Beroerte Moegabe veroorzaakt
veel opwinding in Zuid-Afrika
Hulporganisaties
trekken buitenlandse
staf terug uit Irak
berco
Californische brandweer strijdt tegen draaiende winden
President rechtbank
van zaak-Cools gehaald
Europese Commissie stelt risico-analyse stoffen verplicht
Onrust in
Zuid-Koreaanse steden
William maakt afspraak
met butler prinses Diana
op"merk"elijke collectie
EU-meevaller
verdwijnt in
staatsschuld
Ex-gevangene getuigt tegen Herbertus Bikker
donderdag 30 oktober 2003
Ex-CIA-agent
na twintig jaar
vrijgesproken
\loord Djindjic
om denkbeelden
;pd
Concurrentiepositie
Minder slachtoffers 11 september
Turkse krijgt zesde drieling
Bankier vergokt miljoenen baas
Spin veroorzaakt sneeuwalarm
Seks-expo wegens succes gesloten
Brief
Aanslag
uitgebreide combinatiemode
op kleur en merk gepresenteerd
DELMOD, FRANKENWALDER,
SERRY WEBER, VERSE, TAIFUN, OLSEN,
MAC, ZERRES en nog vele andere
BRUSSEL - Nederland krijgt
;42 miljoen euro terug van de
Europese Commissie.
geld is overgebleven in de
pot voor steun aan arme regio's
iade Europese Unie. Het minis
erie van financiën wil de mee
valler gebruiken om de staats
chuld af te lossen.
De regering zal het geld niet
rechtstreeks ontvangen. „We
irijgen een korting op de af
dracht aan Brussel", aldus een
(oordvoerder van het ministe
rievan Financiën. Minder beta
len aan Brussel betekent een la
gere uitgave voor de regering. In
ie begrotingsregels staat dat
ren meevaller op de uitgaven
besteed mag worden aan andere
jitgaven.
Die redenering wil minister
Zalm (Financiën) echter niet
volgen. „Het is een eenmalige
aeevaller. Wat ons betreft, gaat
let geld naar aflossing van de
staatsschuld", aldus de woord
voerder. GPD
WASHINGTON - Een voorma
lige CIA-agent die twintig jaar
leeft vastgezeten omdat hij wa
pens naar Libië zou hebben ge
kokkeld, is gisteren alsnog
vrijgesproken.
ïolgens de federale rechtbank
Washington is het Ameri
kaanse ministerie van Justitie
ander de toenmalige president
an met valse informatie op
ieproppen gekomen om tot een
veroordeling van Edwin Wilson
komen. Ook zouden ontlas-
ide verklaringen zijn achter
gehouden.
3enu 75-jarige Wilson zou eind
jaren zeventig illegaal 20 ton
splosieven naar Libië heb-
ben verscheept. Het land
rerd als een pariastaat be-
ïhouwd.
tijdens zijn proces zei Wilson
iat hij de explosieven in op-
iracht van de CIA aan Libië
geleverd. De inlichtin-
;endienst heeft dit altijd ont-
;end. AFP
IELGRADO - De moord op de
oegoslavische premier Zoran
Djindjic had een politieke ach-
ergrond.
veronderstelling dat de
aoord plaatsvond omdat de
srste minister de georganiseer-
iemisdaad wilde aanpakken, is
mjuist.
lit heeft Milan Veruovic, chef
eveiliging van Djindjic, ge-
„Ik denk dat het motief
raorzijn moord ligt in zijn poli-
leke werk en zijn denkbeelden
over Servië, die waarschijnlijk
verschilden van de meningen
van anderen", aldus Veruovic.
Chemie gaat met billen bloot
door Hans Gertsen
BRUSSEL - De Europese Com
missie wil consumenten en be
drijven beter beschermen tegen
de risico's van chemische stof
fen. Als het aan de Commissie
ligt, worden vrijwel alle chemi
sche stoffen die in de Europese
Unie in omloop zijn centraal ge
registreerd, tezamen met gege
vens over de gevaren voor de ge
zondheid en het milieu die aan
de stoffen verbonden zijn.
