Situatie in Georgië loopt uit de hand
Britten hunkeren
naar ontknoping
Charles-schandaal
Jessica Lynch in
heldenrol gedrukt
Verliezende Koizumi
behoudt meerderheid
in parlement Japan
MEGA JACKPOT
Ook kritiek op boycotten van Arafat
Geen gezoen in Moskou
Stembusgang in Guatemala
NOG 1 DAG!
Iran bevriest
verrijking
van uranium
maandag 10 november 2003
Peru grijpt
tweede man
Lichtend Pad
Kwartet
Hoflakei
Blonde Rambo
Dikke kinderen tikkende tijdbom
Recorddrugsvangst in Turkije
Schrijfster Rowling wordt barones
Fatale stormloop op aalmoezen
Verzet tegen toetreding Turkije
EU zal Israël straffen
voor weigeren gezant
HnorAd Bloemendaal
TEL AVTV - De Europese Unie
neemt op korte termijn het be
sluit de ambassadeur van Israël
bij de EU te boycotten. Dit als
reactie op het maar niet willen
ontvangen van de EU-gezant
voor het Midden-Oosten door
de Israëlische regering.
LIMA - Peruaanse mili
tairen hebben de nummer
twee van de rebellengroe
pering Lichtend Pad ge
arresteerd tijdens gevech
ten met de groepering in
het Andes-gebergte.
Daarbij kwamen vier re
bellen om het leven en
raakte een militair ge
wond, meldde de Peru
aanse regering gisteren.
Na de arrestatie van de
leider van Lichtend Pad in
1992 bleef nog maar wei
nig van de gewelddadige
beweging over. Enkele
honderden rebellen zitten
echter nog in de Andes en
in het oerwoud. De gear
resteerde leider is Jaime
Zuniga, alias Cirilo of
Dalton, die betrokken zou
zijn bij de ontvoering van
71 mensen die werkten
aan de aanleg van een Ar
gentijnse gasleiding in
Peru. Een waarheidscom
missie heeft Lichtend Pad
verantwoordelijk gesteld
voor de ongeveer 69.000
mensen die in de jaren
tachtig en negentig in Pe
ru tijdens rebellenopstan-
den om het leven zijn ge
komen. ANP/RTR
Die verwachting is gisteren uit
gesproken door de Belgische di
plomaat Marc Otte, in het Ikon-
radioprogramma 'De Andere
Wereld'. Otte is die speciaal ge
zant van de Europese Unie bij
het Israëlisch-Palestijnse vre
desproces.
Het is niet voor het eerst dat am
bassadeur Otte in de media Isra
el waarschuwt voor een harde
Europese reactie op de boycot
die het begin oktober tegen hem
heeft ingesteld, na zijn gesprek
met de Palestijnse president
Arafat in Ramallah. ,,De EU
kan zich niet langer onthouden
van een antwoord op Israëls
boycotpolitiek", vertelde hij on
langs het Israëlische dagblad
Ha'aretz.
Otte noemt de boycot in strijd
met de verklaarde politieke
doelstellingen van minister
Shalom van Buitenlandse Za
ken 'en zelfs van premier Sha
ron'. Shalom zei bij zijn aantre
den de vertroebelde relaties met
Europa te willen verbeteren. Hij
gaf destijds toe dat Israël wat
dat betreft ook de hand in eigen
boezem moet steken.
Het huidige boycotbeleid, als
onderdeel van Israëls isolatie
van Arafat, heeft geleid tot woe
de in Europese hoofdsteden,
vertelt Otte. De Israëlische am
bassadeur in Parijs is onlangs
op het matje geroepen op het
Franse ministerie van Buiten
landse Zaken. Hij kreeg daar
onder meer kritiek te horen op
het Israëlische boycotbesluit.
Minister Shalom is er over aan
gesproken tijdens een recent be
zoek aan Duitsland. En ook in
Den Haag bij het ministerie van
Buitenlandse Zaken is kritiek
op het Israëlische boycotbeleid.
Maar een 'tegenboycot' vindt
het ministerie een stap te ver.
„Dat Otte niet wordt ontvangen
door de Israëlische regering
vindt Nederland ook niet goed,
maar wij zijn nog lang niet zo
ver dat we denken aan een boy
cot van de Israëlische ambassa
deur. Otte meent bovendien
voor Nederland te kunnen spre
ken, maar daarvan is geen spra
ke", zegt een woordvoerder.
