onder meer worden
bekeken hoe groot de kans is dat
een zware stormvloed zich tege
lijk met veel water op de rivie
ren voordoet. Voor de
Overschelde zijn twee mogelijk
heden in beeld: ter hoogte van
Bath en ter hoogte van Kruinin-
gen. Donderdag (dorpshuis in
Rilland), woensdag 26 novem
ber (hotel Arion in Vlissingen)
en maandag 1 december (pavil
joen Westkant in) Terneuzen
zijn informatie- en inspraak
avonden over de startnotitie
voor de mer.
GRIJPSKERKE - De afdeling
Walcheren van de Vereniging
Vrienden van het Lied geeft
zondag een concert in boerderij
galerie De Osseberg aan de Sin
gel weg 11 in Grijpskerke. Uit
gevoerd wordt Die Winterreise
van Franz Schubert. Bariton
Hans Pieter Herman en Maurice
Lammerts van Bueren (piano)
verlenen medewerking. Het
concert begint om 15 uur.