Fabrikanten en importeurs van
chemicaliën moeten risico-ana-
lvses maken van de stoffen waar
ze mee werken en maatregelen
nemen om die risico's tot het ui
terste te beperken.
Dat is de kern van een plan dat
de Europese Commissarissen
Wallström (Milieu) en Liikanen
(Industrie) hebben gepresen
teerd. Volgens de commissaris
sen zijn de consument en de
industrie gebaat bij een betere
registratie van chemische stof
fen. Een op te richten Europees
Chemie Agentschap moet de re
gistratie gaan verzorgen. Er zijn
meer dan 103.000 chemicaliën
in de EU in omloop. Van de
meeste is weinig bekend over
mogelijke milieu- en gezond
heidseffecten, menen Wallström
en Liikanen.
De huidige regels maken geen
onderscheid tussen 'bestaande'
en 'nieuwe' chemicaliën. Als
nieuw worden stoffen bestem
peld die na 1981 op de markt
kwamen. Die zijn allemaal ge
test en geregistreerd. Maar dat
geldt niet voor de meer dan hon
derdduizend stoffen die in 1981
al op de markt waren. Autoritei
ten die een stof willen verbieden
of het gebruik ervan beperken,
moeten nu eerst aantonen dat
die stof gevaarlijk is. Dat is een
lange en moeilijke procedure.
In het systeem dat Wallström en
Liikanen voorstellen wordt de
bewijslast omgekeerd. Een stof
mag pas op de markt komen als
de fabrikant heeft aangetoond
dat deze veilig is. Als het plan
realiteit wordt, zal de chemi
sche industrie zo'n 230 miljoen
euro per jaar kwijt zijn aan de
HAGEN - De tachtigjarige Jaan
Erik ter Brink heeft gisteren ge
tuigd tegen de Nederlandse
oud-SS'er Herbertus Bikker,
die in het Duitse Hagen terecht
staat wegens de moord op ver
zetsman Jan Houtman in 1944
bij het kamp Erica in Ommen.
„Zo, Houtman heb ik uit de weg
geruimd", zei Bikker volgens
Ter Brink op de dag van de
moord, 17 november 1944. Bik
ker heeft hem ook het pistool la
ten zien waarmee hij Houtman
had doodgeschoten, zei Ter
Brink, die gevangen zat in het
kamp.
Bikker (88) heeft tijdens de oor
log meer misdaden begaan,
maar alleen voor de moord kan
hij nog worden vervolgd. Moord
verjaart in Duitsland niet. Hij
kan niet in Nederland berecht
worden omdat hij als SS'er de
Duitse nationaliteit heeft ge
kregen en Duitsland geen
staatsburgers uitlevert. AP
registratie van stoffen. Dat is
een fractie van de milieu- en ge
zondheidswinst: ruim 1,5 mil
jard euro per jaar.
De chemische industrie liep af
gelopen zomer massaal te hoop
tegen de plannen. Ze kreeg
steun van de Britse premier
Blair, diens Duitse collega
Schroder en de Franse president
Chirac. Zij vreesden voor de
concurrentiepositie van de che
mische industrie. Alleen in de
Duitse chemie zouden 150.000
banen op de tocht staan.
Wallström herzag zijn plannen,
zodat de becijferde kosten voor
de industrie veel lager werden.
Dit tot woede van milieuorgani
saties die vonden dat hij te veel
water bij de wijn deed. Volgens
Wallström is er nu sprake van
winst 'voor industrie, werkne
mers, burgers en milieu'. GPD
Politieagenten kijken naar een brand langs een snelweg bij de Californische plaats Alpine. De brandweer stak het vuur aan in een poging een naderende brand te isoleren.
foto Charlie Riedel/AP
van onze redactie buitenland
LOS ANGELES - De brandweer in de
Amerikaanse staat Californië heeft gis
teren in de strijd tegen de verwoestende
bosbranden een extra vijand gekregen.