Volgens Otte vragen mensen in
Europa zich af of Israël niet pro
beert het kwartet (VS, VN, EU
en Rusland) te neutraliseren.
„De drie afgevaardigden die
met Arafat hebben gesproken,
worden door Israël geboycot.
Misschien probeert het op die
manier nog maar één bemidde
laar in het Midden-Oosten over
te houden, namelijk de Verenig
de Staten."
Het kwartet lanceerde afgelo
pen zomer het 'routekaart'
vredesplan. Israël boycot de
speciale gezanten bij het vre
desproces van EU, VN en Rus
land. Het onderhoudt wel
normale contacten met de am
bassadeur van de EU in Tel Aviv.
Daarom ligt een boycot van de
Israëlische ambassadeur bij de
EU in Brussel diplomatiek ge
zien wat moeilijk. GPD
van onze redactie buitenland
MOSKOU - Verliefde stelletjes in de Russische hoofdstad
Moskou, zouden zich vanaf 1 januari 2004 wellicht aan stren
ge zedeneisen moeten gaan houden. Geen gezoen meer in
openbare ruimten. De krant Stolitsjnaja Vetsjernjaja Gazeta
berichtte dat op het stadhuis in Moskou plannen worden ge
maakt om een zoenverbod in te stellen.
De maatregel zou bedoeld zijn om de 'publieke moraal' in de
losgeslagen hoofdstad weer op te krikken. Uitzonderlijk
'schaamteloze' zoeners zouden zelfs een tijdje in de gevange
nis moeten slijten, zo bericht de BBC. De Russische krant ci
teert een functionaris bij de afdeling onderwijs van het stad
bestuur, die zegt dat 'onze kinderen de hele dag lessen in de
liefde krijgen, waar zij maar kijken'.
Een liberaal Russisch parlementslid, Valeria Novodvorskaja,
verklaarde op het Moskouse radio dat een dergelijk verbod
'Orwelliaans' zou zijn. Novodvorskaya beloofde dat als het
verhaal geen grap is, en het Moskouse stadsbestuur inder
daad overweegt een zoenverbod in te stellen, zij voortaan
haar tijd in openbare ruimtes zoenend zal doorbrengen.
„Op het moment dat ik een aardig iemand zie die ik ken, zal ik
hem direct kussen, zelfs als ik er geen zin in heb. Ik nodig alle
Moskovieten uit hetzelfde te doen", aldus Novodvorskaja.
ANP
De Georgische president Eduard Sjevardnadze (midden) gaat zelf de straat op voor het parlementsgebouw in de hoofdstad Tbilisi.
foto Viktor Dratsjev/AFP
door Esther Gotink
LONDEN - De nieuwe prinses
in de Britse koninklijke familie
kwam nét te laat. Was de doch
ter van prins Edward zaterdag
iets eerder geboren, dan had zij
in chocoladeletters op de voor
pagina's van de zondagskranten
gestaan. En dus niet de ver
meende homoseksuele escapa
des van haar oom prins Charles.
Nee, Charles ontkwam niet aan
beschamende krantenkoppen
op de voorpagina's van alle ta
bloids. 'Is Charles biseksueel?',
vroeg News of the World zich
zonder gene af. Privésecretaris
Sir Michael Peat van Charles
zou deze vraag in het verleden
ooit hebben voorgelegd aan de
voormalig secretaris en advi
seur van de kroonprins, Mark
Bolland. En zo gaf deze krant
een eigen draai aan het schan
daal over het 'mysterieuze inci
dent' rond Charles en een voor-
malige bediende waarover niet
mag worden gepubliceerd.
Ook de Mail on Sunday, die tot
bet bittere eind heeft gepro
beerd rechterlijke toestemming
te krijgen voor het afdrukken
van het complete verhaal, pro
beerde uit hoe ver ze kon gaan.
Wereld exclusief: Charles en
^jn bediende, het ware ver
baal kopte de krant. Daarna
'olgden zes pagina's interview
net voormalig hoflakei George
smith. Hij ZOu alle details van
let seksschandaal kennen,
naar hij kon verder niet ingaan
'P wat die details dan zijn.
gina te krijgen. Zo kwam de al
tijd gerespecteerde Sunday Ti
mes met de opening 'William
vreest voor complot dat zijn va
der ruïneert'. Een nieuwe di
mensie misschien aan de
krampachtige pogingen van de
Britse media om het volledige
verhaal naar buiten te krijgen:
via 'pro-Charles' verslagen
komt de ontknoping van het
mysterie steeds dichterbijGPD
van onze redactie buitenland
TBLISI - De situatie in Georgië dreigt uit de
hand te lopen door de aanhoudende demon
straties tegen de vermeende fraude bij de
parlementsverkiezingen van 2 november.
