Kwart eeuw koken met Zeeuws-Vlaams gevoel
Stappenplan
woensdag 5 november 2003
Redactie: 0113-315680
www.pzc.nl
E-mail: redactie@pzc.nl
Postbus 314460 AA Goes.
Advertentie-exploitatie:
Noord-en Midden-Zeeland: 0113-315520;
Zeeuws-Vlaanderen: 0114-372770;
Nationaal: 020-4562500.
Alsof een
kraantje
open gaat
Foto René Manders
voor feestjes slaat Gerry Jan
sen (53) het liefst af. „Of ik ga
stokstijf op een stoel zitten."
Paskamers in kledingwinkels
mijdt ze ook. Allemaal uit angst
dat ze hevig gaat transpireren. Zo
hevig dat het vocht in straaltjes
langs haar gezicht loopt. „Zo gauw
ik mij lichtelijk inspan, bijvoor
beeld als ik ga dansen of kleding
moet passen, dan komt de warmte
eruit", schetst ze. „Het is alsof er in
mijn hoofd een kraantje wordt open
gezet. Mijn hele hoofd is dan nat, mijn
haar, en uiteindelijk ook mijn boven
kleding."
Hoe lang ze al kampt met die overmati
ge transpiratie, weet ze niet precies.
„Het stamt uit mijn meisjesjaren, van
toen ik een jaar of vijftien was", herin
nert ze zich. Ze moest er mee leren le
ven. „Want niemand wist er raad mee."
Een paar jaar geleden werd ze verwe
zen naar een pijndeskundige. Die pro
beerde het probleem met elektrische
schokjes te bestrijden. Dat hielp. „Toch
ben ik daar mee gestopt. Ik moest die
behandeling telkens opnieuw onder
gaan, en het effect was steeds van kor
tere duur."
Intussen heeft ze haar heil gezocht bij
de Almelose artsen P. Smits en H. Sin-
nighe Damsté. De chirurg en longarts
hebben sinds afgelopen weekend in het
Multi Care Centrum bij het Streekzie
kenhuis Midden-Twente (SMT) in Hen
gelo een speciaal spreekuur voor pa-
Door Rien van Reems
tiënten die overmatig transpireren: een
zweetpoli.
Chirurg Smits weet inmiddels uit erva
ring tot welke problemen overmatige
transpiratie kan leiden. „Het kan je le
ven en je werk geweldig beïnvloeden."
Hij verhaalt over een machinebankwer
ker onder wiens zwetende handen het
metaal spontaan begint te roesten, over
een hevig transpirerende stewardess
die vijf keer per dag schone kleren
moet aantrekken, over een werkloze
man die niet durft te solliciteren omdat
hij zo'n drijfnatte handen heeft dat hij
niemand een hand durft te geven.
Volgens Smits hebben in Nederland
80.000 tot 160.000 mensen last van
overmatige transpiratie. „Ach, iedereen
zweet wel eens. Maar bij deze mensen
komt wel heel veel vocht vrij. Dat ge
beurt vooral in situaties waarin sprake
is van spanning." Dan gutst het zweet
letterlijk van hun hoofd, handen of ok
sels. „Neem de handen. Daar druipt het
water vanaf. Als ze hun handen naast
hun lichaam laten hangen, dan staan er
binnen een minuut twee plasjes water
op de grond."
Menopauze
In sommige gevallen is overmatig zwe
ten het gevolg van een schildklieraan
doening, een hormonale afwijking, vet
zucht of menopauze. In dat geval wor
den mensen voor die specifieke aandoe
ning behandeld en hebben verder geen
baat bij de zweetpoli. De overige zweet-
problemen ontstaan meestal in de pu
berteit. Smits heeft geen verklaring
voor het feit dat sommige mensen er
wel last van krijgen en andere niet of
nauwelijks. Smits vermoedt dat het
meestal toch met spanning te maken
heeft. In elk geval wordt er in de zweet
poli serieus naar gekeken.
En hoe zit het met zweetvoeten? Daar
hoef je bij de zweetpoli niet mee aan te
komen. „Die zijn algemeen geaccep
teerd", meent Smits.
In de zweetpoli wordt gewerkt volgens een stappen
plan. De artsen gaan eerst na of het overmatig zwe
ten het gevolg is van een ziekte of aandoening. Is dat
het geval, dan wordt een patiënt op een andere ma
nier behandeld.
Wie niet aan een ziekte lijdt, krijgt een zalf of vloei
stof voorgeschreven die door de artsen van de zweet
poli is ontwikkeld. Als dat medicijn niet aanslaat,
zoeken de artsen hun toevlucht tot 'zwakke stroom-
schokjes'. Daarmee wordt het vochtige huidopper
vlak geprikkeld, in de hoop dat de vochtproductie af
neemt.
Als dat niet slaagt, is er de mogelijkheid van botox-
injecties, die ook wel als schoonheidsbehandeling te
gen rimpels worden gebruikt. Het middel verlamt de
zweetkliertjes. Volgens een van de artsen is het pijn
lijke en kostbare behandeling, die niet langer dan
een jaar werkt. Maar soms gebeurt het dat patiënten
in die periode weer zoveel zelfvertrouwen krijgen,
dat ze daarna geen last meer hebben van overmatige
transpiratie.
Tot slot kunnen patiënten zich laten opereren. Tij
dens een kijkoperatie een zenuw (grensstreng) opge
zocht die zich in de borstholte achter de longen be
vindt. Daar worden over de afstand van enkele centi
meters klemmetjes opgezet. Dat heeft vooral een
goed effect bij mensen die last hebben van zwetende
handen en onderarmen. Het succes is minder bij zwe
tende oksels en gezicht.