De 'droge' winden in de getroffen regio's
veranderen snel en onvoorspelbaar van
richting, waardoor de brandbestrijders
nauwelijks gericht hun werk kunnen
doen. Door de draaiende winden worden
nu ook nieuwe bewoonde plekken door
de vlammenzee bedreigd, aldus Ameri
kaanse media gisteren.
De hevige bosbranden woeden intussen
onverminderd voort, ondanks de inzet
van extra brandweerlieden en blusvlieg
tuigen. Naar schatting elfduizend
brandweerlieden bestrijden het vuur
met behulp van meer dan tachtig blus
vliegtuigen en helikopters. Al meer dan
220.000 hectare land is in vlammen opge
gaan.
Het dodental is volgens lokale media op
gelopen tot zestien in Amerikaans Cali
fornië en twee in het Mexicaanse deel.
Het openbare leven is op vele plaatsen tot
stilstand gekomen, terwijl meer dan
75.000 mensen zijn of worden geëvacu
eerd. Circa tweeduizend huizen of ande
re gebouwen zijn in de VS verwoest.
Er woeden in Californië zeker zeven
tien branden waarvan er negen als
grote brandhaarden zijn aangemerkt.
Sommige hiervan zouden zijn aangesto
ken.
Volgens The Los Angeles Times van gis
teren is er een 23-jarige man aangehou
den op verdenking van het stichten van
een kleinere brandDe politie in San Ber-
nadino zoekt nog naar een vermoedelijk
twintigjarige man die 'brandende objec
ten' vanuit zijn wagen zou hebben ge
worpen in natuurgebieden. Van de ver
dachte, een 'hippie-achtig figuur', is een
montagefoto verspreid.
Meteorologen voorspellen voor de ko
mende dagen lagere temperaturen en een
hogere luchtvochtigheid. Ook de voor
alsnog kurkdroge, harde wind zou kun
nen gaan liggen. AFP/EFE
toorEelco van der Linden
iRETORIA - Waar is Robert
Moegabe? De afgelopen dagen
gonsde het van de geruchten in
luid-Afrika dat de Zimbab
waanse president in het land
wasom zich medisch te laten be
handelen. Vanuit de hoofdstad
'an Zimbabwe, Harare, werd
woedend gereageerd op de spe-
<ulatie. Desalniettemin is toe
geven dat de bijna tachtigja-
"ge president een 'lichte'
taoerte heeft gehad.
ziekenhuizen en klinieken
8 Zuid-Afrika zijn overvallen
'oor nieuwsgierige journalis-
Iedereen ontkende, de
Zuid-Afrikaanse regering in-
'iuis, dat Moegabe er verbleef,
^ondanks kon de regering
W helemaal uitsluiten dat
Moegabe zonder haar weten het
i was binnengeglipt.
- is geen geheim dat belang
rijke mensen, zakenlieden en
Afrikanen met geld richting
Zuid-Afrika vliegen als hun ge
zondheid in gevaar is. Zo niet
Moegabe, wist de verontwaar
digde ambassadeur van Zim
babwe in Zuid-Afrika. Hij
bestempelde de verhalen als
'varkensvoer'. In Harare zei gis
teren een Moegabe-aanhanger:
„Als je weet hoe groot Moega-
be's paranoia is voor witte Rho-
dies (scheldnaam voor blanken
uit Rhodesië, de vorige naam
van Zimbabwe, red.), dan weet
je ook dat hij nooit één nacht in
Zuid-Afrika zou doorbrengen."
