Levenslang duurt
meestal maar kort
in Bangkok Hilton
Tweede Kamer heeft
veel vraagtekens bij
onder wij sbegroting
Twee jaar na invoering euro neemt aantal valsemunters toe
5 november 1953
woensdag 5 november 2003
UV-lamp
Kakkerlakken
Proces-verbaal
Extra geld
Verrassend..X&k
■w
Handel in vals geld komt op gang
Valse eurobiljetten zijn soms zo perfect dat Arnhemse winke
liers al geen 100 euro-biljet meer accepteren. Door die steeds
lastiger inwisselbaarheid zijn de falsificaties vooreen interes
sante prijs te koop. Voor wie de weg weet.
van onze redactie binnenland
Nee, hij heeft op dit moment
alleen briefjes van vijftig.
Er kan redelijk snel geleverd
worden. Een telefoontje naar
zijn tussenpersoon in het westen
van het land zal waarschijnlijk
al genoeg zijn. Waar het valse
geld vandaan komt? Hij mom
pelt dat het geld uit drukkerijen
in Polen komt. De prijs? 12,50
euro voor een briefje van vijftig.
Maar dan moet wel meteen voor
tienduizend euro worden afge
nomen.
Het klinkt spectaculair. Maar zo
heel erg onlogisch zijn de 'leve
ringsvoorwaarden' nou ook
weer niet.
En wat deze tussenpersoon -
niets vreemds aan, een tikkeltje
zenuwachtig, een reeks van per
soonlijke problemen achter de
rug - vertelt, strookt naadloos
met hetgeen het landelijke poli
tie- en opsporingsteam (KLPD)
en De Nederlandsche Bank
(DNB) over dit onderwerp we
ten. Of wat ze erover kwijt wil
len.
Bijna twee jaar na de invoering
van de euro begint de handel in
vals geld op gang te komen. Het
correct namaken heeft wat tijd
gekost. De euro is aanzienlijk
moeilijker te drukken dan het
voormalige kleurrijke Neder
landse betaalmiddel. Het loont
wel veel meer de moeite, want
het afzetgebied is immers tien
tallen malen groter.
Een woordvoerder van het lan
delijke opsporingsteam van de
politie zegt dat er inderdaad het
vermoeden is dat het geld in
Oost-Europa wordt gedrukt.
Middels het oprollen van enkele
drukkerijen begin dit jaar in
Bulgarije en Polen is daar al het
harde bewijs voor geleverd. Ze
ker is ook dat er nog immer vol
op gedrukt wordt.
In de eerste drie maanden van
dit jaar zijn in Nederland 13.000
valse biljetten opgespoord. Al
tijd nog minder dan in de laatste
jaren van de gulden. Maar me
dewerker Tobias Oudejans van
DNB verwacht dat tegen het
einde van dit jaar de omvang
van deze foute handel het oude
niveau weer zal hebben bereikt.
Oudejans: „Dit biljet is veel
moeilijker na te maken. Maar
het is een wedloop. Alles wat ge
maakt kan worden kan ook
worden nagemaakt." Dat ge
noemde handelaar voor niet
minder dan tienduizend euro
zaken wil doen, is ook logisch.
Hij wil immers zijn risico zo
klein mogelij k houden en met zo
weinig mogelijk transacties van
zo veel mogelijk nepgeld afko
men.
Het drukken van namaakbiljet-
ten van 5 of 10 euro in plaats van
50 of 100 euro zou het uitgeven
vergemakkelijken. Maar ken
ners weten dat dan het drukken
dan niet echt meer de moeite
loont.
Dit specialistische werk, met de
talrijke technische grapjes die
de bedenkers in de biljetten
hebben gestopt, is wel even wat
anders dan een copietje maken.
Maar het neemt niet weg dat ook
briefjes van vijf worden gesig
naleerd.
Medewerkster Wilma van het
Shell-tankstation in Boxmeer
laat er meteen eentje zien als
haar wordt gevraagd wordt of
ze ooit met vals geld van doen
heeft. „Dit briefje is ook het eni
ge geweest", zegt ze. Onder haar
UV-lamp ontdekte ze het. Maar
te laat om de boosdoener nog te
kunnen snappen.
De UV-lamp, de bekende blau
we lamp bij de kassa, kost een
paar tientjes en brengt onzui
verheden aan het licht. Maar
een woordvoerder van de Arn
hemse politie kan zich voorstel
len dat zeker niet iedere
parttime medewerker de ver-
Tbc, aids, hiv, lepra: de
vreselijkste ziekten teiste
ren de gevangenissen in
Thailand. Om nog maar te
zwijgen over de moorden
en de drugssldchtoffers.
doorTon Voermans
Machiel Kuijt heeft levens
lang gekregen voor mede
plichtigheid aan drugssmokkel.
