PZC 4 Volop verkrijgbaar bij drogisterijen Bosnië-Herzegowina is lonkend voorbeeld Eerlijkheid van CDA'er Van Geel verdient navolging Warschau en Berlijn ruziën over verdreven Duitsers Huisartsen noemen thuisdokteren onbetrouwbaar 1 november 1953 zaterdag 1 november 2003 Knijpen Fout Weinig wol Andere stad door Petra Huijser Bij de Etos zijn, naast de inge burgerde zwangerschaps tests inmiddels voor 12,95 euro ook pakketjes te koop om op sy filis, Pfeiffer en maagzweren te testen. Voor 14,95 euro is er een menopauzetest. De cholesterol- test is er in twee varianten, een goedkope van 18,95 euro en een uitgebreidere van 29,95 euro. Volgens Etos zijn de tests gelijk aan die in ziekenhuizen en labo ratoria worden gebruikt. Een cholesteroltest in een zieken huis kost volgens het College Tarieven Gezondheidszorg 1,27 euro. De tarieven van overige tests schommelen rond 5 euro. Voor het meten van de meno pauze heeft een arts meerdere, uitgebreide tests nodig, waar door de prijs op kan lopen. Op internet zijn ook setjes te koop waarmee kan worden gekeken of iemand prostaat aandoeningen (waaronder prostaatkanker) heeft. Of borst kanker. Via buitenlandse sites worden ook testen aangeboden om te kijken of iemand in de be ginfase van Alzheimer zit. De tests zijn in Nederland niet ver boden. In 1999 heeft de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg de regering geadviseerd om de burger de mogelijkheid te geven om zichzelf thuis te kun nen testen. Pas wanneer de vei ligheid aantoonbaar in het ge ding is, mag worden ingegrepen. De Europese Unie heeft wel mi nimumeisen opgesteld voor de kwaliteit van de tests zelf. Vanaf 7 december moeten alle Europe se fabrikanten daaraan vol doen. De meeste tests komen echter uit Canada en de Ver enigde Staten en die hoeven pas vanaf december 2005 het EU- keurmerk te hebben. Het kwaliteitskeurmerk gaat de Consumentenbond niet ver ge noeg. De bond wil strengere eisen om te voorkomen dat men sen de test thuis verkeerd uitvoeren of de uitslag fout in terpreteren. Ook zouden produ centen veel duidelijker moeten maken hoe groot het risico is op een foute uitslag. GPD Gezondheidstest doe je niet zelf door Petra Huijser Thuis uitdokteren of je syfilis, Pfeiffer of een andere ziekte hebt: zelf testen wordt steeds makkelijker. Handig voor de hypochonder, maar volgens huisartsen zijn de tests onbe trouwbaar. Het prikje is het moeilijkst. Om wat bloed uitje vinger te krijgen en op het testplaatje te druppe len moet je jezelf prikken. En dat valt niet mee; het voelt toch als een soort verminking. En als je het dan eindelijk lukt, komt er nauwelijks bloed uit je vinger. Nog een keer prikken? Vergeet het maar, er zit maar één prik ker in het pakje, en die kun je maar een keer gebruiken. De verpakking in het schap bij de Etos zag er nog zo vriendelijk en pijnloos uit. Met neutrale kleuren en een 'wervende' tekst: als je last hebt van zweertjes op of rond je penis, vagina, anus of mond, kan dat duiden op syfilis. De inhoud van het pakje, kosten 12,95 euro, belooft in tien minu ten duidelijkheid te verschaf fen. „Die test is dus onzin", stelt huisarts Pim Assendelft uit Hilversum namens het Neder lands Huisartsen Genootschap (NHG). Hij somt de nadelen op. Zo duurt het vaak weken tot maanden voor syfilis in iemands bloed te vinden is, terwijl de meeste mensen een test al een paar dagen na de onveilige seks doen. Daarnaast biedt een uit slag, positief of negatief, geen enkele duidelijkheid. „Geen enkele test, ook in labo ratoria niet, biedt 100 procent zekerheid. Daarom zijn meestal meerdere tests nodig", aldus As sendelft. „En iemand die onbe schermd seksueel contact heeft gehad, moet ook op chlamydia, herpes en hiv worden getest. De uitslag moet dan worden uitge legd. Dat is werk voor de huis arts, niet iets dat je op een zol derkamertje zelf doet." Ook de cholesteroltest zegt vol gens Assendelft 'niets over het risico op hart-en vaatziekten', de Pfeiffertest 'klopt vaak niet, kan ook iets heel anderszijn', de menopauzetest 'is niet simpel te meten' en de maagzweertest („Ik gebruik hem niet vanwege zijn onbetrouwbaarheid") zijn hem een steen des aanstoots. Cees