Sommige verzekeraars vergoeden delen van de be
handeling. De behandeling met botox (kosten 350
euro) is altijd voor eigen rekening.
Omdat mensen uit hele land in Hengelo worden ver
wacht, zijn de spreekuren en de behandelingen in de
zweetpoli vooral in de avonduren en op zaterdag ge
pland.
Foto Johan van Gurp
...v
Hoewel de wildwijn nog niet beschik
baar is, kan ik bij Restaurant Het Wa
pen van Axel wel een stukje wild eten.
En gastheer A. Adrie heeft een goed al
ternatief voor de wijn, een Crozes Her
mitages (19,50 euro) met een warm en
zoel mondgevoel. De wildkaart opent
met een herfstsalade met licht gerookt
everzwijnfilet (11,- euro) en paté van
patrijs met een compote van rode ui en
notenbrood (7,50 euro). De hoofdge
rechten zijn hertenbiefstuk met vlier-
bessensaus en een mousseline van zoe
te aardappel (20,- euro), fazant op z'n
mooist: borstje met girollen en groene-
kool, pootje geconfïjt met zuurkool
(20,- euro), Hazenrugfilet met herfst-
groentjes en koekkruidensaus (18,50
euro), hazenpeper, ofwel grootmoeders
stoofpot (17,- euro) en wild konijn ge
stoofd in Chimay met spruitjesstoemp
(17,- euro). Ik kies voor de fazant, met
de patrijzenpaté als voorafje.Patrijs be
hoort zo'n beetje tot de zeldzame, wil
de diersoorten, dus zo'n paté moet je
niet laten lopen. Het is een mooi voor
gerecht, lekker pittig van smaak en de
rode uiencompöte en het notenbrood
maakt het tot een klassiek geheel.
Ook de fazant is een klassieker. Mijn
oponthoud wordt kennelijk gezien als
een zakenlunch, want er zit behoorlijk
vaart in. Zo'n fazantenpootje heeft wat
meer nodig dan het borstje en daarom
krijg ik het borstje met de girollen en
de groenekool het eerst geserveerd. Als
ik halverwege dit gerecht ben wordt
het pootje met de zuurkool nageser-
veerd. Het ziet aardig bruin en het
vlees valt van het bot. De tranches van
het borstje zijn licht rosé. Girollen zijn
cantharellen die in het Frans girolies
heten. Je moet hier een beetje op de
hoogte zijn van het Vlaamse dialect, zo
wordt met spruitjesstoemp spruitjes
stamppot bedoeld.
Het Wapen van Axel heeft iets te vie
ren, in een foldertje lees ik: 'Onze zaak
is op 8 oktober 2003 25 jaar lang in de
running'. Uitbaters Jan en Magda Diele-
man geven daarom hun gasten een di
nerbon die van 8 oktober tot 1 decem
ber geldig is'.
Omdat Jan Dieleman geen onbekende
is in de regionale voetbal- en wielerwe-
reld kunnen gasten ook inschrijven
voor twee feestdiners: één met beken
de voetballers als Patrick Nauts, Johan
Ballegeer, Chris van Puyvelde, Trond
Solliet, Danny Veyt en Gerrit Emans en
één met wielercoryfeeën als Cees
Priem, Jo de Roo, Johan Capiot, Lornme
Driessens en Jan Raas.
Ik ben iets te vroeg voor de feestelijke
presentatie van de wildkaart, maar ik
mag er vooraf al uit proeven.
Terwijl Jan Dieleman belt met grote
mannen uit de wielerwereld, maakt
zijn vrouw Magda het wild klaar. Mag
da is zoals gezegd van de klassieke keu
ken die een Franse basis heeft, maar zij
gebruikt veel producten van de streek
en een lichte Méditerrane toets is haar
niet vreemd. Ambachtelijk gerookte
palingfilet met zijn garnituur (12,- eu
ro) en een taartje van Hollandse garna
len en cocktailsaus (11,- euro) zijn be
kende koude voorgerechten, evenals
Serranoham met fijne ffisée, rucola,
pesto en pijnboompitten (9,50 euro) en
carpaccio van runderhaas met olijven,
rucola, Parmezaankrullen en balsami-
covinaigrette (11,- euro) twee vooraf
jes met een wat zuidelijker karakter.
Een specialiteit lijkt me de lauwwarme
salade van scampies, geroosterde zalm
en garnaaltjes (11,50 euro) en het
Zeeuwse karakter wordt benadrukt
met Zeeuwse oesters (16,50 euro), wil
de oesters (10,50 euro). Voor de liefheb
bers bereidt Magda Dieleman een
kreeft BelleVue van 500 gram voor 2
personen (38,- euro).
Het Wapen van Axel wordt me nog
sympathieker wanneer ik zie dat er
een hele pagina van de kaart is gewijd
aan mosselen, met mosselen rauw in
de schelp (10,- euro) als één van de
twee voorgerechten. Moules Parquées
zijn echt Belgisch, maar zij zijn het lek
kerst en echt vers in Zeeland, helaas
worden ze te weinig geserveerd.
Het Zeeuwse karakter van Het Wapen
van Axel blijkt ook uit de amuse, naast
een knolseldersoepje met roquefort en
ravioli bestaat die uit pittig gepeperde
kreukels (alikruiken) met veel uitjes.
Restaurant Het Wapen van Zeeland
Kanaalkade 3
4571 CD Axel
Tel. 0115 561396
Fax. 0115 564646
Sluitingsdag: maandag
Creditcards: Mastercard, Visa, Amex en Di
ners Club
Kinderen: kinderkaart
Vegetarisch: in overleg
Rolstoel: ja, goed toegankelijk
Roken: niet gescheiden, maar wel wat te re
gelen.