„De situatie is eigenlijk oncontroleerbaar",
aldus minister Tevzadze van Defensie.
Duizenden demonstranten gaan dagelijks
de straat op sinds de verkiezingen, waarmee
volgens hen is gefraudeerd. Ze eisen het ver
trek van de 75-jarige president Sjevardnad
ze.
Oppositieleider Saakasjvili leidt de beto
gingen. Hij eist dat zijn Nationale Bewe
gingspartij tot winnaar van de verkiezingen
wordt uitgeroepen. Sjevardnadze zal vol
gens hem anders met geweld worden afge
zet.
Sjevardnadze ontmoette Saakasjvili gister
avond in een poging de oplopende spannin
gen in het land te bedaren. Het gesprek zou
eerder op de dag plaatsvinden, maar werd
uitgesteld omdat de oppositieleider de pre
sident niet in diens kantoor wilde ontmoe
ten. Het gesprek vond daarom in de parle
mentsgebouwen plaats. Achteraf spraken
de oppositieleiders van een mislukking.
De kiescommissie staakte zaterdagavond
het tellen van de stemmen, wegens de vele
klachten over fraude. Voorzitter Devdiara-
no eiste dat een rechter uitspraak doet over
de vermeende fraude. Tot die tijd wil zij
geen resultaten meer bekendmaken.
ANP/RTR
Set
was voor de roddelgrage
jhtten dan ook een domper op
zondagsvreugde. Wekelijks
'lakken ze naar de primeurs die
boulevardpers vaak tot het
Wekeinde opspaart en deze
ondag was de anticipatie gro-
<"r ban anders. Om hun honger
w°r obsceniteit te stillen moest
|e het koninklijke schandaal
enter tussen de regels door le
en. Via losse flarden kregen ze
fel een idee wat zich volgens
>mith in paleiselij ke kringen
t afgespeeld. En voorzich-
'g worden de eerste grappen
i anceerd over 'de prins die op
en houtje bijt', en 'op twee
fuitjesblaast'.
'elfs be serieuze kranten had-
en een invalshoek gevonden
m het schandaal op de voorpa-
SAN JU AN COMALAPA - Boeren staan in de rij om te stemmen.
Vijf miljoen Guatemalteken konden gisteren hun stem uitbrengen
in de algemene verkiezingen in het Latijns-Amerikaanse land.
Naast presidentsverkiezingen werden er ook parlements- en lokale
verkiezingen gehouden. Oppositiekandidaten Oscar Berger en Al-
varo Colom zijn favoriet voor het presidentschap.
foto Victor Ruiz Caballero/AP
door Ans Bouwmans
WASHINGTON - „Ik ben een
overlevende, niet meer. Als ik
er over denk, dan lig ik wak
ker." Soldate Jessica Lynch
(20) uit Palestine, West Virgi
nia, werd na haar bevrijding
uit een Iraaks ziekenhuis dit
voorjaar een heldin. Zij stond
voor Amerikaanse moed en
doorzettingsvermogen in een
op dat moment moeizame fase
in de oorlog in Irak, maar zij
werd tevens het symbool van
cynische oorlogspropaganda.
Zij is in een heldenrol gedrukt
waarin ze zich niet op haar ge
mak voelt, zegt ze zelf in het
boek 'Ik ben ook een soldaat,
het verhaal van Jessica Lynch'
dat morgen in de VS ver
schijnt.
Net als zeven maanden gele
den duikt het gezicht van Jes
sica Lynch overal in Amerika
op. Gisteren is er een tv-film
over haar uitgezonden. Zij
staat op de cover van opinie
weekblad Time en met een
groot interview en een stuk uit
haar boek binnenin. Ook de
New York Daily News en de
Herald-Dispatch uit West
Virginia hebben haar boek al
ingezien en erover gepubli
ceerd. Morgen zendt omroep
ABC een interview met haar
uit en daarna doet zij de ronde
bij praatprogramma's op tv.
De Jessica Lynch van nu per
sonifieert de nieuwe werke
lijkheid over Irak, die onge
makkelijker is dan gedacht.
Jessi's leven bestaat uit moei
zaam revalideren en hopen
dat het gevoel in haar linker
voet terugkeert en haar dar
men en blaas weer vanzelf
gaan werken. „Ik wil gewoon
weer in staat zijn te lopen",
zegt ze tegen ABC.