van dei' Heiden is klinisch chemicus bij Analytico, een groot laboratorium in Breda. Hij schiet in de lach als hij hoort dat een cholesteroltest bij de Etos 18,95 euro kost. „Dat is echt bezopen. In een ziekenhuis kost dat nog geen twee euro, en daar voert een professionele la borant hem uit." Van der Heiden betwijfelt of ie mand thuis het bloed wel goed prikt. „Mensen gaan knijpen en dat kan het soort bloed dat uit de vinger komt en dus de uitslag beïnvloeden. Ze moeten drup peltjes testvloeistof toevoegen. Nou, een druppel te veel of te weinig en de uitslag klopt niet meer. Maar een leek weet dat niet." Daarom willen de huisartsen dat de tests aan banden worden gelegd. Ook de Gezondheids raad pleit voor duidelijkere re gels omdat alle controle nu ont breekt, stelt Gabriel ten Velden. „Niemand houdt de kwaliteit De zelftest is sterk in opkomst. van de tests in de gaten. Zijn ze wel betrouwbaar genoeg, is de gebruiksaanwijzing helder, wordt de gebruikers wel verteld dat de uitslag ook verkeerd kan zijn? Op die manier voorkom je misschien dat mensen door een foute uitslag richting huisarts rennen en zo de zorgvraag onno dig doen toenemen." De argumenten tegen het ge bruik van de test zijn niet nieuw voor marketingmanager Laura Kort van Mirates. Het Rotter damse bedrijf verkoopt via internet allerlei thuistests. Bestsellers zijn de hiv-test en de cholesteroltest. „Met sommige mensen zullen we het altijd on eens blijven. Die vrezen dat we een vervanging zijn van de hui foto Phil Nijhuis/GPD dige gezondheidszorg, terwijl we die juist aanvullen. Een feit is dat er behoefte aan is: we ver kopen duizenden tests per jaar aan mensen die anders niet naar de dokter waren gegaanWe zij n daar trots op." GPD door Cees van Zweeden Bij weinigen roept het woord Bosnië associaties op met geluk en voorspoed. Maar het naakte feit is dat de vrede er al zeven jaar stand houdt. Veel minder rooskleu rig is de situatie in Irak. De Brit Paddy Ashdown, hoog ste baas in Bosnië-Herzego wina, meent echter dat de Amerikanen nog niet hoeven te wanhopen. „De eerste twaalf weken na de oorlog waren hier ook een puin hoop." Buitenlandse investeerders zijn een zeldzame diersoort in Bosnië, dat vorig jaar door statistici tot het armste land van Europa werd verklaard. Een van hen is Ashdown, oud-leider van de Britse libe raal-democraten. Hij kwam naar Sarajevo om er als Hoge Vertegenwoordiger de scep ter ter hand te nemen. En hij raakte zo optimistisch over zijn nieuwe land dat hij er prompt een huis kocht. Nog steeds wordt Bosnië ge associeerd met geweld. De Duitse automobielclub plaatst het land op de zwarte lijst, de Lonely Planet advi seert toeristen alleen in kon vooi door het land te rijden. Toen Newcastle United vorig jaar tegen Sarajevo aantrad, raadde de supportersvereni ging haar leden aan een tes tament te maken alvorens af te reizen. „Maar Bosnië is geen zwart gat, waar miljarden dollars in zijn verdwenen. Het is eer der een wonder, wat hier tot stand is gebracht", bezweert Ashdown. „Het enige waar Bosnië niet in is geslaagd, is zijn slechte image af te wer pen." Ashdown weet waarover hij praat als het om oorlog gaat. Hij was een commando van de Special Boat Squadron, een elite-eenheid van de Britse marine. In 1969 be hoorde hij tot de eerste Britse troepen die Belfast binnen marcheerden in een poging vrede te brengen. „Bijna 35 jaar later is er nog steeds geen vrede in Noord-Ier- land", zegt hij. „Bosnië daar entegen is zeven jaar na het einde van een oorlog die een kwart miljoen levens kostte, vredig. Mensen van alle etni sche groepen kunnen zonder problemen door het land rei zen, verkiezingen verlopen zonder geweld, de munt is de meest stabiele van de hele Balkan." Dat is niet het enige. Van de mensen die uit hun huizen werden verdreven, zij n er een miljoen teruggekeerd. Op Cyprus is de terugkeer nog steeds een droom, in het Mid den-Oosten een utopie. De vredesmissie van de Navo in Bosnië geldt als een lich tend voorbeeld voor andere delen van de wereld, zoals Irak. Maar Ashdown weigert de Amerikaans-Britse po ging om Irak te pacificeren nu al te beschouwen als ge doemd te mislukken. ,,Een