24 I Kunst van een vervalser
25 I De Zeven Provinciën herrijst
27 i Het frietkot verdwijnt
Trillingen
Mooie flessen
Redactie: 0113-315680
yyvvw.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 31,4460 AA Goes.
Advertentie-exploitatie:
Noord-en Midden-Zeeland: 0113-315520
Zeeuws-Vlaanderen: 0114-372770;
Nationaal: 020-4562500.
Willem Zelleweg, Goes
Die stomme treinen
foto Meehteld Jansen
Een kleine vijfhonderd inwo
ners van de gemeenten Goes,
Kapelle en Reimerswaal die in de
buurt van de spoorlijn wonen,
hebben de afgelopen maanden
hun ongerustheid laten blijken
over de toename van het aantal
goederentreinen. Ze maken zich
zorgen om hun woongenot, voelen
niets voor de plaatsing van ge
luidsschermen pal voor de deur en
vragen zich trouwens af of die wel
soelaas bieden. De stroom reac
ties, waarin ook die van de drie ge
meentebesturen en van bedrijven
langs de spoorlijn zijn gevoegd, is
zo groot dat minister Peijs van
Verkeer en Waterstaat een besluit
over een betere spoorontsluiting
van het haven- en industriegebied
Vlissingen-Oost heeft uitgesteld.
Die stomme treinen. Mopperend
denkt Roan van Ederen uit Krab-
bendijke terug aan zijn verjaardags
feestje in juni. Het was prachtig weer,
zodat de feestelijkheden plaatshad
den in de tuin. Die grenst evenwel aan
de spoorlijn en telkens passeerde daar
een lange goederentrein. Roan: „Dan
konden we een hele tijd niet met el
kaar praten door het lawaai. Dat is
niet leuk hoor, als je jarig bent."
Ook als je niet jarig bent, is het niet
plezierig hinder te ondervinden van
spoorwegverkeer. De bewoners van
huizen in de buurt van de spoorlijn
Vlissingen-Bergen op Zoom weten
dat het betrekken van een woning in
de omgeving van het treintraject on
herroepelijk betekent dat rekening
moet worden gehouden met enig ge
luid van passerend treinverkeer.
Daarmee valt te leven. Pardon, viel te
leven. Sinds de autoterminal van Co-
belfret in Vlissingen-Oost in gebruik
werd genomen, is het aantal goede
rentreinen fors toegenomen. Dat le
vert klachten op over geluid en over
trillingen. Dikwijls over beide. De
lange goederentreinen zijn er ook de
oorzaak van dat spoorwegovergangen
vaker en langer zijn gesloten.
Dagelijks rijden, in beide richtingen
samen, gemiddeld zeventig reizigers
treinen over het baanvak Vlissingen-
Bergen op Zoom. Tot vorig jaar zaten
daar - vrijwel uitsluitend op werkda
gen - drie goederentreinen in westelij -
ke richting en drie in oostelijke rich
ting tussen. In de loop van 2002
kwamen er twee per dag bi jMet de in
gebruikname van de Cobelfret-termi-
nal afgelopen voorjaar verdriedub
belde het aantal goederentreinen. In
de periode waarin de voorraad auto's
met bestemming Engeland werd op
gebouwd, reden dagelijks zeven a
acht treinen heen en weer naar Vlis
singen-Oost. Inmiddels is de terminal
volledig in bedrijf en hoeft de voor
raad alleen op peil te worden gehou
den. Daarvoor zijn dagelijks vijf
treinladingen auto's voldoende. Niet
alle autotreinen zijn overigens van
Cobelfret. Ook Verbrugge Terminals
laat per spoor auto's naar Vlissingen-
Oost brengen. Deze trafiek blijft be
perkt tot twee treinen (heen en twee
terug) per week. Makkelijk te onthou
den: de Fords zijn van Cobelfret, de
Opeis van Verbrugge Terminals.
Van voorbij glijdende reizigerstreinen
hebben de aanwonenden van de
spoorlijn nauwelijks last. De auto
treinen zijn de belangrijkste veroor
zakers van geluidsoverlast. Vooral
wanneer ze leeg in oostelijke richting
gaan - veel aanwonenden van de
spoorlijn hebben de indruk dat de
treinen dan harder rijden - maken ze
veel lawaai door het gerammel van de
rijplaten. De meeste trillingen wor
den veroorzaakt door goederentrei
nen die al langer door Midden-Zee
land rijden: gastankwagons en platte
wagons vol stalen balken.