In april zijn het de openharti
ge ogen op de archieffoto van
de bevoorradingsklerk in le
gergroen en haar verschrikte
van pijn vertrokken gezicht
bij de redding uit het Iraakse
ziekenhuis die de aandacht
trekken. Het verhaal van het
doorsnee meisje van het Ame
rikaanse platteland dat iets
van de wereld wilde zien, min
of meer per ongeluk in de
frontlinie terecht kwam en
zwaargewond door medemili
tairen werd gered, raakt een
snaar bij het Amerikaanse
volk. Jessica Lynch is echter
geen blonde Rambo die zich
tot de laatste snik schietend
verdedigt - zoals The Was
hington Post en andere media
berichtten - en evenmin is er
sprake van een gevaarlijke
bevrijdingsoperatie.
Over haar vermeende helden
moed zegt ze tegen ABC: „Het
doet in zekere zin pijn dat
mensen verhalen verzinnen
die niet waar zijn. Alleen ik
had kunnen zeggen, ja ik ging
schietend ten onder. Maar dat
ging ik niet.Ze raakt op zon
dag 23 maart zwaargewond
als haar legervoertuig wordt
geraakt door een raketgra
naat en inrijdt op een truck.
Haar geweer weigert dienst.
Haar omgekomen vriendin
Lori Piestewa en de militairen
die haar kwamen halen, zijn
Jessi's helden.
Net zoals de spectaculaire
redding van Jessica Lynch in
de maanden erna zijn glans
verliest, is ook de euforie over
de Amerikaanse invasie in
Irak verdampt. Het boek - dat
is geschreven door oud-jour-
nalist van The New York Ti
mes Rick Bragg - en de publi
citeit eromheen komen op het
moment dat het geweld in Irak
en de Amerikaanse twijfels
erover toenemen. De fascina
tie voor de frêle blonde Jessi is
echter gebleven.
In het boek staat beschreven
hoe ze aan het eind van de zo
mer in haar rolstoel naar een
kermis in de buurt gaat en
binnen seconden is omringd
door mensen die haar willen
aanraken, gedag willen zeg
gen, een foto maken of ge
woon naar haar kijken. Het
nieuws vorige week dat Jessi
ca in juni gaat trouwen met
een legersergeant die ze voor
vertrek naar Irak in een Taco
Bell in Texas heeft ontmoet,
haalt alle kranten. GPD
LONDEN - Het toenemend aantal dikke kinderen door slech
te voeding en gebrek aan beweging, kan er toe leiden dat de le
vensverwachting voor het eerst in een eeuw daalt. De hoogste
Britse adviseur voor de Volksgezondheid waarschuwde giste
ren dat de kinderen van nu waarschijnlijk minder lang zullen
leven dan hun ouders.
Volgens voorzitter John Krebs van de 'Foods Standards
Agency', de Britse versie van het Nederlandse Voedingsbu
reau, noemde het overgewicht bij kinderen 'een tikkende tijd
bom'. Volgens hem zijn maatregelen dringend nodig. De Brit
se supermarktketen Sainsbury's heeft al aangekondigd de
hoeveelheid zout in het eten te verminderen. ANP
ISTANBOEL - De Turkse politie heeft woensdag een drugs
bende opgerold en 507 kilogram heroïne in beslag genomen,
de grootste drugsvangst ooit in het land. Dat heeft de gouver
neur van Istanboel zaterdag bekendgemaakt.
Bij de actie in Istanboel en in het noordoosten van Turkije zijn
dertien aanhoudingen verricht. Naast de heroïne zijn ook 139
kilogram morfine en 165 kilogram opium in beslag genomen.
Turkije is het belangrijkste doorvoerland voor Aziatische
drugs naar Europa. ANP/AFP
LONDEN - De schrijfster van de succesvolle Harry Potter
boeken, J.K. Rowling wordt waarschijnlijk voorgedragen
voor een adellijke titel. Dat meldde de Britse krant The Sun
day Mirror op gezag van een hoge parlementariër. Rowling
zou barones worden als erkenning voor haar werk.