Het is niet duidelijk in welke ge
vangenis hij die straf moet uit
zitten. Tot heden zat hij in de
Khlong Prem-gevangenis in
Bangkok. Naaralle waarschijn
lijkheid wordt hij nu overge
plaatst naar één van de berucht
ste: de Bangkwang-gevangenis,
ook bekend als 'Bangkok Hil
ton'. Daar zitten zevenduizend
mensen straffen uit van 25 jaar
of langer.
Het Hilton was oorspronkelijk
gebouwd voor niet meer dan
3500 gedetineerden. Het Duitse
weekblad Der Spiegel schreef
dat een Europeaan het niet lan
ger dan tien jaar volhoudt in
Bangkwang.
Dominee Martien Uittenbosch
van de stichting Epafras van de
Utrechtse dominee Spoor, be
zoekt Kuijt twee keer per jaar.
„Ik sluit niet uit dat Machiel nu
in Bangkwang zit. Daar zitten
veel langgestraften. Of die tien
jaar juist zijn, weet ik niet. Er
gaat het verhaal van een Neder
lander die er achttien jaar heeft
gezeten. Op dit moment zijn er
twee Nederlanders die het er al
acht jaar uithouden."
Gemiddeld delen 24 gevange
nen en ontelbare kakkerlakken
een cel van evenzovele vierkan
te meters. Matrassen of lakens
moeten van buiten komen. Dat
kost geld en wie dat niet heeft,
heeft pech. Wie meer ruimte wil,
kan dat ook kopen. Voor een
paar tientjes (euro's) per kwar
taal zorgen de bewakers ervoor
dat er niet meer dan vijftien
mensen in een cel gaan.
Kuijt wacht mogelijk ook nog
een ketting. „Dat krijgen ter-
doodveroordeelden en sommige
mensen met levenslang. Twee
stalen pinkdikke ringen worden
rond je enkels gelast met daar
tussen negen schakels. In het
midden zit een touwtje zodat je
de ketting van de grond kunt
houden bij het lopen. Als ze in
schatten dat er vluchtgevaar is,
worden de schakels zwaarder.
Na verloop van tijd zit die ket
ting niet meer rond je enkels,
maar in je hoofd."
Net als de armen uit Bangkok
die aan de oever van de nabijge
legen rivier Chao Phraya baden,
wassen de gedetineerden zich
met rivierwater, een bron van
oog- en oorinfecties. Leiding
water kost geld.
De gevangenispot schaft rijst
met een brij waarin af en toe een
vissenkop opduikt. Wie wat an
ders wil, moet de bewakers vra
gen om boodschappen te doen
en zelf wat klaarmaken. De be
waking rekent 20 procent voor
die service.
„Alle Nederlandse gevangenen
in het buitenland krijgen 30 eu
ro per maand van de staat. Wie
meer nodig heeft, kan dat le
nen", zegt Uittenbosch. Nog be
langrijker dan voeding en medi
sche verzorging is de geestelijke
gezondheid", zegt Uittenbosch.
„Machiel doet dat goed. Hij
heeft een sportprogramma voor
zichzelf opgesteld. Dat moet hij
vol zien te houden."
Pedro Ruyzing is een van de
twee Nederlanders die het al
acht jaar volhoudt in Bangkok
Hilton.
Hij kreeg levenslang (100 jaar)
nadat hij in '95 werd opgepakt
met drie kilo heroïne.
Op de website die vrienden voor
hem hebben gemaakt,
(www.prisonlife.nl) zegt Pedro
Ruyzing: „In 1996 heeft His Ma
jesty the King Bhumibol Aduly-
adej of Thailand mij amnestie
gegeven en ging er 60 jaar van
mijn straf af, dus nog 33 jaar te
gaan. Het stikt hier van de ver
slaafden die met dertig man één
naald delen, dus het sterft hier
van de hiv. Van de 1500 buiten
landers die hier zitten is 60 pro
cent verslaafd. Toen ik in deze
onmenselijke hel terechtkwam,
zag ik wat heroïne met een mens
kan doen, daar begin ik dus niet
aan."