Wanneer zo'n gas- en staaltransport
de woning van de familie Bezemer aan
de Vroonlandseweg in Kapelle pas
seert, staat het huis te schudden.
„Griezelig", vindt Kees Bezemer. „Al
les schudt mee. Het doet je onwille
keurig aan een aardbeving denken. Ik
verbaas me erover dat er nog steeds
geen scheuren in het huis zijn ont
staan." Scheuren heeft de familie
Wijn aan de Buys Ballotstraat in Goes
wel ontdekt. Lisette Wijn en haar ge
zin wonen pal aan de spoorlijn. Ze
hebben het huis ruim drie jaar geleden
betrokken en ze wonen er nog steeds
naar hun zin. Dat wil zeggen, volgens
Wijn was de situatie afgelopen zomer
'behoorlijk belabberd'. Het mooie
weer nodigde uit veel buiten in de tuin
te bivakkeren, maar de passerende
foto Willem Miera
goederentreinen vergalden het plezier
in de zwoele zomeravonden. De Wij
nen waren gewend zomer en winter
met het slaapkamerraam open te sla
pen, maar dat kan niet meer. Ook al
omdat de passage van de tamelijk tra
ge goederentreinen tot gevolg heeft
dat de spoorwegovergang bij de fami
lie Wijn voor de deur langer gesloten
is. Helaas zijn opmerkelijk veel auto
mobilisten niet zo vriendelijk tijdens
het wachten de motor even uit te scha
kelen, met alle stank- en geluidshin
der van dien.
De trillingen die het goederenvervoer
langs de Zeeuwse spoorlijn veroor
zaakt, zijn op zichzelf een boeiend fe
nomeen. De een heeft er veel last van,
de ander nauwelijks. De Zuid-Beve-
landse klei geeft trillingen beter door
dan zand. Veenlagen tussen de klei
zorgen op de ene plek voor een dem
pend effect, terwijl ze op een andere
plaats vibraties lijken te versterken.
Vooral bewoners van huizen zonder
paalfundering hebben veel last van
trillingen. Het huis van de familie Van
Ederen aan de Bramestraat in Krab-
bendijke is modern, degelijk gefun
deerd en goed geïsoleerd. Het valt bin
nen dan ook wel mee met de overlast
door goederentreinen, verzekeren Ar
no en Ellen van Ederen. Trillingen
worden in hun geval bovendien ge
dempt door twee sloten tussen de
spoorbaan en de woning. Zo'n onder
breking van de bodem is blijkbaar een
probaat middel.
In de maatregelen ter beperking van
de overlast door de toename van het
goederenvervoer is evenwel niet het
graven van trillingsdempende sloten
opgenomen. Wel geluidsschermen en
daar zitten veel bewoners van huizen
pal aan de spoorlijn nu net niet op te
wachten. In veel woningen - oud en
nieuw - is in de loop der jaren al een
uitgebreid pakket geluidsisolatie
aangebracht, zodat het binnen wel
meevalt met geluidshinder. „Het is
niet aangenaam, maar zeker niet on
draaglijk", zegt Kees Bezemer.
„Daarom voelen we er niets voor om
een geluidsscherm voor onze neus te
krijgen."
Zo redeneert ook Margreet Harte die
aan de Parallelweg in Goes woont. Ze
ligt af en toe te schudden in bed, hoort
ruiten en voelt vloeren trillen, maar
heeft toch liever die hinder dan een
geluidsscherm van drie meter, zoals
dat bij haar voor de deur is gepland.
Een tikkeltje bezorgd over wat die
trillingen op den duur met het huis
doen, is ze wel. De familie Harte is een
jaar geleden aan de Parallelweg ko
men wonen en wist dat meer treinver
keer te duchten viel. Margreet Harte:
„We zullen er niet voor gaan verhui
zen, want we zijn hartstikke blij met
dit huis. Maar wat ons betreft is het
wel genoeg zo met het goederenver
voer."