Rol wing steunt al jaren de regeringspartij Labour en is bo
vendien een vriendin van minister Gordon Brown van Finan
ciën Zij begon haar schrijverscarrière in 1997 als bijstands
moeder, die het eerste Potter-deel in een plaatselijke pub
schreef om warm te blijven. Inmiddels heeft ze vijf van de ze
ven delen gepubliceerd en is ze multimiljonair. ANP
KHARTOEM - In Sudan zijn 31 mensen omgekomen en 48 ge
wond geraakt toen ze in de verdrukking kwamen bij het uit
delen van aalmoezen ter gelegenheid van de ramadan.
De politie zei gisteren dat een grote menigte zich had verza
meld in een steeg die toegang biedt tot een bedrijf in Port Su
dan waarvan de rijke eigenaars gedurende de vastenmaand
geld en voedsel plegen uit te delen. Toen de uitdeling begon
drong de menigte naar voren en werden vijftien vrouwen,
twaalf kinderen en vier mannen doodgedrukt.
De regio rond de oostelijke havenstad Port Sudan is een van
de armste streken van het land. Door vele jaren van droogte is
de landbouw er zo goed als verdwenen. AP
BERLIJN - De meeste hoge functionarissen van de Europese
Unie zijn tegen toetreding van Turkije tot de EU. Dat schrijft
het Duitse blad Der Spiegel in zijn editie van vandaag.
Het blad baseert zich op een onderzoek van het Identity Foun
dation Institute in DüsseldorfVolgens dit onderzoek is twee
derde van de 33 directeuren-generaal van de Europese Com
missie die zijn ondervraagd tegen de Turkse toetreding. De
topambtenaren zeiden ook bezorgd te zijn dat de EU niet effi
ciënt kan functioneren als de unie volgend jaar met tien nieu
we leden wordt uitgebreid. ANP/AFP
door Peter van Nuijsenburq
TOKIO - De Japanse premier
Koizumi heeft gisteren bij de
parlementsverkiezingen een
pijnlijke nederlaag moeten in
casseren. Zijn partij behaalde in
tegenstelling tot verwachtingen
niet de absolute meerderheid in
het 480 zetels tellende lager
huis.
De Liberaal Democratische
Partij (LDP) behaalde 237 ze
tels, tien minder dan bij de vori
ge verkiezingen in 2000. Maar
samen met haar twee kleine co
alitiepartners houdt de LDP,
die bijna vijftig jaar vrijwel on
afgebroken aan de macht is, wel
de meerderheid.
De grote winnaar is de belang
rijkste oppositiepartij, de De
mocratische Partij van Japan
(DPJ). De DPJ komt uit op 177
zetels, veertig meer dan vier jaar
geleden. De winst van de DPJ
betekent vermoedelijk een in
grijpende verandering van het
politieke landschap. De ooit al
machtige LDP moet nu een op
positiepartij naast zich dulden
die de potentie lijkt te hebben de
macht over te nemen.
De Democraten profiteerden
van de algehele onvrede van de
Japanse kiezers over de malaise
die de tweede economie ter we
reld al dertien jaar beheerst en
waarvoor de LDP geen oplos
sing heeft weten te vinden. De
afgelopen maanden is er sprake
van enig herstel, maar kennelijk
niet voldoende om Koizumi en
de LDP het voordeel van de
twijfel te gunnen.
Koizumi was' 2,5 jaar geleden
aangetreden als de hervormer
die de economie weer uit het
slop zou halen. Zijn hervor
mingsprogramma, onder meer
sanering van de overheidsfi
nanciën, deregulering en priva
tisering, stuitte op grote weer
stand van de gevestigde orde
binnen de LDP. GPD
TEHERAN - Iran zal binnen en
kele dagen de verrijking van
uranium staken. Dat heeft een
woordvoerder van het Iraanse
ministerie van Buitenlandse
Zaken gisteren gezegd.
De directeur van het Internatio
nale Atoom Energie Agent
schap (IAEA), El Baradei, kon
digde zaterdag aan dat Iran het
IAEA deze week per brief toe
stemming zal geven voor onaan
gekondigde inspecties van zijn
nucleaire programma. Het land
was ook akkoord gegaan met
bevriezing van de productie van
verrijkt uranium. Het akkoord
was bereikt na Franse, Duitse
en Britse bemiddeling.
Diplomaten meldden echter
hun geduld met het land te ver
liezen, omdat de verrijking nog
altijd doorgaat.
Volgens Washington probeert
Iran kernwapens te maken.
ANP/RTR/AFP
Advertentie
DE ALLERLAATSTE LOTEN.
KOOP ZE NU!
TREKKING
11 NOVEMBER
Meer kans, meer geld, in de Staatsloterij.