van de lessen die we in Bosnië hebben geleerd, is dat je niet te snel conclusies moet trek ken." Er is een tweede les: vredes missies duren langer dan de oorlog zelf. „Toen de Navo zich in Bosnië ingroef, dach ten we dat dat voor een jaar was. Wat een vergissing! We zijn heel goed in het winnen van een oorlog in een paar weken. Maar een land daar na stabiliseren kan decennia duren." Eén fout werd in Bosnië ge maakt. „Democratie werd na het einde van de oorlog be schouwd als de eerste vereis te voor vrede. Maar de priori teit had de invoering van de rechtsstaat moeten zijn. Zonder een goed functione rend rechtsstelsel, kun je geen democratie hebben. Corruptie en georganiseerde misdaad sijpelen door tot in de verste uithoeken van het land." Pas nu, zeven jaar na de oorlog, wordt de kat de bel aangebonden. „Maar zijn die fouten alleen in Bosnië ge maakt?" GPD door Paul Koopman Soms waait er opeens een ver frissende wind door de wan delgangen van de Tweede Ka mer. Deze week was CDA- staatssecretaris Van Geel daar verantwoordelijk voor. Hij wist vrijwel het voltallige parlement op de kast te krijgen met een even simpele als doeltreffende constatering. Wie denkt dat de luchthaven Schiphol anno 2003 net zo veilig is als tien jaar gele den heeft een gaatje in zijn hoofd, stelde de bewindsman vast. Van Geel doelde op de Lucht vaartwet, waarin twee jaar ge leden dapper werd vastgelegd dat de risico's op een vliegtuig ramp waarbij burgers omko men sinds de Bijlmerramp niet meer mogen toenemen. Dat is leuk opgeschreven, maar nogal lastig te realiseren, aldus Van Geel. Sinds 1992 zijn er immers honderden flat- en kantoorge bouwen rondom Schiphol bij gebouwd en is het vliegverkeer ongeveer verdubbeld. Oók met instemming van de Tweede Ka mer. De keuze die hij de Kamer pesterig voorlegde: wil het par lement dan dat die vluchten worden geschrapt of dat er ge bouwen worden gesloopt? Dat een staatssecretaris open lijk zijn zitvlak afveegt met een wet die nog geen twee jaar daar voor in het Staatsblad heeft ge staan is al opmerkelijk genoeg. Vooral omdat het kabinet-Bal kenende er in zijn regeringsver klaring nogal op hamert dat de overheid weer betrouwbaar moet worden. Als het kabinet die missie serieus wil nemen, kan de provocatie van de CDA- 'er niet zonder gevolgen blijven. Of de wet moet worden aange past aan de realiteit (maar hoe?) óf de realiteit moet in overeen stemming worden gebracht met de wet (maar dat wil niemand). Van Geel is het nu aan zijn stand verplicht die kwestie op te los sen. Interessanter is de vraag hoe de Tweede Kamer en het kabinet zichzelf en elkaar zo hebben kunnen bedotten. Want dat meer vluchten en meer woning bouw vroeg of laat zouden lei den tot meer risico's, hadden meerdere RIVM-rapporten al open en bloot voorspeld. Lazen bewindslieden en Kamerleden die rapporten niet, dachten ze niet verstandig na, of verkozen ze deze prognoses te negeren omdat ze onwelkom waren? Het antwoord laat zich raden, want steeds als de realiteit iets te ruig wordt voor hef politieke bedrijf, raken Kamer én kabinet in de ban van wensdenken. De papieren werkelijkheid wordt dan verkozen boven het weer barstige leven van alledag. Het fileleed en het ontstaan van steeds meer zwarte scholen wer den zodoende jarenlang met de bat en wetgeving te lijf gegaan. Pas sinds kort wordt knarsetan dend erkend dat onze zes mil joen automobilisten met files moeten leren leven en zwarte scholen een logisch bijproduct zijn van grote steden, waar straks zestig procent van de be volking allochtoon is. Dergelijke realiteitszin is bij het drugsbeleid nog ver te zoeken. Steeds weer pretendeert de overheid paal en perk te stellen aan de indrukwekkende aan- en doorvoer van soft- en hard drugs. En steeds als dat niet blijkt te lukken neemt zij haar toevlucht tot symboolpolitiek: zoals een bolletjesscanner op het Curagaose vliegveld Hato of het stoere dreigement 'risico- vluchten' te verbieden of alle passagiers daarvan te controle ren. Aangezien vrijwel alle vluchten vanaf Hato naar Ne derland risicovluchten zijn, zou zo'n beleid het toerisme én de economie op Curagao de nek omdraaien. De rekening