Afgelopen zomer heeft Pedro
Ruyzing voor de tweede keer
een gratieverzoek ingediend,
maar het kan zeker wel tot 2006
duren voordat daarover wordt
beslist. „Ruyzing is het school
voorbeeld van mensen die het
wel volhouden met veel hulp
van buitenaf", zegt dominee
Martien Uittenbosch. GPD
schillende echtheidskenmerken
kent.
„Je moet goed kijken", zegt Ou
dejans van de DNB. „Maar een
actie zoals in Arnhem om geen
biljetten van honderd meer te
accepteren gaat wel heel erg ver.
Dat is niet nodig." Zo lijken elke
keer weer de reacties van onder
nemers en hun organisaties wat
overspannen.
MKB Nederland luidde enkele
weken geleden de noodklok. Te
veel middenstanders zouden de
dupe worden van vals geld.
Maar wie een rondgang langs
winkels, horecagelegenheden
en tankstations maakt, komt tot
de conclusie dat het helemaal
zo'n vaart niet loopt. De mees
ten hebben het zelfs nog nooit
meegemaakt.
MKB-woordvoerdster Els
Prins: „Met de aantallen valt het
misschien wel mee. Maar het
brengt onrust."
Feit is wel dat de Oost-Europese
drukkers indrukwekkende vor
deringen maken in de kwaliteit
van hun werk. Alle biljetten die
een bank ontvangt gaan onder
de lamp. Althans, dat is de afge
sproken procedure. Ingewijden
weten dat dat nog wel eens wil
mislopen.
Een cafébaas - die uiteraard
anoniem wil blijven - merkte
echter dat zijn bank zich wel de
gelijk aan de regels hield.
„Daags nadat ik geld had ge
stort, belden ze me op. Hé, je had
een vals briefje, zeiden ze. Moest
ik komen, de politie erbij, pro
ces-verbaal opgemaakt, de hele
santenkraam. Dat is trouwens
voorzover ik weet de enige keer
geweest dat ik een vals briefje
heb gekregen. En als ik het de
volgende keer zelf ontdek, zal ik
er echt niet mee naar de politie
gaan. Weer die heisa zeker? Ik
betaal er gewoon mijn personeel
mee."
Niemand die het zal merken.
Want zo echt zijn ze wel. Je
moet, zoals de DNB-medewer-
ker zegt, heel goed kijken en
voelen. GPD
Er komen steeds meer valse euro's in omloop. Op de zwarte markt betaal je 12,50 euro voor een vals eurobriefje van vijftig.
foto Lex de Meester
Advertentie
CSA ven»c PRIJS
Meer autonomie voor scho
len, kleuters die op vierjarige
leeftijd getoetst gaan wor
den, extra geld en de vrijheid
van onderwijs. Allemaal on
derwerpen waarmee minis
ter Van der Hoeven van On
derwijs zich wil profileren.
De Tweede Kamer zal deze
week echter veel vraagte
kens zetten bij het extra geld
en autonomie.
door Erwin Tuil
Minister Van der Hoeven
en staatssecretaris Nijs
zijn nog steeds dik tevreden
met hun begroting. Er is een
miljard euro extra te beste
den aan onderwijs en de ken
niseconomie. Dat biedt de
mogelijkheid om een frisse
wind door onderwijsland te
laten waaien.
Maar aan de vooravond van
de begrotingsbehandeling
van Onderwijs, Cultuur en
Wetenschappen kijkt de
Tweede Kamer daar anders
naar. Neem bijvoorbeeld de
beloofde grotere autonomie
voor scholen. „Scholen krij
gen dan één keer per jaar een
groot bedrag waarmee ze al
les moeten doen", zegt Ver
geer (SP).
„Maar als het in het basis- en
voortgezet onderwijs net zo
gaat als in het hbo, vrees ik
dat er meer geld naar mana
gers, gebouwen en boekhou
ders gaat dan naar beter on
derwijs voor studenten."
PvdA, WD, D66 en LPF zien
eerder meer dan minder re
geltjes opdoemen, omdat
scholen nog meer dan nu hun
uitgaven moeten verant
woorden.
Ook de bij na een milj ard euro
aan extra geld ontkomt niet
aan een kritisch oog van de
Kamer. „Mooi, maar het is
wel behoorlijk versnipperd
over allerlei posten", vindt
VVD-onderwijswoordvoer-
der Balemans. D66 vraagt
zich af of het genoeg is om de
problemen als het lerarente
kort aan te pakken. „Het is
door de versnippering vaak
te weinig om een echte im
puls te geven", zegt Lam-
brechts. De SP vindt dat er
helemaal geen extra geld is.
Er wordt immers ook voor
bijna een miljard op onder
wijs bezuinigd.