Moegabe is niet gezien in Zuid-
Afrika, maar ook in Zimbabwe
al een tijdje niet. Eerder deze
week werd in Harare wel zijn li
mousine met een rits zwaar be
wapende volgauto's gesigna
leerd. Volgens een zegsman zat
'een kerngezonde' Moegabe die
ochtend een kabinetsvergade
ring voor. Geen enkele onafhan
kelijke waarnemer heeft de pre
sident met eigen ogen gezien.
Over Moegabe's gezondheid
wordt veel gespeculeerd. Hem is
keel- en prostaatkanker toege
dicht, maar tot nu maakt hij een
fitte indruk. Hij leeft volgens
een ijzeren discipline, rookt en
drinkt niet, en eet vetarm. Gis
teren werd echter wel bevestigd
dat hij onlangs bij een manifes
tatie in elkaar is gezakt als ge
volg van een 'lichte' beroerte.
Niets ernstigs, aldus woord
voerders in Harare. Om het ge
loofwaardig te maken, stelden
zei dat Moegabe is behandeld
door 'Chinese artsen'. De presi
dent heeft iets met het Oosten.
Maleisië is zijn favoriete land
voor boodschappen en vakan
ties, en zijn nieuwe villa van
acht miljoen euro wordt ook in
Oosterse stijl opgetrokken. Dat
hem door de Maleisische leider
en vriend Mahathir een medisch
team ter beschikking is gesteld,
is niet ondenkbaar. GPD
(Advertentie)
door Pascale Thewissen
LUIK - De president van de
Luikse rechtbank die het pro-
ces-Cools behandelt, moet op
stappen. Henri Godin is ge
wraakt omdat hij blijk heeft
gegeven van partijdigheid in het
proces tegen de vermoedelijke
opdrachtgevers van de moord
op de Waalse socialist en minis
ter van Staat in juli 1991 in
Luik.
De beslissing van het Brusselse
Hof van Cassatie om Godin te
vervangen kwam als een ver
rassing. De advocaat-generaal
verweet Godin alleen onvoor
zichtig te zijn geweest. Ver
wacht werd dat de president er
met een reprimande vanaf zou
komen.
Godin trok eerder fel van leer
tegen verdachten en advocaten.
Hij stak zijn ergernis over de
kwaaltjes van enkele beklaag
den - vorige week moest het pro
ces worden stilgelegd omdat een
van hen zich niet goed voelde -
niet onder stoelen of banken. Zo
vroeg hij zich af welke verdach
te als volgende onderuit zou
gaan en verweet hij een advo
caat 'de aap uit te hangen'. Go
din verontschuldigde zich later
voor zijn uitspraken.
Door de gezondheidsklachten
van de beklaagden niet serieus
te nemen en de advocaten te
beledigen, maakte Godin zich
volgens Julien Pierre, de raads
man van hoofdverdachte Ri
chard Taxquet, schuldig aan
partijdigheid.
Met de wraking boekt de straf
pleiter opnieuw een omstreden
juridisch succes. Pierre verwierf
bekendheid als de eersteraads-
man van Mare Dutroux. GPD
SEOUL - Een arbeider vlucht
weg van de oproerpolitie in het
centrum van Seoul. In drie
Zuid-Koreaanse steden zijn gis
teren demonstrerende werkne
mers slaags geraakt met de ME.
De arbeiders protesteerden
tegen door werkgevers aange
spannen processen die vak
bondsleiders tot zelfmoord zou
den hebben gedreven.
In het centrum van de hoofdstad
Seoul gooiden honderden beto
gers stenen naar agenten. In de
stad Daegu gingen zo'n twaalf
honderd werknemers de straat
op en moesten na afloop van
rellen verscheidene betogers
met hoofdletsel worden opge
nomen. In het zuidelijke Busan
ging het om ongeveer tweedui-
NEW YORK - Het officiële dodental van de aanslagen op het
World Trade Center in New York is verlaagd van 2792 tot
2750. De namen van 42 personen zijn van de slachtofferlijst
verwijderd, omdat hun dood niet bevestigd kan worden of
omdat niet zeker is of ze ooit hebben bestaan, zo maakte het
stadsbestuur gisteren bekend.