In de reacties op de plannen voor de
plaatsing van de geluidsschermen -
het gaat langs het traject van Rilland
tot de Sloedam om bijna 9500 meter -
is deze maatregel 'een Berlijnse Muur'
genoemd, waarmee de aanwonenden
in 'een concentratiekamp' zouden
worden gestopt. Bezemer is er de man
niet naar om dergelijke termen te be
zigen, maar hij kan zich wel vinden in
de bedoeling die achter die formule
ringen steekt. Zelf houdt hij het erop
dat een geluidsscherm of -wal hem
meer zou storen dan het geluid dat de
goederentreinen produceren. „Het is
een middel dat erger is dan de kwaal.
Op 16 juli zijn langs de spoorlijn diepe
zuchten van verlichting geslaakt en
mooie flessen wijn ontkurkt toen de
Raad van State een stokje stak voor de
aanleg van de Westerschelde Contai
ner Terminal. Bij de aan- en afvoer
van containers naar de WCT zou het
transport per spoor slechts een onder
geschikte rol spelen vanwege de capa
citeit van het railnet elders in het land
16 procent zou per goederentrein wor
den vervoerd. Dat zouden dan toch
nog altijd 21 goederentreinen (in bei
de richtingen samen) per etmaal zijn.
Een gruwel voor de aanwonenden van
de spoorlijn die dan ook geen enkele
behoefte hebben aan een betere on
derbouwing van de WCT-plannen.
De plaatsing van geluidsschermen bij
bebouwing langs de spoorlijn heeft
maar gedeeltelijk met de WCT te ma
ken. De toename van activiteiten in
Vlissingen-Oost leidt volgens een
prognose in twintig jaar tijd ook zon
der WCT tot bijna een verdubbeling
van het aantal goederentreinen en
daardoor worden normen op het ge
bied van geluidshinder overschreden.
Autonome ontwikkeling heet dat.
Aan de spoorlijn wordt nu ervaren dat
die met hevige groeistuipen gepaard
kan gaan wanneer een groot-vervoer-
der als Cobelfret in Vlissingen-Oost
neerstrijkt. Met het oog op die autono
me ontwikkeling moet ook de verbin
ding tussen de spoorlijn Vlissingen-
Bergen op Zoom en het Sloegebied
worden verbeterd. Die loopt nu pal
langs Heinkenszand en is niet geëlek
trificeerd. Er is een nieuwe Sloelijn
voorzien die ongeveer ter hoogte van
de monumenten op de Sloedam aan
sluit op het hoofdspoor.
De lengte en de hoogte van de geluids
schermen zijn wel gebaseerd op extra
treinen als gevolg van de WCT. Gaat
de containerterminal definitief niet
door, dan kan worden volstaan met
kortere en minder hoge schermen.
Hoeveel korter en hoeveel minder
hoog is nog onduidelijk. Prorail, de
beheerder van het Nederlandse
spoorwegennet, is daarom bezig met
een analyse van de actuele aantallen
goederentreinen op de Zeeuwse lijn.
Een veelgehoorde opmerking tijdens
de informatiemarkten over de ge-
luidsbeperkende maatregelen was
dat geluid aan de bron moet worden
bestreden. Als de goederentreinen
minder lawaai maken, hoeven ook
minder schermen te worden ge
plaatst. Projectleider Anton Korlaar
van Prorail erkent dat dit een zinnige
redenering is. Het pakket maatrege
len daarvoor is echter beperkt. Met
betonnen bielzen en spoorstaven uit
één stuk houdt het op. Er zijn experi
menten met kunststofrembïokken,
nieuwe wielen en wieldempers. Op de
internetsite www.fluistertrein.nl
wordt de stand van zaken bijgehou
den. De naam van de site wekt ver
wachtingen. Korlaar tempert ze: „Je
kunt niet anders dan constateren dat
op het gebied van rem- en wielsyste-
men bij goederentreinen in de hon
derdvijftig jaar tijd dat we spoorwe
gen hebben zeker geen supersonische
ontwikkeling heeft plaatsgevonden.
Het is absoluut onjuist op dit gebied
gouden bergen te beloven."
Ben Jansen