Een deel van de Kamer be
twijfelt of Van der Hoeven
echt bepaalt waar dat extra
miljard terechtkomt. „Het is
toch vooral het ministerie
van Economische Zaken dat
bepaalt wat ermee gebeurt",
stelt SP'er Vergeer. Alleen
het CDA gelooft wel dat het
geld goed besteed wordt.
„Zeker als het naar het vmbo
gaat", zegt het christen-de
mocratische Kamerlid De
Vries. „Daar kan echt een
slag worden gemaakt voor de
economie."
Van der Hoeven kan het las
tig krijgen met de kleuter
toets die zij wil invoeren. De
hele Kamer keert zich daar
tegen en weet zich gesteund
door de Onderwijsraad die
het testen van vierjarigen
sterk afraadde. Het resultaat
is onbetrouwbaar. Nog onza
liger vindt de Kamer het idee
om de resultaten van de toets
te koppelen aan het geld dat
een school krijgt. Want als
blijkt dat er achterstands
leerlingen zijn, krijgt een
school meer geld. Als dan
acht jaar later uit de eind
toets blijkt dat de achter
stand weg is, krijgen de scho
len een financiële beloning.
„Dat vraagt om fraude",
vreest D66.
De Kamerfracties hebben
verder hun eigen wensen. Zo
zet het CDA in op een verbod
op basisonderwijs in een an
dere taal dan Nederlands. De
WD wil overtollig defensie
personeel voor de klas zetten
als wapen in de strijd tegen
de lerarentekorten, terwijl de
SP meer geld voor onderwijs
wil. VVD, SP, LPF en D66
willen ook nog een discussie
aanzwengelen over de vrij
heid van onderwijs. GPD
DIJK - De dijk Goeree-
Overflakkee is dicht. Onder
grote belangstelling is gisteren
de allerlaatste wagen bitumen
gestort.
De achtien kilometer lange
dijk, die loopt van Herkingen
tot Sluishaven, is de modern
ste van Nederland.
GEDENKPLAAT - In Vlissin-
gen zijn bij de De Ruyterschool
de meer dan 160 oud-leerlin
gen herdacht die sneuvelden in
de jongste oorlog. Commissa
ris van de koningin De Casem-
broot onthulde een gedenk
plaat. Die werd door de school
dankbaar aanvaard.
Het schoolbestuur zei dat de
gedenkplaat de leerlingen zal
voorhouden wat hun voorgan
gers hebben gepresteerd voor
de eer van hun land en van de
koopvaardij.
KOERIERSTER - In het eerst
gebouwde gedeelte van de
nieuwe tuinstad Slotermeerii
Amsterdam is gisteren Reina
Prinsen Geerligs herdacht. Zij
stierf deze maand tien jaar ge
leden in het concentratiekamp
Oranienburg op 21 - j arige leef-
tijd.
Ze was de eerste koerierster
van de staf van prins Bern-
hard, die een klimroos schonk
voor de beplanting in de naar
haar genoemde straat.
PZC
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315500
Fax: (0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Vlissingen:
Oostsouburgseweg 10
Postbus 264
4380 AG Vlissingen
Tel. (0118) 493000
Fax (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115) 645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel. (0114) 372776
Fax. (0114)372771
E-mail redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel. (0111)454647
Fax. (0111)454657
E-mail redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8 00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30-17.00 uur
Internet: www.pzc.nl
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden:
zaterdags tot 12.00 uur
Abonnementen
0800-0231231
(bij acceptgirobetaling geldt een
toeslag)
per maand: 19.45
per kwartaal 56.60
per jaar: 217,00
Voor toezending per post geldt
een toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor
het einde van de betaalperiode.
Losse nummers per stuk
maandag t/m vrijdag:€ 1.20
zaterdag 1,70
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW [j
Bankrelaties
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35 93.00
Advertenties
Alle advertentie-orders worden
uitgevoerd overeenkomstig
de Algemene Voorwaarden van
Wegener NV en volgens de
Regelen voor het Advertentiewezen.
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren;
zondag: van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113) 315555
Fax (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel. (0113) 315540
Fax(0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjesl
Tel. (0113) 315550
Fax:(0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel: (0113) 315520
Fax:(0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114) 372770
Fax:(0114)372771
lnternet:www. pzc.nl/adverter en
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concem De door
u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor on
ze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten en
producten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselec
teerde derden Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij:
PZC, afdeling lezersservice, Postbus 3229,4800 MB Breda
Behoort tot LUEgGflGf