Twee weken na 11 september 2001 stonden er 6700 namen op
de lijst. Een speciaal daartoe gevormde commissie is sinds
dien bezig geweest de lijst, waarop veel namen van illegale
immigranten stonden en van personen die vanuit de hele we
reld als vermist werden opgegeven, te schonen. Van ongeveer
60 procent van de slachtoffers is de identiteit vastgesteld aan
de hand van gevonden resten. AP
ADIYAMAN - Een 2 8-jarige Turkse vrouw uit het stadje Kah-
tali in Oost-Turkije krijgt voor de zesde keer op rij een drie
ling. Dat meldde het Turkse dagblad Radikal gisteren.
Fatma Saygi beviel op haar achttiende van haar eerste drie
ling. Over drie maanden verwacht ze moeder van achttien
kinderen te zijn.
Volgens hoogleraar Mecit Aryaz van de universiteit van Is-
tanboel gaat het om een unieke gebeurtenis. ANP
SYDNEY - Een Australische bankmedewerker heeft de afge
lopen vij f j aar ongeveer 19 milj oen dollar (11,5 milj oen euro)
van zijn werkgever weggesluisd en vergokt op het internet.
Kim David Faithfull werd hiervoor gisteren tot vijf jaar cel
veroordeeld, aldus The Sydney Morning Herald.
De 36-jarige verspeelde soms een half miljoen per week aan
zijn gokverslaving. Hij maakte elektronisch geld over van de
Commonwealth Bank om zijn illegale praktijken te kunnen
volhouden. Rechter Kevin Hammond zei verbaasd te zijn dat
Faithfull zolang zijn gang kon gaan.
De fraude werd pas ontdekt toen een vertwijfelde Faithfull
zijn misdrijf via een briefje bekende aan zijn bankcollega's.
De Commonwealth Bank heeft intussen laten weten de proce
dures en controles te hebben aangescherpt om risico's in de
toekomst te minimaliseren. ANP
RENNES - Misleid door een spin heeft de nationale meteoro
logische dienst van Frankrijk per abuis gewaarschuwd voor
sneeuw. Het dier had een web over een weerstation gespon
nen. Het web was door de aanhoudende koude in een sluier
van ijs veranderd.
De data van het station in Dinard (Bretagne) waren automa
tisch doorgegeven aan de centrale computer, die de verkeerde
conclusie trok en waarschuwde voor sneeuw. ANP/DPA
PEKING - Een tentoonstelling in de Chinese hoofdstad Pe
king met het thema seks heeft eerder haar deuren moeten slui
ten vanwege het overweldigende succes. De veiligheid van
bezoekers kon door de grote belangstelling niet langer wor
den gewaarborgd, zo meldden Chinese staatsmedia gisteren.
De expositie met seksueel getinte kunstwerken uit de afgelo
pen twee millennia opende maandag haar deuren en had een
week te zien moeten zijn. Op de eerste dag al verdrongen zich
tweehonderd mensen in de kleine ruimtes die normaliter
plaats bieden aan maximaal honderd mensen. AFP/ANP
van onze redactie buitenland
LONDEN - De Britse prins Wil
liam heeft binnenkort een ont
moeting met Paul Burrelf, de
man die jarenlang de butler was
van prinses Diana. De twee zul
len spreken over het boek dat
Burrell afgelopen gisteren pu
bliceerde en waarin hij uit de
school klapt over Diana, Wil
liams moeder.
De Britse koninklijke familie is
woedend over de publicatie,
maar Burrell beweert dat
hij liefdevol te werk is ge
gaan. Wanneer de ontmoeting
plaatsvindt, wordt geheimge
houden.