daar voor willen Haagse politici waarschijnlijk liever niet beta len. Het idee paspoorten van drugs handelaren te perforeren, cri minele Antillianen te weren en koffieshops te verplichten tot het invoeren van klantenkaar ten moeten waarschijnlijk tot dezelfde categorie worden gere kend: veel geschreeuw, weinig wol. Anders gezegd: er zal in de praktijk vermoedelijk weinig van terecht komen. Daarom verdient de eerlijkheid van Van Geel navolging. De overheid zou geen onzin meer moeten op schrijven en zeker geen beleid moeten afkondigen waarvan al bij voorbaat het failliet vast staat. Want met realiteitszin wordt de geloofwaardigheid van de poli tiek een groter dienst bewezen dan met wensdenken. GPD door Wierd Puk Officieel zullen politici het in alle toonaarden ontkennen, zegt de Poolse journalist To- masz Lejman, maar de betrek kingen tussen Polen en Duits land zijn op een dieptepunt. De reden voor de heimelijke maar knallende ruzie is het Duitse plan om in Berlijn een 'Centrum tegen Verdrijving' in te richten. Daar moet het lot worden herin nerd van de 'Heimatvertriebe- nen', de bijna vijftien miljoen etnische Duitsers die na de Tweede Wereldoorlog uit Oost- Europa werden verdreven en van wie er twee mil joen omkwa men. Veel van deze vluchtelingen, die onder barre omstandigheden hun heil zochten in Duitsland, kwamen uit het huidige Polen. Daar - en ook in Tsjechië, waar eveneens Duitse gebieden lagen - reageert men zeer verontwaar digd op het initiatief. Duitsers als slachtoffers van de oorlog? Die gedachte wordt als 'natio nalistisch' en 'revisionistisch' bekritiseerd. „Dan moeten wij in Polen maar eens een centrum oprichten waar de Duitse gru weldaden worden gedocumen teerd" reageerde oud-president Lech Walesa. Ook spelen oude angsten op. Hoewel dit merk waardig lijkt nu Polen volgend jaar tot de Europese Unie toe treedt, vrezen critici dat Duits land de grenzen wil herzien. Erika Steinbach, Bondsdaglid voor de CDU en voorzitster van de 'Bund der Vertriebenen', is geschrokken van de Poolse vij andigheid. „De Polen willen he lemaal niet luisteren. „Dat wij niet alleen het lot van de Duitse verdrevenen willen documente ren, maar ook dat van dertig an dere volkeren, dringt daar hele maal niet door." Steinbach werd eerder dit jaar door het Poolse opinietijd schrift Wprost ('Rechtstreeks') op de cover afgebeeld als een blonde Duitse nazi-domina die meerijdt op de rug van kanselier Schroder (SPD). „Ik moest even slikken en dacht toen: Ach, dat is toch een origineel souvenir", reageert Steinbach. Volgens de voorzitster zijn de Polen in het geheel niet bereid om met een objectieve blik naar hun ge schiedenis te kijken. „Maar ik hoop dat de huidige discussie er uiteindelijk toe zal bijdragen de Voorzitster Erika Steinbach van de Bund der Vertriebenen schaduw van de geschiedenis te verdrijven." Dat in Duitsland zo intens over het vraagstuk van de 'Vertriebe nen' wordt gedebatteerd is op zichzelf bijzonder. Nobel-prijs- winnaar Günter Grass, onom streden als linkse intellectueel, baarde eerder opzien met zijn novelle Tm Krebsgang', de best seller waarin hij het leed van de naoorlogse volksverhuizing aan de orde stelt. „Wij, linkse intel lectuelen, hebben de vergissing gemaakt het thema van de ver drijving over te laten aan de rechts-radicalen", meent Grass, die zelf uit een vluchtelingenfa milie stamt. „Ik beschouw dit als een persoonlijk falen en als een algemeen verzaken van on ze samenleving." Maar hoe controversieel het ook zestig jaar na de oorlog nog kan zijn Duitsers als slachtoffers op te voeren, bewijzen de verstoor de relaties met Polen en Tsje chië. Grass, pijprokend en be dachtzaam formulerend: „Je kunt het niet verbieden, anders creëer je martelaren. Alles, het gruwelijke moorden, de bom bardementen, het is allemaal begonnen met de Duitsers. Na tuurlijk. Maar we hebben wel het recht ook ónze slachtoffers te leren kennen. De waarheid, de hele waarheid, moet gehoord worden." De ernst van de controverse dwong bondskanselier Gerhard Schroder ertoe om samen met zijn Poolse en Tsjechische colle ga's te pleiten voor een interna tionaal centrum in een andere stad dan Berlijn. Sarajevo (Bos nië) bijvoorbeeld of Pristina (Kosovo) of het neutrale Stock holm. Hier zou dan tevens ruime aandacht moeten worden be steed aan verdreven Armeniërs, Krim-Tataren, Balten, Kosovo- Albanezen, Tsjetsjenen en an deren. Erika Steinbach van de Bund der Vertriebenen wil van zo'n centrum, dat natuurlijk de aan dacht afleidt van de Duitse slachtoffers, niets weten: „We leven toch niet in een dictatuur? Dat Schroder tegen een Berlijns centrum is, is zijn zaak. Overi gens was hij er eerst voor, maar dat hij .flexibel is in zijn opinies weten we al langer dan van daag. En stel je voor dat wij een centrum zouden voorstellen op Pools grondgebied: dat zou daar een heuse opstand tot gevolg hebben! 'Kijk, die arrogante Duitsers willen nu zelfs op Pools territorium hun verdrevenen herdenken', zou dan onherroe pelijk gezegd worden." Ook staat voor Steinbach vast dat in een Berlijns herinne- rings- en documentatiecentrum de nadruk hoe dan ook op het lot van de Duitse vluchtelingen moet liggen. „Alleen al wegens de reusachtige aantallen en de enorme geografische ruimte die het probleem beslaat zal toch minstens de helft van de exposi tie gewijd moeten zijn aan de Duitsers." GPD STORM - Na een droge maand oktober dient het stormsei zoen zich aan. Gisteren nam de wind al fors toe en trok een re genfront over Zeeland. Ook komende dagen worden om- stuimige herfstbuien ver wacht. Zolang de wind uit het zuiden en westen komt, is er geen gevaar voor overstro ming. Het weer bemoeilijkt wel het dichten van de dijk bij Ouwerkerk. Het allerlaatste dijkgat zou komend weekein de gedicht worden, maar dat lukt waarschijnlijk niet. RAADHUIS - Architect J. Wentinck uit Baarn heeft een maquette getoond van het nieuwe raadhuis van Oost burg. Het representatieve deel is gebouwd op pilaren. Er kun nen auto's onderdoor rijden. De burgerzaal op de eerste verdieping heeft een groot bal kon aan de Burchtstraat. ONGEVAL - Een negenjarig jongetje uit Garrelsweer is overleden, nadat hij met een motor op een betonnen paaltje was gereden. De jongen mocht op de benzinetank van de mo tor zitten en sturen, terwijl de volwassen eigenaar op het za del zat en diens achtjarige dochtertje achterop. De motor raakte een paaltje en sloeg over de kop. De jongen was op slag dood. De man en het meis je raakten zwaargewond. Noodopvang voor etnische Duitsers die na de Tweede Wereldoorlog uit Oost-Europa werden verdre ven. foto BDV Arch iv/G PD PZC Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Vlissingen: Oostsouburgseweg 10 Postbus 264 4380 AG Vlissingen Tel. (0118) 493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115) 645769 Fax (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel. (0114)372776 Fax. (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel. (0111)454647 Fax. (0111) 454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30-17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen 0800-0231231 (bij acceptgirobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar: 217,00 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor het einde van de betaalperiode Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag.€ 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: ti|dens kantooruren zondag: van 16 00 tot 18.00 uur Tel. (0113) 315555 Fax(0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel. (0113) 315540 Fax(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes) Tel. (0113) 315550 Fax:(0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel: (0113) 315520 Fax:(0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114) 372770 Fax:(0114)372771 lnternet:www. pzc.nl/adverteren Auteursrechten v Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concem. De door u aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt voor on ze (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren óver voor u relevante diensten en producten v teerde derd PZC, a de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geselec- Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: s 3229,4800 MB Breda. Behoort tot LUSgGnSf

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2003 | | pagina 4