Burrell verklaarde in een deze
week uitgezonden interview
met de BBC dat hij de prinsen
William en Harry zou willen
vragen waarom ze hem niet te
hulp schoten toen hij werd ver
dacht van diefstal van spullen
uit Diana's nalatenschap. De
rechtszaak tegen Burrell werd
eerder dit jaar pas op het laatste
moment geschrapt, nadat ko
ningin Elizabeth II persoonlijk
had verklaard te hebben gewe
ten dat Burrell zou passen op
Diana's eigendommen. Ook
maakte Burrell duidelijk dat hij
zijn boek nooit zou hebben ge
publiceerd als de koninklijke
familie wat meer aandacht voor
zijn problemen zou hebben ge
had.
Burrell behield lange tijd het
stilzwijgen over het werk dat hij
deed voor Diana, maar maan
dag verscheen zijn boek A Royal
Duty. Daarin drukt hij onder
meer een handgeschreven brief
van Diana af, waarin de prinses
schrijft dat iemand van plan
was haar auto te saboteren
zodat ze zou verongelukken.
Nog geen jaar later kwam Diana
om bij een auto-ongeluk in Pa
rijs. AP
zend betogers, van wie velen
waren gewapend met ijzeren
staven. Er werd met stenen ge
gooid en in een fabriek gingen
zeker honderd ruiten aan digge
len.
Het was de eerste uitbarsting
van arbeidsonrust sinds maan
den. Ze vond plaats ondanks
toezeggingen van de regering
om het voor werkgevers moeili j
ker te maken stakingsleiders
persoonlijk te vervolgen voor fi
nanciële schade geleden door
wilde stakingen. Volgens de
bonden hebben dergelijke pro
cessen de afgelopen maand ze
ker drie vakbondsleiders gedre
ven tot zelfmoord of een poging
daartoe.
foto Lee Jae-Won/AP
van onze redactie buitenland
BAGDAD - Het Internationale
Rode Kruis en Artsen zonder
Grenzen trekken een deel van
hun buitenlandse staf terug uit
Irak. De twee hulporganisaties
hebben hiertoe besloten na de
bomaanslag van maandag op
een kantoor van het Rode Kruis
in Bagdad.
Het humanitaire werk gaat ech
ter door, zo maakten beide orga
nisaties gisteren bekend.
„We hebben geen andere keuze
dan de manier waarop we in
Irak werken aan te passen", al
dus Rode Kruis-directeur Pierre
Krahenbühl in Genève. Hij wil
de echter niet zeggen hoeveel
buitenlanders het land gaan
verlaten. Op dit moment wer
ken nog circa dertig buitenland
se Rode Kruis-medewerkers in
het roerige Irak.
De ongeveer zeshonderd Iraak-
se medewerkers zullen het werk
voortzetten. Zij zullen daarbij
beter worden beschermd, maar
het neutrale Rode Kruis wei
gert daarvoor de hulp van de
Amerikaans-Britse bezettings
macht in te roepen. Welke extra
beveiligingsmaatregelen er ge
troffen worden, is nog niet be
kend.
Artsen Zonder Grenzen trekt in
ieder geval vier van de zeven
stafleden terug uit Irak. Volgens
een woordvoerder van de Ne
derlandse tak van de organisa
tie is de kans groot dat de overi
ge drie medewerkers, die in een
buitenwijk van de Iraakse
hoofdstad verblijven, ook wor
den teruggetrokken.
De organisatie gaat de dertig
Iraakse medewerkers van Art
sen zonder Grenzen voorlopig
ondersteunen vanuit de Jor
daanse hoofdstad Amman.
In Irak zijn opnieuw militairen
van de internationale coalitie
macht om het leven gekomen
door aanslagen, zo werd giste
ren bekend. Ten noorden van
Bagdad werden twee Ameri
kaanse militairen gedood door
een bom. De ontploffing deed
zich dinsdagavond voor precies
op het moment dat de Amerika
nen in hun voertuig langsreden.
Volgens een legerwoordvoerder
raakte een derde militair ge
wond. ANP/RTR/AFP
lange vosststraat - goes